logo
Karta przedmiotu
logo

Obwody i sygnały I

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2017/2018

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Nazwa kierunku studiów: Elektronika i telekomunikacja

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Elektroniczne systemy pomiarowe i diagnostyczne (ET/S-DI), Telekomunikacja (ET/T-DI), Urządzenia elektroniczne (ET/U-DI)

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Elektrotechniki i Podstaw Informatyki

Kod zajęć: 472

Status zajęć: obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów: sem: 2 / W45 L30 / 8 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr inż. Mariusz Trojnar

Terminy konsultacji koordynatora: Konsultacje podane na stronie: http://pei.prz.edu.pl/plan_zajec_semestr.php

semestr 2: dr inż. Kamil Filik , termin konsultacji podany na stronie: http://www.pei.prz.edu.pl/plan_zajec_semestr.php

semestr 2: dr hab. inż. prof. PRz Marek Gołębiowski , termin konsultacji podany na stronie: http://www.pei.prz.edu.pl/plan_zajec_semestr.php

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie studentów z podstawowymi metodami analizy obwodów elektrycznych prądu stałego, prądu sinusoidalnie zmiennego oraz prądu okresowego niesinusoidalnego, a także z obwodami nieliniowymi prądu stałego.

Ogólne informacje o zajęciach: W01: Zasady zaliczenia modułu. Literatura. Rys historyczny (Ohm, Volt, Amper, Kirchhoff, Faraday i inni). Jednostki miar w elektrotechnice. Podstawowe pojęcia (ładunek, napięcie, prąd, moc, energia). Klasyfikacja i podział elementów, sygnałów i obwodów elektrycznych. W02: Prąd stały. Prawo Ohma i Prawa Kirchhoffa. Elementy obwodu. Łączenie szeregowe i równoległe elementów. Wyznaczanie rezystancji zastępczej obwodu. Przekształcenie gwiazda – trójkąt. Obliczanie rozpływu prądów w gałęziach obwodów i spadków napięć na elementach. W03: Rzeczywiste i idealne źródła Napięcia i prądu, niesterowane i sterowane. Zamiana rzeczywistego źródła napięcia na rzeczywiste źródło prądu (i odwrotnie). Zasada równoważności obwodów. Dzielniki oporowe napięcia i prądu. Zasada dualności, superpozycji i kompensacji. W04: Bilans mocy. Dopasowanie odbiornika do źródła. Sprawność rzeczywistych źródeł prądu i napięcia. Twierdzenie Thevenina. Twierdzenie Nortona. W05: Metoda praw Kirchhoffa, metoda oczkowa i metoda węzłowa. Przenoszenie źródeł (tw. Vaschy'ego). W06-W07: Przykłady obliczania obwodów prądu stałego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń. W08: Obwody liniowe prądu sinusoidalnie zmiennego. Parametry sygnału harmonicznego i jego opis symboliczny. Związki pomiędzy napięciem i prądem dla elementów R, L i C. Pojęcie Impedancji, reaktancji, susceptancji. Wektory wirujące. Metoda symboliczna amplitud zespolonych. Podstawowe prawa w postaci zespolonej. Modyfikacja metod analizy obwodów prądu stałego do analizy obwodów prądu zmiennego. W09: Moc czynna, bierna i pozorna. Współczynnik mocy. Zjawisko rezonansu w układach elektrycznych. Rezonans szeregowy i równoległy. Pojęcie dobroci układu rezonansowego. Przykłady obliczeniowe. W10: Obwody ze Sprzężeniami magnetycznymi. Współczynnik sprzężenia. Indukcyjność własna i wzajemna. Sprzężenie dodatnie i ujemne. reguły eliminacji sprzężeń magnetycznych. Analiza obwodów ze sprzężeniami. Obliczanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń (zastosowanie liczb zespolonych). W11-W12: Analiza obwodów przy wymuszeniach okresowych niesinusoidalnyc. Przykłady sygnałów okresowych. Odwzorowanie sygnałów okresowych za pomocą Szeregu Fouriera. Wielkości charakteryzujące sygnały okresowe. Moc czynna, bierna, pozorna, odkształcenia. Analiza obwodów z sygnałami okresowymi niesinusoidalnymi - przykłady obliczeniowe. W14-W15: Nieliniowe obwody prądu stałego. Klasyfikacja elementów nieliniowych. Parametry statyczne i dynamiczne. Metody analizy obwodów nieliniowych prądu stałego (graficzne, analityczne). Przykłady obliczeniowe. Laboratorium: Część symulacyjna: L01- analiza i symulacja obwodów liniowych prądu stałego, L02- analiza i symulacja obwodów liniowych prądu sinusoidalnie zmiennego, L03- analiza i symulacja obwodów liniowych prądu okresowego niesinusoidalnego, L04- analiza i symulacja obwodów nieliniowych prądu stałego, Część zjawiskowa: L05- obwody prądu stałego, L06- sygnały w obwodzie RLC, L07- rezonans w obwodach RLC, L08- badanie obwodów sprzężonych magnetycznie

