logo
Karta przedmiotu
logo

Maszyny sterowane NC

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Mechanika i budowa maszyn

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Alternatywne źródła i przetwarzanie energii, Inżynieria odlewnictwa, Inżynieria spawalnictwa, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe, Programowanie i automatyzacja obróbki

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji

Kod zajęć: 4138

Status zajęć: obowiązkowy dla specjalności Programowanie i automatyzacja obróbki

Układ zajęć w planie studiów: sem: 6 / W30 L30 / 5 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr inż. Paweł Sułkowicz

Terminy konsultacji koordynatora: https://sulkowicz.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 6: mgr inż. Artur Szajna

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Poznanie szczegółowych zagadnień budowy i eksploatacji maszyn sterowanych numerycznie.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł złożony z zajęć wykładowych oraz laboratoryjnych prowadzonych z wykorzystaniem maszyn CNC oraz urządzeń diagnostycznych.

Materiały dydaktyczne: Materiały dostarczone przez prowadzącego zajęcia wykładowe lub laboratoryjne.

Inne: Strony internetowe producentów obrabiarek CNC oraz ich komponentów, czasopisma naukowe polskie i zagraniczne, informacje o imprezach targowych (są wymieniane podczas zajęć wykładowych).

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 J. Honczarenko Obrabiarki sterowane numerycznie Wydawnictwo Naukowe PWN SA. 2017
2 Wacław Skoczyński Sensory w obrabiarkach CNC Wydawnictwo Naukowe PWN SA. 2018
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Normy: PN-ISO 230-1, PN-ISO 230-2, PN-ISO 230-3, PN-ISO 230-4, PN-ISO 230-5 Przepisy badania obrabiarek Polski Komitet Normalizacyjny.
2 Witold Habrat, Roman Wdowik Ustawianie maszyny sterowanej numerycznie Pomiary Automatyka Robotyka, 2. 2012
Literatura do samodzielnego studiowania
1 J. Honczarenko Obrabiarki sterowane numerycznie WNT. 2009
2 Wacław Skoczyński Sensory w obrabiarkach CNC Wydawnictwo Naukowe PWN SA. 2018

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Student zarejestrowany na semestr 6.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość zagadnień podstaw konstrukcji maszyn, podstaw napędu maszyn oraz podstaw technik wytwarzania.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność projektowania części maszyn, czytania dokumentacji konstrukcyjnej i elektrycznej, posługiwania się przyrządami pomiarowymi stos. w metr. tech., podstawowej obsługi wybr. narz. CAx

