logo
Karta przedmiotu
logo

Technologie plastycznego kształtowania materiałów metalicznych

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2022/2023

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Informatyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Systemy zapewnienia jakości produkcji, Zarządzanie systemami produkcyjnymi

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Przeróbki Plastycznej

Kod zajęć: 750

Status zajęć: obowiązkowy dla programu Informatyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Systemy zapewnienia jakości produkcji, Zarządzanie systemami produkcyjnymi

Układ zajęć w planie studiów: sem: 3 / W15 L15 P15 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr hab. inż. prof. PRz Stanisław Kut

Terminy konsultacji koordynatora: według harmonogramu podanego na wizytówce: https://skut.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 3: dr inż. Grażyna Ryzińska , termin konsultacji według harmonogramu podanego na wizytówce: https://grar.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 3: prof. dr hab. inż. Romana Śliwa , termin konsultacji według harmonogramu podanego na wizytówce: https://rsliwa.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 3: dr inż. Piotr Myśliwiec

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Opanowanie podstawowej wiedzy dotyczącej podstaw teoretycznych przeróbki plastycznej metali oraz metod plastycznego kształtowania metali.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów trzeciego semestru.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Hadasik E., Pater Z: Obróbka Plastyczna. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej. Gliwice. 2013
2 Pater Z., Samołyk G. Podstawy technologii obróbki plastycznej metali Politechnika Lubelska, Lublin. 2013
3 Erbel S., Kuczyński K., Marciniak Z. Obróbka plastyczna PWN, Warszawa. 1986
4 Morawiecki M., Sadok L., Wosiek E. Przeróbka plastyczna: Podstawy teoretyczne Wydawnictwo "Śląsk" Katowice. 1986
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Stachowicz F., Balawender T., Kut S., Trzepieciński T. Techniki wytwarzania. Przeróbka plastyczna. Laboratorium Oficyna Wydawnicza Politechnik Rzeszowskiej, Rzeszów. 2017
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Hadasik E., Pater Z. Obróbka plastyczna. Podstawy teoretyczne Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice. 2013

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne:

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowa wiedza z zakresu mechaniki ogólnej, rysunku technicznego, wytrzymałości materiałów oraz metaloznawstwa.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury oraz ich wykorzystywania w rozwiązywaniu zadań inżynierskich.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność samodzielnego poszerzania swojej wiedzy, doskonalenia umiejętności zawodowych oraz pracy w zespole.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Ma uporządkowaną wiedzę z zakresu podstaw mechaniczno-matematycznego podejścia do opisu odkształcanego materiału za pomocą naprężeń i odkształceń. Zna teoretyczne podstawy odkształceń plastycznych i rozumie ich znaczenie w analizie procesów technologicznych przeróbki plastycznej. Posiada wiedzę na temat zjawisk towarzyszących odkształceniom plastycznym, które mają wpływ na przebieg procesu odkształcenia oraz właściwości kształtowanych plastycznie metali i ich stopów. wykład zaliczenie cz. ustna K_W03++
K_W06++
P6S_WG
02 Zna hutnicze i pozahutnicze metody przeróbki plastycznej. Zna metody kształtowania objętościowego materiałów oraz metody kształtowania wyrobów z blach. Potrafi je scharakteryzować i wskazać ich zastosowanie do wytwarzania konkretnych wyrobów. wykład zaliczenie cz. ustna K_W06+++
P6S_WG
03 Posiada podstawą wiedzę teoretyczną dotyczącą poznanych procesów. Potrafi wyznaczać charakterystyki materiałowe w zakresie odkształceń trwałych w postaci tzw. krzywej umocnienia odkształceniowego. Potrafi na podstawie badań eksperymentalnych określić wpływ różnych parametrów (technologicznych, geometrycznych, materiałowych) na przebieg danego procesu technologicznego i jakość wyrobów. laboratorium raport pisemny, sprawdzian pisemny K_U06++
K_U07+
P6S_UW
04 Posiada wiedzę na temat materiałów inżynierskich stosowanych w budowie maszyn oraz metod kształtowania materiałów metalicznych i ich właściwości. Zna i potrafi dobierać odpowiednie technologie wytwarzania produktów oraz parametry procesu produkcyjnego. Potrafi wykonać proste obliczenia inżynierskie przy projektowaniu wybranych procesów plastycznego kształtowania metali. projekt indywidualny, projekt zespołowy obserwacja wykonawstwa, sprawozdanie z projektu, prezentacja projektu K_W06++
K_U01++
K_U07++
P6S_UW
P6S_WG
05 Posiada wiedzę na temat metod badań właściwości materiałów, w tym wytrzymałościowych i plastycznych oraz wybranych właściwości technologicznych metali i ich stopów. Posiada umiejętność wyznaczania na drodze badań eksperymentalnych ważniejszych parametrów technologicznych wybranych procesów przeróbki plastycznej. laboratorium raport pisemny, sprawdzian pisemny K_W06+
K_U04+
P6S_UU
P6S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
3 TK01 Wprowadzenie. Stan naprężenia w punkcie ciała, trójosiowy stan naprężenia, tensor naprężenia oraz jego rozkład na część kulistą i dewiatorową, osiowo symetryczny stan naprężenia, płaski stan naprężenia, płaski stan odkształcenia. W01, W02 MEK01
3 TK02 Geometryczne przedstawianie stanów naprężenia za pomocą kół Mohra. Warunki plastyczności i ich zadanie, interpretacja graficzna warunków plastyczności, przykłady zastosowania. W03, W04 MEK01
3 TK03 Odkształcenie plastyczne, stan odkształcenia, miary odkształcenia, zależności pomiędzy stanami naprężenia i odkształcenia, zjawiska towarzyszące odkształceniom plastycznym, czynniki wpływające na opór plastyczny i plastyczność metali. W05, W06 MEK01
3 TK04 Hutnicze procesy przeróbki plastycznej, przetwarzanie wsadów w postaci kęsisk lub wlewków, półwyroby i wyroby hutnicze wytwarzane na gorąco, półwyroby i wyroby hutnicze wytwarzane na zimno. Pozahutnicze procesy przeróbki plastycznej. Podział metod obróbki plastycznej. W07, W08 MEK02
3 TK05 Metody kształtowania objętościowego brył (kucie i prasowanie, walcowanie, wyciskanie, ciągnienie) - elementy teorii, przebieg procesów, przykłady wyrobów i ich właściwości. W09 - W11 MEK02
3 TK06 Metody kształtowania blach (cięcie i wykrawanie, gięcie, wytłaczanie, przetłaczanie, wyciąganie, operacje łączenia tłoczeniem, wyoblanie i zgniatanie obrotowe, obciąganie, wywijanie, obciskanie, roztłaczanie, przebijanie) - podstawowe elementy teorii, przebieg procesów, przykłady wyrobów i ich właściwości. W12 - W15 MEK02