Materiały dydaktyczne: Materiały dydaktyczne (pliki do zajęć laboratoryjnych) dostępne na stronie: http://nwpei.prz.edu.pl/

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 S. Osowski, K. Siwek, M. Smiałek Teoria obwodów WNT, Warszawa. 2007
2 J. Osiowski, J. Szabatin Podstawy teorii obwodów,Tom 1 Tom 2 WNT, Warszawa. 2000
3 S. Bolkowski: Obwody elektryczne WNT, Warszawa. 2000
4 A. Szczepański, M. Trojnar Obwody i Sygnały Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2006
5 A. Szczepański, M. Trojnar Teoria sygnałów i obwodów elektrycznych. Symulacja komputerowa Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2011
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 A. Szczepański, M. Trojnar Obwody i Sygnały. Laboratorium komputerowe. Instrukcje do ćwiczeń. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2014
2 R. Dmytryszyn, M. Gołębiowski, W. Posiewała, M. Trojnar Obwody i Sygnały cz.1 Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2011
3 M. Trojnar Obwody i Sygnały cz.1. Zbiór zadań Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2013
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Literatura podana wyżej a także materiały w Internecie .
2 R. Dorf Introduction to Electric Circuits Jon Wiley & Sons, New York. 1989

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Matematyka: rozwiązywanie równań algebraicznych, funkcje trygonometryczne, liczby zespolone. Fizyka: podstawowe prawa fizyki elektryczności i magnetyzmu

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Ma wiedzę w zakresie równań matematycznych, funkcji trygonometrycznych, liczb zespolonych oraz podstawowych praw fizyki

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Potrafi rozwiązywać równania liniowe, operować z liczbami zespolonymi, wykonywać różniczkowanie prostych równań

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z OEK
01 Potrafi rozwiązywać analitycznie i za pomocą programów komputerowych obwody elektryczne i elektroniczne prądu stałego wykład, ćwiczenia rachunkowe, laboratorium egzamin cz. pisemna/ustna, kolokwium K_W03++
K_W23++
K_U01++
K_U05++
K_U26+++
K_K01+
K_K03+
T1A_W03+
T1A_W05++
T1A_U01+++
T1A_U05++
T1A_U14+
InzA_U06+
T1A_K03+
02 Potrafi rozwiązywać analitycznie i za pomocą programów komputerowych obwody elektryczne i elektroniczne prądu sinusoidalnie zmiennego, przy użyciu liczb zespolonych, operacji na funkcjach trygonometrycznych, całkowania i różniczkowania i rozwiązywania równań algebraicznych. wykład, ćwiczenia rachunkowe, laboratorium egzamin cz. pisemna/ustna, kolokwium K_W03+
K_U05++
K_K03+
T1A_W05+
T1A_U05++
T1A_K03+
03 Potrafi rozwiązywać analitycznie i za pomocą programów komputerowych obwody elektryczne prądu okresowego niesinusoidalnego. wykład, ćwiczenia rachunkowe, laboratorium egzamin cz. pisemna/ustna, kolokwium K_W23+
K_U05+
K_K03+
T1A_W03+
T1A_U05+
T1A_K03+
04 Potrafi rozwiązywać analitycznie i za pomocą programów komputerowych nieliniowe obwody elektryczne i elektroniczne prądu stałego wykład, ćwiczenia rachunkowe, laboratorium egzamin cz. pisemna/ustna, kolokwium K_W03+
K_U01+
K_K03+
T1A_W05+
T1A_U01+
T1A_K03+

