logo
Karta przedmiotu
logo

Chemia środowiska

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2022/2023

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Budownictwa, Inżynierii środowiska i Architektury

Nazwa kierunku studiów: Energetyka

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Przedmioty wybieralne

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Inżynierii i Chemii Środowiska

Kod zajęć: 12458

Status zajęć: obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W30 L30 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr hab. inż. prof. PRz Lilianna Bartoszek

Terminy konsultacji koordynatora: zgodnie z harmonogramem na dany semestr.

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Uzyskanie podstawowej wiedzy i umiejętności z zakresu chemii ogólnej, analitycznej i środowiska niezbędnych do zrozumienia podstawowych zjawisk i procesów fizykochemicznych zachodzących w środowisku oraz wykonywania podstawowych analiz parametrów charakteryzujących poziom jego zanieczyszczenia.

Ogólne informacje o zajęciach: Przedmiot realizowany jest na pierwszym semestrze studiów pierwszego stopnia i obejmuje 30 godzin wykładu i 30 godzin laboratorium.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Szperliński Z. Chemia w ochronie i inżynierii środowiska. Cz I i II. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.. 2002
2 Minczewski J., Marczenko Z. Chemia analityczna. t. II. Chemiczne metody analizy ilościowej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.. 2011
3 Kociołek-Balawejder E., Stanisławska E. Chemia środowiska Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.. 2012
4 Kiedryńska L., Papciak D., Granops M. Chemia Sanitarna. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.. 2006
5 van Loon G.W., Duffy S.J. Chemia środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.. 2007
6 Juda-Rezler K. Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa.. 2006
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Koszelnik P., Czerwieniec E., Gruca-Rokosz R. Chemia sanitarna z elementami chemii analitycznej. Skrypt PRz.. 2012
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Obowiązujące Rozporządzenia Ministra Środowiska i Ministra Zdrowia dotyczące oceny jakości wody. .

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Rejestracja na pierwszy rok studiów pierwszego stopnia na kierunku Energetyka.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość chemii i matematyki na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność zapisania podstawowych równań reakcji chemicznych. Umiejętność wykonywania podstawowych obliczeń chemicznych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Umiejętność pracy w grupie.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Ma wiedzę z podstaw chemii ogólnej umożliwiającą zrozumienie podstawowych zjawisk i procesów fizykochemicznych zachodzących w środowisku. Posiada podstawową wiedzę z zakresu chemicznych metod analizy ilościowej, w tym z wykorzystaniem spektrofotometrii VIS. wykład kolokwium, zaliczenie cz. pisemna K_W03++
P6S_WG
02 Posiada podstawową wiedzę w zakresie naturalnego składu chemicznego atmosfery, hydrosfery i litosfery, zanieczyszczeń środowiska związanych z zakłóceniem równowagi środowiskowej poprzez działalność człowieka. Zna podstawowe procesy fizykochemiczne zachodzące w tych sferach środowiska. wykład kolokwium, zaliczenie cz. pisemna K_W03++
P6S_WG
03 Potrafi posługiwać się podstawowymi technikami laboratoryjnymi, przeprowadzać proste eksperymenty chemiczne i interpretować wyniki. Potrafi wykonać podstawowe oznaczenia wybranych wskaźników zanieczyszczeń w analizie wody, interpretować wyniki i wyciągnąć poprawny wniosek. Potrafi wymienić źródła pochodzenia i scharakteryzować naturalne i antropogeniczne substancje występujące w środowisku wodnym. laboratorium obserwacja wykonawstwa, raport pisemny, kolokwium K_U01+
P6S_UU
04 Potrafi pracować w zespole i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane ćwiczenia oraz bezpieczeństwo własne i pozostałych osób w grupie. laboratorium obserwacja wykonawstwa K_K02++
P6S_KO
05 Potrafi pracować samodzielnie mając świadomość konieczności aktualizowania wiedzy w zakresie zagrożeń dla środowiska związanych z działalnością człowieka. laboratorium raport pisemny, zaliczenie cz. pisemna K_K01+
P6S_KO
P6S_UU

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Równowagi jonowe w roztworach: elektrolity i dysocjacja elektrolityczna, iloczyn rozpuszczalności, odczyn roztworów (pH), roztwory buforowe, hydroliza soli. Reakcje utleniania i redukcji. Korozja; rodzaje korozji i ochrona przed korozją. Podstawy chemii analitycznej: podział i charakterystyka chemicznych metod analizy, podstawy teoretyczne analizy objętościowej: alkacymetria, redoksometria, kompleksometria, miareczkowanie strąceniowe. Podstawy teoretyczne spektrofotometrii w zakresie widzialnym (VIS). Odczyn wód naturalnych, kwasowość, zasadowość. Rola i formy CO2 w środowisku wodnym. Twardość wody. Pochodzenie i rola tlenu w środowisku wodnym. Pochodzenie i rozkład związków organicznych. Źródła, rola i przemiany związków biogennych w wodach naturalnych. Inne substancje nieorganiczne. Budowa gleby: faza stała, faza ciekła, faza gazowa. Właściwości chemiczne gleby (właściwości sorpcyjne, odczyn i kwasowość, pojemność buforowa). Problemy związane z zakwaszaniem gleb. Chemiczne zanieczyszczenia gleb. Klasyfikacja zanieczyszczeń powietrza. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze. Pierwotne zanieczyszczenia powietrza. Przemiany zanieczyszczeń w atmosferze – wtórne zanieczyszczenia powietrza. Skutki wprowadzania zanieczyszczeń do atmosfery: smog klasyczny i fotochemiczny, kwaśne deszcze, efekt cieplarniany. Ogólna charakterystyka naturalnych i antropogennych substancji organicznych w środowisku. W01-W15 MEK01 MEK02 MEK05
1 TK02 Organizacja pracy w laboratorium chemicznym. Techniki pracy laboratoryjnej. Odporność korozyjna metali. Elektrolity – pomiar pH i wyznaczanie stałej dysocjacji. Przewodnictwo właściwe wód różnego pochodzenia. Kwasowość i zasadowość wody - alkalimetria, acydymetria. Zawartość chlorków w wodzie - metoda Mohra. Twardość wody - metoda kompleksometryczna. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu - metoda manganometryczna (indeks nadmanganianowy). Zawartość tlenu rozpuszczonego w wodzie - metoda Winklera. Zawartość żelaza ogólnego w wodzie - metoda spektrofotometryczna. Zawartość fosforanów w wodzie - metoda spektrofotometryczna. Zawartość agresywnego dwutlenku węgla w wodzie - metoda Geiera. Zawartość siarczanów w wodzie - metoda Winklera. L01-L15 MEK03 MEK04 MEK05

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 12.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 4.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1) Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie ustne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Zaliczenie pisemne.
Laboratorium Wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych i oddanie poprawnie opracowanych sprawozdań. