logo
Karta przedmiotu
logo

Wybrane zagadnienia pilotażowe

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Awioniki i Sterowania

Kod zajęć: 686

Status zajęć: obowiązkowy dla specjalności Pilotaż

Układ zajęć w planie studiów: sem: 4 / W30 C15 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora 1: prof. dr hab. inż. Tomasz Rogalski

Terminy konsultacji koordynatora: wtorek 7.00-8.30

Imię i nazwisko koordynatora 2: mgr inż. Maciej Miąskowski

Terminy konsultacji koordynatora: poniedziałek 8:30-10:30

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych dla podjęcia praktycznego szkolenia pilotażowego

Ogólne informacje o zajęciach: Zajęcia dydaktyczne poszerzają treści programowe ujęte w Załączniku nr 1 AMC FCL 1.125 przewidziane dla uzyskania licencji pilota turystycznego. Nabyte umiejętności pozwolą na podjęcie szkolenia praktycznego i są podstawą do dalszego kształcenia do poziomu licencji pilota liniowego.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Oxford Aviation Training JAA/ATPL Theretical Knowledge Manual Jeppesen. 2005
2 Domicz J., Szutowski L. Podręcznik pilota samolotowego Technika, Poznań. 2006
3 Augustynek A. Psychologia Warszawa Difin. 2008
4 Abłamowicz A., Nowakowski W. Podstawy aerodynamiki i mechaniki lotu WKiŁ, Warszawa. 1980
5 Fiszdon W. Mechanika Lotu, tom I i II PWN, Warszawa. 1961
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Roskam J., Airplane aerodynamics and performance DARcorporation, Kansas. 1997
2 Babister A. W. Aircraft Dynamic Stability and Response Elsevier, London. 1980
3 McCormick B. Aerodynamics, aeronautics and flight mechanics Wiley, New York. 1995
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Smolicz T. Psychologia lotnicza dla pilotów LOT-LPT-0/703/01, PLL Lot S.A.. 2001
2 Smolicz T. Pilot-instruktor w linii lotniczej LOT-LPT-0/702/01, PLL Lot S.A.. 2001

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na semestrze 4 specjalności pilotażowej

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Budowa i projektowanie obiektów latających (równolegle); Aerodynamika (równolegle)

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Bierna znajomość języka angielskiego

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Opanowanie wiedzy teoretycznej w zakresie wymaganym dla uzyskania licencji turystycznej pilota samolotowego wg wymagań przepisów EASA JAR-FCL wykład zaliczenie cz. pisemna K_W12+
P6S_WK
02 Ugruntowanie wiedzy teoretycznej poprzez ćwiczenia rachunkowe ćwiczenia rachunkowe zaliczenie cz. pisemna K_W12+
P6S_WK