3 TK07 Statyczna próba rozciągania materiałów ciągliwych. L01, L02 MEK03 MEK05
3 TK08 Wyznaczanie przebiegu krzywych umocnienia odkształceniowego metali. L03, L04 MEK03 MEK05
3 TK09 Wyznaczanie podstawowych zależności w procesie wykrawania krążków z blach. L05, L06 MEK03 MEK05
3 TK10 Wyznaczanie podstawowych zależności w procesie gięcia blach. L07, L08 MEK03 MEK05
3 TK11 Wyznaczanie granicznego współczynnika odkształceń w procesie wytłaczania naczynia cylindrycznego. L09, L10 MEK03 MEK05
3 TK12 Spęczanie próbek walcowych w procesie kucia swobodnego. L11, L12 MEK03 MEK05
3 TK13 Walcowanie na zimno pasków blachy. L13 - L15 MEK03 MEK05
3 TK14 Projektowanie procesu technologicznego wybranej (lub zadanej) części kształtowanej plastycznie. Dobór rodzaju i metody wytwarzania. Określenie warunków obróbki i przebiegu procesu technologicznego. Wykonanie podstawowych obliczeń inżynierskich i sporządzenie wymaganej dokumentacji. Dobór maszyn i urządzeń niezbędnych do realizacji procesu technologicznego. P01-P15 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3) Przygotowanie do laboratorium: 3.75 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 7.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 7.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 3) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..
Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 10.00 godz./sem.
Przygotowanie do prezentacji: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3) Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 3) Przygotowanie do zaliczenia: 15.00 godz./sem.
Zaliczenie ustne: 0.25 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Wiedza z wykładu sprawdzana jest podczas ustnego zaliczenia u koordynatora przedmiotu. Na zaliczeniu ustnym student losuje ze znanego wcześniej zestawu 40 pytań 3 pytania na które udziela odpowiedzi. W ten sposób sprawdzane jest osiągnięcie efektów kształcenia MEK01 oraz MEK02. Student uzyskuje ocenę: dst - jeżeli udzieli poprawnej wyczerpującej odpowiedzi na co najmniej jedno z wylosowanych pytań, db - jeżeli udzieli poprawnej i wyczerpującej odpowiedzi na co najmniej dwa pytania, bdb - jeżeli udzieli poprawnej i wyczerpującej odpowiedzi na trzy wylosowane pytania.
Laboratorium Ocena końcowa z laboratorium weryfikuje umiejętności studenta określone modułowymi efektami kształcenia MEK03 i MEK05. Warunkiem zaliczenia laboratorium jest zaliczenie sprawozdań z zajęć praktycznych i uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich sprawdzianów pisemnych. Każdy sprawdzian pisemny dotyczy jednego ćwiczenia i składa się z trzech pytań. Za każdą poprawną odpowiedź na pytanie można uzyskać maksymalnie 2 pkt, w sumie 6 pkt. Ocena ustalana jest następująco: (6 - 5,1) pkt - bdb, (5 - 4,6) pkt - +db, (4,5 - 4) pkt - db, (3,9 - 3,6) pkt - +dst, (3,5 - 3) pkt - dst, poniżej 3 pkt - ndst. Ocena końcowa z laboratorium jest obliczana jako średnia arytmetyczna wszystkich ocen ze sprawdzianów pisemnych. Sposób przeliczenia uzyskanej oceny średniej na ocena końcową z MEK03 i MEK05 przedstawiono poniżej:(Ocena średnia) Ocena końcowa (4,600 – 5,000) bdb; (4,200 – 4,599) +db; (3,800 – 4,199) db; (3,400 – 3,799) +dst; (3,000 – 3,399) dst.
Projekt/Seminarium Weryfikacja modułowych efektów kształcenia MEK04 następuje po wykonaniu zadanego projektu i jego prezentacji. Sprawdzane są poprawność wykonania projektu oraz orientacja i wiedza studenta z zakresu realizowanego zadania projektowego. Student uzyskuje ocenę: dostateczną - jeżeli wykonał i przedstawił projekt z drobnymi błędami, dobrą - jeżeli wykonał projekt poprawnie, ale nie udzielił poprawnych odpowiedzi na pytania do projektu, bardzo dobrą - jeżeli wykonał projekt poprawnie i udzielił poprawnych odpowiedzi na pytania dotyczące zagadnień związanych z wykonanym projektem.
