logo
Karta przedmiotu
logo

Historia urbanistyki

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2021/2022

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budownictwa, Inżynierii środowiska i Architektury

Nazwa kierunku studiów: Architektura

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: drugiego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: BLOK 1, BLOK 2, BLOK 3

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: magister inżynier architekt

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Konserwacji Zabytków

Kod zajęć: 14450

Status zajęć: obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W15 C15 / 2 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora 1: prof. dr hab. inż. Marek Gosztyła

Imię i nazwisko koordynatora 2: mgr inż. arch. Magdalena Janda

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Znajomość najważniejszych pojęć z zakresu historii urbanistyki oraz podstawowych konstrukcji urbanistycznych. Umiejętność opisywania planów miast posługując się odpowiednią terminologią. Rozróżnianie układów organicznych od zdefiniowanych, ortogonalnych od koncentrycznych oraz umiejętność ich scharakteryzowania. Znajomość głównych rodzajów funkcji miast oraz czynników wpływających na ich rozwój przestrzenny. Zdolność przedstawienia złożonych konstrukcji urbanistycznych w formie syntetycznego schematu ideowego. Poznanie najbardziej reprezentatywnych przykładów miast i układów urbanistycznych z Europy i Polski począwszy od renesansu do pierwszych miast przemysłowych.

Ogólne informacje o zajęciach: Moduł dotyczy zagadnień z historii urbanistyki - przede wszystkim skupia się na zasadach budowy, kompozycji oraz lokalizacji osiedli ludzkich. Zakres tematów obejmuje urbanistykę miast idealnych, fortyfikacji oraz przebudowy placów w dobie renesansu i baroku, aż po pierwsze miasta przemysłowe. Epoka baroku została podzielona na szkołę włoską i francuską, a także na jej wpływ w rozwój miast w Europie i na świecie. Znajomość historii budowy miast ułatwia zrozumienie złożonych mechanizmów rządzących organizmem miejskim w przeszłości i obecnie, oraz pomaga odpowiednio projektować urbanistykę współczesną.

Materiały dydaktyczne: Zbiór wybranych materiałów graficznych przedstawiających omawiane układy urbanistyczne. Materiały są udostępniane w wersji elektronicznej.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Czarnecki W. Planowanie miast i osiedli, T. I, Wiadomości Ogólne Warszawa. 1945
2 Kalinowski W. Zarys historii budowy miast w Polsce do połowy XIX wieku Toruń. 1966
3 Mumford L. The City in History New York. 1962
4 Ostrowski W. Materiały do historii budowy miast Warszawa. 1955
5 Roaf M. Wielkie Kultury Świata - Mezopotamia Diogenes, Warszawa. 1998
6 Tołwiński T. Urbanistyka T. I Budowa miasta w przeszłości Wyd. Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 1939
7 Wąsowicz A. Zagospodarowanie przestrzenne miast greckich Ossolineum, Wrocław. 1982
8 Wróbel T. Zarys historii budowy miast Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk. 1971
9 Tołwiński T. Urbanistyka T. II Budowa miasta współczesnego Wyd. Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 1939
10 Baines J., Malek J. Wielkie Kultury Świata - Egipt Wyd. Świat Książki, Warszawa. 1996
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Kalinowski W. Zarys historii budowy miast w Polsce do połowy XIX wieku Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń. 1966
2 Kostrzewska M. Miasto europejskie na przestrzeni dziejów Akapit-DTP, Gdańsk. 2013
3 Książek M. Materiały pomocnicze do studiów w zakresie historii urbanistyki Wyd. Politechnika Krakowska, Kraków. 1994
4 Ostrowski W. Wprowadzenie do historii budowy miast. Ludzie i środowisko Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 2001
5 Rofl T. Historia architektury. Od starożytności po czasy współczesne Parragon Books, Bath. 2009
6 Tołwiński T. Urbanistyka T. I Budowa miasta w przeszłości Wyd. Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 1939
7 Wróbel T. Zarys historii budowy miast Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk. 1971
8 Gruszkowski W. Zarys historii urbanistyki Wyd. Uniwersytet Gdański, Gdańsk. 1989
9 Ostrowski W. Materiały do historii budowy miast Warszawa. 1955
10 Sawczuk H. Historia budowy miast Wyd. Politechnika Białostocka, Białystok. 1991
11 Słodczyk J. Historia planowania i budowy miast Wyd. Uniwersytet Opolski, Opole. 2012
12 Kuśnierz-Krupa D. Historia urbanistyki. Przewodnik po przedmiocie Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów. 2013
13 Tołwiński T. Urbanistyka T. II Budowa miasta współczesnego Wyd. Zakładu Urbanistyki Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 1939
14 Mironowicz I. Modele transformacji miast Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław. 2016