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Wymaga się od studenta zrozumienia potrzeby doskonalenia współczesnych maszyn sterowanych numerycznie w odniesieniu do poprawy jakości procesów wytwarzania.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Ma pogłębioną wiedzę dotyczącą zagadnień budowy i eksploatacji obrabiarek CNC wykład egzamin cz. pisemna K_W05+++
K_W09++
K_W10++
K_W16+++
P6S_WG
02 Zna i potrafi wykorzystywać wzory i procedury stosowane podczas projektowania obrabiarek CNC oraz potrafi poszukiwać danych koniecznych w procesie projektowania wykład, laboratorium egzamin cz. pisemna, zaliczenie cz. pisemna K_W05+++
K_U08++
K_U09++
K_U17++
P6S_UW
P6S_WG
03 Potrafi wykonać podstawowe czynności eksploatacyjne związane z obrabiarkami CNC; Potrafi posługiwać się przyrządami oraz urządzeniami diagnostycznymi wykorzystywanymi w czasie eksploatacji obrabiarek CNC oraz analizować i interpretować wyniki pomiarów laboratorium zaliczenie cz. pisemna K_W05+
K_W10++
K_U08+++
P6S_UW
P6S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
6 TK01 Budowa maszyn sterowanych numerycznie: Charakterystyka maszyn sterowanych numerycznie. Osie sterowane numerycznie. Punkty charakterystyczne maszyny. Korpusy i prowadnice. Wrzeciona i głowice narzędziowe. Układy pomiaru położenia i przemieszczenia. Urządzenia do wymiany narzędzi. W01, W02, W3, L01 MEK01 MEK03
6 TK02 Modułowa konstrukcja maszyn sterowanych numerycznie: Urządzenia sterujące. Napędy główne. Napędy ruchów posuwowych. Napędy pomocnicze. Układy hydrauliczne. Zespoły mechaniczne. Urządzenia diagnozujące. Urządzenia pomocnicze. W04, W05, W06, L02 MEK01 MEK03
6 TK03 Sterowanie numeryczne maszyn technologicznych: Komputerowe układy sterowania (CNC) maszyn technologicznych. Pojęcia podstawowe z zakresu sterowania numerycznego. Układy współrzędnych i struktury ruchowe w maszynach sterowanych numerycznie. Analiza możliwości układów CNC. W07, W08, W09, L03 MEK01 MEK02
6 TK04 Serwomechanizmy maszyn sterowanych numerycznie: Układy serwonapędowe osi sterowanych. Struktura i charakterystyka serwomechanizmu. Silniki elektryczne serwonapędowe i krokowe. Zintegrowane jednostki napędowe. Przetworniki pomiarowe. Przekładnie mechaniczne. W10, W11, W12 MEK01
6 TK05 Podstawy projektowania napędu głównego maszyn sterowanych numerycznie. Założenia konstrukcyjne. Konstrukcja wrzeciennika. Dobór silnika. Napęd bezstopniowy. Obliczenia konstrukcyjne przekładni mechanicznych. W13, W14, W15 MEK01 MEK02
6 TK06 Analiza możliwości programowania maszyn CNC i wymiany danych w procesie sterowania. Zaawansowane programowanie dialogowe obróbki. W16, W17, W18, W19 MEK01
6 TK07 Odmiany konstrukcyjne maszyn sterowanych numerycznie: Tokarki CNC, frezarki CNC, centra obróbkowe, szlifierki CNC, maszyny do obróbki laserowej i elektroerozyjnej, maszyny do cięcia strugą wodno- ścierną, maszyny do obróbki hybrydowej. Możliwości technologiczne maszyn CNC. W20, W21, W22 MEK01
6 TK08 Bezpieczne użytkowanie maszyn sterowanych automatycznie: Akty prawne. Normy krajowe i międzynarodowe. Zabezpieczenia stosowane w budowie maszyn CNC. W23 MEK01
6 TK09 Analiza dokładności geometrycznej maszyn CNC i badań w tym zakresie. W24, W25, W26 MEK01
6 TK10 Analiza możliwości programowania maszyn CNC i wymiany danych w procesie sterowania. W27 MEK01
6 TK11 Inteligentne systemy sterowania dla maszyn CNC. W28, W29 MEK01
6 TK12 Trendy rozwojowe w budowie i eksploatacji maszyn CNC. W30 MEK01
6 TK13 Ustawianie tokarek CNC. L04, L05 MEK02
6 TK14 Ustawianie frezarek CNC. L06, L07 MEK02
6 TK15 Ustawianie szlifierek CNC. L08, L09 MEK02
6 TK16 Badania naukowe w zakresie dokładności obrabiarek CNC z wykorzystaniem urządzeń diagnostycznych. L10, L11, L12, L13 MEK03
6 TK17 Badania naukowe w zakresie dokładności geometrycznej obrabiarek CNC z wykorzystaniem przyrządów czujnikowych oraz trzpieni kontrolnych. L14, L15 MEK03
6 TK18 Badania w zakresie sztywności wybranych zespołów obrabiarki. L16, L17 MEK01
6 TK19 Dialogowe programowanie obróbki. L18, L19, L20 MEK01
6 TK20 Projektowanie zespołu osi sterowanej/napędu ruchu głównego. L21, L22, L23, L24 MEK01
6 TK21 Opracowanie planu konserwacji obrabiarki CNC. L23, L24 MEK02
6 TK22 Opracowanie i uruchomienie programów sterujących dla obrabiarek CNC. L27, L28, L29 MEK02
6 TK23 Powtórzenie wiadomości. L30 MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 6) Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 30.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 6) Przygotowanie do laboratorium: 20.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Inne: 8.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 6) Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 6) Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin pisemny z wykładów weryfikuje osiągnięcie modułowego efektu kształcenia MEK01. Kryteria weryfikacji efektu MEK01: ocenę dostateczną uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę, uzyska 50% - 70% punktów, ocenę dobry 71% - 90% punktów, ocenę bardzo dobry powyżej 90% punktów.
Laboratorium Laboratorium weryfikuje umiejętności studenta określone modułowymi efektami kształcenia MEK02 i MEK03.Obecność na zajęciach jest obowiązkowa, 2 kolokwia składające się z części pisemnej. Kolokwia nie są oceniane z zastosowaniem skali ocen, ale jako zaliczone/niezaliczone. Składają się z 3 pytań. Wszystkie pytania w ramach danego kolokwium weryfikują tylko jeden z modułowych efektów kształcenia MEK02 lub MEK03 (w zależności od tematyki kolokwium). Zaliczenie kolokwium jest możliwe po udzieleniu poprawnej odpowiedzi na każde pytanie. Student ma obowiązek uczestniczenia w laboratorium, aby uzyskać ocenę pozytywną. W wyjątkowych sytuacjach nieobecność może być usprawiedliwiona, a zajęcia powinny być odrobione. Usprawiedliwianie nieobecności oraz odrabianie zajęć jest w gestii prowadzącego laboratorium. Dopuszczenie do kolokwium poprawkowego odbywa się przed egzaminem zerowym w terminie ustalonym z koordynatorem przedmiotu. Pytania na kolokwiach dotyczą ćwiczeń praktycznych.
Ocena końcowa Na ocenę końcową składa się 40% oceny MEK01, 30% MEK02, 20% MEK03. Ocena ustalana jest na podstawie wyniku egzaminu pisemnego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu zerowego i /lub kolejnych egzaminów jest zaliczenie laboratorium. Ocena końcowa jest ustalana na podstawie liczby punktów zdobytych na egzaminie. Egzamin pisemny składający się z 5 pytań opisowych. Każde pytanie egzaminacyjne oceniane jest na 0, 0,5 lub 1 punkt. Cztery pytania obejmują MEK1, jedno MEK2, ewentualnie MEK3. Ocena z egzaminu odpowiada liczbie zdobytych punktów. Ocenę dostateczną uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę, uzyska 50% - 70% punktów, ocenę dobry 71% - 90% punktów, ocenę bardzo dobry powyżej 90% punktów.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : tak

