Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Celem kształcenia jest opanowanie przez studenta zagadnień związanych z zasadami działania i budową układów pomiarowych na pokładzie samolotu, urządzeń radionawigacyjnych, lotniczych systemów sterowania oraz instalacji pokładowych

Ogólne informacje o zajęciach: Opanowanie wiedzy i praktycznych umiejętności z zasad działaniaukładów pomiarowych na pokładzie samolotu, urządzeń radionawigacyjnych, lotniczych systemów sterowania oraz instalacji pokładowych

Materiały dydaktyczne: Instrukcje laboratoryjne

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Anna Stefanowicz	Pokładowe układy pomiarowe	Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej.	1984
2	Mirosław Stola, Anna Stefanowicz	Wyposażenie samolotu	Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej.	1978
3	Zbigniew Polak, Andrzej Rypulak	Awionika, przyrządy i systemy pokładowe	WSOSP Dęblin.	2002
4	Anthony Lawrence	Modern Inertial Technology. Navigation, Guidance, and Control	Springer-Verlag.	1992

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

Instrukcje laboratoryjne oraz literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych.

Literatura do samodzielnego studiowania

1			materiały z internetu.
2			Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych.

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Student posiada aktualny wpis na semestr piąty studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku Lotnictwo i Kosmonautyka

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Wiedza w zakresie matematyki, fizyki, mechaniki, termodynamiki, elektrotechniki i elektroniki, mechaniki płynów

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętności w zakresie posługiwania się aparatem matematycznym: biegłość w operacjach arytmetycznych, umiejętność korzystania z rachunku różniczkowo-całkowego oraz rozwiązywania równań różniczkowych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student zachowuje powszechnie przyjęte normy zachowania w społeczeństwie. Student potrafi współpracować w grupie.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	rozumie zasadę działania lotniczych układów pomiarowych	Wykład	Egzamin	K_W10+ K_W12+	P6S_WG P6S_WK
02	Potrafi przebadać właściwości elementów układów pomiarowych	Laboratorium	obserwacja wykonawstwa, sprawdzian pisemny, sprawozdanie z projektu	K_W10+ K_W12+	P6S_WG P6S_WK
03	zna trendy rozwojowe współczesnej awioniki	wykład oraz laboratorium	egzamin	K_W10+ K_W12+ K_U02+ K_K01+ K_K03+	P6S_KR P6S_UW P6S_WG P6S_WK

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
4	TK01	Przyrządy ciśnieniowe - podstawy teoretyczne pomiaru oraz zasada działania. Wysokościomierz barometryczny: Budowa, rozwiązania techniczne Zasada działania Nastawa wysokościomierza Typy wskaźników Błędy Kodowanie wysokości Wariometr : Budowa, rozwiązania techniczne, Zasada działania Błędy Prędkościomierz: Budowa Zasada działania Błędy Wskaźnik liczby Macha: Budowa Zasada działania Błędy Zespolony przyrząd mierzący prędkość i liczbę Macha Pomiar kąta natarcia. Zasada działania i rodzaje czujników Podstawowe informacje dotyczące żyroskopu: Podstawy teoretyczne przyrządów żyroskopowych Budowa żyroskopu Właściwości żyroskopu Typy żyroskopów Zasilanie żyroskopów Żyroskopy o osi poziomej Żyroskopy o osi pionowej Zakrętomierz i chyłomierz poprzeczny: Zasada działania, budowa, rozwiązania technicniczne Koordynator zakrętu: Zasada działania, Budowa, rozwiązania techniczne. Sztuczny horyzont: Zasada działania, budowa, rozwiązania techniczne Błędy Podstawy magnetyzmu: Własności pola magnetycznego. Własności magnetyczne materiałów Magnetyzm ziemski: Pole magnetyczne Ziemi Inklinacja Deklinacja Magnetyzm samolotu: Rodzaje magnetyzmu samolotu Składowe pola magnetycznego ferromagnetyków twardych Składowe pola magnetycznego ferromagnetyków miękkich Kompensacja busoli. Urządzenia do kompensacji dewiacji busoli Busola magnetyczna: Budowa Własności busoli magnetycznej Błędy busoli Busola odległościowa: Zasada działania Budowa układu Nadajnik magnetyczny (układ pomiarowy) Porównanie busoli bezpośredniej i odległościowej Żyroskopowy wskaźnik kursu: Zasada działania, budowa, rozwiązania techniczne, Błędy Busola żyroindukcyjna: zasada działania, budowa, rozwiązania techniczne. Budowa i zasada działania czujników obrotów, temperatury i ciśnienia. Treści wykładów obejmują oraz systematyzują wiadomości wymagane w przepisach PART-FCL w zakresie: 022 02 00 00, 022 02 01 00, 022 02 01 01, 022 02 03 00, 022 02 03 01, 022 02 04 00, 022 02 04 01, 022 02 05 00, 022 02 05 01, 022 02 06 00, 022 02 06 01, 022 03 00 00, 022 03 01 00, 022 03 01 01, 022 03 02 00, 022 03 02 01, 022 03 03 00, 022 03 03 01, 022 03 02 00, 022 03 04 01, 022 04 00 00, 022 04 00 00, 022 04 01 01, 022 04 02 00, 022 04 02 01, 022 04 03 00, 022 04 03 01, 022 04 04 00, 022 04 04 01, 022 04 05 00, 022 04 05 01	Wykład	MEK01 MEK02 MEK03
4	TK02	Sześć ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu: 1. Badanie właściwości przyrządów żyroskopowych 2. Badanie właściwości przyrządów żyroskopowych 3. Badanie właściwości układów wskazań	Laboratorium	MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 15.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 4)	Przygotowanie do laboratorium: 5.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4)
Zaliczenie (sem. 4)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	1. Test ze znajomości budowy przyrządów (student ma obowiązkowo naszkicować bezbłędnie wszystkie przyrządy: wysokościomierz, wariometr, prędkościomierze IAS, TAS, machometr, zakrętomierz, sztuczny horyzont, girokompas oraz naszkicować wskazania dwóch systemów wskazań sztucznego horyzontu, pytanie z zakresu uszkodzenia instalacji ciśnieniowych). W wyjątkowych sytuacjach (np. sytuacja epidemiologiczna) test ze znajomości budowy przyrządów może być przeprowadzony w ramach laboratorium. 2. Po zaliczeniu testu ze znajomości przyrządów, student może przystąpić do dalszej części zaliczenia: kolokwium z treści realizowanych na wykładach. 3. Kolokwia na wykładach, obejmujące wskazane przez wykładowcę treści.
Laboratorium	Przygotowanie do zajęć, sprawdzian przed każdymi zajęciami,
Ocena końcowa	Ocena końcowa jest średnią ważoną laboratorium oraz wykładu: (0.5*ocena laboratorium + 0.5* ocena z egzaminu)

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
Przyrządy pokładowe egzamin - przykładowe pytania.pdf

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
Przyrządy pokładowe - lab.pdf

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	G. Kopecki; P. Rzucidło; P. Szczerba; P. Szwed	Analysis of Stochastic Properties of MEMS Accelerometers and Gyroscopes Used in the Miniature Flight Data Recorder	2024
2	M. Banicki; G. Kopecki	A proposal of AHRS yaw angle correction with the use of roll angle	2023
3	B. Dołęga; G. Kopecki; D. Kordos; P. Rzucidło	Układ spadochronowy	2022
4	F. Górski; D. Inglot; G. Kopecki; R. Wojnar	Low Cost Avionics System for Ultralight Aircraft	2022
5	G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; T. Rogalski	The PAPI Lights-Based Vision System for Aircraft Automatic Control during Approach and Landing	2022
6	B. Dołęga; P. Grzybowski; G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; P. Rzucidło; A. Tomczyk; Ł. Wałek	System redundantnego sterowania i nawigacji, zwłaszcza do samolotów bezzałogowych, ultralekkich załogowych i lekkich sportowych	2021
7	G. Kopecki	Aircraft control with the use of model reference adaptive control	2021
8	G. Kopecki	An Idea for an Autonomous Navigation Decision System	2021