Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Poznanie metod i urządzeń stosowanych do badań imisji zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym ze szczególnym uwzględnieniem sektora transportu.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów 3 sem. specjalności Ekoinżynieria środków transportu samochodowego

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Chłopek Z.	Ochrona środowiska naturalnego.	WKŁ, Warszawa .	2002.
2	Kruczyński S.W., Merkisz J, Ślęzak M.	Zanieczyszczenia powietrza spalinami przez transport samochodowy	WKŁ, Warszawa.	2019
3	Merkisz J., Pielecha J., Radzimirski S.	Emisja zanieczyszczeń motoryzacyjnych w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej	WKŁ.	2012
4		System analizy spalin AMA i60	AVL.	2014
5		Instrukcja systemu MMI	AVL.	2014
6		Instrukcja obsługi systemu RDE: Horiba OBS 2200	Horiba.	2012
7		Instrukcja obsługi miernika CEM DT-9881M	CEM.	2018
8		Pakiet OPERAT FB dla Windows	PROEKO .	2012

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1		Instrukcja systemu analizy spalin AVL AMA i60	AVL.	2014
2		Instrukcja systemu MMI	AVL.	2014
3		Instrukcja obsługi: Hamownia podwoziowa AVL- ZÖLLNER	AVL- ZÖLLNER.	2014
4		Instrukcja obsługi systemu RDE: Horiba OBS 2200	Horiba.	2012
5		Instrukcja obsługi systemu DATRON DLS-2	DATRON.	2004
6		Instrukcja obsługi miernika CEM DT-9881M	CEM.	2018

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na 3 semestr studiów drugiego stopnia kierunku inżynieria środków transportu, specjalność: Ekoinżynieria środków transportu samochodowego

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Brak

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Brak

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Brak

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	ma pogłębioną wiedzę z zakresu badań immisji zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym oraz urządzeń do badań emisji zanieczyszczeń fizycznych i chemicznych z środków transportu.	wykład, laboratorium	egzamin cz. pisemna, egzamin cz. ustna	K_W04+++ K_W05+ K_W06+	P7S_WG P7S_WK
02	potrafi przeprowadzić badania immisji wybranych zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym.	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, raport pisemny	K_U01+ K_U02++ K_U04++ K_U07+ K_K01+++	P7S_KO P7S_UO P7S_UW
03	potrafi działać w grupie, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną i całego zespołu	laboratorium	obserwacja na bieżąco w trakcie zajęć	K_U02+++ K_K05+	P7S_KO P7S_UO

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
3	TK01	Wprowadzenie - omówienie karty przedmiotu. Źródła zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym. Zjawisko smogu.	W01	MEK01
3	TK02	Zjawisko efektu cieplarnianego i globalnego ocieplenia. Gazy cieplarniane. Charakterystyka źródeł. Sposoby redukcji.	W02	MEK01
3	TK03	Emisja punktowa, liniowa i obszarowa zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego.	W03	MEK01
3	TK04	Metody pomiaru imisji zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym. Monitoring powietrza atmosferycznego.	W04-W05	MEK01
3	TK05	Analiza wyników badań imisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.	W06	MEK01
3	TK06	Monitoring powietrza przy drogach publicznych. Badania punktowe.	W07-W08	MEK01
3	TK07	Monitoring hałasu przy drogach publicznych.	W09-W12	MEK01
3	TK08	Analiza rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym ze źródeł punktowych, liniowych i powierzchniowych zgodnie z metodyką zawartą w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. Pakiet operat FB.	W13-W15	MEK01
3	TK09	Wprowadzenie. Monitoring zanieczyszczeń powietrza - analiza.	L01-L02	MEK02 MEK03
3	TK10	Badania hałaśliwości pracy samochodu i jego zespołów.	L03	MEK02 MEK03
3	TK11	Monitoring zanieczyszczeń gazowych i pyłowych na wybranych skrzyżowaniach z uwzględnieniem natężenia ruchu drogowego.	L05-L06	MEK02 MEK03
3	TK12	Analiza imisji zanieczyszczeń powietrza przy użyciu systemu OPERAT	L07-L08	MEK02 MEK03
3	TK13	Zaliczenie	L08	MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Studiowanie zalecanej literatury: 4.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3)	Przygotowanie do laboratorium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 3.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3)
Egzamin (sem. 3)	Przygotowanie do egzaminu: 5.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na egzaminie pisemnym i ustnym wykładu sprawdzana jest realizacja pierwszego efektu modułowego MEK01. Z części pisemnej ocena ustalana jest na podstawie uzyskanej liczby punktów następująco: od 10 do 11,99 pkt. - dostateczny, od 12 do 13,99 pkt. -plus dostateczny, od 14 do 15,99 pkt. - dobry, od 16 do 17,99 pkt. - plus dobry, od 18 do 20 pkt - bardzo dobry. Studenci, którzy uzyskali ocenę niższą niż dobry muszą przystąpić do części ustnej egzaminu. Studenci, którzy uzyskali z części pisemnej ocenę co najmniej dobry mogą pozostać przy tej ocenie z egzaminu i mogą zostać zwolnieni z części ustnej.
Laboratorium	Na laboratorium sprawdzana jest realizacja efektów modułowych MEK02 i MEK03. Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie pozytywnych ocen z odpowiedzi, kolokwium i sprawozdań. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen i w zależności od średniej wynosi: dla średniej od 3 do 3,24 - dst (3,0); dla średniej od 3,25 do 3, 74 - +dst (3,5); dla średniej od 3,75 do 4,24 - db (4,0); dla średniej od 4,25 do 4,74 - +db (4,5); dla średniej od 4,75 do 5 - bdb (5,0)
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest realizacja wszystkich modułowych efektów uczenia się na ocenę pozytywną. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z egzaminu i laboratorium. W zależności od średniej wynosi: dla średniej od 3 do 3,39 - dst (3,0); dla średniej od 3,4 do 3,79 - +dst (3,5); dla średniej od 3,8 do 4,19 - db (4,0); dla średniej od 4,2 do 4,59 - +db (4,5); dla średniej od 4,6 do 5 - bdb (5,0)

