logo
Karta przedmiotu
logo

Systemy wspomagania decyzji

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2022/2023

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: drugiego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Analityka biznesowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Ekologia produkcji, Nowoczesne metody zarządzania produkcją, Zintegrowane systemy wytwarzania

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Zakład Informatyki

Kod zajęć: 1552

Status zajęć: obowiązkowy dla programu Analityka biznesowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Ekologia produkcji, Nowoczesne metody zarządzania produkcją, Zintegrowane systemy wytwarzania

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W15 L30 / 3 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr hab. inż. prof. PRz Galina Setlak

Terminy konsultacji koordynatora: Poniedziałek 10.30-12.00, środa 11.00-12.30, gsetlak.v.prz.edu.pl

semestr 1: dr inż. Łukasz Paśko , termin konsultacji https://lukaszpasko.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 1: mgr inż. Anna Szymusik-Szpara , termin konsultacji aszymusik.v.prz.edu.pl

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Głównym celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi nowoczesnymi metodami do tworzenia systemów wspomagania decyzji zarówno w zarządzaniu, jak i inżynierii produkcji. Przedstawienie również podstaw procesów decyzyjnych oraz metod i narzędzi informatycznych, wspomagających podejmowanie decyzji oraz oraz istniejące oprogramowanie niezbędne w tym zakresie, m.in. na przykładzie AITECH DSS 4.5 i Microsoft BUSINESS Intelligence.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł jest podstawowym modułem kształcenia w ramach programu studiów II stopnia na kierunku Zarządzanie i inżynieria produkcji

Materiały dydaktyczne: Materiały są umieszczane na stronach WWW prowadzących zajęcia: lukaszpasko.v.prz.edu.pl, gsetlak.v.prz.edu.pl

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Bojar, Waldemar, Katarzyna Rostek, Leszek Knopik.: Systemy wspomagania decyzji PWE, Warszawa. 2014
2 Pod red. nauk. Tadeusz Trzaskalik Wielokryterialne wspomaganie decyzji: metody i zastosowania Polskie.Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa . 2014
3 Power D.J. Decision Support, Analytics, and Business Intelligence Copyright © Business Expert Press.. 2013
4 Michael Aleksander, Jared Decker, Bernard Wehbe Analizy business intelligence : zaawansowane wykorzystanie Excela HELION, Gliwice. 2019
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Pod red. T. Szapiro Decyzje menedżerskie z Excelem PWE, Warszawa. 2000
2 Łachwa A. Rozmyty świat zbiorów, liczb, relacji, faktów, reguł i decyzji .Rozmyty świat zbiorów, liczb, relacj Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit, W-wa. 2001
3 Surma, Jerzy Business Intelligence : systemy wspomagania decyzji biznesowych Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa . 2012
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Turban E., J.E.Aronson Decision Support Systems and Intelligent Systems New Jersey: Prentice Hall. 2001

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Student musi być zarejestrowany na liście osób uprawnionych do zaliczenia przedmiotu.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę w zakresie Matematyki, Algebry liniowej, Technologii informacyjnych, Informatyki, Baz danych oraz Badań operacyjnych

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Wymagane jest posiadanie umiejętności obsługi podstawowego oprogramowania takiego, jak MS Excel, MATLAB

