Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Celem kształcenia jest nabycie przez studentów pogłębionej wiedzy i umiejętności z zakresu motoryzacyjnego skażenia środowiska.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów 5 sem. specjalności Diagnostyka i eksploatacja pojazdów samochodowych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Merkisz J.	Ekologiczne problemy silników spalinowych.	Wyd. Politechniki Poznańskiej, Tom 1 i 2, Poznań .	1999.
2	Chłopek Z.	Ochrona środowiska naturalnego.	WKŁ, Warszawa .	2002.
3	Kruczyński S.	Trójfunkcyjne reaktory katalityczne.	JTE, Radom .	2004.

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na 5 sem. specjalności.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotów poprzedzających.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student rozumie konieczność samokształcenia i dokształcania.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Ma pogłębioną wiedzę w zakresie funkcjonowania współczesnego transportu oraz ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, dostrzega aspekty ekologiczne i ochrony środowiska przyrodniczego w rozwiązaniach technicznych i technologicznych transportu.	wykład, laboratorium, projekt	zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, kolokwium, sprawozdanie z projektu	K_W03+ K_W04+ K_K02+	T1A_W02+ T1A_W03+ T1A_W04+ T1A_W05+ T1A_W07+ T1A_K02+
02	Posiada znajomość wpływu pojazdów samochodowych na środowisko naturalne oraz sposobów jego ograniczenia.	wykład, laboratorium, projekt	zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, kolokwium, sprawozdanie z projektu	K_U01+ K_U08+ K_U11+ K_K01+ K_K02+	T1A_U01+ T1A_U03+ T1A_U04+ T1A_U05+ T1A_U06+ T1A_U07+ T1A_U08+ T1A_U09+ T1A_U10+ T1A_U12+ T1A_U13+ T1A_U14+ T1A_K01+ T1A_K02+

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
5	TK01	Charakterystyka toksycznych składników spalin samochodowych.	W01	MEK01 MEK02
5	TK02	Mechanizmy i przyczyny powstawania toksycznych składników spalin.	W02	MEK01 MEK02
5	TK03	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZI.	W03	MEK01 MEK02
5	TK04	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZS.	W04	MEK01 MEK02
5	TK05	Obowiązujące normy toksyczności spalin i testy badawcze.	W05	MEK01 MEK02
5	TK06	Sposoby obniżenia toksyczności spalin w pojazdach samochodowych.	W06	MEK01 MEK02
5	TK07	Źródła emisji hałasu i metody jego obniżenia w pojazdach samochodowych.	W07	MEK01 MEK02
5	TK08	Prognozy rozwojowe w zakresie ekologii motoryzacyjnej.	W08	MEK01 MEK02
5	TK09	Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych. Budowa, zasada działania i wzorcowanie aparatury pomiarowej do badań parametrów ekologicznych silników spalinowych. Pomiar zadymienia spalin silnika ZS wg regulaminu ECE R 24 lub ELR. Analiza toksyczności spalin silnika samochodowego zasilanego standardowo i przy zasilaniu paliwami alternatywnymi. Analiza poziomu emisji gazów toksycznych ze skrzyni korbowej silnika. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy na postoju. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy w czasie jazdy.	L01-L07	MEK01 MEK02
5	TK10	Wprowadzenie do ćwiczeń projektowych. Idea i procedury badań emisji gazowych składników toksycznych spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji gazowych toksycznych składników spalin (CO, NOx , CmHn) silnika tłokowego wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Idea i procedury badań emisji cząstek stałych PM i zadymienia spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji cząstek stałych PM przez silnik z zapłonem samoczynnym wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Tworzenie map akustycznych terenów zurbanizowanych oraz obiektów przemysłowych.	P01-P05	MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 5)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 5)	Przygotowanie do laboratorium: 4.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 5)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 3.50 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 5)		Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 5)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem. Zaliczenie ustne: 0.50 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	a) warunkiem przystąpienia do zaliczenia z wykładu jest wcześniejsze uzyskanie zaliczenia z laboratorium i projektu. b) zaliczenie wykładu odbywa się w formie pisemnej i ustnej (obowiązuje wynik pozytywny z zaliczenia pisemnego; oceny >=4,0 są bezpośrednio wpisywane do USOS po wyrażeniu zgody przez studenta; przy ocenach <4,0 dodatkowo obowiązuje zaliczenie ustne wykładu). c) na zaliczeniu w formie pisemnej z treści wykładów (czas trwania sprawdzianu 30 min) sprawdzana jest realizacja następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02; ocena z zaliczenia wykładu determinowana jest liczbą uzyskanych punktów; ocenę dostateczną uzyskuje student, który uzyska 50 do 70% punktów, ocenę dobry 71 do 90% punktów, ocenę bardzo dobry powyżej 90% punktów.
