Karta przedmiotu

Mechanika teoretyczna

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budownictwa, Inżynierii środowiska i Architektury

Nazwa kierunku studiów:

Budownictwo

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

blok A /2, blok B /1, blok B /2, blok A /1

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Mechaniki Konstrukcji

Kod zajęć:

Status zajęć:

obowiązkowy dla programu blok A /1

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W45 C30 / 6 ECTS / E

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Piotr Nazarko

Terminy konsultacji koordynatora:

wg planu podanego na stronie domowej pnazarko.v.prz.edu.pl

semestr 2:

mgr inż. Natalia Bróż

semestr 2:

dr inż. Celina Jagiełowicz-Ryznar

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Student uzyskuje podstawową wiedzę i umiejętności w zakresie opisu statyki, kinematyki i dynamiki nieodkształcalnych ciał materialnych.

Ogólne informacje o zajęciach:
Mechanika teoretyczna zajmuje się ustalaniem praw ruchu lub spoczynku ciał materialnych, posługując się przy tym uproszczonymi (wyidealizowanymi) modelami ciał rzeczywistych, takimi jak punkt materialny i ciało doskonale sztywne. Jest przedmiotem z grupy podstawowych.

Materiały dydaktyczne:
Konspekt wykładów i ćwiczeń w formie plików PDF do wydruku.

Inne:
Archiwalne nagrania wideo wykładów prowadzonych w formie zdalnej.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Filip Teresa, Nazarko Piotr	Mechanika teoretyczna. Statyka	OW PRZ..	2013
2	Leyko Jerzy	Mechanika ogólna T.1 i 2	Wydawnictwo Naukowe PWN.	2012
3	Misiak Jan	Mechanika ogólna T.1 i 2	WNT.	2009
4	Klasztorny Marian	Mechanika	Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne.	2005

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Teresa Filip, Piotr Nazarko	Mechanika teoretyczna. Statyka	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2013
2	Misiak Jan	Zadania z mechaniki ogólnej	WNT.	2005
3	Leyko Jerzy, Szmelter Jan	Zbiór zadań z mechaniki ogólnej	PWN.	1983

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Nizioł Józef	Metodyka rozwiązywania zadań z mechaniki	WNT.	2006
2	Osiński Zbigniew	Mechanika ogólna	Wydawnictwo Naukowe PWN.	1994

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Status studenta drugiego semestru na kierunku budownictwo.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student posiada elementarną wiedzę w zakresie algebry liniowej, geometrii, trygonometrii i potrafi stosować ją w praktyce.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student posiada umiejętność pozyskiwania informacji z literatury, samokształcenia się i rozwiązywania układów równań algebraicznych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Rozumie potrzebę stałego dokształcania się.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Zna podstawowe pojęcia i zasady statyki. Potrafi wyznaczyć wypadkową dwóch dowolnych sił na płaszczyźnie. Potrafi obliczyć moment siły względem dowolnego bieguna i względem dowolnej osi. Umie zredukować dowolny układ sił do dowolnego bieguna.	wykład, ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, kolokwium	K-W04++ K-W05++ K-K04+++	P6S-KK P6S-WG
MEK02	Potrafi przeprowadzić analizę budowy układu, aby sprawdzić, czy jest on statycznie wyznaczalny i geometrycznie niezmienny. Potrafi obliczać reakcje w płaskich układach prętowych statycznie wyznaczalnych. Potrafi obliczać siły w prętach płaskich kratownic statycznie wyznaczalnych, stosując metodę równoważenia węzłów i metodę Rittera.	wykład, ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, kolokwium	K-W04+ K-W05+ K-U15+ K-K02++ K-K04+++	P6S-KK P6S-KR P6S-UU P6S-WG
MEK03	Zna podstawowe prawa kinematyki i dynamiki punktu oraz bryły. Identyfikuje ruch postępowy, obrotowy i płaski ciała sztywnego. Potrafi obliczać prędkości chwilowe punktów, w ruchu płaskim ciała sztywnego i mechanizmu.	wykład, ćwiczenia rachunkowe	kolokwium, egzamin cz. pisemna	K-W04++ K-W05++ K-K04+++	P6S-KK P6S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Elementy rachunku wektorowego. Podstawowe pojęcia i określenia w mechanice. Aksjomaty statyki. Moment siły względem punktu i względem osi. Twierdzenia o parach sił.	W01, W02, C01, C02	MEK01
2	TK02	Redukcja układu sił do dowolnego bieguna i do najprostszej postaci. Elementy statyki wykreślnej.	W03, C03, C04,	MEK01
2	TK03	Warunki równowagi układu sił. Równania równowagi w poszczególnych przypadkach układów sił. Modele więzów i ich reakcje. Obliczanie reakcji w układach statycznie wyznaczalnych.	W04, C05, C06	MEK02
2	TK04	Stopnie swobody układu mechanicznego ciał sztywnych. Warunki geometrycznej niezmienności i statycznej wyznaczalności. Obliczanie reakcji w płaskich układach prętowych statycznie wyznaczalnych.	W05, W06, C07-C10	MEK02
2	TK05	Kratownice. Analiza budowy kratownicy. Obliczanie sił w prętach kratownic metodą równoważenia węzłów. Pręty zerowe. Obliczanie sił w prętach kratownic płaskich metodą Rittera. Metoda Cremony.	W07-W09, C11-C13	MEK02
2	TK06	Zagadnienie tarcia. Opis matematyczny ruchu punktu. Ruch postępowy, obrotowy i płaski bryły. Obliczanie prędkości i przyspieszeń chwilowych w ruchu płaskim ciała sztywnego i mechanizmu. Ruch złożony.	W10, W11, C13-C15	MEK03
2	TK07	Prawa Newtona. Zasada d'Alemberta i metoda kinetostatyki. Drgania swobodne, wymuszone i tłumione układów o jednym stopniu swobody.	W12, W13	MEK03
2	TK08	Dynamika układu punktów materialnych. Dynamika ruchu postępowego, obrotowego i płaskiego bryły. Energia kinetyczna bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim. Pole sił. Energia potencjalna. Zasada zachowania energii mechanicznej.	W14, W15	MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)		Godziny kontaktowe: 45.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 20.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 2)	Przygotowanie do ćwiczeń: 7.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 5.00 godz./sem. Inne: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 2)	Przygotowanie do egzaminu: 20.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Przy tradycyjnej formie kształcenia studenci przystępują do egzaminu w formie pisemnej. W przypadku zajęć zdalnych studenci podchodzą do egzaminu w dwóch etapach: 1) egzamin zdalny do oceny 3,5, 2) egzamin ustny na wyższą ocenę (tylko dla chętnych). Aby zdać egzamin należy uzyskać co najmniej 50% punktów możliwych do zdobycia.
Ćwiczenia/Lektorat	Kolokwia pisane w czasie semestru. Aby zaliczyć ćwiczenia, trzeba uzyskać co najmniej 20 z 40 możliwych do uzyskania punktów z kolokwium zaliczeniowego. przeprowadzanych w semestrze.
Ocena końcowa	Ocena końcowa jest proporcjonalna do sumy punktów uzyskanych z egzaminu i z kolokwiów.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	N. Bróż; P. Nazarko	Application of machine learning classifiers to elastic wave signal analysis and diagnostics of bolted joints	2025
2	Z. Blikharskyy; D. Katunský; P. Koszelnik; L. Lichołai; P. Nazarko	Proceedings of CEE 2023: Civil and Environmental Engineering and Architecture	2024
3	B. Azarhoushang; A. Bełzo; A. Borowiec; B. Ciecińska; A. Dzierwa; F. Hojati; J. Litwin; M. Magdziak; A. Markopoulos; P. Nazarko; P. Podulka; I. Pushchak; M. Romanini; R. Wdowik; A. Wiater	Research-based technology education – the EDURES partnership experience	2023
4	N. Bróż; P. Nazarko	Challenges in assessing the vibrations influence on people in buildings using non-contact measurements	2023
5	A. Bełzo; R. Bendikienė; A. Benini; R. Česnavičius; A. Čiuplys; J. Jakobsen; K. Juzėnas; T. Leemet; M. Madissoo; M. Magdziak; P. Nazarko; C. Pancaldi; R. Ratnayake ; L. Rigattieri; M. Rimašauskas; M. Romanini; R. Śliwa; R. Wdowik; R. Wdowik; M. Zimmermann	Didactic guide for teachers	2022
6	P. Nazarko; S. Samarakoon; T. Selsøyvold	Artificial Neural Network Model for Predicting the Tendon Stress in Unbonded Posttensioned Concrete Members at the Ultimate Limit State	2022
7	P. Nazarko; A. Prokop; L. Ziemiański	Digitalization of historic buildings using modern technologies and tools	2021
8	P. Nazarko; D. Ziaja	SHM system for anomaly detection of bolted joints in engineering structures	2021
9	P. Nazarko; L. Ziemiański	Application of Elastic Waves and Neural Networks for the Prediction of Forces in Bolts of Flange Connections Subjected to Static Tension Tests	2020
10	P. Nazarko; S. Rachwał; D. Ziaja	Analiza statyczno-wytrzymałościowa modelu MES istniejącej hali z wykorzystaniem skaningu laserowego	2020