Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zasadniczym celem kształcenia na module jest prezentacja zasad, budowy, funkcjonowania i zarządzania systemami operacyjnymi

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł zakłada zapoznanie studenta z fizyczną i logiczną stukturą systemów operacyjnych, procesami zachodzącymi w systemie, mechanizmami zarządzania i synchronizacji zasobami, planowanie zadań, składnią poleceń wykorzytywanych w administracji i eksploatacji systemu operacyjnego, jak również praktyczną implementacją ich zastosowań. Realizacja tego celu odbywa się w czasie wykładów, ćwiczeń i laboratoriów.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	A. Silberschatz, J.L. Peterson, G. Gagne	Podstawy systemów operacyjnych	WNT.	2005
2	W. Stallings	Systemy operacyjne	Robomatic.	2004
3	E. Nemeth, G. Snyder, T.R. Hein, B. Whaley	Unix i Linux. Przewodnik administratora systemów. Wydanie IV	Helion.	2011
4	Andrew S. Tanenbaum, Herbert Bos	Systemy operacyjne. Wydanie IV	Helion, Gliwice.	2015

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	E. Nemeth, G. Snyder, T.R. Hein, B. Whaley	Unix i Linux. Przewodnik administratora systemów. Wydanie IV	Helion.	2011
2	R. Blum	Linux Command Line and Shell Scripting Bible	Wiley.	2011

Literatura do samodzielnego studiowania

1	N. Marsh	Introduction to the Command Line (Second Edition): The Fat Free Guide to Unix and Linux Commands	CreateSpace.	2010
2	S. Lakshman	Skrypty powłoki systemu Linux. Receptury	Helion.	2012

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Student powinien znać podstawowe zagadnienia z zakresu podstaw programowania, systemów operacyjnych, architektury komputerów, urządzeń zewnętrznych.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien mieć podstawową wiedzę dotyczącą użytkowania i administrowania systemem Windows, Dos, Linux, Unix.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Student powinen umieć użyć wiedzę z zakresu obsługi i administrowania systemami Windows, DOS, Linux, Unix.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Brak

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Wyjaśnia zasady, architektury, klasyfikacje i sposoby działania systemów operacyjnych	wykład, wykład interaktywny, laboratorium, projekt indywidualny, projekt zespołowy	zaliczenie cz. ustna, sprawdzian pisemny, obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu, egzamin cz. pisemna	K_W06++ K_W09+++ K_W21+++	T1A_W03++ T1A_W07++ InzA_W02++ T1A_W12+ InzA_W05+
02	Zna i wdraża podstawowe zadania i czynności administracyjne dotyczące systemów operacyjnych	wykład problemowy, wykład, laboratorium, projekt indywidualny, dyskusja dydaktyczna	obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu, sprawozdanie z projektu, egzamin cz. pisemna	K_W06+++ K_W09+++ K_W21+++ K_U14+++ K_U20+++ K_K04++	T1A_W03+ T1A_W07++ InzA_W02++ T1A_W12+ InzA_W05+ T1A_U07++ T1A_U10++ InzA_U03++ T1A_U12+ InzA_U04+ T1A_U13+++ InzA_U05+++ T1A_U14+++ InzA_U06+++ T1A_K02+ InzA_K01+
03	Potrafi przeprowadzić proces instalacji i konfiguracji wybranego systemu operacyjnego: Windows, Linux, Unix	wykład, wykład interaktywny, projekt indywidualny, projekt zespołowy, ćwiczenia techniczne	obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu, raport pisemny, egzamin cz. pisemna, sprawdzian pisemny	K_W21+++ K_U14+++ K_U20+++ K_K01++	T1A_W03+ T1A_U07++ T1A_U10++ InzA_U03++ T1A_U12+ InzA_U04+ T1A_U13++ InzA_U05++ T1A_U14++ InzA_U06++ T1A_K02+ InzA_K01+
04	Zna i rozumie zakres obowiązków administratora systemu operacyjnego	wykład problemowy, wykład interaktywny, dyskusja dydaktyczna, ćwiczenia techniczne	egzamin cz. pisemna, kolokwium, sprawdzian pisemny, test pisemny	K_W06++ K_W09++ K_U14+++ K_U20+++ K_K01+++ K_K04++	T1A_W03+ T1A_W07++ InzA_W02++ T1A_W12++ InzA_W05++ T1A_U07++ T1A_U10++ InzA_U03++ T1A_U12+ InzA_U04+ T1A_U13++ InzA_U05++ T1A_U14++ InzA_U06++ T1A_K02+ InzA_K01+
05	Zna algorytmy i zasady planowania dostępu do zasobów, rodzaje zasobów, metody synchronizacji procesów	wykład, ćwiczenia techniczne, laboratorium, laboratorium problemowe	egzamin cz. pisemna, kolokwium, obserwacja wykonawstwa, raport pisemny	K_W06+++ K_W09+++ K_W21+++ K_U14+++ K_U20++ K_U32+++	T1A_W03+ T1A_W07++ InzA_W02++ T1A_W12++ InzA_W05++ T1A_U07++ T1A_U10++ InzA_U03++ T1A_U12+ InzA_U04+ T1A_U13++ InzA_U05++ T1A_U14++ InzA_U06++

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
3	TK01	Definicja systemu operacyjnego. Ogólna struktura systemu operacyjnego. Zadania systemu operacyjnego. Klasyfikacja systemów operacyjnych. Zasada działania systemu operacyjnego.	W01	MEK01 MEK02 MEK04
3	TK02	Zarządzanie procesami. Koncepcja procesu i zasobu. Zarządca procesów i zarządca zasobu. Struktury danych na potrzeby zarządzania procesami i zasobami. Klasyfikacja zasobów. Stany procesu i cykl zmian stanów. Kolejki procesów. Przełączanie kontesktu. Planiści. Wątki.	W02	MEK03 MEK04 MEK05
3	TK03	Planowanie przydziału procesora. Komponenty jądra na potrzeby planowania przydziału procesora. Planowanie wywłaszczające i niewywłaszczające. Funkcja priorytetu i jej parametry. Kryteria oceny algorytmów planowania. Przykłady algorytmów planowania	W03	MEK01 MEK02 MEK05
3	TK04	Synchronizowanie procesów. Definicja i klasyfikacja semaforów. Implementacja semaforów. Zastosowanie semaforów do rozwiązania głównych problemów synchronizacji procesów. Zamki. Zmienne warunkowe. Monitory. Regiony krytyczne. Istota przetwarzania współbieżnego i synchronizacji. Klasyfikacja mechanizmów synchronizacji.	W04	MEK01 MEK05
3	TK05	Definicja problemu zakleszczenia. Warunki konieczne wystąpienia zakleszczenia. Graf przy-działu zasobów i graf oczekiwania oraz ich własności. Rozwiązywanie problemu zakleszczenia.	W05	MEK01 MEK03 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3)	Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 3)	Przygotowanie do ćwiczeń: 7.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 7.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3)	Przygotowanie do laboratorium: 15.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3)	Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 3)	Przygotowanie do egzaminu: 5.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem. Egzamin ustny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Wykład kończy się pisemnym zaliczeniem. Warunkiem dopuszczenia do zaliczenia wykładu jest uzyskanie pozytywnej oceny końcowej z laboratorium i projektu.
Ćwiczenia/Lektorat
Laboratorium	Warunkiem dopuszczenia do wykonania laboratorium jest przedstawienie prowadzącemu do oceny sprawozdania z poprzednio wykonanego laboratorium. Do zaliczenia przedmiotu należy wykonać wszystkie laboratoria.Oceną końcową będzie ocena z kolokwium zaliczeniowego powiększona bądź obniżona na podstawie ocen ze sprawozdań. Gradacja ocen: 0-50% - 2.0; 51-65% - 3.0; 66-75% - 3,5; 76-84% - 4.0; 85-92% - 4,5; 93-100% - 5.0. Obecność na laboratorium obowiązkowa.
Ocena końcowa	Ocena końcowa jest to średnia arytmetyczna ocen z zaliczenia wykładu i oceny z laboratorium i projektu.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Paszkiewicz; B. Pawłowicz; M. Salach; K. Siwiec; K. Strzępek; B. Trybus	Quantitative and Qualitative Analysis of Agricultural Fields Based on Aerial Multispectral Images Using Neural Networks	2023
2	B. Trybus	Druga Konferencja Kół Naukowych w ramach Politechnicznej Sieci Via Carpatia im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego	2023
3	J. Sadolewski; B. Trybus	Exception Handling in Programmable Controllers with Denotational Model	2023
