logo
Karta przedmiotu
logo

Wymiana ciepla i masy

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: drugiego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Zakład Termodynamiki

Kod zajęć: 6329

Status zajęć: obowiązkowy dla programu Silniki lotnicze

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W30 C15 L15 / 4 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora 1: dr hab. inż. prof. PRz Joanna Wilk

Terminy konsultacji koordynatora: według harmonogramu pracy zakładu

Imię i nazwisko koordynatora 2: dr inż. Rafał Gałek

Terminy konsultacji koordynatora: według harmonogramu pracy zakładu

semestr 1: mgr inż. Sebastian Grosicki , termin konsultacji według harmonogramu pracy zakładu

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Poznanie i stosowanie zasad wymiany ciepła w analizie, projektowaniu i eksploatacji urządzeń służących do transportu ciepła i posiadających elementy wymieniające ciepło.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł zapoznaje z poszczególnymi rodzajami ustalonej i nieustalonej wymiany ciepła: przewodzeniem, konwekcją naturalną i wymuszoną oraz promieniowaniem cieplnym. Wszystkie one są przybliżane przez ćwiczenia obliczeniowe i pomiary laboratoryjne wykonywane m.in. na stanowiskach służących celom naukowym, a także przez symulacje numeryczne wybranych zagadnień.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 J. Madejski Teoria wymiany ciepła; wyd II Wyd. Uczeln. Pol. Szczecińskiej. 1998
2 S. Wiśniewski Wymiana ciepła PWN. 2002
3 B. Staniszewski Wymiana ciepła WNT. 2000
4 R.W. Lewis, P. Nithiarasu, K.N. Seetharamu Fundamentals of the Finite Element Method for Heat and Fluid Flow Wiley & Sons. 2004
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 F. Wolańczyk Wymiana ciepła. Przykłady i zadania. Materiały pomocnicze Oficyna Wydawn.Pol. Rzesz.. 2002
2 B. Bieniasz - red. Wymiana ciepła i masy. Laboratorium Oficyna Wydawn. Pol. Rzesz.. 2001
3 J. Wilk, R. Smusz Wymiana ciepła. Tablice i wykresy. Materiały pomocnicze Oficyna Wydawn. Pol. Rzesz.. 2003
4 ANSYS, Inc. ANSYS Fluent User’s Guide, Release 18.2 . 2018
5 ANSYS, Inc. ANSYS Mechanical User’s Guide, Release 18.2 . 2018
Literatura do samodzielnego studiowania
1 J. Madejski Wymiana ciepła w turbinach cieplnych Ossolineum. 1988
2 T. Hobler Ruch ciepła i wymienniki; Wyd. 6 WNT. 1986

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Wpis na semestr 1.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość podstaw termodynamiki, mechaniki płynów, rachunku różniczkowego i całkowego.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność logicznego myślenia przy wykorzystywaniu wiedzy w analizie zjawisk fizycznych i syntezie ich modeli.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Zainteresowanie zjawiskami wymiany ciepła, systematyczność, pracowitość,

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Posiada pogłębioną wiedzę oraz możliwość zrozumienia zjawisk, prowadzenia podstawowych obliczeń i wykonywania podstawowych pomiarów w zakresie tematyki przedstawionej w module. wykład Obowiązkowa obecność i czynny udział w śledzeniu toku rozumowania. Egzamin pisemny. K_W02+++
K_U01++
P7S_UW
P7S_WG
02 Potrafi opisać zjawiska wymiany ciepła i masy przy pomocy równań różniczkowych. Rozumie koncepcję metody różnic skończonych, objętości skończonych, elementów skończonych. Potrafi zapisać układ równań liniowych wynikający z dyskretyzacji prostego zagadnienia wymiany ciepła lub masy powyższymi metodami. wykład test pisemny K_W02++
K_W04+++
P7S_WG
03 Przeprowadza podstawowe obliczenia intensywności poszczególnych rodzajów wymiany ciepła i stosuje wyniki do zaprojektowania prostego wymiennika ciepła. Ma świadomość znaczenia wyników wstępnych obliczeń na ewentualny wybór optymalnego wariantu projektowanego urządzenia. ćwiczenia rachunkowe Obowiązkowa obecność, udział w planowaniu algorytmu obliczeń, udzielanie odpowiedzi na pytania prowadzącego, samodzielne obliczenia, porównywanie wyników. Kolokwium K_W02++
K_U08+++
K_K03++
P7S_KO
P7S_UW
P7S_WG
04 Wykonuje pomiary wybranych wielkości fizycznych istotnych w wymianie ciepła i ocenia wielkość ich niepewności, posiada umiejętność prowadzenia badań naukowych. laboratorium Obowiązkowa obecność, sprawdzenie stopnia przygotowania i czynny udział w przeprowadzeniu pomiaru. Sporządzenie sprawozdania i zaliczenie każdego z ćwiczeń laboratoryjnych. K_U07++
K_U08++
K_K03++
P7S_KO
P7S_KR
P7S_UW
05 Potrafi skonfigurować i rozwiązać zagadnienie wymiany ciepła przez przewodzenie (w tym zagadnienie nieliniowe) z warunkami brzegowymi pierwszego, drugiego i trzeciego rodzaju, a dodatkowo z promieniowaniem i generacją wewnętrzną w programie ANSYS Mechanical. laboratorium test pisemny K_U06++
K_U07++
K_K03++
P7S_KO
P7S_KR
P7S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 1. Przewodzenie - prawo Fouriera . Równanie przewodnictwa Kirchoffa - Fouriera - szczególne przypadki. Przewodność cieplna materiałów; 2. Przejmowanie ciepła. Krytyczna średnica izolacji. 3. Przewodzenie 2-wymiarowe. Współczynniki kształtu. 4. Wymiana ciepła przez żebra. 5. Nieustalone przewodzenie ciepła - system skupiony z akumulacją. Nieustalona wymiana ciepła - wykresy Heislera i Grobera. 6. Konwekcja wymuszona - prawo Newtona dla konwekcji Równanie Bernouliego dla przepływu nielepkiego. Równanie energii dla płynów ściśliwych. Termiczna i hydrauliczna warstwa przyścienna. 7. Teoria podobieństwa. Liczby kryterialne. 8. Konwekcja wymuszona przy przepływie przez kanał. 9. Konwekcja swobodna liczba Grashofa, rozwiązanie na liczbę Nusselta, przykłady zależności empirycznych; 10. Promieniowanie cieplne: mechanizm fizyczny, właściwości ciał , prawo Stefana-Boltzmana, tożsamość Kirchhoffa, prawo rozkładu energii Plancka, reguła przesunięć Wiena, ciała szare. Współczynnik kształtu dla promieniowania; prawo wzajemności; 11. Wymienniki ciepła: typy wymienników ciepła, problemy konstrukcyjne; 12. Wymiana masy. W01-W12 MEK01
1 TK02 Ogólne równanie transportu dowolnej zmiennej: dyfuzja, konwekcja, generacja, akumulacja. Metoda różnic skończonych: dyskretyzacja w przestrzeni, szereg Taylora, błąd obcięcia, warunki brzegowe. Metoda objętości skończonych: dyskretyzacja w przestrzeni, zasada zachowania dowolnej zmiennej, dyskretyzacja pochodnych, warunki brzegowe. Metoda elementów skończonych: dyskretyzacja w przestrzeni, funkcje kształtu, rodzaje i rząd elementów, dyskretyzacja równań, metoda pozostałości ważonej, funkcje wagi, metoda Galerkina, układ równań liniowych w postaci macierzowej, warunki brzegowe. W13-W15 MEK02
1 TK03 1. Ustalone przewodzenie przez ścianki płaskie i cylindryczne; 2. Ustalone przenikanie ciepła przez ścianki płaskie i cylindryczne; 3. Ustalona wymiana ciepła za pośrednictwem żeber; 4. Nieustalona wymiana ciepła systemu skupionego i półprzestrzeni; 5. Konwekcja wymuszona bez zmiany fazy; 6. Konwekcja swobodna bez zmiany fazy; 7. Promieniowanie cieplne C01-C07 MEK03
1 TK04 1. Pomiar gęstości strumienia ciepła - ścianka pomocnicza. Konwekcja swobodna na rurze - badania współczynnika przejmowania ciepła. 2. Wyznaczanie współczynnika wymiany masy / ciepła metodą prądów granicznych - techniką elektrolityczną L01-L02 MEK04
1 TK05 Symulacje numeryczne zagadnień wymiany ciepła w środowisku ANSYS Mechanical. Reprezentacja geometrii 1D, 2D i 3D. Warunki brzegowe pierwszego i drugiego rodzaju. Warunek brzegowy symetrii. Rodzaje elementów w ANSYS Mechanical. Reprezentacja 2D osiowosymetryczna. Konfiguracja domeny o kilku regionach. Zagadnienia nieliniowe: właściwości materiałowe i warunki brzegowe zależne od temperatury. Objętościowa generacja ciepła. Opór kontaktowy. Zagadnienie wymiany ciepła w stanie nieustalonym. Zagadnienie proste i odwrotne wymiany ciepła. Promieniowanie do otoczenia i pomiędzy powierzchniami domeny. Wyniki symulacji - całkowita moc cieplna wymieniana przez powierzchnię. L03-L07 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 1) Przygotowanie do ćwiczeń: 7.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 1) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 8.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Udział w konsultacjach: 3.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 1) Przygotowanie do egzaminu: 7.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin zaliczeniowy weryfikuje wiedzę i umiejętności obejmujące realizację modułowego efektu kształcenia MEK01. Ocenę: 3,0 otrzymuje student, który uzyskał 51-60% punktów, ocenę 3,5 student, który uzyskał 61%-70%, ocenę 4,0 student, który uzyskał 71%-80%, 4,5 - 81%-90%, 5,0 - 91%-100%.
Ćwiczenia/Lektorat Sprawdziany pisemne weryfikują wiedzę i umiejętności obejmujące realizację modułowego efektu kształcenia MEK03. Ocenę: 3,0 otrzymuje student, który uzyskał 51-60% punktów, ocenę 3,5 student, który uzyskał 61%-70%, ocenę 4,0 student, który uzyskał 71%-80%, 4,5 - 81%-90%, 5,0 - 91%-100%.
Laboratorium Ocena z części zajęć laboratoryjnych obejmujących MEK04 wystawiana jest na podstawie oceny wykonanych przez studenta sprawozdań. Ocena z części zajęć laboratoryjnych obejmujących MEK05 jest oceną z testu pisemnego dotyczącego zagadnień zawartych w MEK05 i MEK02. Punktacja testu: 0-6 pkt: 2.0, 7-8 pkt: 3.0, 9-10 pkt: 3.5, 11-12 pkt: 4.0, 13-14 pkt: 4.5, 15-16 pkt: 5.0.
Ocena końcowa Ocena końcowa jest średnią ważoną: ocena za wykład z wagą 40%, ocena za ćwiczenia z wagą 30% i ocena za laboratorium z wagą 30%.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 P. Gil; E. Smyk; J. Wilk Time-Averaged Parameters of the Circular Synthetic Jet for Different Dimensionless Stroke Length 2024
2 R. Gałek; P. Gil Radiator lampy LED 2024
3 R. Filip; R. Smusz; J. Wilk Experimental investigations on thermal diffusivity of heterogeneous materials 2023
4 R. Gałek; J. Wilk Badania ciepła właściwego materiałów niejednorodnych 2023
5 R. Gałek; P. Gil; P. Kucharski; M. Markowicz; S. Smoleń; J. Wilk Experimental Investigations of the LED Lamp with Heat Sink Inside the Synthetic Jet Actuator 2022
6 R. Gałek; P. Gil; Ł. Przeszłowski; E. Smyk Comparison of the Axial Fan and Synthetic Jet Cooling Systems 2022
7 S. Grosicki; J. Wilk Mass/heat transfer analogy in convective fluid flow through the annular channel 2022
8 S. Grosicki; R. Smusz; J. Wilk Mass/Heat Transfer Analogy Method in the Research on Convective Fluid Flow through a System of Long Square Mini-Channels 2022
9 M. Markowicz; E. Smyk; J. Wilk Synthetic Jet Actuators with the Same Cross-Sectional Area Orifices-Flow and Acoustic Aspects 2021
10 P. Gil; J. Wilk Experimental Investigations of Different Loudspeakers Applied as Synthetic Jet Actuators 2021
11 P. Gil; M. Korzeniowski; J. Wilk Helmholtz Resonance Frequency of the Synthetic Jet Actuator 2021
12 R. Gałek; P. Gil; Ł. Przeszłowski; E. Smyk Thermal, flow and acoustic characteristics of the heat sink integrated inside the synthetic jet actuator cavity 2021
13 H. Attariani; R. Gałek; W. Wang A thermodynamically-consistent multi-physics framework for crystallization of phase-change material 2020
14 J. Wilk Heat/mass transfer analogy in the case of convective fluid flow through minichannels 2020
15 P. Bałon; J. Cieślik; B. Kiełbasa; Ł. Kowalski; E. Rejman; R. Smusz; J. Szostak; A. Świątoniowski; J. Wilk Thermal Stratification in the Storage Tank 2020
16 P. Gil; J. Wilk Heat transfer coefficients during the impingement cooling with the use of synthetic jet 2020
17 R. Gałek; J. Wilk Numerical simulation of air flow in needle-to-cylinder electrohydrodynamic device 2020
18 R. Gałek; P. Gil; M. Szewczyk; F. Wolańczyk Urządzenia energetyczne: laboratorium 2020
19 R. Gałek; P. Gil; R. Smusz; J. Wilk Centerline heat transfer coefficient distributions of synthetic jets impingement cooling 2020
20 R. Gałek; P. Gil; Ł. Przeszłowski; E. Smyk Acoustic and Flow Aspects of Novel Synthetic Jet Actuator 2020
21 T. Bednarczyk; G. Chmiel; R. Filip; R. Smusz; J. Wilk Experimental investigations on graphene oxide/rubber composite thermal conductivity 2020
22 W. Rybiński; M. Tychanicz-Kwiecień; J. Wilk Zagadnienia wymiany ciepła i przepływów w minikanałowych wymiennikach ciepła 2020
23 P. Gil; M. Tychanicz-Kwiecień; J. Wilk Review of High-Temperature Thermal Insulation Materials 2019
24 R. Gałek; P. Gil; A. Mazur; M. Tychanicz-Kwiecień Wpływ ożebrowania rury na warunki wymiany ciepła przy konwekcji swobodnej w powietrzu 2019
25 R. Gałek; P. Strzelczyk Velocity profiles of an electrohydrodynamic flow generator: CFD and experiment 2019
26 R. Smusz; J. Wilk Liczby kryterialne w charaktersytyce wężownicowego wymiennika ciepła 2019
27 S. Grosicki; J. Wilk Research difficulties in mass/heat transfer investigations with regard to compact mini-heat exchanger 2019