Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Celem kształcenia jest nabycie przez studentów pogłębionej wiedzy i umiejętności z zakresu motoryzacyjnego skażenia środowiska.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot obowiązkowy dla studentów 5 sem. specjalności Diagnostyka i eksploatacja pojazdów samochodowych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Merkisz J.	Ekologiczne problemy silników spalinowych.	Wyd. Politechniki Poznańskiej, Tom 1 i 2, Poznań .	1999.
2	Chłopek Z.	Ochrona środowiska naturalnego.	WKŁ, Warszawa .	2002.
3	Kruczyński S.	Trójfunkcyjne reaktory katalityczne.	JTE, Radom .	2004.

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na 5 sem. specjalności.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotów poprzedzających.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student rozumie konieczność samokształcenia i dokształcania.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	Ma pogłębioną wiedzę w zakresie funkcjonowania współczesnego transportu oraz ma świadomość pozatechnicznych skutków działalności inżynierskiej, dostrzega aspekty ekologiczne i ochrony środowiska przyrodniczego w rozwiązaniach technicznych i technologicznych transportu.	wykład, laboratorium, projekt	egzamin cz. pisemna, egzamin cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, kolokwium, sprawozdanie z projektu	K_W03+ K_W04+ K_K02+	P6S_KO P6S_WG P6S_WK
02	Posiada znajomość wpływu pojazdów samochodowych na środowisko naturalne oraz sposobów jego ograniczenia.	wykład, laboratorium, projekt	egzamin cz. pisemna, egzamin cz. ustna, sprawozdanie z laboratorium, kolokwium, sprawozdanie z projektu	K_U01+ K_U08+ K_U11+ K_K01+ K_K02+	P6S_KO P6S_KR P6S_UW

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
5	TK01	Charakterystyka toksycznych składników spalin samochodowych.	W01	MEK01 MEK02
5	TK02	Mechanizmy i przyczyny powstawania toksycznych składników spalin.	W02	MEK01 MEK02
5	TK03	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZI.	W03	MEK01 MEK02
5	TK04	Wpływ czynników konstrukcyjnych, regulacyjnych i eksploatacyjnych na skład spalin w silnikach o ZS.	W04	MEK01 MEK02
5	TK05	Obowiązujące normy toksyczności spalin i testy badawcze.	W05	MEK01 MEK02
5	TK06	Sposoby obniżenia toksyczności spalin w pojazdach samochodowych.	W06	MEK01 MEK02
5	TK07	Źródła emisji hałasu i metody jego obniżenia w pojazdach samochodowych.	W07	MEK01 MEK02
5	TK08	Prognozy rozwojowe w zakresie ekologii motoryzacyjnej.	W08	MEK01 MEK02
5	TK09	Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych. Budowa, zasada działania i wzorcowanie aparatury pomiarowej do badań parametrów ekologicznych silników spalinowych. Pomiar zadymienia spalin silnika ZS wg regulaminu ECE R 24 lub ELR. Analiza toksyczności spalin silnika samochodowego zasilanego standardowo i przy zasilaniu paliwami alternatywnymi. Analiza poziomu emisji gazów toksycznych ze skrzyni korbowej silnika. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy na postoju. Pomiar poziomu hałasu emitowanego przez pojazd samochodowy w czasie jazdy.	L01-L07	MEK01 MEK02
5	TK10	Wprowadzenie do ćwiczeń projektowych. Idea i procedury badań emisji gazowych składników toksycznych spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji gazowych toksycznych składników spalin (CO, NOx , CmHn) silnika tłokowego wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Idea i procedury badań emisji cząstek stałych PM i zadymienia spalin pojazdów samochodowych i silników spalinowych. Określenie wielkości emisji cząstek stałych PM przez silnik z zapłonem samoczynnym wg europejskiego stacjonarnego testu silnikowego ECE R 49 lub ESC. Tworzenie map akustycznych terenów zurbanizowanych oraz obiektów przemysłowych.	P01-P05	MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 5)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 5)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 6.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 5)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 3.50 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 5)
Zaliczenie (sem. 5)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	na zaliczeniu w formie pisemnej z treści wykładów sprawdzana jest realizacja następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02; ocena z egzaminu z wykładu determinowana jest liczbą procentową uzyskanych punktów; liczba procentowa uzyskanych punktów wraz z odpowiadającymi im ocenami: brak zaliczenia ndst (2,0) poniżej 59,9%; dst (3,0) przy wyniku 60-67,9%; +dst (3,5) przy wyniku 68-75,9%; db (4,0) przy wyniku 76-83,9%; +db (4,5) przy wyniku 84-91,9%; bdb (5,0) przy wyniku 92-100%.
Laboratorium	zaliczenie laboratoriów następuje na podstawie: frekwencji, pozytywnych ocen z odpowiedzi i sprawozdań, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Projekt/Seminarium	zaliczenie projektów następuje na podstawie: pozytywnej oceny z wykonanego projektu oraz aktywnego udziału w zajęciach, które weryfikują realizację następujących efektów modułowych: MEK01, MEK02.
Ocena końcowa	Ocena końcowa est średnią arytmetyczną ocen z wszystkich form zajęć.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Jaworski; K. Lejda	Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy	2022
2	A. Jaworski; K. Lejda	Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu	2022
3	K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś	Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle	2022
4	K. Lejda; P. Woś	Transport means engineering: operation, fuels and safety: selected issues	2022
5	M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda	Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles	2022
6	M. Jakubowski	Wpływ geometrii przyczepy kempingowej na aerodynamikę zespołu pojazdów	2022
7	S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk	Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience	2022
8	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
9	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas	Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method	2021
10	M. Jakubowski; P. Woś	Sposób kompensacji luzu zaworowego w silniku spalinowym o zmiennym stopniu sprężania i urządzenie do stosowania tego sposobu	2021
11	M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś	Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych	2021
12	A. Jaworski; K. Lejda	Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia	2020
13	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak	The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts	2020
14	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Metodyka badań wizyjnych rozwoju strugi paliwa generowanej przez wysokociśnieniowy układ wtryskowy	2020
15	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
16	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś	Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine	2020
17	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
18	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
19	K. Lejda; M. Mądziel	Systemy i środki transportu: eksploatacja i diagnostyka: wybrane zagadnienia	2020
20	K. Lejda; P. Woś	Systemy i środki transportu: bezpieczeństwo i materiały eksploatacyjne: wybrane zagadnienia	2020
21	K. Lejda; S. Siedlecka	Analiza parametrów efektywności transportowej firm kurierskich realizujących usługi na rynku polskim	2020
22	M. Jakubowski	Badania symulacyjne wpływu geometrii bagażnika dachowego na parametry aerodynamiczne samochodu osobowego	2020
23	M. Jakubowski; P. Woś	Numerical and Experimental Studies on Combustion Engines and Vehicles	2020
24	S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk	Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies	2020
25	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; I. Trofimov; A. Yakovlieva	Anti-wear Properties of Jet Fuel with Camelina Oils Bio-Additives	2020
26	S. Boichenko; K. Lejda; I. Shkilniuk; A. Yakovlieva	Modern procedures of alternative jet fuels certification and approval	2020
27	A. Jaworski; K. Lejda; J. Lubas; M. Mądziel	Comparison of exhaust emission from Euro 3 and Euro 6 motor vehicles fueled with petrol and LPG based real driving conditions	2019
28	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel	Creating an emission model based on portable emission measurement system for the purpose of a roundabout	2019
29	A. Krzemiński; K. Lejda; A. Ustrzycki	Influence of dodecanol addition on the energy value of diesel oil mixture with ethanol	2019
30	K. Lejda	Silniki Diesla-odzyskiwanie zaufania w oparciu o udokumentowane argumenty	2019
31	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania i technologia silników spalinowych: wybrane zagadnienia	2019
32	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: badania, konstrukcja i technologia: wybrane zagadnienia	2019
33	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: efektywność i bezpieczeństwo: wybrane zagadnienia	2019
34	K. Lejda	Systemy i środki transportu samochodowego: problemy eksploatacji i diagnostyki: wybrane zagadnienia	2019
35	K. Lejda; M. Mądziel	Znajomość luki jakościowej w badaniach wpływu miejskich projektów transportowych	2019
36	K. Lejda; M. Warianek	Assessment methods of the basic parameters of the combustion process in reciprocating internal combustion engines	2019
37	K. Lejda; С. Бойченко; С. Бойченко; О. Іванченко; В. Фролов; А. Яковлева	Екологістика, рециклінг і утилізація транспорту. Навчальний посібник	2019
38	M. Jakubowski	Wpływ modyfikacji układu chłodzenia prototypowego silnika VCR na przepływ cieczy chłodzącej	2019
39	O. Aksionov; S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Selected aspects of providing the chemmotological reliability of the engineering	2019
40	S. Boichenko; H. Kuszewski; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Development of alternative jet fuels modified with camelina oil bio-additives	2019
41	S. Boichenko; K. Lejda; A. Pushak; P. Topilnytskyi	Властивості та якість моторних олив	2019
42	S. Boichenko; K. Lejda; A. Yakovlieva	Evaluation of jet engine operation parameters using conventional and alternative jet fuels	2019
43	S. Boichenko; K. Lejda; O. Vovk; A. Yakovlieva	Modification of jet fuels composition with renewable bio-additives: monograph	2019
44	S. Boichenko; K. Lejda; P. Topilnytskyi	Властивості та якість трансмісійних олив	2019