Dostępne materiały : Kalkulator

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 A. Bazan; Ł. Przeszłowski; P. Sułkowicz; P. Turek; A. Zakręcki Influence of the Size of Measurement Area Determined by Smooth-Rough Crossover Scale and Mean Profile Element Spacing on Topography Parameters of Samples Produced with Additive Methods 2023
2 J. Buk; P. Sułkowicz; D. Szeliga The Review of Current and Proposed Methods of Manufacturing Fir Tree Slots of Turbine Aero Engine Discs 2023
3 A. Bazan; P. Kubik; M. Magdziak; M. Sałata; P. Sułkowicz; P. Turek Wybrane współczesne metody monitorowania i diagnostyki procesów obróbki ubytkowej oraz pomiaru geometrii wyrobów i narzędzi – cz. I 2022
4 A. Bazan; P. Kubik; M. Magdziak; M. Sałata; P. Sułkowicz; P. Turek Wybrane współczesne metody monitorowania i diagnostyki procesów obróbki ubytkowej oraz pomiaru geometrii wyrobów i narzędzi – cz. II 2022
5 R. Babiarz; J. Buk; J. Burek; K. Gancarczyk; P. Sułkowicz A Method of Increasing the Accuracy of Low-Stiffness Shafts: Single-Pass Traverse Grinding Without Steady Rests 2022
6 M. Płodzień; P. Sułkowicz; S. Wojciechowski; K. Żak; Ł. Żyłka High-Performance Face Milling of 42CrMo4 Steel: Influence of Entering Angle on the Measured Surface Roughness, Cutting Force and Vibration Amplitude 2021
7 R. Babiarz; J. Buk; J. Burek; K. Krupa; P. Sułkowicz The Accuracy of Finishing WEDM of Inconel 718 Turbine Disc Fir Tree Slots 2021
8 J. Burek; M. Płodzień; P. Sułkowicz; Ł. Żyłka The influence of end mill helix angle on high performance milling process 2020
9 J. Burek; M. Płodzień; P. Sułkowicz; Ł. Żyłka High‐performance end milling of aluminum alloy: Influence of different serrated cutting edge tool shapes on the cutting force 2019