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Znajomość zagadnień związanych z historią urbanistyki.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość budowy miast z poszczególnych okresów historycznych.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność rozróżniania, nazwania oraz podania przykładów na poszczególne typy miasta. Umiejętność stosowania słownictwa urbanistycznego, np. układ organiczny, układ zdefiniowany, układ ortogonalny.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Poszanowanie i zrozumienie potrzeby ochrony historycznych zespołów miejskich.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 B.W1. Zna i rozumie zaawansowaną teorię architektury i urbanistyki przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zadań z zakresu projektowania architektonicznego i urbanistycznego oraz planowania przestrzennego, a także trendy rozwojowe i aktualne kierunki w projektowaniu architektonicznym i urbanistycznym wykład, ćwiczenia egzamin cz. pisemna, referat ustny, referat pisemny K_W08+++
K_W11+++
K_U01++
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG
P7S_WK
02 B.W2. Zna i rozumie historię architektury i urbanistyki, architekturę współczesną, ochronę dziedzictwa w zakresie niezbędnym w twórczości architektonicznej, urbanistycznej i planistycznej wykład, ćwiczenia egzamin cz. pisemna, referat ustny, referat pisemny K_W08+++
K_W11++
K_U01++
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG
P7S_WK
03 B.W3. Zna i rozumie rolę i znaczenie środowiska przyrodniczego w projektowaniu architektonicznym, urbanistycznym i planowaniu przestrzennym oraz potrzebę kształtowania ładu przestrzennego, zrównoważonego rozwoju, oraz tematykę zagrożenia środowiska i krajobrazu kulturowego wykład egzamin cz. pisemna K_W11++
K_W13+++
K_K03+++
P7S_KO
P7S_KR
P7S_WG
P7S_WK
04 B.W4. Zna i rozumie zagadnienia powiązane z projektowaniem architektonicznym, urbanistycznym i planowaniem przestrzennym, takie jak infrastruktura techniczna, komunikacja, środowisko przyrodnicze, architektura krajobrazu, uwarunkowania ekonomiczne, prawne i społeczne – niezbędne do rozumienia społecznych, ekonomicznych, ekologicznych, przyrodniczych, historycznych, kulturowych, prawnych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej oraz dostrzega potrzebę ich uwzględniania w projektowaniu architektonicznym, urbanistycznym, ruralistycznym i planowaniu przestrzennym ćwiczenia referat ustny, referat pisemny K_W08+++
K_W11+++
K_U01+++
K_K03++
P7S_KO
P7S_KR
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG
P7S_WK
05 B.W7. Zna i rozumie teoretyczne podstawy rozumowania naukowego i prowadzenia badań w zakresie przydatnym do realizacji skomplikowanych zadań projektowych, a także interpretacji opracowań naukowych w dyscyplinie naukowej – architektura i urbanistyka ćwiczenia referat ustny, referat pisemny K_W11+++
K_U01+++
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG
06 B.W9. Zna i rozumie podstawowe zasady etyki zawodu architekta i pojęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej wykład egzamin cz. pisemna K_W13++
K_K03+++
K_K04+
P7S_KK
P7S_KO
P7S_KR
P7S_WK
07 B.U2. Potrafi dostrzegać znaczenie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności projektowej architekta, w tym jej wpływu na środowisko kulturowe i przyrodnicze, oraz brać odpowiedzialność za podejmowane decyzje techniczne w środowisku i za przekazanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego następnym pokoleniom ćwiczenia referat ustny, referat pisemny K_W13+++
K_K03+++
K_K04+
P7S_KK
P7S_KO
P7S_KR
P7S_WK
08 B.U3. Potrafi dostrzegać aspekty systemowe i pozatechniczne, w tym środowiskowe, kulturowe, plastyczne, ekonomiczne i prawne w procesie projektowania architektonicznego, urbanistycznego i planistycznego o dużym stopniu złożoności wykład, ćwiczenia egzamin cz. pisemna, referat ustny, referat pisemny K_W11+++
K_U01++
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG
09 B.S2. Jest gotów do rzetelnej samooceny, formułowania konstruktywnej krytyki dotyczącej działań architektonicznych i urbanistycznych, jak i przyjmowania krytyki prezentowanych przez siebie rozwiązań, ustosunkowywania się do krytyki w sposób jasny i rzeczowy, także przy użyciu argumentów odwołujących się do dostępnego dorobku w dyscyplinie naukowej, oraz twórczego i konstruktywnego wykorzystania krytyki ćwiczenia referat ustny, referat pisemny K_W11++
K_U01+++
K_K03++
P7S_KO
P7S_KR
P7S_UK
P7S_UW
P7S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe terminy stosowane w historii urbanistyki. W01, C01 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05
1 TK02 Urbanistyka renesansu w Europie. W02-W03, C02-C03 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK03 Fortyfikacje renesansowe - szkoła włoska i holenderska. W04-W05, C04-C05 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK04 Urbanistyka włoskiej szkoły baroku. W06-W07, C06-C07 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK05 Urbanistyka francuskiej szkoły baroku. W08-W09, C08-C09 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK06 Wpływy francuskiej szkoły baroku w Europie i na świecie. W10-W11, C10-C11 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK07 Urbanistyka baroku w Polsce. W12-W13, C12-C13 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK08 Urbanistyka pierwszych osad i miast przemysłowych. W14, C14 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09
1 TK09 Repetytorium materiału z semestru i kolokwium zaliczeniowe. W15, C15 MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07 MEK08 MEK09

