logo
Karta przedmiotu
logo

Przetwórstwo tworzyw sztucznych

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2019/2020

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Mechanika i budowa maszyn

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Alternatywne źródła i przetwarzanie energii, Inżynieria odlewnictwa, Inżynieria spawalnictwa, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe, Programowanie i automatyzacja obróbki

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Przeróbki Plastycznej

Kod zajęć: 724

Status zajęć: obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów: sem: 4 / W15 L15 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr inż. Grzegorz Janowski

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Znajomość podstawowych rodzajów tworzyw sztucznych, ich metod identyfikacji oraz metod przetwórstwa. Dobór podstawowych technologii przetwórstwa do kategorii wyrobu.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł obejmuje zagadnienia dotyczące budowy strukturalnej, metod identyfikacji, podstawowych właściwości mechanicznych tworzyw polimerowych oraz wyznaczania właściwości przetwórczych a także zagadnienia dotyczące metod i problemów ich przetwórstwa.

Materiały dydaktyczne: Materiały dydaktyczne dostępne na platformie e-learningowej PRz: e-learning.prz.edu.pl. Dodatkowy dostęp do materiałów dydaktycznych poprzez stronę internetową pracownika: gjan.v.prz.edu.pl

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 red. R. Sikora Przetwórstwo tworzyw polimerowych : podstawy logiczne, formalne i technologiczne : praca zbiorowa Wydawnictwo Pol. Lubelskiej. 2006
2 M. Bieliński Przetwórstwo tworzyw polimerowych Wyd. Pol. Rzeszowskiej. 2009
3 K. Wilczyński Reologia w przetwórstwie tworzyw sztucznych WNT. 2001
4 Rabek, J. F. Współczesna wiedza o polimerach Wydawnictwo Naukowe PWN. 2009
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Frącz W. Przetwórstwo tworzyw polimerowych Laboratorium Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2018
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Frącz W., Krywult B. Podstawy projektowania i wytwarzania elementów z tworzyw sztucznych wyd. Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów. 2008
2 Sikora R. Podstawy przetwórstwa tworzyw wielkocząsteczkowych Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Lubelskiej. 1992

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Student jest zarejestrowany na IV-ty semestr studiów

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę z zakresu problematyki dotyczącej tworzyw sztucznych realizowanej w ramach przedmiotów: Ekologia, Historia techniki oraz Zarządzanie środowiskiem

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analitycznego myślenia

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność pracy w zespole

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Zna różnice w budowie strukturalnej tworzyw oraz jej wpływ na ich przetwórstwo, podstawowe rodzaje tworzyw sztucznych, ich metody identyfikacji oraz właściwości mechaniczne. wykład, laboratorium sprawdzian pisemny K_W07+
P6S_WG
02 Umie zdefiniować i wyznaczyć właściwości przetwórcze termoplastycznych tworzyw polimerowych wykład, laboratorium sprawdzian pisemny K_W02+
K_W07+
P6S_WG
03 Zna główne problemy związane z przetwórstwem tworzyw oraz sposoby ich eliminacji bądź minimalizacji. wykład, laboratorium sprawdzian pisemny K_U04+
P6S_UK
04 Zna podstawowe metody przetwórstwa tworzyw oraz obszary ich zastosowania dla różnych kategorii wyrobów z tworzyw wykład, laboratorium sprawdzian pisemny K_W09+
K_U08+
P6S_UW
P6S_WG
05 Zna metodykę projektowania procesu przetwórstwa tworzyw sztucznych, potrafi zaprojektować w podstawowym zakresie proces technologiczny laboratorium, wykład sprawdzian pisemny K_W04+
K_K03+
P6S_UO
P6S_WG
06 Ma pogłębioną wiedzę i umiejętności dotyczące wyznaczania charakterystyk reologicznych pozyskane na zajęciach wykładowych i laboratoryjnych oraz na podstawie samodzielnie studiowanej literatury. Posiada umiejętność prowadzenia wybranych badań właściwości tworzyw termoplastycznych z wykorzystaniem wybranych metod wykład, laboratorium zaliczenie cz. pisemna K_W07+
K_U08+
P6S_UW
P6S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
4 TK01 Tworzywa sztuczne, budowa, wpływ budowy na właściwości, stany fizyczne, krzywa termomechaniczna, klasyfikacja tworzyw, modyfikatory, wybrane właściwości W01 MEK01
4 TK02 Charakterystyka właściwości eksploatacyjnych tworzyw sztucznych: pełzanie, relaksacja naprężeń, zmiany właściwości użytkowych w zależności od warunków eksploatacyjnych W02 MEK01
4 TK03 Charakterystyka właściwości przetwórczych tworzyw sztucznych, przemiany stanów polimerów podczas przetwórstwa, zjawiska i właściwości reologiczne przy przetwórstwie, podstawy procesu uplastyczniania, wykresy pvT, projektowanie przetwórstwa. W03 MEK02 MEK06
4 TK04 Przetwórstwo fizyko-chemiczne polimerów. Charakterystyka technologii formowania wtryskowego: specjalne techniki wtrysk z gazem, wtrysk z wodą, wtrysk wielokomponentowy, wtrysk z rozdmuchem, wtrysk reaktywny; wtrysk ze spienieniem,obliczenia podstawowych wielkości, parametrów przetwórczych oraz charakterystyka urządzeń W04 MEK03 MEK04
4 TK05 Charakterystyka technologii wytłaczania i prasowania. Termoformowanie próżniowe i mechaniczne, wady, zalety, budowa urządzeń, metody kształtowania wyrobów, wybrane metody przetwórstwa chemiczno – fizycznego polimerów. W05 MEK03 MEK04
4 TK06 Zagospodarowanie odpadów z tworzyw sztucznych i metody recyklingu W06 MEK03 MEK04
4 TK07 Możliwości symulacji procesów przetwórczych i prognozowania właściwości materiałów polimerowych W07 MEK05
4 TK08 Identyfikacja gatunkowa tworzyw sztucznych. L01 MEK01
4 TK09 Ocena właściwości mechanicznych i lepkosprężystych tworzyw sztucznych na podstawie statycznej próby rozciągania L02 MEK01 MEK06
4 TK10 Wyznaczanie właściwości przetwórczych tworzyw sztucznych za pomocą plastometru. L03 MEK02 MEK06
4 TK11 Ocena skurczu wyprasek wtryskowych i/lub wpływ parametrów wtryskiwania na właściwości wyprasek wtryskowych L04 MEK03
4 TK12 Projektowanie procesu wtryskiwania - analiza wypełniania gniazd formy wtryskowej za pomocą programów symulacyjnych L05 MEK05
4 TK13 Ocena dokładności kształtowo-wymiarowej wyrobów formowanych w technologii termoformowania L06 MEK03 MEK04
4 TK14 Ocena wydajności oraz parametrów reologicznych tworzywa w procesie wytłaczania. Zaliczenie L07 MEK03 MEK04 MEK06

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4) Przygotowanie do kolokwium: 7.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 1.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 4) Przygotowanie do laboratorium: 7.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4)
Zaliczenie (sem. 4)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Wiedza nabyta na wykładzie sprawdzana jest podczas testu jednokrotnego wyboru w trybie sekwencyjnym (gdzie pytania dla każdego studenta są indywidualnie losowane z bazy pytań), podczas którego weryfikowane są modułowe efekty kształcenia MEK01-MEK05. Test jest przeprowadzany na platformie http://e-learning.prz.edu.pl/ i składa się z 30 pytań. Czas trwania testu - 40 minut. Za każdą poprawną odpowiedź można uzyskać 1 punkt. Aby zaliczyć test należy uzyskać co najmniej 51% wszystkich możliwych do zdobycia punktów. Sposób przeliczenia punktów na ocenę jest następujący: 0-15 pkt. (ndst), 16-18 pkt. (dst), 19-21 pkt. (+dst), 22-24 pkt. (db), 25-27 pkt. (+db), 28-30 pkt. (bdb). Test można poprawić za pomocą platformy http://e-learning.prz.edu.pl/ w ustalonym z prowadzącym terminie.
Laboratorium Wiedza z laboratorium sprawdzana jest na podstawie testu jednokrotnego wyboru w trybie sekwencyjnym (gdzie pytania dla każdego studenta są indywidualnie losowane z bazy pytań), podczas którego weryfikowane są modułowe efekty kształcenia MEK01-MEK05. Test jest przeprowadzany na platformie http://e-learning.prz.edu.pl/ i składa się z 30 pytań. Czas trwania testu - 35 minut. Za każdą poprawną odpowiedź można uzyskać 1 punkt. Aby zaliczyć test należy uzyskać co najmniej 51% wszystkich możliwych do zdobycia punktów. Sposób przeliczenia punktów na ocenę jest następujący: 0-15 pkt. (ndst), 16-18 pkt. (dst), 19-21 pkt. (+dst), 22-24 pkt. (db), 25-27 pkt. (+db), 28-30 pkt. (bdb). Test można poprawić za pomocą platformy http://e-learning.prz.edu.pl/ w ustalonym z prowadzącym terminie.
Ocena końcowa Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich modułowych efektów kształcenia, zaliczenie testu z wykładu (W) oraz zaliczenie testu z zajęć laboratoryjnych (L). Ocena końcowa wyznaczana jest jako średnia ważona oceny z wykładu (W) z wagą 0.4 oraz oceny z zajęć laboratoryjnych (L) z wagą 0.6. Kryteria przeliczenia uzyskanej oceny średniej na ocenę końcową są następujące: (4,75 – 5,00) bdb; (4,25 – 4,74) +db; (3,75 – 4,24) db; (3,25 – 3,74) +dst; (3,00 – 3,24) dst; (0-2,99) ndst.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski Sposób wielokrotnego przetwarzania wyrobów z biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego 2024
2 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; A. Pacana; D. Siwiec Reprocessing Possibilities of Poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate)–Hemp Fiber Composites Regarding the Material and Product Quality 2024
3 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; G. Ryzińska; M. Wójcik Biodegradowalny kompozyt termoplastyczny, sposób wytwarzania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego oraz jego zastosowanie do wielokrotnego przetwarzania 2024
4 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski The Possibilities of Using Poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate) PHBV in the Production of Wood–Polymer Composites 2023
5 A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; G. Janowski; M. Pyda Biocomposites based on the poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate) matrix with the hemp fibers: thermal and mechanical properties 2022
6 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski The Mechanical Properties Prediction of Poly [(3-hydroxybutyrate)-co-(3-hydroxyvalerate)] (PHBV) Biocomposites on a Chosen Example 2022
7 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; T. Trzepieciński The Effect of the Extrusion Method on Processing and Selected Properties of Poly(3-hydroxybutyric-co-3-hydroxyvaleric Acid)-Based Biocomposites with Flax and Hemp Fibers 2022
8 W. Frącz; G. Janowski; M. Pruchniak; Ł. Wałek The Use of Computed Tomography in the Study of Microstructure of Molded Pieces Made of Poly(3-hydroxybutyric-co-3-hydroxyvaleric acid) (PHBV) Biocomposites with Natural Fiber 2021
9 W. Frącz; G. Janowski; R. Smusz; M. Szumski The Influence of Chosen Plant Fillers in PHBV Composites on the Processing Conditions, Mechanical Properties and Quality of Molded Pieces 2021
10 Ł. Bąk; G. Janowski; G. Ryzińska Modeling of Compression Test of Natural Fiber Composite Sections 2021
11 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski Influence of the Alkali Treatment of Flax and Hemp Fibers on the Properties of PHBV Based Biocomposites 2021
12 Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski The Optimization of PHBV-hemp Fiber Biocomposite Manufacturing Process on the Selected Example 2021
13 G. Janowski; G. Ryzińska Influence of rve geometrical parameters on elastic response of woven flax-epoxy composite materials 2020
14 W. Frącz; G. Janowski Fiber shape selection problems in material models used in numerical strength analysis of wood-polymer composites 2019
15 W. Frącz; G. Janowski Ocena wpływu wyboru modelu mikromechanicznego na prognozowanie orientacji włókien oraz właściwości mechaniczne kompozytu WPC 2019
16 W. Frącz; G. Janowski Predicting effect of fiber orientation on chosen strength properties of wood-polymer composites 2019
17 W. Frącz; G. Janowski The Modeling Aspects of Wood Polymer Composites Sturcture in CAE Softwares 2019