Laboratorium	zaliczenie laboratoriów następuje na podstawie: frekwencji, pozytywnych ocen z odpowiedzi i sprawozdań, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Projekt/Seminarium	zaliczenie projektów następuje na podstawie: pozytywnej oceny z wykonanego projektu oraz aktywnego udziału w zajęciach, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z wszystkich form zajęć. Dla każdej części zaliczenia z wykładu przewiduje się jeden termin poprawkowy.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś	A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends	2024
2	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; P. Woś	Assessment of CH4 Emissions in a Compressed Natural Gas-Adapted Engine in the Context of Changes in the Equivalence Ratio	2024
3	S. Boichenko; H. Kuszewski; V. Ribun; P. Woś	Analysis of Conventional and Nonconventional GTL Technologies: Benefits and Drawbacks	2024
4	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions	2023
5	B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś	Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport	2023
6	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś	Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests	2023
7	S. Boichenko; L. Chelaydyn; A. Jaworski; V. Ribun; S. Viktor; D. Viktoriia; P. Woś; A. Yakovlieva	Effect of Diethyl Ether Addition on the Properties of Gasoline-Ethanol Blends	2023
8	A. Jaworski; K. Lejda	Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy	2022
9	A. Jaworski; K. Lejda	Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu	2022
10	J. Michalski; P. Woś	Gotowość techniczna pojazdów publicznego transportu zbiorowego z napędem elektrycznym BEB oraz zasilanych CNG i ON - ocena metodą studium przypadku	2022
11	K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś	Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym	2022
12	K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś	Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle	2022
13	K. Lejda; P. Woś	Transport means engineering: operation, fuels and safety: selected issues	2022
14	M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda	Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles	2022
15	S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk	Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience	2022
16	S. Boichenko; A. Jaworski; І. Matviyi; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk; О. Tselishchev; P. Woś	Міжгалузеві проблеми і системні дослідження в паливно-енергетичному секторі	2022
17	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques	2022
18	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
19	M. Jakubowski; P. Woś	Sposób kompensacji luzu zaworowego w silniku spalinowym o zmiennym stopniu sprężania i urządzenie do stosowania tego sposobu	2021
20	M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś	Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych	2021
21	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool	2021
22	W. Homik; A. Mazurkow; P. Woś	Application of a Thermo-Hydrodynamic Model of a Viscous Torsional Vibration Damper to Determining Its Operating Temperature in a Steady State	2021
23	A. Jaworski; K. Lejda	Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia	2020
24	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak	The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts	2020
25	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Metodyka badań wizyjnych rozwoju strugi paliwa generowanej przez wysokociśnieniowy układ wtryskowy	2020
26	J. Lubas; K. Miernik; W. Szczypiński-Sala; P. Woś; E. Zielińska	Experimental Analysis of Tribological Processes in Friction Pairs with Laser Borided Elements Lubricated with Engine Oils	2020
27	J. Michalski; P. Woś	Ocena techniczna i środowiskowa cyklu życia pojazdów konwencjonalnych i elektrycznych-przegląd literatury	2020
28	K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś	Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym	2020
29	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
30	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś	Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine	2020
31	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
32	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
33	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej	2020
34	K. Lejda; M. Mądziel	Systemy i środki transportu: eksploatacja i diagnostyka: wybrane zagadnienia	2020
35	K. Lejda; P. Woś	Systemy i środki transportu: bezpieczeństwo i materiały eksploatacyjne: wybrane zagadnienia	2020
36	K. Lejda; S. Siedlecka	Analiza parametrów efektywności transportowej firm kurierskich realizujących usługi na rynku polskim	2020
37	M. Jakubowski; P. Woś	Numerical and Experimental Studies on Combustion Engines and Vehicles	2020
38	S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk	Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies	2020
39	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; I. Trofimov; A. Yakovlieva	Anti-wear Properties of Jet Fuel with Camelina Oils Bio-Additives	2020
40	S. Boichenko; K. Lejda; I. Shkilniuk; A. Yakovlieva	Modern procedures of alternative jet fuels certification and approval	2020
41	A. Jaworski; K. Lejda; J. Lubas; M. Mądziel	Comparison of exhaust emission from Euro 3 and Euro 6 motor vehicles fueled with petrol and LPG based real driving conditions	2019
42	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel	Creating an emission model based on portable emission measurement system for the purpose of a roundabout	2019
43	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Influence of dodecanol addition on the energy value of diesel oil mixture with ethanol	2019
44	J. Michalski; P. Woś	Analiza ryzyka zdarzeń drogowych samochodu wypadającego z drogi i ryzyka obrażeń osób, spowodowanych konstrukcjami wsporczymi pionowego oznakowania drogi z uwzględnieniem bariery ochronnej	2019
45	J. Michalski; P. Woś	Szacowanie ryzyka wypadku lub awarii w procesach transportowych materiałów wybuchowych i niebezpiecznych	2019
46	J. Michalski; P. Woś	Technologie kształtowania warstw powierzchniowych elementów układu TPC oraz ich wpływ na właściwości użytkowe silnika spalinowego	2019
47	J. Michalski; P. Woś	Żeliwa i stopy aluminium w konstrukcji silników spalinowych-analiza zastosowań oraz technologii wytwarzania	2019
48	K. Lejda	Silniki Diesla-odzyskiwanie zaufania w oparciu o udokumentowane argumenty	2019
49	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania i technologia silników spalinowych: wybrane zagadnienia	2019
50	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania, konstrukcja i technologia: wybrane zagadnienia	2019
51	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: efektywność i bezpieczeństwo: wybrane zagadnienia	2019
52	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: problemy eksploatacji i diagnostyki: wybrane zagadnienia	2019
53	K. Lejda; M. Mądziel	Znajomość luki jakościowej w badaniach wpływu miejskich projektów transportowych	2019
54	K. Lejda; M. Warianek	Assessment methods of the basic parameters of the combustion process in reciprocating internal combustion engines	2019
55	K. Lejda; С. Бойченко; С. Бойченко; О. Іванченко; В. Фролов; А. Яковлева	Екологістика, рециклінг і утилізація транспорту. Навчальний посібник	2019
56	O. Aksionov; S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Selected aspects of providing the chemmotological reliability of the engineering	2019
57	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Development of alternative jet fuels modified with camelina oil bio-additives	2019
58	S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Властивості та якість моторних олив	2019
59	S. Boichenko; K. Lejda; A. Yakovlieva	Evaluation of jet engine operation parameters using conventional and alternative jet fuels	2019
60	S. Boichenko; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Modification of jet fuels composition with renewable bio-additives: monograph	2019
61	S. Boichenko; K. Lejda; P. Topilnytskyi	Властивості та якість трансмісійних олив	2019