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
2 TK01 Zasady zaliczenia modułu. Literatura. Rys historyczny (Ohm, Volt, Amper, Kirchhoff, Faraday i inni). Jednostki miar w elektrotechnice. Podstawowe pojęcia (ładunek, napięcie, prąd, moc, energia). Klasyfikacja i podział elementów, sygnałów i obwodów elektrycznych. Elementy obwodu. Łączenie szeregowe i równoległe elementów. Wyznaczanie rezystancji zastępczej obwodu. Prąd stały. Prawo Ohma i Prawa Kirchhoffa. Przekształcenie gwiazda – trójkąt. Obliczanie rozpływu prądów w gałęziach obwodów i spadków napięć na elementach. Rzeczywiste i idealne źródła Napięcia i prądu, niesterowane i sterowane. Zamiana rzeczywistego źródła napięcia na rzeczywiste źródło prądu (i odwrotnie). Zasada równoważności obwodów. Dzielniki oporowe napięcia i prądu. Zasada dualności, superpozycji i kompensacji. Bilans mocy. Dopasowanie odbiornika do źródła. Sprawność rzeczywistych źródeł prądu i napięcia. Twierdzenie Thevenina. Twierdzenie Nortona. Metoda praw Kirchhoffa, metoda oczkowa i metoda węzłowa. Przenoszenie źródeł (tw. Vaschy'ego). Przykłady obliczania obwodów prądu stałego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń. W01-W07, L01, L02 MEK01
2 TK02 Obwody liniowe prądu sinusoidalnie zmiennego. Parametry sygnału harmonicznego i jego opis symboliczny. Związki pomiędzy napięciem i prądem dla elementów R, L i C. Pojęcie Impedancji, reaktancji, susceptancji. Wektory wirujące. Metoda symboliczna amplitud zespolonych. Podstawowe prawa w postaci zespolonej. Modyfikacja metod analizy obwodów prądu stałego do analizy obwodów prądu zmiennego. Moc czynna, bierna i pozorna. Współczynnik mocy. Zjawisko rezonansu w układach elektrycznych. Rezonans szeregowy i równoległy. Pojęcie dobroci układu rezonansowego. Przykłady obliczeniowe. Obwody ze Sprzężeniami magnetycznymi. Współczynnik sprzężenia. Indukcyjność własna i wzajemna. Sprzężenie dodatnie i ujemne. reguły eliminacji sprzężeń magnetycznych. Analiza obwodów ze sprzężeniami. Obliczanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń (zastosowanie liczb zespolonych). W08-W11, L03, L06, L07, L08 MEK02
2 TK03 Analiza obwodów przy wymuszeniach okresowych niesinusoidalnyc. Przykłady sygnałów okresowych. Odwzorowanie sygnałów okresowych za pomocą Szeregu Fouriera. Wielkości charakteryzujące sygnały okresowe. Moc czynna, bierna, pozorna, odkształcenia. Analiza obwodów z sygnałami okresowymi niesinusoidalnymi - przykłady obliczeniowe. W12-W13, L04 MEK03
2 TK04 Nieliniowe obwody prądu stałego. Klasyfikacja elementów nieliniowych. Parametry statyczne i dynamiczne. Metody analizy obwodów nieliniowych prądu stałego (graficzne, analityczne). Przykłady obliczeniowe. W14-W15, L05 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2) Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 45.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 15.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Inne: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2) Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.
Inne: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 15.00 godz./sem.
Inne: 4.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2) Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 2) Przygotowanie do egzaminu: 30.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.
Egzamin ustny: 2.00 godz./sem.
Inne: 20.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin pisemny (5 zadań i 12 pytań/zadań testowych) i ewentualnie dodatkowy egzamin ustny dla osób, które otrzymają liczbę punktów bliską liczbie punktów gwarantujących ocenę dostateczną (osoby, których pisemne prace egzaminacyjne otrzymały pozytywne oceny i które posiadały dobre wyniki zaliczenia laboratorium są zwolnione z egzaminu ustnego). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest wcześniejsze uzyskanie zaliczenia Laboratorium – zarówno części komputerowej, jak i części zjawiskowej.
Laboratorium Warunkiem zaliczenia Laboratorium (zarówno części komputerowej, jak i części zjawiskowej) jest uzyskanie pozytywnych wyników wszystkich sprawdzianów (kolokwia) oraz zrealizowanie wszystkich przewidzianych w semestrze zajęć laboratoryjnych oraz wykonanie sprawozdań z zajęć laboratoryjnych.
Ocena końcowa Uzależniona od wyników egzaminu pisemnego i/lub ustnego, obecności i aktywności na wykładach, ocen za sprawdziany (kolokwia) i sprawozdania uzyskane w ramach zajęć laboratoryjnych.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak