Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zdobycie umiejętności analizy, modelowania i prognozowania wybranych zjawisk gospodarczych i społecznych.

Ogólne informacje o zajęciach: Należy do grupy modułów obowiązkowych piątego semestru

Materiały dydaktyczne: Materiały pomocnicze do zajęć laboratoryjnych

Inne: Elektroniczne bazy danych społeczno-gospodarczych w ujęciu przekrojowym i czasowym

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Hydzik P., Sobolewski M.	Komputerowa analiza danych społeczno-gospodarczych	Wyd. Politechniki Rzeszowskiej.	2009
2	Dittmann P.	Prognozowanie w zarządzaniu przedsiębiorstwem	Woltres Kluwer Polska, Kraków.	2009
3	Aczel D.A.	Statystyka w zarządzaniu	PWN, Warszawa.	2000

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

Hydzik P., Sobolewski M.

Komputerowa analiza danych społeczno-gospodarczych

Wyd. Politechniki Rzeszowskiej.

2009

Literatura do samodzielnego studiowania

1

Cieślak M.

Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowanie.

PWN Warszawa.

2005

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Zgodne z regulaminem studiów Politechniki Rzeszowskiej.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość statystyki opisowej.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność obsługi komputera w zakresie podstawowych metod analizy danych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student powinien rozumieć zasadnicze związki i relacje jakie zachodzą w gospodarce rynkowej zarówno w skali makro- jak i mikroekonomii.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	Posiada umiejętność prezentacji i analizy zmienności zjawisk społeczno-gospodarczych w czasie za pomocą wybranych metod opisu tabelarycznego i graficznego. Umie wyznaczać indeksy dynamiki o stałej i zmiennej podstawie.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_W03+ K_U06++	P6S_UK P6S_UW P6S_WG
02	Potrafi dokonać prognozy na podstawie liniowych i nieliniowych modeli tendencji rozwojowych za pomocą programu STATISTICA.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_U04++ K_U06+++	P6S_UK P6S_UW
03	Zna metody i cel analiz sezonowości zjawisk czasowych. Potrafi wyznaczać i interpretować multiplikatywne i addytywne wskaźniki sezonowości za pomocą programu STATISTICA.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_W03+ K_U06+++ K_K02+	P6S_KO P6S_UK P6S_UW P6S_WG
04	Potrafi skonstruować model prognostyczny z wykorzystaniem metody wskaźnikowej i metody trendów jednoimiennych okresów.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_U04+++ K_U06+	P6S_UK P6S_UW
05	Potrafi skonstruować w arkuszu programu Excel model demograficzny i przeprowadzić symulację procesów ludnościowych przy różnych danych i założeniach wejściowych.	laboratorium, projekt indywidualny, wykład	prezentacja projektu, obserwacja wykonawstwa	K_W03+ K_U04+++ K_U06+++ K_K02+++	P6S_KO P6S_UK P6S_UW P6S_WG
06	Zna i potrafi wykorzystać w praktyce adaptacyjne metody prognozowania szeregów czasowych oraz modele wyrównywania wykładniczego za pomocą programu STATISTICA.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_U04+++	P6S_UW
07	Zna metodę regresji logistycznej i potrafi ją zastosować do prognozowania wybranych zjawisk opisywanych za pomocą zmiennej dychotomicznej wykorzystując narzędzia programu STATISTICA.	laboratorium, wykład	kolokwium, obserwacja wykonawstwa	K_U04++ K_K02++	P6S_KO P6S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
5	TK01	Podstawowe pojęcia związane z prognozowaniem i symulacjami.	W1	MEK01
5	TK02	Przygotowanie danych czasowych w arkuszach programu STATISTICA i Excel.	L1	MEK01
5	TK03	Prezentacja danych czasowych w formie graficznej. Wyznaczanie indeksów dynamiki.	L3-4, W2-3	MEK02
5	TK04	Modele tendencji rozwojowej - wykorzystanie graficznych technik dopasowania trendów w programie STATISTICA.	L5, W3	MEK02
5	TK05	Prognozowanie w oparciu o modele regresji liniowej. Modele pozornie nieliniowe.	L6, W4	MEK02 MEK06
5	TK06	Analiza sezonowości zjawisk czasowych.	L7, W5	MEK03
5	TK07	Modele regresji ze zmiennymi wskaźnikowymi - uwzględnienie efektu sezonowości w prognozowaniu.	W6	MEK04
5	TK08	Trendy jednoimiennych okresów.	W6	MEK01
5	TK09	Model demograficzny w prognozowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych. Implementacja w arkuszu programu Excel.	L8-9, W7	MEK05
5	TK10	Modele wyrównywania wykładniczego w prognozowaniu szeregów czasowych.	L10, W8	MEK06
5	TK11	Prognozowanie zmiennej dychotomicznej za pomocą modeli regresji logistycznej.	L11, W9	MEK07
5	TK12	Kolokwium zaliczeniowe	L12	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK06 MEK07