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność samodzielnego poszerzania swej wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Posiada wiedzę w zakresie modelowania procesów decyzyjnych, ich rozpoznawania i identyfikacji struktury i parametrów modeli. Ponadto posiada umiejętności właściwego doboru odpowiednich metod do wspomagania problemów decyzyjnych. wykład egzamin cz. pisemna K_W05+
K_W07+++
K_K04+
P7S_UO
P7S_WG
P7S_WK
02 Posiada wiedzę w zakresie podstawowych i nowoczesnych metod, technik i narzędzi informatycznych wspomagających proces podejmowania decyzji w zarządzaniu oraz odpowiednie systemy oprogramowania wykład egzamin cz. pisemna K_W05++
K_W07++
P7S_WG
P7S_WK
03 Zna współczesne technologie informatyczne, takie jak OLAP, hurtownie danych, metody eksploracji danych i sztucznej inteligencji oraz możliwości i rolę pulpitów menedżerskich we wspomaganiu decyzji wykład egzamin cz. pisemna, K_U09+++
K_U10++
P7S_UW
04 Stosuje odpowiednie metody i narzędzia optymalizacji, interpretuje uzyskane wyniki oraz wykonuje analizę wrażliwości. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K_U07+++
K_U09+++
K_U10+++
P7S_UK
P7S_UW
05 Stosuje metody planowania sieciowego i metody wspomagania decyzji wielokryterialnych, wykorzystuje odpowiednie systemy komputerowe do wspomagania podejmowania decyzji. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K_U07+++
K_U09+++
K_U10++
P7S_UK
P7S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Proces decyzyjny. Modelowanie procesów decyzyjnych. Definicja i geneza systemów wspomagania decyzji (SWD) – funkcje, struktura, procesy. Podstawowe funkcji systemów wspomagania decyzji. Metody i narzędzia projektowania SWD. Zastosowanie popularnych narzędzi do realizacji SWD. W01 MEK01 MEK02
1 TK02 Baza modeli SWD (modele analityczne, jednokryterialne i wielokryterialne matematycznego programowania, liniowe i nieliniowe, stochastyczne). Modle optymalizacji liniowej i nieliniowej. Optymalizacja jednokryterialna i wielokryterialna. Przewidywanie wyników za pomoc eksperymentów symulacyjnych. W02 MEK02
1 TK03 Metody wielokryteriowego wspomagania decyzji, Metoda AHP. W03
1 TK04 Metody planowania sieciowego w warunkach deterministycznych - metoda CPM i niepewności - metoda PERT. W04 MEK01 MEK02
1 TK05 Systemy Business Intelligence jako SWD. Hurtowni danych dla SWD. Technologie OLAP i eksploracja danych. Wielowymiarowa analiza danych. W05 MEK03
1 TK06 Zastosowanie metod sztucznej inteligencji – systemy hybrydowe. SWD oparte o bazę wiedzy - inteligentne systemy wspomagania decyzji. Projektowanie i realizacja inteligentnych SWD z zastosowaniem narzędzi sztucznej inteligencji (sieci neuronowe, algorytmy genetyczne, logika rozmyta). W06 MEK02 MEK03
1 TK07 Współczesne narzędzia analizy i wizualizacji danych we wspomaganiu decyzji. Kokpity menedżerskie do wspomagania decyzji i ich tworzenie w środowisku Microsoft Power BI. W07 MEK02 MEK03
1 TK08 Współczesne multimedialne interaktywne systemy wspomagania decyzji funkcjonujące w środowisku rozproszonym. Grupowe systemy wspomagania decyzji . Heurystyczne metody wspomagania decyzji, w tym metoda Delphi. W08 MEK02
1 TK09 Wprowadzenie do optymalizacji liniowej - metoda graficzna. L01 MEK04
1 TK10 Optymalizacja liniowa za pomocą narzędzia Solver - część 1. L02 MEK04
1 TK11 Optymalizacja liniowa za pomocą narzędzia Solver - część 2. L03 MEK04
1 TK12 Optymalizacja zagadnień transportowych. L04 MEK04
1 TK13 Optymalizacja nieliniowa. L05 MEK04
1 TK14 Optymalizacja za pomocą narzędzia Matlab Optimization Toolbox. L06 MEK04 MEK05
1 TK15 Sprawdzian zaliczeniowy, część praktyczna - część 1. L07 MEK04
