Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Opanowanie podstawowej wiedzy na temat organizacji, działania, finansowania rynku OZE w Polsce i w Unii Europejskiej oraz dokumentów je określających, działania funduszy europejskich oraz podstawowych umiejętności w zakresie ich wykorzystania w celu finansowania inwestycji w OZE.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł ma za zadanie dostarczyć podstawową wiedzę niezbędną do uczestnictwa w pracy zespołów zajmujących się finansowaniem i sprawami administracyjnymi na lokalnym rynku energetyki.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Skrzypek J.	Projekty współfinansowane ze środków UE : od pomysłu do studium wykonalności	Twigger, Warszawa.	2005
2	Sadowski T., Świderski G., Lewandowski W.	Dotacje UE na rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce	Europrimus Consulting, Warszawa .	2006
3	Ustawy i dokumenty rządowe	Strategia rozwoju kraju 2007 – 2015, Narodowa strategia spójności 2007-2013	http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html, witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
4	Ustawy i dokumenty rządowe	Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025, Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku	http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html, witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
5	Ustawy i dokumenty rządowe	Strategia rozwoju energetyki odnawialnej, Ustawa Prawo ochrony środowiska z rozporządzeniami	http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html, witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
6	Ustawy i dokumenty rządowe	Ustawa Prawo energetyczne z rozporządzeniami, Ustawa o odnawailnych źródłach energii z rozporządzeni	http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html, witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
7	Trocki M., Grucza B., Ogonek K.	Zarządzanie projektami	Polskie Wydaw. Ekonomiczne; Warszawa.	2003
8	Wciślok J,	Kontrola srodków UE	Wydaw. C.H.Beck; Warszawa.	2004

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	Skrzypek J.	Projekty współfinansowane ze środków UE : od pomysłu do studium wykonalności	Twigger, Warszawa.	2005
2	Programy operacyjne funduszy europejskich i ich uzupełnienia	Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich	witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
3	Trocki M., Grucza B., Ogonek K.	Zarządzanie projektami	Polskie Wydaw. Ekonomiczne, Warszawa.	2003
4	Sroślak G.	Biznesplan w przykładach	Wydaw. AMR; Katowice.	2002
5	Filar E., Skrzypek J.	Biznesplan	Poltext; Warszawa.	1996
6	Programy operacyjne funduszy europejskich i ich uzupełnienia	Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka	witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl.
7	Programy operacyjne funduszy europejskich i ich uzupełnienia	Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego	witryny internetowe ministerstw w domenie gov.pl..

Literatura do samodzielnego studiowania

1	Naruszewicz S	Polityka spójności Uni Europejskiej	Difin, Warszawa.	2004
2	Kamrat W.	Metodologia oceny efektywności inwestowania na lokalnym rynku energii	Wyd. Politechniki Gdańskiej.	1999
3	Eurpean Commision	Energy for the future: renewable sources of energy. White Paper for a Community Strategy and Action	http://eur-lex.europa.eu/pl/index.htm; Brussels.	1997
4	Skrzypek J.	Jak korzystać z funduszy strukturalnych	Twigger; Warszawa.	2004
5	Eurpean Commision	GREEN PAPER – TOWARDS A EUROPEAN STRATEGY FOR THE SECURITY OF ENERGY SUPPLY	.	2002
6	Grudzewski W. M.	Projektowanie przedsięwzięć kapitałowych cz I i II	ORGMASZ; Warszawa.	1994

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Wpis na semestr 3.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Ekonomia - poziom studiów technicznych pierwszego stopnia; Technologie OZE - poziom studiów technicznych pierwszego stopnia.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych, ustaw i rozporządzeń oraz innych właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim. Potrafi tworzyć opracowania wg zadanego wzorca.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Świadomość wagi i zrozumienie skutków i aspektów pozatechnicznej działalności inżynierskiej.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	Ma podstawową wiedzę na temat organizacji, działania i finansowania rynku OZE w Polsce i w Unii Europejskiej oraz dokumentów i prawodawstwa je określających.	wykład	test pisemny	K_W05++ K_W09+	P7S_WG P7S_WK
02	Posiada podstawową wiedzę na temat działania krajowych i europejskich funduszy służących finansowaniu rynku OZE oraz tworzenia wniosków o finansowanie i studium wykonalności.	projekt indywidualny, wykład	test pisemny, prezentacja projektu	K_W05++ K_W09+	P7S_WG P7S_WK
03	Posiada podstawowe umiejętności w zakresie wykorzystania funduszy europejskich oraz tworzenia projektów i wniosków w zakresie finansowania inwestycji w OZE	projekt indywidualny	prezentacja projektu	K_U01+ K_U03++ K_U08+ K_U17++ K_K01+ K_K02+	P7S_KO P7S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
4	TK01	Dokumenty programowe i prawo energetyczne w UE: wielostronne regulacje prawne, protokoły klimatyczne i inne uregulowania, Zielona Księga, struktura produkcji i zużycia energii w UE, bezpieczeństwo energetyczne UE, pozycja ekologii w polityce energetycznej UE, handel emisjami. Regulacje prawne związane z wykorzystaniem energii odnawialnej w Unii Europejskiej: Biała Księga Unii, Kampania wdrożeniowa Białej Księgi, Dyrektywa Unii Europejskiej o promocji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, Dyrektywa UE o biopaliwach ciekłych.	W01 - W02	MEK01
4	TK02	Uregulowania prawne rynku OZE w Polsce: polskie dokumenty programowe, Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025, Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku, Strategia rozwoju energetyki odnawialnej, Strategia rozwoju kraju do 2020 i 2030 roku, Ustawa Prawo ochrony środowiska z rozporządzeniami, Ustawa Prawo energetyczne z rozporządzeniami - postać pierwotna i późniejsze zmiany, traktat akcesyjny, rynek energii a polityka ekologiczna, odnawialne źródła energii w innych uregulowaniach prawnych i strategiach rozwoju, regulacje prawne w zakresie produkcji i wykorzystania energii z OZE.	W03 - W06	MEK01
4	TK03	Wspomaganie inwestycji OZE: subsydia inwestycyjne, rodzaje systemów, źródła wsparcia inwestycji OZE, fundacje i fundusze krajowe, Narodowy i Wojewódzkie Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i ich programy, Fundusz Termomodernizacji, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa, Bank Ochrony Środowiska, Bank Inicjatyw Społeczno Gospodarczych, fundusze unijne, cele działania i miejsca alokacji środków, historia i rodzaje funduszy, EFRR, EFS, EFOiGR, FS, gromadzenie i rozdział środków, cele i zasady działania funduszy, rola rządu RP, integracja strategii i polityk szczegółowych, Strategia Spójności, programy operacyjne, priorytety, działania, organizacja działania programów, instytucje wdrażające, instytucje kontrolne, beneficjenci końcowi i ostateczni, projekty, procedura rozpatrywania, priorytety i działania OZE, linie demarkacyjne programów, fundusze bilateralne, fundusz norweski, fundusz szwajcarski.	W07 - W10	MEK01 MEK02
4	TK04	Systemy finansowania rozwoju OZE: uwarunkowania wykorzystania odnawialnych źródeł energii, charakterystyka odnawialnych źródeł energii, ekologia a odnawialne źródła energii, konieczność wsparcia OZE, ograniczenia rozwoju OZE, bariery: prawna, finansowa, edukacyjna, administracyjna, elektroenergetyka – energetyka cieplna, podział systemów wsparcia, system cen gwarantowanych, system kwotowy, system stałej marży, system ulg podatkowych, system zielonych certyfikatów, rozwój systemów TGC, zalety i wady TGC, implementacja TGC w Polsce i w Europie.	W011 - W12	MEK01
4	TK05	Pośrednie systemy wsparcia OZE: UNFCCC, protokół z Kioto, ramy prawne, mechanizmy działania, inne COP, systemy cup&trade – zasada działania i historia, organizacja handlu uprawnieniami, zalety i wady systemu, rynek uprawnień emisyjnych, podstawy prawne, mechanizm funkcjonowania, skutki dla polskiego rynku energii, EU-ETS – ramy prawne, działanie systemu handlu emisjami CO2, polskie uregulowania prawne, metody rozdziału uprawnień, KPRU – znaczenie i sposób ustalania, KPRU na okres 2007 – 2013 i 2014 - 2020, dyrektywa LCP i inne, zobowiązania Polski wynikające z traktatu akcesyjnego i dyrektyw EU w zakresie emisji SO2, NOx i pyłów.	W013 - W15	MEK01
4	TK06	Konstrukcja projektu: projekt, etapy przygotowania i realizacji, dopasowanie planowanych działań do zakresu działania funduszu, wymagania formalne dla wniosków, określanie korzyści ekologicznych, audyt energetyczny, harmonogram inwestycji i jej kosztorys, struktura wniosku, załączniki, kosztorys – wydatki kwalifikowalne i niekwalifikowalne, kontrola realizacji projektów, generatory wniosków.	P01 - P02	MEK02 MEK03
4	TK07	Studium wykonalności: studium wykonalności – biznesplan, zasady tworzenia studium, zawartość studium wykonalności, analiza instytucjonalna i prawna, analiza techniczna/technologiczna, analiza finansowa – zawartość, finansowa ocena efektywności projektu, NPV, IRR, inne wskaźniki, analiza ekonomiczna.	P03 - P04	MEK02 MEK03
4	TK08	Wniosek o dofinansowanie ze środków funduszy strukturalnych projektu zamiany źródła zasilania osiedla mieszkaniowego (domu, szkoły, budynku użyteczności publicznej, osiedla mieszkaniowego) w CO i CWU z paliw nieodnawialnych na odnawialne źródła energii. 1. Uproszczony audyt energetyczny istniejącego rozwiązania technologicznego. Określenie korzyści ekologicznych. 2. Analiza możliwości sfinansowania. Podział projektu na etapy i segmenty podlegające finansowaniu. Dobór działań i schematów. 3. Utworzenie harmonogramu i kosztorys inwestycji (etapów i segmentów).Generowanie wniosków. 4. Tworzenie studiów wykonalności lub/i biznesplanów etapów i segmentów projektu. 5. Przyjęcie i ocena sporządzonych wniosków.	P05 - P15	MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4)		Godziny kontaktowe: 14.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 6.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 4)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 6.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 20.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4)		Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 4)	Przygotowanie do zaliczenia: 7.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Obecność na wykładach może być sprawdzana. Po zrealizowaniu wszystkich modułowych treści kształcenia odbędzie się kolokwium zaliczeniowe. Większość pytań ma formę testu wielokrotnego wyboru - stwierdzeń/pytań z czterema możliwościami do wyboru z których każda może być prawidłowa łub błędna. Każde ze stwierdzeń/pytań jest oceniane w skali liniowej od -1 do 1. Poza pytaniami testowymi mogą również wystąpić pytania otwarte na które odpowiedzieć należy w formie stosownej do zagadnienia (opis, proste obliczenia). Każde z pytań oceniane jest punktowo z taką samą maksymalną ilością punktów, tak aby wraz z pytaniami testowymi maksymalna ilość punktów możliwych do uzyskania wynosiła 20. Warunkiem zaliczenia kolokwium jest uzyskanie minimum 10 punktów. Ocenę maksymalną uzyskać można od minimum 18 punktów, a pomiędzy 10 i 18 punktami stosowana jest skala liniowa. W przypadku wystąpienia ocen negatywnych starosta zaproponuje na koniec semestru termin kolokwium poprawkowego.
Projekt/Seminarium	Zaliczenie projektu uzyskuje się na podstawie zawartości projektu oraz jego prezentacji. Brak szczegółowej znajomości prezentowanego projektu uniemożliwia skuteczne zaliczenie zajęć projektowych. Projekt zostanie zaliczony przy braku lub błędnym wykonaniu nie więcej niż 3 mniej istotnych elementów, lub 1 istotnego elementu projektu. Ocena końcowa jest średnią ocen za jakość i zawartość projektu oraz jego prezentację.
Ocena końcowa	Ocena końcowa z zaliczenia jest średnią z ocen uzyskanych z zajęć projektowych oraz kolokwium zaliczeniowego.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	U. Florek; P. Gil; R. Smusz; M. Szewczyk	Urządzenie do oczyszczania obiektów ruchomych, zwłaszcza do osuszania lub odladzania oraz sposób sterowania tym urządzeniem	2021
2	R. Gałek; P. Gil; M. Szewczyk; F. Wolańczyk	Urządzenia energetyczne: laboratorium	2020
3	U. Florek; P. Gil; R. Smusz; M. Szewczyk	Urządzenie do oczyszczania obiektów ruchomych, zwłaszcza do osuszania lub odladzania oraz sposób sterowania tym urządzeniem	2019