4	M. Hubacz; B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Laundry Cluster Management Using Cloud	2023
5	M. Hubacz; B. Trybus	Dual-Core PLC for Cooperating Projects with Software Implementation	2023
6	M. Hubacz; D. Mazur; B. Pawłowicz; M. Salach; M. Skoczylas; B. Trybus	Navigation and mapping of closed spaces with a mobile robot and RFID grid	2023
7	P. Dymora; M. Mazurek; M. Nycz	Comparison of Angular, React, and Vue Technologies in the Process of Creating Web Applications on the User Interface Side	2023
8	P. Dymora; M. Mazurek; M. Nycz	Modeling and Statistical Analysis of Data Breach Problems in Python	2023
9	J. Sadolewski; B. Trybus	Compiler and virtual machine of a multiplatform control environment	2022
10	J. Sadolewski; B. Trybus	Denotational Model and Implementation of Scalable Virtual Machine in CPDev	2022
11	M. Hubacz; B. Pawłowicz; B. Trybus	Architektura niskoenergetycznego uniwersalnego sterownika programowalnego	2022
12	M. Hubacz; B. Pawłowicz; M. Skoczylas; B. Trybus	Sieć identyfikatorów RFID oraz sposób synchronizacji danych pomiędzy identyfikatorami sieci identyfikatorów RFID	2022
13	M. Hubacz; B. Trybus	Data Alignment on Embedded CPUs for Programmable Control Devices	2022
14	M. Hubacz; J. Sadolewski; B. Trybus	Obsługa typów danych normy PN-EN 61131-3 w architekturze ARM z ograniczeniami dostępu do pamięci	2022
15	M. Hubacz; S. Kołcz; B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Model urządzenia piorącego wykorzystującego tekstroniczne transpondery RFID	2022
16	M. Hubacz; S. Kołcz; B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Wykorzystanie identyfikatorów RFID w sterowaniu urządzeń piorących	2022
17	Ł. Gotówko; M. Hubacz; B. Pawłowicz; M. Salach; M. Skoczylas; B. Trybus	Room mapping system using RFID and mobile robots	2022
18	A. Paszkiewicz; B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Traffic Intersection Lane Control Using Radio Frequency Identification and 5G Communication	2021
19	B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus; K. Żak	Monitorowanie ruchu ulicznego z wykorzystaniem chmury obliczeniowej i techniki RFID	2021
20	M. Hajder; P. Hajder; M. Liput; M. Nycz	Information Security of Weather Monitoring System with Elements of Internet Things	2021
21	M. Hajder; P. Hajder; M. Nycz	Security of Cyber-Physical Monitoring and Warning Systems for Natural and Technological Threats	2021
22	M. Hubacz; J. Sadolewski; B. Trybus	Wydajność architektury STM32 w zakresie wykonywania kodu pośredniego dla systemów sterowania	2021
23	A. Ostrowska-Dankiewicz; A. Pacana; J. Polaszczyk; B. Trybus	Prace Kół Naukowych Politechniki Rzeszowskiej w roku akademickim 2019/2020	2020
24	B. Kowal; M. Nycz	Opracowanie opinii o innowacyjności dla rozwiazania \"Węzeł przyłączeniowo-zrzutowy-campera ECO-BOX\"	2020
25	B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Infrastructure of RFID-Based Smart City Traffic Control System	2020
26	B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	The Infrastructure of RFID-Based Fast Moving Consumer Goods System Using Cloud	2020
27	D. Rzońca; J. Sadolewski; A. Stec; Z. Świder; B. Trybus; L. Trybus	Implementacja środowiska inżynierskiego na przykładzie pakietu CPDev	2020