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 5)		Godziny kontaktowe: 9.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 5)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 12.00 godz./sem.	Inne: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 5)
Zaliczenie (sem. 5)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Ocena z egzaminu pisemnego w formie praktycznej.
Laboratorium	Wejściówki, kolokwia, projekt z prognozy demograficznej oraz aktywność na zajęciach.
Ocena końcowa	Średnia ważona oceny z laboratorium i egzaminu.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : tak

Dostępne materiały : Wszystkie materiały w formie pisemnej: własne notatki, podręczniki, materiały pomocnicze

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	E. Barnaś; I. Basiuha; L. Pakharenko; E. Porada; J. Skręt-Magierło; M. Sobolewski	Selected environmental factors in mothers of newborns subjected to the therapeutic hypothermia – a case control study	2023
2	H. Fernandes; M. Gałczyk ; M. Sobolewski; A. Zalewska	A Pilot Cross-Sectional Study on the Level of Depression and Physical Activity among Students in Poland and Portugal in the Second Year of the COVID-19 Pandemic	2023
3	H. Fernandes; M. Gałczyk; M. Sobolewski; A. Zalewska	Internet Addiction and Physical Activity among Polish and Portuguese Students in the Final Year of the COVID-19 Pandemic	2023
4	J. Chilińska; J. Hermanowicz; K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski; K. Tomaszewska	Subjective assessment of occupational stress and mental health of nurses during the Covid-19 pandemic period	2023
5	M. Gałczyk; M. Sobolewski; A. Zalewska	Assessment of Dyspnoea, Physical Activity, and Back Pain Levels in Students at Medical Universities after the COVID-19 Pandemic in Poland	2023
6	M. Sobolewski; E. Zadarko; M. Zadarko-Domaradzka	Comparison of Several Anthropometric Indices Related to Body Fat in Predicting Cardiorespiratory Fitness in School-Aged Children—A Single-Center Cross-Sectional Study	2023
7	Z. Barabasz; K. Niewczas-Czarna; E. Nizioł-Babiarz; M. Sobolewski; K. Warchoł; E. Zadarko; M. Zadarko-Domaradzka	An Investigation of the Utility of Waist Circumference Predicting Cardiorespiratory Fitness in School Children: A Cross-Sectional Study	2023
8	B. Kowalewska; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski	The Impact of Stress-Coping Strategies and the Severity of Psoriasis on Self-Esteem, Illness Acceptance and Life Satisfaction	2022
9	G. Bejda; J. Chilińska; E. Krajewska-Kułak; A. Kułak-Bejda; A. Moczydłowska; M. Sobolewski; A. Ślifirczyk; N. Waszkiewicz	The Influence of the COVID-19 Pandemic on Women’s Feelings during a Hospital Stay	2022
10	J. Hermanowicz; K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; A. Shpakou; M. Sobolewski	Strategies for Coping With Stress Used by Nurses in Poland and Belarus During the COVID-19 Pandemic	2022
11	M. Cybulski; A. Gniadek; E. Krajewska-Kulak; W. Niczyporuk; M. Orzechowska; M. Sobolewski	Comparative Analysis of the Incidence of Selected Sexually Transmitted Viral Infections in Poland in 2010–2015: A Retrospective Cohort Study	2022
12	M. Cybulski; D. Kaczerska; M. Kozakiewicz; E. Krajewska-Kułak; P. Siermontowski; M. Sobolewski; K. Van Damme-Ostapowicz	Analysis of the Increase of Vascular Cell Adhesion Molecule-1 (VCAM-1) Expression and the Effect of Exposure in a Hyperbaric Chamber on VCAM-1 in Human Blood Serum: A Cross-Sectional Study	2022
13	P. Basiukiewicz; M. Sobolewski	Interwencje niefarmaceutyczne oraz funkcjonowanie służby zdrowia w Polsce w trakcie kryzysu zdrowotnego w 2020 i 2021 roku	2022
14	Z. Barabasz; M. Sobolewski; E. Zadarko; M. Zadarko-Domaradzka	A Non-Exercise Model for Predicting Cardiovascular Risks among Apparently Healthy Male Office Workers—Cross-Sectional Analysis: A Pilot Study	2022
15	B. Jankowiak; B. Kowalewska; E. Krajewska-Kułak; R. Milewski; M. Sobolewski	Skin-Disease Specific and Generic Psychometric Measures in Patients with Psoriasis	2021
16	D. Bazaliński; Z. Chmiel; I. Sałacińska; M. Sobolewski; P. Więch	Body Composition and Selected Nutritional Indicators in Healthy Adults—A Cross-Sectional Study	2021
17	I. Białokoz-Kalinowska ; M. Gałczyk ; M. Sobolewski; A. Zalewska	Depression as Compared to Level of Physical Activity and Internet Addiction among Polish Physiotherapy Students during the COVID-19 Pandemic	2021
18	I. Białokoz-Kalinowska ; M. Gałczyk; M. Sobolewski; A. Zalewska	Chronic Back Condition and the Level of Physical Activity as Well as Internet Addiction among Physiotherapy Students during the COVID-19 Pandemic in Poland	2021
19	K. Dereń ; E. Łuszczki; A. Mazur ; O. Nyankovska; S. Nyankovskyy ; M. Sobolewski; J. Wyszyńska; M. Yatsula	Secular Trends of Underweight, Overweight, and Obesity in Children and Adolescents from Ukraine	2021
20	K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski	Relationships Between Sleep Problems and Stress Coping Strategies Adopted by Nurses Including Socio-Occupational Factors	2021
21	M. Cybulski; M. Galczyk; E. Krajewska-Kulak; M. Sobolewski; K. Van Damme-Ostapowicz; A. Zalewska	Life satisfaction and depressive symptoms of mentally active older adults in Poland: a cross-sectional study	2021
22	P. Hydzik; M. Nycz; M. Sobolewski	An Estimation of the Number of Lost Airport Passenger Services as a Result of the Covid-19 Pandemic in Poland	2021
23	A. Migała-Warchoł; M. Sobolewski	The Influence of the Economic Situation on the Socio-Economic Development in the European Union Countries by Means of the Modified HDI Index	2020
24	G. Lew; M. Sobolewski; G. Zimon	An Influence of Group Purchasing Organizations on Financial Security of SMEs Operating in the Renewable Energy Sector—Case for Poland	2020
25	K. Dereń; E. Łuszczki; A. Mazur; O. Nyankovska; S. Nyankovskyy; M. Sobolewski; J. Wyszyńska	Assessment of the Impact of Parental BMI on the Incidence of Overweight and Obesity in Children from Ukraine	2020
26	K. Dereń; E. Łuszczki; A. Mazur; S. Nyankovskyy; M. Sobolewski; J. Wyszyńska; M. Yatsula	Assessment of body mass index in a pediatric population aged 7–17 from Ukraine according to various international criteria–A cross sectional study	2020
27	K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski	The Effect of Subjective Perception of Work in Relation to Occupational and Demographic Factors on the Mental Health of Polish Nurses	2020
28	K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski	Working Excessively and Burnout Among Nurses in the Context of Sick Leaves	2020
29	E. BARNAŚ; E. Bartosiewicz; A. Drozdowska; K. Gutkowski; R. Raś; A. Skręt; J. SKRĘT-MAGIERŁO; M. Sobolewski	Preoperative colonoscopy in patients with a supposed primary ovarian cancer	2019
30	G. Bejda; A. Guzowski; M. Jasiński; E. Krajewska-Kułak; A. Kułak- Bejda; M. Lech; M. Sobolewski; N. Waszkiewicz	Life orientation and mental health in professionally active nurses in the context of their contact with the death of a close relative	2019
31	G. Bejda; A. Guzowski; M. Jasiński; E. Krajewska-Kułak; A. Kułak- Bejda; M. Lech; M. Sobolewski; N. Waszkiewicz	Styles of coping with stress and emotions due to the death of a close friend or reltive among professonally active nurses	2019
32	J. Chilińska; M. Cybulski; A. Guzowski; K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; W. Kułak; J. Lewko; C. Łukaszuk; P. Sengupta; M. Sobolewski	Trust in Nurse Scale Developed on the Basis of the Standardized Trust in Physician Scale by Anderson and Dedrick	2019
33	K. Kowalczuk; E. Krajewska-Kułak; M. Sobolewski	Factors Determining Work Arduousness Levels among Nurses: Using the Example of Surgical, Medical Treatment, and Emergency Wards	2019
34	P. Hydzik; M. Sobolewski; D. Wyrwa	Atrakcyjność inwestycyjna a potencjał badawczo-rozwojowy i innowacyjny województwa podkarpackiego - analiza wskaźnikowa	2019