logo
Karta przedmiotu
logo

Systemy radionawigacyjne

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: drugiego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Awioniki i Sterowania

Kod zajęć: 3118

Status zajęć: obowiązkowy dla programu Pilotaż

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W15 / 1 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr hab. inż. prof. PRz Paweł Rzucidło

Terminy konsultacji koordynatora: Zgodne z USOS

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Celem kształcenia jest nabycie przez studentów wiedzy dotyczącej urządzeń radionawigacyjnych i umiejętności ich obsługi.

Ogólne informacje o zajęciach: W ramach zajęć student(ka) poznaje urządzenia i systemy radionawigacyjne stosowane w lotnictwie. Student(ka) poznaje fizyczne i techniczne podstawy dotyczące funkcjonowania urządzeń radionawigacyjnych oraz ich eksploatacji.

Materiały dydaktyczne: www.prz.edu.pl/~pawelrz

Inne: www.prz.edu.pl/~pawelrz

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Forsell B. Radionavigation Systems Prentice Hall, New York. 1991
2 Kayton M., Fried W. R. Elektroniczne układy nawigacji lotniczej PWN, Warszawa. 1976
3 Helfrick A. D. Modern Aviation Electronics Prentice Hall, New Jersey. 1994
4 Radio navigation aids Vol.1 P.1 Radio navigation aids. Montreal, International Civil Aviation Organization. 2006
5 Radio navigation aids Vol.1 P.2 Radio navigation aids. Montreal, International Civil Aviation Organization. 2006
6 Radio navigation aids Vol.1 P.3 Radio navigation aids. Montreal, International Civil Aviation Organization. 2006
7 Radio navigation aids Vol.1 P.4 Radio navigation aids. Montreal, International Civil Aviation Organization. 2006
8 Z. Polak, A. Rypulak Awionika, przyrządy i systemy pokładowe WSOSP Dęblin. 2002
9 FAA Advanced Avioncs Handbook FAA. 2009
10 Collinson, R.P.G. Introduction to Avionics Systems, III-edycja Springer. 2011
11 PL/IR Europe PBN Manual, 2nd Edition PL/IR Europe. 2018
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Domicz J., Szutowski L. Podręcznik pilota samolotowego Technika, Poznań. 2006
2 Z. Polak, A. Rypulak Awionika, przyrządy i systemy pokładowe WSOSP Dęblin. 2002
Literatura do samodzielnego studiowania
1 JAA/ATPL Theretical Knowledge Manual Oxford Aviation Training, Jeppesen. 2005
2 Mohinder S. i inni , Global Positioning Systems, Inertial Navigation, and Integration Wiley, New Jersey. 2007

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: rejestracja studenta na semestrze pierwszym studiów drugiego stopnia kierunku Lotnictwo i kosmonautyka

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotu Wyposażenie Radiowe oraz Nawigacja Lotnicza

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Student powinien posiadać podstawowe umiejętności w zakresie posługiwania się systemami komputerowymi, uniwersalnymi miernikami i oscyloskopem cyfrowym.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student powinien posiadać umiejętność współpracy w małym zespole.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Zdobył pogłębioną wiedzę w zakresie systemów radionawigacyjnych; wyposażenia pokładowego, systemów naziemmych oraz zasady ich działania i interpretacji wskazań wykład test K_W01+++
K_W02+++
K_W05+++
K_W06+++
K_W08+++
K_U09++
P7S_UW
P7S_WG
02 potrafi korzystać z dokumentacji technicznej producentów oraz dokonywać analizy i oceny właściwości urządzeń, instalacji lub systemów radionawigacyjnych stosowanych w lotnictwie wykład test K_W08+++
K_U09+++
K_U14++
P7S_UW
P7S_WG
03 ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera lotnictwa, w tym jego wpływ na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje dyskusja dydaktyczna, wykład obserwacja K_W08+++
K_K01+++
K_K02+++
P7S_KO
P7S_WG
04 ma świadomość ważności zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej dyskusja dydaktyczna, wykład obserwacja K_W09+++
K_K01+++
K_K02+++
P7S_KO
P7S_WK

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Systemy nawigacji hiperbolicznej - opis, zasada działania i parametry. Systemy nawigacyjne Gee, Decca, Loran-C, Chayka, Omega i Alfa; opis, zasada działania, parametry. W01-02 MEK01
1 TK02 Klasyfikacja urządzeń radiolokacyjnych. Radiolokacja aktywna, pasywna i półaktywna. Systemy pracujące z falą ciągłą modulowaną i niemodulowaną. Systemy wykorzystujące efekt Dopplera - opis, zasada działania i parametry. Radiowysokościomierz i Dopplerowski miernik prędkości podróżnej. Radiolokacja pierwotna i wtórna. Radary PSR i SSR. W03-06 MEK01 MEK02
1 TK03 Naziemne, satelitarne i pokładowe systemy wspomagania. Naziemne systemy wspomagania GBAS: - zasada działania, - zasięg korekcji, pokrycie, - korekcja 3D w segmencie końcowym podejścia (przesyłanie bloku danych FAS). Satelitarne systemy wspomagania SBAS: - zasada działania, - elementy systemu, - korzyści płynące z możliwości wykonywania podejść APV, - przykłady SBAS (np EGNOS, WAAS,GAGAN itd). Pokładowe systemy wspomagania ABAS: - zasada działania, rodzaje: - użycie niewykorzystanych satelitów, RAIM, AAIM. Wykorzystanie systemów GNSS w trakcie podejścia do lądowania. W07-08 MEK01 MEK02 MEK04
1 TK04 System podejścia do lądowania wg wskazań przyrządów ILS (zasada działania, zakres częstotliwości pracy, odczyt i interpretacja, pokrycie, zasięg, błędy i dokładność, czynniki wpływające na zasięg i dokładność, geometria i parametry stref działania systemu, radiolatarnie naziemne – rozmieszczenie, parametry techniczne, uproszczony schemat blokowy, odbiorniki pokładowe – instalacja, uproszczony schemat blokowy, zasada działania, obsługa). W09-10 MEK01 MEK03 MEK04
1 TK05 System podejścia do lądowania wg wskazań przyrządów MLS (zasada działania, zakres częstotliwości pracy, odczyt i interpretacja, pokrycie, zasięg, błędy i dokładność, czynniki wpływające na zasięg i dokładność, geometria i parametry stref działania systemu, radiolatarnie naziemne – rozmieszczenie, parametry techniczne, uproszczony schemat blokowy, odbiorniki pokładowe – instalacja, uproszczony schemat blokowy, zasada działania, obsługa). W11-12 MEK01 MEK03 MEK04
1 TK06 Pokładowy radar pogodowy: funkcja, zasada działania, częstotliwość i kształt wiązki, układ stabilizacji anteny, sposób użytkowania i wyświetlania informacji: - opis typowego panelu sterowania - tryby pracy - gradacja kolorów wskazujących na odbiciowość. Pokrycie i zasięg, błędy, dokładność ograniczenia Czynniki wpływające na zasięg i dokładność: - prawidłowe i nieprawidłowe ustawienie pochylenia (tilt). W13-15 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
1 TK07 Treści kształcenia TK01-TK06 obejmują oraz systematyzują wiadomości wymagane w przepisach PART-FCL, w zakresie: 062.02.06.00 062.02.06.01 062.02.06.02 062.02.06.03 062.03.03.00 062.03.03.02 062.03.03.03 062.03.03.04 062.03.03.05 062.06.01.00 062.06.02.00 062.06.02.01 062.06.02.02 062.06.02.04 W01-W15 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1) Przygotowanie do zaliczenia: 4.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Zaliczenie obejmujące materiał prezentowany na wykładzie; forma pisemna, 10 pytań, warunkiem uzyskania oceny pozytywnej jest co najmniej 75% prawidłowych odpowiedzi, skala ocen liniowa. Granicą zaliczenia każdego pytania opisowego jest również 75%, przy czym w odpowiedzi nie może pojawić się żaden istotny błąd.
Ocena końcowa 100% oceny uzyskanej z zaliczenia z wykładu

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 G. Kopecki; P. Rzucidło; P. Szczerba; P. Szwed Analysis of Stochastic Properties of MEMS Accelerometers and Gyroscopes Used in the Miniature Flight Data Recorder 2024
2 P. Rzucidło; F. Tlałka Modeling and Analysis of Noise Emission Using Data from Flight Simulators 2023
3 S. Noga; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło The use of vision system to determine lateral deviation from landing trajectory 2023
4 Z. Gomółka; D. Kordos; P. Krzaczkowski; P. Rzucidło; B. Twaróg; E. Zesławska Vision System Measuring the Position of an Aircraft in Relation to the Runway during Landing Approach 2023
5 B. Dołęga; G. Kopecki; D. Kordos; P. Rzucidło Układ spadochronowy 2022
6 T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szwed Estimation of Atmospheric Gusts Using Integrated On-Board Systems of a Jet Transport Airplane - Flight Simulations 2022
7 Z. Gomolka; D. Kordos; P. Rzucidło; B. Twarog; E. Zeslawska Use of a DNN in Recording and Analysis of Operator Attention in Advanced HMI Systems 2022
8 B. Brukarczyk; P. Kot; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło Fixed Wing Aircraft Automatic Landing with the Use of a Dedicated Ground Sign System 2021
9 B. Dołęga; P. Grzybowski; G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; P. Rzucidło; A. Tomczyk; Ł. Wałek System redundantnego sterowania i nawigacji, zwłaszcza do samolotów bezzałogowych, ultralekkich załogowych i lekkich sportowych 2021
10 G. Jaromi; T. Kapuściński; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba In-Flight Tests of Intruder Detection Vision System 2021
11 P. Bąk; T. Rogalski; P. Rzucidło; J. Szura; K. Warzocha Transformative Use of Additive Technology in Design and Manufacture of Hydraulic Actuator for Fly-by-Wire System 2021
12 S. Noga; J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in an Immelmann manoeuvre 2021
13 G. Jaromi; D. Kordos; A. Paw; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba Simulation studies of a vision intruder detection system 2020
14 J. Bakunowicz ; P. Rzucidło Detection of Aircraft Touchdown Using Longitudinal Acceleration and Continuous Wavelet Transformation 2020
15 J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in a spin maneuver 2020
16 T. Kapuściński; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba; Z. Szczerba A Vision-Based Method for Determining Aircraft State during Spin Recovery 2020
17 G. Drupka; P. Rzucidło; P. Szczerba; Z. Szczerba Vision system supporting the pilot on variable light conditions 2019
18 G. Jaromi; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba Wybrane elementy badań wizyjnego układu antykolizyjnego dla lekkich oraz bezzałogowych statków powietrznych 2019