Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie studenta z problematyką inżynieryjnego kształtowania środowiska dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Przygotowanie do pracy w zespole nad projektami interdyscyplinarnymi oraz opracowania rozwiązań inżynierskich w przestrzeni obszarów pozamiejskich zapewniających poprawę warunków pracy i życia mieszkańców, jak również ochrone środowiska naturalnego oraz walorów krajobrazowych i kulturowych.

Ogólne informacje o zajęciach: Kształtowanie środowiska w ujęciu inżynieryjnym jest to więc dostosowanie obszaru do określonych funkcji: gospodarki rolnej i leśnej, produkcji przemysłowej, mieszkaniowej, wypoczynkowej, eksploatacji surowców, komunikacji, handlu , usług i innych, jakie powinny (mogą) pełnić obszary wiejskie. Aby wymienione funkcje urzeczywistnić, potrzebne są konkretne przedsięwzięcia inżynierskie. W ujęciu praktycznym kształtowanie środowiska to proces inwestycyjny, w ramach którego na bazie planowania przestrzennego przez realizację przedsięwzięć techniczno – przyrodniczych z zakresu inżynierii środowiska, przystosowujemy dany obszar do pełnienia założonych funkcji, które będą stanowić podstawę zrównoważonego rozwoju. Dla opracowania koncepcji programów i projektów dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich (wsi, gminy) wykorzysta się technikę inżynierii systemowej.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Pijanowski Z.	Analiza stosowanych długości uprawowych oraz ustalenie optymalnej długości działek i gęstości dróg	Zesz. nauk AR Kraków. Rozprawa habilitacyjna nr 170.	1992
2	Pijanowski Z.	Zusammenarbeit zwischen der Landwirtschaftlichen Akademie in Kraków und dem Institut für Kulturtechn	Vermessung, Photogrammetrie, Kulturtechnik 4/93.	1993
3	Pijanowski Z.	Kompleksowe kształtowanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce	Zeszyty Naukowe AR Kraków nr 420, ser.Inżynieria Środowiska z. nr 5.	2005
4	Pijanowski Z., Brożek M.	Postępowanie na rzecz kompleksowego kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej w Polsce	Zeszyty Naukowe AR w Krakowie nr 420 ser. Inż. Środowiska z. 26.	2005
5	Pijanowski Z.	Cele i zadania dyscypliny naukowej kształtowanie środowiska	Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych nr 560 .	2011

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Czynny udział w wykładach i ćwiczeniach projektowych, wykonanie i obrona projektu.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Biologia i ekologia, geodezja i kartografia, wodociągi i kanalizacje, techniki ochrony środowiska

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umie odczytywać rysunki techniczne i geodezyjne, potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych (GIS, geoportal) i innych źródeł

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Potrafi pracować w zespole, rozumie możliwość samokształcenia, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Wykazuje znajomość podstawowych metod i technik stosowanych w ochronie środowiska pozwalających wykorzystać i kształtować potencjał przyrody w celu poprawy jakości życia człowieka.	projekt zespołowy, wykład	egzamin cz. pisemna, zaliczenie projektu.	K_W006+ K_W011++	T2A_W03 T2A_W04 P2A_W05 T2A_W08
02	Ma wiedzę na temat zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, zna systemy informatyczne do pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania informacji o środowisku naturalnym.	wykład, projekt zespołowy	egzamin cz. pisemna, zaliczenie projektu	K_W006++ K_W007++ K_U006++	T2A_W03 T2A_W04 T2A_W05 P2A_W05 T2A_W08 P2A_U05 P2A_U06 T2A_U09
03	Potrafi wykorzystać metody inżynierii systemowej do rozwiązywania problemów technicznych, technologicznych i organizacyjnych związanych z ochrona i kształtowaniem obszarów wiejskich.	projekt zespołowy	prezentacja i zaliczenie projektu	K_U017+	P2A_U01 T2A_U10 T2A_U17
04	Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżyniera, w tym jej wpływu na środowisko i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje.	wykład, projekt zespołowy	prezentacja i zaliczenie projektu	K_K002+	T2A_K02 T2A_K05
05	Potrafi pracować indywidualnie i w zespole, umie oszacować czas potrzebny na realizacje zleconego zadania, potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac zapewniejący dotrzymanie terminów.	projekt zespołowy	prezentacja i zaliczenie projektu projektu	K_K003+	T2A_K01 T2A_K06
06	Zna prawodawstwo związane z problematyką ochrony i kształtowania środowiska.	wykład	egzamin cz. pisemna	K_U014++ K_U015+	P2A_U01 T2A_U10 T2A_U14 T2A_U15

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
1	TK01	Wprowadzenie w problematykę kształtowania środowiska - definicje podstawowych pojęć dotyczących kształtowania i ochrony środowiska. Funkcje obszarów wiejskich - planistyczne i inwestycyjne kierunki przeobrażeń przestrzeni wiejskiej. Polityka rolna. Kształtowanie środowiska - zakres dyscypliny naukowej, cele, metody i sposoby kształtowania. Wiadomości ogólne z planowania przestrzennego - wprowadzenie w zasady ładu przestrzennego, istota planowania przestrzennego, jego cele i zadania; środowisko a planowanie przestrzenne; akty prawne i ustawodawstwo w planowaniu przestrzennym. Planowanie miejscowe na obszarach wiejskich - plany gminne; materiały wejściowe do studium (planu ogólnego gminy); etapy i zasady powstawania oraz pragmatyka zatwierdzania i realizacji planów miejscowych. Inżynieria systemowa. - Schematyczny tok postępowania: analiza sytuacji, problemy, cele, środki realizacji celów, studium wariantów rozwiązań, ocena wariantów rozwiązań, opracowanie najlepszego wariantu. Budowa systemu celów. Matryca konfliktów. Ziemia i jej podział na podstawowe obiekty powierzchniowe – użytki gruntowe, definicje i ich podział; ewidencja gruntów; oznaczania użytków na mapach ewidencyjnych,; definicja działki, parceli, nieruchomości, gospodarstwa rolnego, obrębu; jednostki ewidencyjnej; oznaczenie na mapach ewidencyjnych. Rozłóg gospodarstwa i jego elementy przestrzenne - kształt, wymiary i układy działek; układy i parametry dróg rolniczych; układy osiedli wiejskich; szachownica gruntów; różniczanie; współczynniki rozdrobnienia. Poprawa struktury agrarnej gospodarstw – korygowanie granic zewnętrznych; wymiana gruntów; scalanie gruntów; przebieg prac scaleniowych; planowanie przestrzenne a scalanie gruntów; ochrona środowiska a scalanie gruntów. Ewidencja gruntów – przepisy ogólne (definicje, podział kraju dla cel ów ewidencyjnych); dane ewidencyjne, prowadzenie ewidencji gruntów i budynków; postępowanie ewidencyjne. Kształtowanie i zagospodarowanie obszarów wiejskich w Europie zachodniej - na przykładzie Niemiec, Austrii i Szwajcarii. Kształtowanie i ochrona krajobrazu – definicja krajobrazu; składniki krajobrazu; rodzaje, stany i typy krajobrazu; ochrona krajobrazu.	Wykład	MEK01 MEK02 MEK04 MEK06
1	TK02	Zakres i harmonogram. - Omówienie problematyki ćwiczeń i formy opracowania ćwiczenia, wydanie materiałów źródłowych. Zapoznanie z problematyką kartografii (mapa, ewidencja, rodzaje map). Zagospodarowanie wsi. - Zapoznanie z problematyką kształtowania przestrzeni i z planem zagospodarowania przestrzennego gminy oraz zasadami kształtowania głównych funkcji obszaru: rolnictwo i leśnictwo, turystyka i wypoczynek, usługi i drobny przemysł, mieszkalnictwo, obsługa społecznych potrzeb ludności, ewidencja gruntów. Charakterystyka warunków gospodarczych. - Udostępnienie danych statystycznych dla opracowania warunków przyrodniczych ekonomicznych i społecznych danego obiektu. Omówienie zakresu opracowania, układ działek, rozłóg gospodarstw. Charakterystyka warunków przyrodniczych. - Udostępnienie danych dotyczących opracowania: użytkowania, topografii i morfologii, charakterystyki gleb, klimatu, stosunków wodnych. Charakterystyka warunków fizjograficznych. - Wykreślenie mapy użytkowania obszaru wsi oraz mapy gleb. Opracowanie mapy spadków. Na podstawie podanych parametrów oraz zebranych danych opracowanie mapy natężenia erozji oraz koncepcji zabezpieczeń przeciwerozyjnych. Analiza układu komunikacyjnego. - Analiza istniejących dróg - drogi na obszarze zabudowanym; drogi w przestrzeni rolniczo-leśnej; wykreślenie na mapie; opracowanie zestawienia tabelarycznego. Opracowanie analizy SWOT. - Zidentyfikowanie na podstawie prac analitycznych i studialnych mocnych i słabych stron opracowywanej wsi. Opracowanie kierunków rozwoju wsi. - Opracowanie systemu celów w zakresie gospodarki, osadnictwa oraz ochrony środowiska analizowanej wsi. Wykonanie matrycy konfliktów. Wstępny projekt kształtowania, zagospodarowania i rozwoju wsi. - Wyznaczenie na terenie wsi obszarów pod względem przestrzenno-funkcyjnym zawierających: tereny zabudowane, nowe tereny budowlane, tereny dla rolnictwa i leśnictwa, tereny przeznaczone do transformacji, tereny i obiekty ochrony przyrody. Opracowanie koncepcji nowego układu działek i dróg rolniczych. Wykreślenie w/w elementów na mapie 1 : 5 000. Sposoby realizacji podstawowych przedsięwzięć inwestycyjnych. - Ustalenie koniecznych rodzajów przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarze zabudowanym oraz w przestrzeni rolniczo-leśnej. Opracowanie części opisowej. - Omówienie wykonania części opisowej do projektu w formie sprawozdania technicznego. Wykonanie całościowe ćwiczenia.	Cwiczenia projektowe	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 1)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 10.00 godz./sem. Inne: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)
Egzamin (sem. 1)	Przygotowanie do egzaminu: 20.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Pozytywny wynik egzaminu końcowego.
Projekt/Seminarium	Wykonanie, oddanie i obrona projektu.
Ocena końcowa	Ocena końcowa jest średnią ważoną wyznaczoną zgodnie z algorytmem: ocena z zaliczenia ćwiczeń projektowych z wagą 0,4 i ocena z egzaminu z wagą 0,6.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: nie