28	D. Rzońca; J. Sadolewski; A. Stec; Z. Świder; B. Trybus; L. Trybus	Ship Autopilot Software – A Case Study	2020
29	M. Hajder; P. Hajder; J. Kolbusz; M. Liput; M. Nycz	Data security platform model in networked medical IT systems based on statistical classifiers and ANN	2020
30	M. Hajder; P. Hajder; M. Liput; M. Nycz	Direct communication of edge elements in the Industrial Internet of Things	2020
31	M. Hajder; P. Hajder; M. Liput; M. Nycz	Security of cyber-physical environmental monitoring systems based on Internet of Things – basic challenges	2020
32	M. Hajder; P. Hajder; M. Liput; M. Nycz	Security of cyber-physical environmental monitoring systems based on Internet of Things – reliability and survivability	2020
33	M. Hajder; P. Hajder; M. Nycz	Low-Cost Architecture of the Universal Security Threat Detection System for Industrial IoT	2020
34	M. Hubacz; B. Pawłowicz; B. Trybus	Using Multiple RFID Readers in Mobile Robots for Surface Exploration	2020
35	M. Nycz	Social and technical aspects of security : społeczne i techniczne aspekty bezpieczeństwa	2020
36	P. Jankowski-Mihułowicz; B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Dynamic RFID Identification in Urban Traffic Management Systems	2020
37	A. Gerka; M. Nycz; M. Totoń	Potwierdzenie wdrożenia innowacji dla projektu pn. Wdrożenie innowacyjnego systemu HiLight do zarządzania wielokanałową komunikacja cyfrową	2019
38	A. Pacana; M. Szydełko; B. Trybus; J. Woźniak	Prace Kół Naukowych Politechniki Rzeszowskiej w roku akademickim 2018/2019	2019
39	B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Aktywne oznakowanie drogowe oraz system wspomagania pojazdów autonomicznych z wykorzystaniem aktywnego oznakowania drogowego	2019
40	B. Pawłowicz; M. Salach; B. Trybus	Smart City Traffic Monitoring System Based on 5G Cellular Network, RFID and Machine Learning	2019
41	D. Głowacz-Czerwonka; D. Ożóg; B. Pawłowicz; J. Polaszczyk; J. Stec-Rusiecka; J. Strojny; B. Trybus	Prace Kół Naukowych Politechniki Rzeszowskiej w roku akademickim 2018/2019	2019
42	D. Rzońca; J. Sadolewski; A. Stec; Z. Świder; B. Trybus; L. Trybus	Aneks 5 z dnia 25.04.2019 do Umowy nr NE/01/2012 o współpracy nad rozwojem oprogramowania zawartej w dniu 28.02.2012 ( do umowy licencyjnej na CPDev z Praxis)	2019
43	D. Rzońca; J. Sadolewski; A. Stec; Z. Świder; B. Trybus; L. Trybus	Agreement no. NR-644-5/2019 on cooperation in software development, concluded on December 3, 2019	2019
44	D. Rzońca; J. Sadolewski; A. Stec; Z. Świder; B. Trybus; L. Trybus	Developing a Multiplatform Control Environment	2019
45	M. Hajder; P. Hajder; M. Nycz	Bezpieczeństwo informacji. Podejście kompleksowe	2019
46	M. Hajder; P. Hajder; M. Nycz	Elimination of digital exclusion of senior as a step for longevity	2019
47	M. Hajder; P. Hajder; M. Nycz; Ł. Rauch	A heterogeneous parallel processing system based on virtual multi-bus connection network	2019
48	M. Hubacz; D. Klepacki; K. Kuryło; B. Pawłowicz; W. Sabat; B. Trybus	Analysis of Electromagnetic Disturbances Generated by an Autonomous RFID-Based Navigation Robot	2019
49	M. Nycz	Social and technical aspects of security	2019