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
4 TK01 PROCEDURY OPERACYJNE. 83. ICAO Annex 6, Część II - Operacje statków powietrznych. Zasady eksploatacji statków powietrznych PL-6, część II Statki powietrzne Lotnictwa Ogólnego:· wstęp,· definicje,· postanowienia ogólne,· przygotowanie lotu i procedury w czasie lotu,· osiągi i ograniczenia operacyjne,· przyrządy i wyposażenie,· urządzenia nawigacyjne i środki łączności,· obsługa,· załoga lotnicza,· używane oświetlenie. 84. ICAO Annex 12 - Poszukiwanie i ratownictwo:· definicje,· fazy alarmu,· procedury dla pilota-dowódcy, · sygnały poszukiwania i ratownictwa. 85. ICAO Annex 13 - Badanie wypadków lotniczych:· definicje,· procedury krajowe. 86. Zmniejszenie hałasu:· procedury ogólne,· zastosowanie podczas startu i lądowania. 87. Naruszenie przepisów lotniczych:· wykroczenia,· kary. OGÓLNE BEZPIECZEŃSTWO LOTÓW. 107. Samolot:· regulacja fotela i zabezpieczenie,· uprzęże i pasy bezpieczeństwa,· wyposażenie awaryjne i jego użycie,- gaśnica,- zabezpieczenie pożarowe silnika i kabiny, instalacja odladzania, wyposażenie do przetrwania, kamizelki ratunkowe, tratwy ratunkowe,· zatrucie tlenkiem węgla,· środki bezpieczeństwa podczas tankowania samolotu,· materiały łatwopalne, pojemniki ciśnieniowe. 108. BEZPIECZEŃSTWO OPERACYJNE:· turbulencja w śladzie aerodynamicznym,· poślizg hydrodynamiczny (aquaplaning),· uskok wiatru, start, podejście i lądowanie,· komunikaty dla pasażerów,· wyjścia awaryjne,· ewakuacja samolotu podczas:- przymusowego lądowania, - lądowania ze schowanym podwoziem, - wodowania. CZŁOWIEK – MOŻLIWOŚCI I OGRANICZENIA - PODSTAWY FIZJOLOGII. 36. Pojęcia, skład atmosfery, prawa gazów, oddychanie i krwioobieg. 37. Wpływ obniżonego ciśnienia: wpływ wzrostu wysokości, przemieszczanie gazów, niedotlenienieo objawyo zapobieganie, hermetyzacja kabiny, skutki gwałtownej dekompresji, czas użyteczny świadomości, użycie maski tlenowej i gwałtowne zniżanie, hiperwentylacja, objawy, unikanie, efekty przyspieszeń. 38. Widzenie: fizjologia widzenia, ograniczenia narządu wzroku, wady wzroku, złudzenia optyczne, dezorientacja przestrzenna, unikanie dezorientacji. 39. Słuch: fizjologia słuchu, doznania ucha wewnętrznego, skutki zmiany wysokości, hałas i utrata słuchu, ochrona słuchu, dezorientacja przestrzenna, konflikt pomiędzy uszami i oczami, zapobieganie dezorientacj. i40. Choroba lokomocyjna: przyczyny, objawy, zapobieganie. 41. Latanie i zdrowie: wymagania medyczne, wpływ pospolitych dolegliwości i lekarstw, przeziębienia, dolegliwości żołądkowe, lekarstwa, leki i działania uboczne, alkohol, narkotyki, zmęczenie, kondycja zdrowotna, opieka nad pasażerami, nurkowanie głębinowe, ostrożność przed lotem. 42. Ryzyko zatrucia, materiały niebezpieczne, tlenek węgla z urządzeń grzewczych. PODSTAWY PSYCHOLOGII 43. Przetwarzanie informacji: koncepcja wrażeń, percepcja poznawczao oczekiwania, przewidywanie, nawyki. 44. Centralny układ nerwowy: obciążenie umysłowe, ograniczenia, źródła informacji, bodźce i uwaga, komunikacja słowna, pamięć i jej ograniczenia, przyczyny błędnej interpretacji. 45. Stres: przyczyny i skutki, koncepcje powstawania, wpływ na działanie, rozpoznawanie i ograniczanie stresu. 46. Ocena i podejmowanie decyzji: koncepcje oceny przez pilota, postawy psychologiczne, aspekty zachowania, ocena ryzyka, rozwój świadomości sytuacyjnej. W01-W30 MEK01
4 TK02 Osiągi i planowanie lotu. MASA I WYWAŻENIE. 32. MTOW i wyważenie· ograniczenia ciężaru maksymalnego,· ograniczenia przedniego i tylnego położenia środka ciężkości, położenia normalne i użytkowe,· obliczenia ciężaru i środka ciężkości, instrukcja eksploatacji samolotu i arkusz wyważenia. OSIĄGI. 33. Start:· rozbieg i długość dysponowana,· oderwanie i wznoszenie początkowe,· wpływ masy, wiatru i wysokości gęstościowej,· wpływ od powierzchni ziemi i gradientu nachylenia,· użycie klap. 34. Lądowanie· wpływ masy, wiatru, wysokości gęstościowej i prędkości podejścia,· użycie klap,· powierzchnia ziemi i gradient nachylenia. 35. Podczas lotu:· związek pomiędzy mocą potrzebną i dysponowaną,· wykres osiągów,· maksymalny gradient i maksymalny kąt wznoszenia,· zasięg i długotrwałość lotu,· wpływ konfiguracji, masy, temperatury i wysokości,· redukcja osiągów podczas zakrętów ze wznoszeniem,· szybowanie,· szkodliwy wpływ: oblodzenia, deszczu, złego stanu płatowca (deformacja, zła jakość pokrycia) zmiana charakterystyki aerodynamicznej związanej z użyciem klap,· strata wysokości podczas zakrętów w locie szybowym. C01-C15 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4) Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 4) Przygotowanie do ćwiczeń: 5.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/studiowanie zadań: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4) Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 4) Przygotowanie do zaliczenia: 5.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Ocena pisemnego kolokwium z zakresu wiedzy nie objętej programem zajęć ćwiczeniowych
Ćwiczenia/Lektorat Ocena kolokwium z zakresu materiału omawianego podczas ćwiczeń rachunkowych
Ocena końcowa Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z wykładów i ćwiczeń