Ocena końcowa Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Na ocenę końcową z modułu składa się 50% oceny z MEK01 oraz MEK02, 30% oceny z MEK03 i MEK05 oraz 20% oceny z MEK04. Sposób przeliczenia uzyskanej oceny średniej ważonej na ocenę końcową z modułu przedstawiono poniżej:(Ocena średnia ważona) Ocena końcowa (4,600 – 5,000) bdb; (4,200 – 4,599) +db; (3,800 – 4,199) db; (3,400 – 3,799) +dst; (3,000 – 3,399) dst.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 S. Kut Analiza obciążeń narzędzi gnących na przykładzie narzędzia zaginarki 2023
2 S. Kut Brama rozwierna 2023
3 S. Kut Sposób otwierania bramy rozwiernej 2023
4 S. Kut; G. Pasowicz The Influence of Natural Aging of the AW-2024 Aluminum Sheet on the Course of the Strain Hardening Curve 2023
5 S. Kut; G. Pasowicz; F. Stachowicz On the Springback and Load in Three-Point Air Bending of the AW-2024 Aluminium Alloy Sheet with AW-1050A Aluminium Cladding 2023
6 S. Kut; G. Ryzińska Absorber energii uderzeń 2023
7 S. Kut; G. Ryzińska Modeling Elastomer Compression: Exploring Ten Constitutive Equations 2023
8 S. Kut; I. Nowotyńska The Effect of the Extrusion Ratio on Load and Die Wear in the Extrusion Process 2023
9 S. Kut; T. Mrugała; G. Ryzińska Influence of the thin-wall ratio on the limiting spinning ratio and the thinning of the AMS 5504 sheet in spinning 2023
10 S. Kut Narzędzie do kształtowania tulei, zwłaszcza tulei cienkościennych 2022
11 S. Kut Narzędzie do profilowania rur, zwłaszcza cienkościennych 2022
12 S. Kut Sposób kształtowania krótkiej rury, zwłaszcza o przekroju kwadratowym 2022
13 S. Kut Sposób kształtowania tulei, zwłaszcza cienkościennych 2022
14 S. Kut Sposób profilowania rur, zwłaszcza cienkościennych 2022
15 S. Kut Sposób profilowania rury, zwłaszcza o przekroju kwadratowym 2022
16 S. Kut; G. Pasowicz; F. Stachowicz The Influence of Natural Aging of the AlCu4Mg1 Aluminum Sheet Alloy on the Constitutive Parameters of Selected Models of Flow Stress 2022
17 S. Kut; I. Nowotyńska Strategies of Heating and Hardening External Corners on the Example of Bending Tools for Press Brakes 2022
18 S. Kut; G. Pasowicz; F. Stachowicz Springback Prediction for Pure Moment Bending of Aluminum Alloy Square Tube 2021
19 K. Kogut; S. Kut Rozdzielacz wiązki światła lasera hartowniczego do hartowania narzędzi, zwłaszcza gnących 2020
20 S. Kut Sposób wyoblania wytłoczek stożkowych lub krzywoliniowych, zwłaszcza o dużym współczynniku wyoblania 2020
21 S. Kut Wzornik do wyoblania wytłoczek stożkowych lub krzywoliniowych, zwłaszcza o dużym współczynniku wyoblania 2020
22 S. Kut Zestaw zawiasów do bramy rozwiernej 2020
23 S. Kut; F. Stachowicz Bending Moment and Cross-Section Deformation of a Box Profile 2020
24 S. Kut; F. Stachowicz Cross-Section Deformation and Bending Moment of a Steel Square Tubular Section 2020
25 S. Kut; I. Nowotyńska Przyrząd wyciskający do wyciskania platerowanych prętów 2020
26 S. Kut; I. Nowotyńska Przyrząd wyciskający do wyciskania platerowanych rur 2020
27 S. Kut; I. Nowotyńska Sposób wyciskania platerowanych prętów 2020
28 S. Kut; I. Nowotyńska Sposób wyciskania platerowanych rur 2020
29 B. Adamczyk-Cieslak; M. Koralnik; S. Kut; P. Maj; J. Mizera; T. Mrugała; T. Pieja; B. Romelczyk-Baishya Mechanical properties and microstructure of Inconel 625 cylinders used in aerospace industry subjected to flow forming with laser and standard heat treatment 2019
30 K. Kogut; S. Kut Sposób hartowania laserowego zewnętrznych naroży narzędzi gnących, z rozdziałem wiązki światła 2019
31 S. Kut Podest do rusztowań budowlanych 2019
32 S. Kut Podest stalowy do rusztowań budowlanych 2019
33 S. Kut Wózek transportowo-narzędziowy do budownictwa 2019
34 S. Kut; G. Ryzińska Absorber energii uderzeń 2019
35 S. Kut; I. Nowotyńska The Impact of Prestressed die Construction with Cemented Carbide Insert on Stress Distribution During Extrusion 2019
36 S. Kut; I. Nowotyńska The influence of die shape and back tension force on its wear in the process of wire drawing 2019
37 S. Kut; I. Nowotyńska; M. Osetek An impact of assembly interference on stresses in the die tool system during bolt forging 2019
38 S. Kut; P. Maj; T. Mrugała Effect of relative thickness reduction and heat treatment on AMS 5596 sheet mechanical properties after flow forming 2019