Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Znajomość podstawowych pojęć i teorii stosowanych w chemii ogólnej nieorganicznej i analitycznej. Umiejętność dokonywania obliczeń chemicznych oraz wykonywania podstawowych oznaczeń w analizie wody .

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot realizowany jest na dwóch semestrach: I semestr obejmuje 30 godzin wykładu i 15 godzin ćwiczeń rachunkowych, II - 15 godzin wykładu i 30 godzin laboratoryjnych.

Materiały dydaktyczne: zestawy zadań zawarte w skryptach, instrukcje i procedury analiz chemicznych

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Jones L., Atkins P.	Chemia ogólna	PWN.	2006
2	Bielański A.	Podstawy chemii nieorganicznej	PWN.	2010
3	Sienko M.J., Plane R.A.	Chemia. Podstawy i zastosowanie	WNT.	1992
4	Minczewski J., Marczenko Z.	Chemia analityczna tom 2	PWN.	2011
5	Śliwa A.(red.)	Obliczenia chemiczne. Zbiór zadań z chemii ogólnej i analitycznej	PWN.	1987
6	Hermanowicz W.	Chemia wody i ścieków	Arkady.	1984
7	Dojlido J	Chemia wód powierzchniowych	Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok.	1995

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	Czerwieniec E.	Ćwiczenia rachunkowe z chemii ogólnej	Skrypt PRz.	2011
2	Całus H.	Podstawy obliczeń chemicznych	WNT.	1987
3	Śliwa A.	Obliczenia chemiczne	PWN.	1987
4	Koszelnik P., Czerwieniec E., Gruca-Rokosz R.	Chemia sanitarna z elementami chemii analitycznej	Skrypt PRz.	2012
5	Kiedryńska L., Papciak D., Granops M.	Chemia sanitarna	Wyd. SGGW.	2006

Literatura do samodzielnego studiowania

1	Galus Z.(red.)	Ćwiczenia rachunkowe z chemii analitycznej	PWN.	2006
2	Bala H., Banaszkiewicz A., Gęga J.	Ćwiczenia rachunkowe z chemii ogólnej	Skrypt PCz.	1992
3	Zieliński J.	Chemia wody i ścieków	Skrypt PŚl.	1993

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na I rok studiów

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość chemii i matematyki na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność wykonywania obliczeń chemicznych, podstawowych czynności laboratoryjnych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność współdziałania i pracy w grupie, przestrzeganie zasad postępowania z substancjami niebezpiecznymi, przestrzeganie przepisów BHP i Ppoż w laboratorium chemicznym

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	Ma uporządkowaną wiedzę z podstaw chemii ogólnej i nieorganicznej oraz chemii środowiska. Posługuje się poprawnie terminologią chemiczną i nomenklaturą związków nieorganicznych i wybranych organicznych. Ma teoretyczną wiedzę z zakresu klasycznych metod analizy chemicznej (wagowej i objętościowej) oraz podstawowej analizy instrumentalnej. Zna wskaźniki analityczne stosowane w analizach wód i ściekó	wykład,	kolokwium, egzamin cz. ustna	K_W003+++ K_W006+	T1A_W01++ InżA_W02+ T1A_W07+
02	Potrafi dokonać obliczeń stechiometrycznych w oparciu o wzór i równanie reakcji chemicznej, wyrażać różne formy stężenia roztworów i dokonywać wzajemnych przeliczeń	ćwiczenia rachunkowe, wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_U024++	InżA_U02++ T1A_U09++
03	Posiada wiedzę dotycząca podstawowych wskaźników analitycznych stosowanych w analizie wód i ścieków	laboratorium, wykład	raport pisemny, zaliczenie cz. ustna, egzamin cz. ustna	K_W003+++	T1A_W01+
04	Potrafi wykonać podstawowe analizy fizyczno-chemiczne jakości wód i ścieków	laboratorium	raport pisemny, obserwacja wykonawstwa	K_U025+++	T1A_U08++
05	Potrafi pracować w zespole i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane ćwiczenia oraz bezpieczeństwo własne i pozostałych osób w grupie.	laboratorium	obserwacja wykonawstwa	K_K001++	T1A_K03+