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 G. Drupka; T. Rogalski; Ł. Wałek Analiza zmian w ruchu lotniczym na przykładzie wybranych rejonów FIR europejskiej przestrzeni powietrznej po wystąpieniu konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy 2024
2 G. Drupka; T. Rogalski; Ł. Wałek Metody wyznaczania pozycji bezzałogowego statku powietrznego na pasie w fazie startu 2024
3 M. Dojka; K. Jakubik; T. Rogalski; Ł. Wałek Automatic take-off control system 2023
4 M. Korkosz; S. Noga; T. Rogalski Analysis of the mechanical limitations of the selected high-speed electric motor 2023
5 S. Noga; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło The use of vision system to determine lateral deviation from landing trajectory 2023
6 T. Rogalski Transport lotniczy w obliczu wyzwań XXI wieku 2023
7 D. Kordos; T. Rogalski System elektroniczny przekazywania informacji do statku powietrznego kołującego po płycie lotniskowej oraz sposób sterowania kołowaniem statku powietrznego z wykorzystaniem tego systemu 2022
8 G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; T. Rogalski The PAPI Lights-Based Vision System for Aircraft Automatic Control during Approach and Landing 2022
9 K. Doerffer; P. Doerffer; P. Dymora; P. Flaszynski; S. Grigg; M. Jurek; D. Kordos; B. Kowal; M. Mazurek; T. Rogalski; R. Śliwa; R. Unnthorsson The Latest Advances in Wireless Communication in Aviation, Wind Turbines and Bridges 2022
10 T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szwed Estimation of Atmospheric Gusts Using Integrated On-Board Systems of a Jet Transport Airplane - Flight Simulations 2022
11 V. Di Vito; P. Grzybowski; P. Masłowski; T. Rogalski Design advancements for an integrated mission management system for small air transport vehicles in the COAST project 2022
12 B. Brukarczyk; P. Kot; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło Fixed Wing Aircraft Automatic Landing with the Use of a Dedicated Ground Sign System 2021
13 G. Dec; A. Majka; T. Rogalski; D. Rzońca; S. Samolej Regular graph-based free route flight planning approach 2021
14 G. Jaromi; T. Kapuściński; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba In-Flight Tests of Intruder Detection Vision System 2021
15 J. Beran; V. Di Vito; P. Grzybowski; T. Kabrt; P. Masłowski; M. Montesarchio; T. Rogalski Flight management enabling technologies for single pilot operations in Small Air Transport vehicles in the COAST project 2021
16 K. Maciejowska; S. Noga; T. Rogalski Vibration analysis of an aviation engine turbine shaft shield 2021
17 P. Bąk; T. Rogalski; P. Rzucidło; J. Szura; K. Warzocha Transformative Use of Additive Technology in Design and Manufacture of Hydraulic Actuator for Fly-by-Wire System 2021
18 S. Noga; J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in an Immelmann manoeuvre 2021
19 V. Di Vito; P. Grzybowski; P. Masłowski; T. Rogalski A concept for an Integrated Mission Management System for Small Air Transport vehicles in the COAST project 2021
20 G. Drupka; A. Majka; T. Rogalski Automated flight planning method to facilitate the route planning process in predicted conditions 2020
21 G. Jaromi; D. Kordos; A. Paw; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba Simulation studies of a vision intruder detection system 2020
22 J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in a spin maneuver 2020
23 T. Kapuściński; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba; Z. Szczerba A Vision-Based Method for Determining Aircraft State during Spin Recovery 2020
24 D. Nowak; T. Rogalski; D. Rzońca; S. Samolej; Ł. Wałek Control System for Aircraft Take-off and Landing Based on Modified PID controllers 2019
25 G. Drupka; T. Rogalski Free Route Airspace-nowe regulacje przestrzeni powietrznej 2019
26 G. Jaromi; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba Wybrane elementy badań wizyjnego układu antykolizyjnego dla lekkich oraz bezzałogowych statków powietrznych 2019
27 J. Prusik; T. Rogalski Sterowanie trajektorią podczas lotu akrobacyjnego 2019
28 S. Pluta; T. Rogalski System elektroniczny przekazywania informacji do statku powietrznego znajdującego się na płycie lotniskowej 2019