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 1) Przygotowanie do ćwiczeń: 2.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/studiowanie zadań: 11.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)
Egzamin (sem. 1) Przygotowanie do egzaminu: 5.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin pisemny
Ćwiczenia/Lektorat Ocena z referatu i prezentacji.
Ocena końcowa Średnia ważona ocen z ćwiczeń i egzaminu pisemnego.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
Egzamin pisemny.pdf
Egzamin pisemny.pdf

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 D. Bryl; M. Gosztyła; T. Gosztyła; S. Leś; K. Sikorski Problematyka konserwatorska murów Podziemnej Trasy Turystycznej w Rzeszowie w świetle ostatnich badań stopnia zawilgocenia i zasolenia ścian piwnic 2023
2 K. Gołąbek; M. Gosztyła; A. Mikrut-Kusy Rzeszow Castle: History and Contemporaneity - proposal for a new interior adaptation 2023
3 M. Janda Historia i rola głównego dworca kolejowego w rozwoju urbanistycznym Rzeszowa 2022
4 M. Gosztyła; B. Motyl Historyczne centra logistyczne Podkarpacia od XVI do XVII wieku 2021
5 M. Gosztyła; K. Sikorski Rotunda św. Mikołaja w Przemyślu — badanie struktur materiału budowli 2021
6 M. Gosztyła; T. Gosztyła; S. Łukasik Therapeutic Facility for Individuals with Autism Spectrum Disorder 2021
7 M. Gosztyła; K. Sikorski Badania i renowacja murów kościoła i klasztoru Karmelitów Bosych w Przemyślu 2020
8 M. Gosztyła; P. Pásztor; K. Sikorski Problematika zachovávania konzervátorskej substancie na príklade obnovy múrov ZÁMKU LIGĘZOVCOV V PRZECŁAWI 2020
9 M. Gosztyła; A. Mikrut Badania dawnej dzielnicy żydowskiej w Przemyślu 2019
10 M. Gosztyła; B. Motyl Architektura, infrastruktura kolejnictwa Przemyśla i okolic 2019
11 M. Gosztyła; M. Janda Problematyka budowy średniowiecznych miast Podkarpacia – ze stanu badań (State of research on the construction of medieval cities in the Podkarpacie region) 2019
12 M. Gosztyła; M. Janda; E. Jaracz; T. Jaworski; J. Malczewska; A. Martyka; A. Mikrut; M. Szarata; Z. Zuziak Węzły i Korytarze Rozwoju Funkcji Metropolitalnych Rzeszowa 2019
13 M. Gosztyła; P. Pásztor; K. Sikorski Obnova priečeli paláca Jablonowských v Podhorciach na Ukrajine 2019
14 M. Gosztyła; T. Gosztyła Parish church as an element of cultural heritage, social identity and landmark of local space 2019