Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Rozumienie zagadnień bezpieczeństwa ekologicznego z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju oraz poznanie podstaw zarządzania w sytuacjach kryzysowych.

Ogólne informacje o zajęciach: Jest to przedmiot obowiązkowy dla studentów studiów stacjonarnych drugiego stopnia.

Materiały dydaktyczne: Materiały Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska dotyczace poważnych awarii i zagrozeń środowiska

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Rak.J, Kwietniewski M.	Bezpieczeństwo i zagrożenia systemów zbiorowego zaopatrzenia w wode	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2011
2	Rak J.	Podstawy bezpieczeństwa systemów zaopatrzenia w wodę.	Komitet Inżynierii Środowiska PAN z.28.	2005
3			Ustawa o zarządzaniu kryzysowym Dz.U. 2007, nr 89, poz. 590 ze zm..	2010
4	Szymczak W., Szeszenia-Dąbrowska N.	Szacowanie ryzyka zdrowotnego związanego z zanieczyszczeniem środowiska	Państw. Insp. Ochr. Środow..	1995
5	Ozga-Zieliński B.	Bezpieczeństwo i niezawodność systemów hydrologicznych	Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.	2015

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

Rak J., Tchórzewska-Cieślak B.

Metody analizy i oceny ryzyka w systemie zaopatrzenia w wodę

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.

2005

Literatura do samodzielnego studiowania

1

Rak.J

Bezpieczna woda wodociągowa.

Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.

2009

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na pierwszy rok studiów drugiego stopnia

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowa wiedza z zakresu bezpieczeństwa systemów środowiskowych

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność wykorzystania wybranych zagadnień z zakresu niezawodności

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Świadomośc obszerności i ważnosci zagadnień zwiazanych z zagrozeniami ekologicznymi

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Posiada wiedzę by identyfikować oraz klasyfikować zagrożenia ekologiczne. Zna przyczyny zagrożeń ekologicznych oraz sytuacji kryzysowych. Zna metody analizy i ocen przyczynowo-skutkowej zdarzeń niepożądanych z wykorzystaniem metod analizy i oceny ryzyka.	Wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W05+++ K_W06++ K_W09+++	P2A_W01++ T2A_W03+ T2A_W04++ P2A_W05++ T2A_W07++ T2A_W08+
02	Rozumie zasady analizy i oceny bezpieczeństwa ekologicznego. Rozumienie zasad zarządzania kryzysowego zgodnie z obowiązującymi przepisami.	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W05+++ K_W06+++	T2A_W03++ T2A_W04++ P2A_W05++ T2A_W08++
03	1. Umie zastosować wybraną metodę drzew logicznych do analizy scenariuszy awaryjnych związanych z zagrożeniami ekologicznymi. 2. Umie wykonać bilans zapotrzebowania na wodę w sytuacjach kryzysowych.	projekt indywidualny	zaliczenie projektów	K_U06++ K_U10+++ K_U11++ K_U16+++	P2A_U05++ P2A_U06++ T2A_U07++ T2A_U08+ T2A_U09+ T2A_U10++
04	Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności. Rozumie potrzebę dokształcania się w celu podnoszenia swoich kompetencji zawodowych i osobistych.	wykład, projekt indywidualny	kolokwium, zaliczenie projektu	K_K02+++	T2A_K02++

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
1	TK01	W-1, 2 Nauka o bezpieczeństwie - wprowadzenie. Bezpieczeństwo ekologiczne, pojęcia: zagrożenie, awaria, poważna awaria, klęska żywiołowa, kryzys, infrastruktura krytyczna. Definicje, zakres badań. Podział zagrożeń ekologicznych z uwzględnianiem czynników naturalnych, przemysłowych, zagrożeń terrorystycznych i w cyberprzestrzeni. W-3, 4 Miary bezpieczeństwa. Pojęcie ryzyka ekologicznego. W-5, 6 Kryteria oceny bezpieczeństwa ekologicznego. Metody analizy i oceny ryzyka ekologicznego. W-7,8 Zarządzanie ryzykiem i bezpieczeństwem ekologicznym. Zasady interdyscyplinarnego zarządzania ryzykiem. Sposoby reagowania na ryzyko. W-9,10 Kontrola bezpieczeństwa. W-11,12 Powódź oraz susza jako sytuacja kryzysowa. Awarie typu blackout. Metody analizy ryzyka powodziowego. Wyznaczenie stref zagrożenia powodzią oraz suszą. Zasady sporządzania map ryzyka. W-13,14 Analiza przykładów awarii ekologicznych, zagrożeń środowiska i sytuacji kryzysowych. W-15. Procedury zarządzania kryzysowego, unormowania prawne krajowe i międzynarodowe	wykłady	MEK01 MEK02 MEK04
1	TK02	1. Analiza scenariuszy zdarzeń niepożądanych metodą drzew logicznych 2. Bilans zapotrzebowania na wodę w sytuacjach kryzyzsowych dla jednostki osadniczej	projekty	MEK03 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1)	Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 1.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 1)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 3.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 5.00 godz./sem. Przygotowanie do prezentacji: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 1)	Przygotowanie do egzaminu: 9.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Zaliczenie pisemnego kolokwium
Projekt/Seminarium	Oddanie i zaliczenie projeku
Ocena końcowa	Wymaga zaliczenia Wykładu, Projektów. Ocena końcowa jest średnią ważoną z zaliczenia wszystkich form zajęć według następującego algorytmu: zaliczenie Wykładu - 60%, ćwiczenia projektowe - 40%. Obowiązuje skala ocen od 2 do 5. Student może uzyskać ocenę: 2,0; 3,0; 3,5; 4,0; 4,5; 5,0.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
przykład zadań z bezpieczeństwa OSII.pdf

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Safety of the Water Supply System from the System Operator Perspective	2024
2	K. Boryczko; B. Kowalska; D. Kowalski	Układ cyrkulacji wody w ślepych odgałęzieniach sieci wodociągowej	2024
3	K. Boryczko; B. Kowalska; D. Kowalski	Układ podłączania zaworu w cyrkulacyjnej sieci wodociągowej	2024
4	K. Boryczko; I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; D. Szpak; J. Żywiec	Odporność systemów wodociągowych na zagrożenia terrorystyczne	2024
5	K. Boryczko; J. Rak; M. Stręk	Assessment of Water Volume Allocation in Network Water Supply Tanks Using Hulbert Method	2024
6	M. Rożnowski; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	The concept of estimating the risk of water losses in the water supply network	2024
7	M. Stręk; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	A New Method of Obtaining Water from Water Storage Tanks in a Crisis Situation Using Renewable Energy	2024
8	T. Chorazy; Z. Dufek; P. Hlavínek; S. Keprdova; K. Pietrucha-Urbanik; J. Raček; B. Tchórzewska-Cieślak	Comparison of Trenchless and Excavation Technologies in the Restoration of a Sewage Network and Their Carbon Footprints	2024
9	A. Domoń; D. Papciak; B. Tchórzewska-Cieślak	Influence of Water Treatment Technology on the Stability of Tap Water	2023
10	B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Porównanie wybranych metod oceny niezawodności operatora systemów technicznych na przykładzie systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę	2023
11	I. Piegdoń; B. Tchórzewska-Cieślak	Risk estimation method of secondary water pollution in water supply system	2023
12	I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	The Failure Risk Analysis of the Water Supply Network	2023
13	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak; M. Włodarczyk - Makuła	Water pollution risk assessment resulting from leaching organic micropollutants from sewage sludge	2023
14	J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Problematyka oceny ryzyka ujęć wody dla budynków usługowych	2023
15	K. Boryczko; G. Kalda; K. Rybalka; Y. Sokolan	Перспективи розвитку альтернативної енергетики в Україні	2023
16	K. Boryczko; I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	An Approach to Assess the Water Resources Reliability and Its Management	2023
17	K. Boryczko; I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Water supply safety assessment considering the water supply system resilience	2023
18	K. Boryczko; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Zagrożenia obiektów wodociągowych	2023
19	K. Boryczko; J. Rak; M. Stręk	Metoda oceny alokacji objętości wody w sieciowych zbiornikach wodociągowych na terenie województwa podkarpackiego według wskaźnika Simpsona	2023
20	K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Water System Safety Analysis Model	2023
21	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Water Supply Networks - performance modelling and assessment	2023
22	A. Domoń; J. Konkol; D. Papciak; E. Sočo; B. Tchórzewska-Cieślak; M. Zdeb	Mechanism of Biofilm Formation on Installation Materials and Its Impact on the Quality of Tap Water	2022
23	I. Piegdoń; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Problematyka niezawodności i bezpieczeństwa systemów wodociągowych w świetle zmian przepisów Unii Europejskiej	2022
24	K. Boryczko	Wybrane metody wspomagania pracy operatora systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę	2022
25	K. Boryczko; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	The Use of a Fault Tree Analysis (FTA) in the Operator Reliability Assessment of the Critical Infrastructure on the Example of Water Supply System	2022
26	K. Boryczko; I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Niezawodność i bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej na przykładzie systemów zaopatrzenia w wodę	2022
27	K. Chmielowski; P. Hlavínek; D. Papciak; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak	A Safety Assessment for Consumers of Water Using Logical Trees	2022
28	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Water distribution and risk governance: data issues in view of development of risk-informed decision-making approach	2022
29	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	A Grey-System Theory Approach to Assess the Safety of Gas-Supply Systems	2022
30	A. Domoń; D. Papciak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Changes of microbiological parameters of water in domestic distribution system in terms of water supply safety	2021
31	B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Analiza wpływu awarii związanych z działaniem operatora na funkcjonowanie systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę	2021
32	K. Boryczko; D. Kowalski; J. Żywiec	Analysis of the Negative Daily Temperatures Influence on the Failure Rate of the Water Supply Network	2021
33	K. Boryczko; I. Piegdoń; D. Szpak; J. Żywiec	Risk Assessment of Lack of Water Supply Using the Hydraulic Model of the Water Supply	2021
34	K. Boryczko; I. Piegdoń; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Risk Assessment of Water Intakes in South-Eastern Poland in Relation to the WHO Requirements for Water Safety Plans	2021
35	K. Boryczko; I. Piegdoń; K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Możliwość aplikacji matrycowych metody analizy ryzyka w gospodarce wodnej	2021
36	K. Boryczko; J. Rak; D. Szpak; J. Żywiec	Metody matrycowe wykorzystywane w analizie ryzyka ujęć wody	2021
37	K. Chmielowski; E. Dacewicz; W. Halecki; A. Masłoń; T. Stachura; B. Tchórzewska-Cieślak	Urządzenie do przygotowywania wzbogaconego promieniami UV nadtlenku wodoru	2021
38	K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Analysis of failure rate and time of water pipes failure removal	2021
39	K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Water network functional analysis	2021
40	K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak	Protecting critical infrastructure of water supply in interests of consumer safety	2021
41	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	A Case Study in View of Developing Predictive Models for Water Supply System Management	2021
42	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Functional Safety Concept to Support Hazard Assessment and Risk Management in Water-Supply Systems	2021
43	P. Kut; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Reliability-Oriented Design of a Solar-PV Deployments	2021
44	A. Domoń; D. Papciak; B. Tchórzewska-Cieślak; A. Wojtuś; J. Żywiec	Effect of PVC installation on quality and stability of tap water	2020
45	B. Kowalska; D. Kowalski; P. Suchorab; B. Tchórzewska-Cieślak	Czujnik obecności pokrywy	2020
46	B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Use of the cream method for the assessment of operator reliability in the process of backwashing filters at a water treatment station	2020
47	E. Kuliczkowska; A. Kuliczkowski; B. Tchórzewska-Cieślak	The structural integrity of water pipelines by considering the different loads	2020
48	E. Kuliczkowska; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	An Approach to Analysing Water Consumers’ Acceptance of Risk-Reduction Costs	2020
49	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak; E. Wiśniowska; M. Włodarczyk-Makuła	Estimation of potential health and environmental risk associated with the presence of micropollutants in water intakes located in rural areas	2020
50	K. Boryczko	Ocena skutków wyłączenia strategicznej magistrali	2020
51	K. Boryczko; B. Tchórzewska-Cieślak	Safety analysis in water supply systems	2020
52	K. Boryczko; I. Piegdoń; J. Rak; A. Studziński; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Analiza ryzyka dla ujęć wody powierzchniowej w Sieniawie i Szczepańcowej.	2020
53	K. Boryczko; J. Rak	Method for Assessment of Water Supply Diversification	2020
54	K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Cost Analysis of Water Pipe Failure	2020
55	K. Pietrucha-Urbanik; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Analysis of the turbidity of raw water in the context of water-supply safety	2020
56	K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak	Ensuring an adequate level of quality of water supply in regard to the safety of consumers	2020
57	M. Eid; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	Water Network-Failure Data Assessment	2020
58	A. Domoń; J. Konkol; D. Papciak; B. Tchórzewska-Cieślak; A. Wojtuś; J. Żywiec	The Impact of the Quality of Tap Water and the Properties of Installation Materials on the Formation of Biofilms	2019
59	B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Seasonality analysis of water losses in a selected collective water supply system	2019
60	B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Water Loss Analysis as an Element of Operation Management of Water Supply System	2019
61	D. Papciak; K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak	An Approach to Estimating Water Quality Changes in Water Distribution Systems Using Fault Tree Analysis	2019
62	D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	The Use of Grey Systems Theory to Analyze the Water Supply Systems Safety	2019
63	I. Piegdoń; B. Tchórzewska-Cieślak	Znaczenie aplkacji GIS w procesie ewidencjonowania awarii sieci wodociągowej	2019
64	I. Piegdoń; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Failure analysis of the water supply network in the aspect of climate changes on the example of the central and eastern Europe region	2019
65	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak	Pojęcie niezawodności i bezpieczeństwa pracy oparatora w systemie wodociągowym	2019
66	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Czynnik niezawodności człowieka w systemach zaopatrzenia w wodę	2019
67	J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Nowy segment estymatorów wskaźników niezawodności operatora systemu wodociągowego	2019
68	J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Bayesian Inference in the Analysis of the Failure Risk of the Water Supply Network	2019
69	J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Method of Analysis and Assessment of ICT System Safety in a Water Company	2019
70	J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Paradygmaty analizy i oceny ryzyka w systemach wodociągowych	2019
71	K. Boryczko; I. Piegdoń; J. Rak; M. Stręk; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak; J. Żywiec	Opracowanie analizy ryzyka dla ujęcia i Stacji Uzdatniania Wody dla miasta Rzeszowa	2019
72	K. Boryczko; J. Rak; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Analiza ankiet dotyczących gotowości wdrożenia Planów Bezpieczeństwa Wodnego w przedsiębiorstwach wodociągowych	2019
73	K. Pietrucha-Urbanik; B. Tchórzewska-Cieślak; M. Urbanik	Analysis of the Safety of Functioning Gas Pipelines in Terms of the Occurrence of Failures	2019
74	K. Pietrucha-Urbanik; D. Szpak; B. Tchórzewska-Cieślak	Methods for identyfing threats of critical infrastructure systems within Baltic Sea region	2019
75	K. Pietrucha-Urbanik; J. Rak; B. Tchórzewska-Cieślak	A hazard assessment method for waterworks systems operating in self-government units	2019