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
1	TK01	Budowa materii; układ okresowy pierwiastków; wiązania chemiczne; stany skupienia materii. Typy związków nieorganicznych. Reakcje chemiczne: stechiometria, równania chemiczne. Chemia roztworów, rozpuszczalność, sposoby wyrażania stężeń.Równowagi jonowe w roztworach elektrolitów. Hydroliza soli. Iloczyn jonowy wody. Odczyn roztworów (pH). Roztwory buforowe. Chemia analityczna; analiza wagowa, objętościowa. Podstawy analizy instrumentalnej – potencjometria, kolorymetria, chromatografia, absorpcyjna i emisyjna spektrometria atomowa. Wyznaczanie składu wagowego związku na podstawie wzoru chemicznego; Wyznaczanie zawartości pierwiastków/związków chemicznych na podstawie wzoru chemicznego; Stechiometria mieszanin; Stechiometria reakcji chemicznych: obliczenia ilości substratów i produktów; Roztwory: sporządzanie roztworów o określonych stężeniach, rozcieńczanie, zatężanie i wzajemne mieszanie roztworów; Reakcje w roztworach - obliczanie ilości (stężeń) roztworów kwasów i zasad w reakcjach zobojętnienia.	W01-W30	MEK01 MEK02
1	TK02	Wyznaczanie składu wagowego związku na podstawie wzoru chemicznego; Wyznaczanie zawartości pierwiastków/związków chemicznych na podstawie wzoru chemicznego; Stechiometria mieszanin; Stechiometria reakcji chemicznych: obliczenia ilości substratów i produktów; Obliczanie stężeń roztworów - stężenie procentowe, molowe i normlne	C01-C15	MEK02
2	TK01	Woda jako związek chemiczny. Wody naturalne – rodzaje, właściwości fizyczne, procesy zachodzące w wodach naturalnych. Odczyn wód naturalnych. Rola i formy CO2 w wodzie. Zasadowość, kwasowość. Równanie równowagi wodorowęglanowo-wapniowej i magnezowej.Podstawowe pierwiastki zawarte w wodach naturalnych: siarka, żelazo, mangan i inne metale. Specjacja metali z środowisku. Wpływ rozpuszczonych związków metali na jakość wody. Wapń i magnez - twardość wody. Usuwanie nadmiaru wapnia i magnezu. Metody zmiękczania. Związki biogenne – azot, fosfor i krzem. Eutrofizacja wód, przyczyny i skutki. Rola tlenu w wodach naturalnych. Wskaźniki tlenowe BZT, ChZT. Samooczyszczanie rzek. Podstawowe typy związków organicznych. Związki humusowe, antropogeniczne zanieczyszczenia wód związkami organicznymi. Barwa wody, mętność, sucha pozostałość i inne wskaźniki analizy jakości wody oraz ścieków.	W15	MEK01 MEK03
2	TK02	Zasady pracy w laboratorium chemicznym. Zasady BHP. Podstawowe wyposażenie laboratorium chemicznego. Proste czynności laboratoryjne. Nauka ważenia, pipetowania, miareczkowania. Pojęcie pH, równowag kwasowo-zasadowych, wskaźniki kwasowo-zasadowe. Oznaczanie kwasowości, zasadowości wody, metodami analizy miareczkowej (alkalimetria, alkacymetria). Oznaczanie miana roztworu. Rozpuszczalność molowa, iloczyn rozpuszczalności. Oznaczanie zawartość jonów chlorkowych w wodzie metodą Mohra (argentometria). Wprowadzenie do kompleksometrii. Kompleksy, wskaźniki kompleksometryczne. Oznaczanie zawartość jonów wapnia i magnezu w wodzie metodami kompleksometrycznymi. Oznaczenia twardości ogólnej, twardości wapniowej i magnezowej.Podstawowe parametry jakości wody BZT, ChZT. Oznaczanie chemicznego zapotrzebowania tlenu metodą manganometryczną (utlenialność). Potencjometryczne oznaczanie pH. Sporządzanie roztworów buforowych i sprawdzanie ich działania. Oznaczanie przewodnictwa właściwego wody. Oznaczanie żelaza ogólnego metodą kolorymetryczną. Oznaczanie zawartości fosforanów metodą kolorymetryczną. Oznaczanie zawartości tlenu metodą Winklera.	L30	MEK03 MEK04 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 1)	Przygotowanie do ćwiczeń: 8.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)	Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 3.00 godz./sem.
Wykład (sem. 2)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 15.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 15.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)	Przygotowanie do laboratorium: 15.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 2)	Przygotowanie do egzaminu: 20.00 godz./sem.	Egzamin ustny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	na podstawie frekwencji
Ćwiczenia/Lektorat	pisemne kolokwia zaliczeniowe
Ocena końcowa	na podstawie frekwencji na zajęciach i średniej z kolokwiów zaliczeniowych
Wykład	Egzamin ustny
Laboratorium	wykonanie wszystkich ćwiczeń, oddanie i zaliczenie raportów (sprawozadań), zaliczenie kolokwium pisemnego lub ustnego
Ocena końcowa	na podstawie frekwencji na zajęciach i średniej z kolokwiów zaliczeniowych

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: nie