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Jaworski; A. Kryuchkov; V. Rozen; M. Sergienko; O. Terentiev	Removal of Contaminants from an Aqueous Solution by a Magnetic Field Using the Effect of Focusing Ionic Impurities	2024
2	A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś	A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends	2024
3	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski	The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer	2024
4	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions	2023
5	A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; P. Sander	Assessment of Self-Ignition Properties of Canola Oil–n-Hexane Blends in a Constant Volume Combustion Chamber and Compression Ignition Engine	2023
6	B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś	Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport	2023
7	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś	Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests	2023
8	S. Boichenko; L. Chelaydyn; A. Jaworski; V. Ribun; S. Viktor; D. Viktoriia; P. Woś; A. Yakovlieva	Effect of Diethyl Ether Addition on the Properties of Gasoline-Ethanol Blends	2023
9	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Sustainable Public Transport Strategies—Decomposition of the Bus Fleet and Its Influence on the Decrease in Greenhouse Gas Emissions	2022
10	A. Jaworski; K. Lejda	Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy	2022
11	A. Jaworski; K. Lejda	Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu	2022
12	K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś	Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym	2022
13	K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś	Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle	2022
14	M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda	Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles	2022
15	S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk	Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience	2022
16	S. Boichenko; A. Jaworski; І. Matviyi; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk; О. Tselishchev; P. Woś	Міжгалузеві проблеми і системні дослідження в паливно-енергетичному секторі	2022
17	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques	2022
18	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Lubricity of Ethanol-Diesel Fuel Blends-Study with the Four-Ball Machine Method	2021
19	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
20	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas	Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method	2021
21	M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś	Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych	2021
22	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool	2021
23	T. Campisi; A. Jaworski; M. Mądziel; G. Tesoriere	The Development of Strategies to Reduce Exhaust Emissions from Passenger Cars in Rzeszow City-Poland A Preliminary Assessment of the Results Produced by the Increase of E-Fleet	2021
24	A. Jaworski	Odwzorowanie oporów ruchu samochodu podczas badań emisji zanieczyszczeń w spalinach na hamowni podwoziowej	2020
25	A. Jaworski; K. Lejda	Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia	2020
26	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak	The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts	2020
27	A. Jaworski; K. Lew; P. Wojewoda	Wpływ oddziaływania buspasów na parametry ruchu środków transportu drogowego	2020
28	K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś	Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym	2020
29	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
30	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś	Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine	2020
31	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
32	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
33	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej	2020
34	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak	Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels	2020
35	O. Ivanushko; A. Jaworski; A. Loboda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; M. Tsiuman	Establishing the regularities of correlation between ambient temperature and fuel consumption by city diesel buses	2020
36	S. Boichenko; A. Jaworski; L. Pavliukh; S. Shamanskyi	Evaluation of the potential of commercial use of microalgae in the world and in Ukraine	2020
37	S. Boichenko; A. Jaworski; M. Mądziel; L. Pavliukh	Comparative assessment of CO2 emissions and fuel consumption in a stationary test of the passenger car running on various fuels	2020
38	S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk	Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies	2020
39	A. Jaworski	Problematyka wyznaczania współczynników oporów ruchu samochodów do badań emisji zanieczyszczeń spalin w warunkach symulowanych na hamowni podwoziowej	2019
40	A. Jaworski; K. Lejda; J. Lubas; M. Mądziel	Comparison of exhaust emission from Euro 3 and Euro 6 motor vehicles fueled with petrol and LPG based real driving conditions	2019
41	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel	Creating an emission model based on portable emission measurement system for the purpose of a roundabout	2019
42	K. Balawender; A. Jaworski	Wpływ dodatku gazu HHO na wybrane parametry eksploatacyjne silnika o zi o małej pojemności	2019