Karta przedmiotu

Techniki wytwarzania 1

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Przeróbki Plastycznej

Kod zajęć:

675

Status zajęć:

obowiązkowy dla programu Samoloty, Zarządzanie ruchem lotniczym

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 4 / W15 L15 / 2 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Tadeusz Balawender

semestr 4:

mgr inż. Grzegorz Pasowicz

semestr 4:

mgr inż. Marcin Szpunar

semestr 4:

prof. dr hab. inż. Romana Śliwa

semestr 4:

dr inż. Grzegorz Janowski

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi i praktycznymi technologii przeróbki plastycznej metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych.

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł obejmuje podstawowe zagadnienia dotyczące głównych technologii przeróbki plastycznej metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych.

Materiały dydaktyczne:
Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	S. Erbel, K. Kuczyński, Z. Marciniak	Obróbka plastyczna	PWN, Warszawa.	1986
2	M. Morawiecki, L. Sadok, E. Wosiek	Przeróbka plastyczna	Śląsk, Katowice .	1986
3	B. Łączyński	Tworzywa wielkocząsteczkowe. Rodzaje i własności	WNT, Warszawa .	1982.
4	J. Sińczak	Podstawy procesów przeróbki plastycznej	Wydawnictwo Naukowe AKAPIT, Kraków.	2010

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	F. Stachowicz, T.Balawender, S. Kut, T. Trzepieciński	Techniki wytwarzania, Przeróbka plastyczna, laboratorium	Skrypt PRz, Rzeszów .	2016
2	W. Frącz	Przetwórstwo tworzyw sztucznych, laboratorium	Skrypt PRz, Rzeszów.	2011

Literatura do samodzielnego studiowania
1	W.P. Romanowski	Tłoczenie na zimno, poradnik	WNT, Warszawa .	1976
2	W. Surowiak, S. Chudziński	Tworzywa sztuczne w budowie maszyn	WN-T, Warszawa.	1970

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na 4 semestr

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Podstawowa wiedza z zakresu fizyki, chemii, rysunku technicznego oraz materiałoznawstwa

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność pozyskiwania informacji i danych ze źródeł literatury. Umiejętność interpretacji wyników eksperymentu i wyciągania wniosków. Umiejętność pracy w zespole.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student rozumie potrzebę ciągłego samokształcenia. Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Posiada podstawową wiedzę z zakresu technologii przeróbki plastycznej metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych	wykład, laboratorium	sprawdzian pisemny, sprawozdanie z laboratorium	K-W08++ K-U04++ K-K01++	P6S-KR P6S-UU P6S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
4	TK01	- Podstawy odkształceń plastycznych: wskaźniki odkształcenia, warunki plastyczności, prawo płynięcia plastycznego, praca odkształcenia plastycznego, mechanizm odkształceń plastycznych i mechanizm umocnienia odkształceniowego. Zjawiska towarzyszące odkształceniom plastycznym: naprężenia własne, anizotropia właściwości plastycznych, włóknistość, tekstura. Czynniki wpływające na opór plastyczny i plastyczność materiału. Odkształcalność graniczna. - Tłoczenie: informacje o przebiegu cięcia, gięcia i kształtowania wytłoczek. - Kucie i prasowanie: charakterystyka kucia swobodnego i matrycowego, specjalne sposoby kucia; wpływ kształtu odkuwki materiału na przebieg procesu technologicznego. - Walcowanie: podstawowe elementy teorii walcowania, walcowanie prętów, blach taśm i rur. - Ciągnienie: wiadomości ogólne, ciągnienie prętów i rur. - Wyciskanie: przebieg procesu, rodzaje i sposób wykonywania części wyciskanych. - Polimery pochodzenia naturalnego, polimery syntetyczne: metody otrzymywania polimerów syntetycznych, struktura cząsteczkowa polimerów, postacie konformacyjne, budowa makrocząsteczki, masa cząsteczkowa, stopień polimeryzacji, zjawisko polidyspersji, struktura krystaliczna, stany fizyczne polimerów. - Zachowanie polimerów w próbie jednoosiowego rozciągania, pełzanie i relaksacja naprężeń, izo-chronowe krzywe odkształcenie – naprężenie, modele reologiczne, technologiczny podział tworzyw sztucznych, podstawowe gatunki i ich właściwości fizyczne, chemiczne, mechaniczne i inne. - Charakterystyka stanu plastyczno-płynnego: ciecze lepkie i lepkosprężyste, efekt Weissenberga iefekt Barusa. Podstawowe właściwości technologiczne tworzyw sztucznych: płynność, skurcz, czas utwardzania. Podział metod przetwórstwa: metody obróbki formującej i metody obróbki wykończeniowej. Podstawy procesu uplastyczniania: uplastycznianie tłokowe, ślimakowe, mieszane, tarczowe. - Charakterystyka metod obróbki formującej: prasowania, wytłaczania i formowania wtryskowego. - Charakterystyka metod obróbki wykończeniowej: termoformowanie, łączenie, dzielenie, obróbka powierzchniowa.	W01-15	MEK01
4	TK02	- Wyznaczanie przebiegu krzywych umocnienia plastycznego i podstawowych parametrów opisujących własności plastyczne metali. - Wyznaczanie podstawowych zależności w procesie gięcia blach (wyznaczanie charakterystyki gięcia i wielkości sprężynowania w podczas wyginania pod kątem 90). - Wytłaczanie naczynia w kształcie kubka (wyznaczanie optymalnej siły docisku, granicznego współczynnika odkształcenia, wpływu geometrii matrycy na wartość maksymalnej siły wytłaczania). - Spęczanie walców w procesie kucia swobodnego i prasowania (wyznaczanie energii uderzenia bijaka, prędkości odkształcenia, nacisków jednostkowych, stopnia odkształcenia itp.). - Identyfikacja tworzyw sztucznych z wykorzystaniem spektroskopu na podczerwień. - Analiza podstawowych parametrów procesu wtrysku: cykl procesu wtrysku, ciśnienie wtrysku, ciśnienie docisku, ciśnienie spiętrzania, temperatura wtrysku, temperatura formy. - Ocena właściwości mechanicznych tworzyw sztucznych za pomocą statycznej próby rozciągania.	L01-15	MEK01

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4)	Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 4)	Przygotowanie do laboratorium: 2.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 4)	Przygotowanie do zaliczenia: 3.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem. Zaliczenie ustne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na zaliczeniu ustnym sprawdzana jest realizacja efektów modułowych. Sprawdzian obejmuje pytania obowiązkowe oraz dodatkowe. Student musi odpowiedzieć poprawnie na wszystkie pytania obowiązkowe, aby uzyskać ocenę dostateczną. Odpowiedź na pytania dodatkowe pozwala uzyskać ocenę wyższą.
Laboratorium	Na zaliczeniu pisemnym sprawdzana jest realizacja efektów modułowych. Sprawdzian obejmuje pytania obowiązkowe oraz dodatkowe. Student musi odpowiedzieć poprawnie na wszystkie pytania obowiązkowe, aby uzyskać ocenę dostateczną. Odpowiedź na pytania dodatkowe pozwala uzyskać ocenę wyższą. Dodatkowym warunkiem zaliczenia jest wykonanie i zaliczenie sprawozdań.
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa wyznaczana jest jako średnia arytmetyczna ocen uzyskanych w ramach modułów MEK01 i MEK02

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	T. Balawender; T. Dubiel; M. Osetek	The Phenomenon of Hydrogen Embrittlement in High-Strength Bolts	2023
2	T. Balawender; T. Dubiel	Discontinuity defects of the bolt head bearing surface	2022
3	T. Balawender; T. Dubiel; M. Osetek	The Fibrous Structure of the Bolt and Its Effect on the Joint Reliability	2021
4	T. Balawender; P. Myśliwiec	Experimental Analysis of FSW Process Forces	2020
5	T. Balawender; Ł. Bąk; M. Zwolak	Experimental Analysis of Mechanical Characteristics of KOBO Extrusion Method	2020