1 TK16 Metoda CPM i metoda PERT. L08 MEK05
1 TK17 Optymalizacja decyzji wielokryterialnych - metoda AHP - część 1. L09 MEK05
1 TK18 Optymalizacja decyzji wielokryterialnych - metoda AHP - część 2. L10 MEK05
1 TK19 Tworzenie hybrydowego systemu wspomagania decyzji - część 1. L11 MEK05
1 TK20 Tworzenie hybrydowego systemu wspomagania decyzji - część 2. L12 MEK05
1 TK21 Wykorzystanie drzew decyzyjnych do indukcyjnego pozyskiwania wiedzy. L13 MEK05
1 TK22 Tworzenie raportów i pulpitów menedżerskich. L14 MEK05
1 TK23 Sprawdzian zaliczeniowy, część praktyczna - część 2. L15 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 1) Przygotowanie do laboratorium: 5.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Udział w konsultacjach: 4.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 1) Przygotowanie do egzaminu: 5.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Na egzaminie sprawdzana jest realizacja efektów modułowych (MEK01, MEK02 i MEK03). Aby uzyskać ocenę dostateczną (3,0) Student/Studentka muszą uzyskać co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi, na wyższą ocenę - plus dostateczną (3,5) należy udzielić od 65% do 73% poprawnych odpowiedzi, na ocenę dobrą (4,0) od 73% do 85% poprawnych odpowiedzi , od 85% do 93% - ocenę plus dobrą (4,5) i powyżej 93% poprawnych odpowiedzi - ocenę bardzo dobrą (5,0)
Laboratorium Sprawdzenie umiejętności praktycznych dotyczących treści prezentowanych na zajęciach laboratoryjnych podzielone jest na dwa sprawdziany. Pierwszy sprawdzian weryfikuje modułowy efekt kształcenia MEK04, a drugi sprawdzian - MEK05. Sposób oceniania MEK04: student rozwiązuje zadania dotyczące optymalizacji. Maksymalna liczba punktów, jaką można zdobyć za dane zadanie zależy od poziomu trudności i czasochłonności zadania. Częściowe wykonanie zadania powoduje przyznanie liczby punktów proporcjonalnej do stopnia zrealizowania danego zadania. Zdobyte punkty za wszystkie zadania dotyczące MEK04 są sumowane. Student uzyskuje ocenę z MEK04 na podstawie następujących przedziałów procentowych, przy czym 100% to maksymalna możliwa do zdobycia sumaryczna liczba punktów: 0% - 49,99%: 2,0 (ndst); 50% - 59,99%: 3,0 (dst); 60% - 69,99%: 3,5 (+dst); 70% - 79,99%: 4,0 (db); 80% - 89,99%: 4,5 (+db); 90% - 100%: 5,0 (bdb). Sposób oceniania MEK05: student rozwiązuje zadania dotyczące metod planowania sieciowego, metod wspomagania decyzji wielokryterialnych i systemów wspomagania decyzji. Maksymalna liczba punktów, jaką można zdobyć za dane zadanie zależy od poziomu trudności i czasochłonności zadania. Częściowe wykonanie zadania powoduje przyznanie liczby punktów proporcjonalnej do stopnia zrealizowania danego zadania. Zdobyte punkty za wszystkie zadania dotyczące MEK05 są sumowane. Student uzyskuje ocenę z MEK05 na podstawie następujących przedziałów procentowych, przy czym 100% to maksymalna możliwa do zdobycia sumaryczna liczba punktów: 0% - 49,99%: 2,0 (ndst); 50% - 59,99%: 3,0 (dst); 60% - 69,99%: 3,5 (+dst); 70% - 79,99%: 4,0 (db); 80% - 89,99%: 4,5 (+db); 90% - 100%: 5,0 (bdb).
Ocena końcowa Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Student musi odpowiedzieć na wszystkie zadania egzaminacyjne, aby uzyskać ocenę dostateczną. Rozwiązanie zadań dodatkowych pozwala uzyskać ocenę wyższą: 25% - 3.5, 40% - 4.0, 60% - 4.5 80% - 5.0

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 Ł. Paśko; G. Setlak Random Forests in a Glassworks: Knowledge Discovery from Industrial Data 2020
2 Ł. Paśko; M. Piróg; G. Setlak Pozyskiwanie wiedzy z danych przemysłowych do wspomagania decyzji w procesie produkcyjnym 2019