Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Ma pogłębioną wiedzę z zakresu budowy i zasady działania podstawowych układów silnika spalinowego. Poznanie podstaw teoretycznych i zrozumienie procesów zachodzących w silnikach. Umiejętność prowadzenia badań podstawowych procesów zachodzących w silnikach spalinowych i analizy oraz interpretacji uzyskanych danych.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów czwartego semestru.

Materiały dydaktyczne: Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Luft S.	Podstawy budowy silników	WKŁ .	2003
2	Wajand J.A., Wajand J. T.	Tłokowe silniki spalinowe średnio i szybkoobrotowe, WNT , 2000	WNT.	2000
3	Rychter T., Teodorczyk A.	Teoria silników tłokowych	WKiŁ Warszawa.	2006

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	Kuszewski H., Ustrzycki A.	Laboratorium spalinowych napędów środków transportu	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2011
2	Serdecki W.(red.)	Badania układów silników spalinowych: laboratorium	Wydaw. Politechniki Poznańskiej.	2000

Literatura do samodzielnego studiowania

1	Wajand J.A., Wajand J. T.	Tłokowe silniki spalinowe średnio i szybkoobrotowe	WNT .	2000
2	Kozaczewski W.	Konstrukcja grupy tłokowo-cylindrowej silników spalinowych	WKiŁ.	2004

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na 4 semestr studiów kierunku Transport.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Wymagane są podstawowe wiadomości z zakresu matematyki, fizyki, termodynamiki oraz mechaniki ogólnej.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student rozumie konieczność samokształcenia i dokształcania.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Ma pogłębioną wiedzę z zakresu działania i budowy tłokowego silnika spalinowego.	wykład	Egzamin w formie testu pisemnego wielokrotnego wyboru	K_W05+ K_W06+ K_W09++	T1A_W03++ T1A_W04++ T1A_W05+++
02	Potrafi przeprowadzić pomiary w zakresie podstawowych parametrów użytkowych silnika oraz posiada umiejętność wykonywania charakterystyk silnika spalinowego. Potrafi dokonać interpretacji wyników uzyskanych podczas badań hamownianych silnika spalinowego. Jest przygotowany do prowadzenia badań silników spalinowych.	laboratorium	sprawozdania z wykonanych ćwiczeń, odpowiedzi ustne,	K_W08+ K_U01+ K_U06+ K_U07+ K_K01+ K_K04++	T1A_W07++ T1A_U01++ T1A_U05+ T1A_U07++ T1A_U08+++ T1A_U09++ T1A_U13++ T1A_U16++ T1A_K01++ T1A_K03+++ T1A_K04++

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
4	TK01	Wiadomości wstępne – podział i rodzaje tłokowych silników spalinowych. Obiegi teoretyczne, porównawcze i rzeczywiste tłokowych silników spalinowych. Wskaźniki pracy silnika. Bilans cieplny silnika. Proces napełniania. Proces spalania – silnik z zapłonem iskrowym. Proces spalania – silnik z zapłonem samoczynnym. Proces wylotu i doładowanie tłokowych silników spalinowych. Mechanika układu korbowego. Obciążenia mechaniczne w układzie korbowo-tłokowym. Rozwiązania konstrukcyjne systemów spalania. Układ korbowo-tłokowy. Układ rozrządu. Zespół kadłuba, głowice i kolektory. Układ smarowania i chłodzenia. Układ zasilania i proekologiczne rozwiązania tłokowych silników spalinowych.	W01-W015	MEK01
4	TK02	Wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych. Stanowisko badawcze silnika spalinowego i cechowanie hamulca. Przygotowanie silnika do badań. Badanie stopnia rozruchu silnika spalinowego. Ocena procesu spalania w silniku na podstawie wykresu indykatorowego. Pomiar sprawności mechanicznej silnika. Pomiar stopnia napełniania cylindrów silnika. Wyznaczanie charakterystyki zewnętrznej silnika. Wyznaczanie charakterystyki obciążeniowej silnika. Wyznaczanie charakterystyki granicy dymienia dla silnika o ZS. Wyznaczanie charakterystyki ogólnej silnika. Wyznaczanie charakterystyki kąta wyprzedzenia zapłonu (wtrysku) silnika. Wyznaczanie charakterystyki składu mieszanki silnika z ZI. Bilans cieplny silnika. Ocena parametrów pracy aparatury wtryskowej. Zaliczenie zajęć laboratoryjnych.	L01-L15	MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 3.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 3.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 4)	Przygotowanie do laboratorium: 30.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4)	Przygotowanie do konsultacji: 4.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 4)	Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na egzaminie pisemnym w formie testu wielokrotnego wyboru złożonego z 24 pytań sprawdzana jest realizacja efektu modułowego MEK01. Ocena z egzaminu determinowana jest liczbą uzyskanych punktów. Liczba uzyskanych punktów wraz z odpowiadającymi im ocenami: 0 ÷ 9 brak zaliczenia egzaminu; 10 ÷ 12 dst; 13 ÷ 15 +dst; 16 ÷ 18 db; 19 ÷ 21 +db; 22 ÷ 24 bdb;
Laboratorium	Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie pozytywnych ocen z odpowiedzi i przyjętych sprawozdań. Laboratorium weryfikuje osiągnięcie efektu modułowego MEK02. Ocena końcowa wynika ze średniej arytmetycznej z uzyskanych na laboratorium ocen, przy wszystkich zaliczonych sprawozdaniach. Sprawozdanie z danego tematu jest zaliczone, jeżeli nie zawiera istotnych błędów merytorycznych i formalnych. Przyjmuje się następujące przeliczenie uzyskanej średniej na ocenę końcową: 3,000 ÷ 3,399 - dst(3,0); 3,400 ÷ 3,799 - +dst(3,5); 3,800 ÷ 4,199 - db(4,0) ; 4,200 ÷ 4,599 - +db(4,5); 4,600 ÷ 5,000 - bdb(5,0)
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocenę końcową stanowi ocena z części pisemnej egzaminu (50%) i laboratorium (50%). Przyjmuje się następujące przeliczenie uzyskanej średniej na ocenę końcową: 3,000 ÷ 3,399 dst; 3,400 ÷ 3,799 +dst; 3,800 ÷ 4,199 db; 4,200 ÷ 4,599 +db; 4,600 ÷ 5,000 bdb.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś	A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends	2024
2	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski	The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer	2024
3	S. Boichenko; H. Kuszewski; V. Ribun; P. Woś	Analysis of Conventional and Nonconventional GTL Technologies: Benefits and Drawbacks	2024
4	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions	2023
5	A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; P. Sander	Assessment of Self-Ignition Properties of Canola Oil–n-Hexane Blends in a Constant Volume Combustion Chamber and Compression Ignition Engine	2023
6	A. Krzemiński; A. Ustrzycki	Effect of Ethanol Added to Diesel Fuel on the Range of Fuel Spray	2023
7	B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś	Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport	2023
8	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś	Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests	2023
9	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Sustainable Public Transport Strategies—Decomposition of the Bus Fleet and Its Influence on the Decrease in Greenhouse Gas Emissions	2022
10	A. Ustrzycki	Analiza zmian suprastruktury samochodowej po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej	2022
11	K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś	Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle	2022
12	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques	2022
13	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Lubricity of Ethanol-Diesel Fuel Blends-Study with the Four-Ball Machine Method	2021
14	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
15	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas	Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method	2021
16	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool	2021
17	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Metodyka badań wizyjnych rozwoju strugi paliwa generowanej przez wysokociśnieniowy układ wtryskowy	2020
18	A. Ustrzycki	Wpływ ciśnienia w zasobnikowym układzie wtryskowym na prędkość rozchodzenia się dźwięku w oleju napędowym	2020
19	K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś	Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym	2020
20	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
21	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś	Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine	2020
22	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
23	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
24	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej	2020
25	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak	Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels	2020
26	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; I. Trofimov; A. Yakovlieva	Anti-wear Properties of Jet Fuel with Camelina Oils Bio-Additives	2020
27	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Influence of dodecanol addition on the energy value of diesel oil mixture with ethanol	2019
28	H. Kuszewski	Effect of Injection Pressure and Air–Fuel Ratio on the Self-ignition Properties of 1-butanol–Diesel Fuel Blends: Study Using a Constant-Volume Combustion Chamber	2019
29	H. Kuszewski	Experimental investigation of the autoignition properties of ethanol-biodiesel fuel blends	2019
30	H. Kuszewski	Experimental study of the autoignition properties of n-butanol–diesel fuel blends at various ambient gas temperatures	2019
31	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Development of alternative jet fuels modified with camelina oil bio-additives	2019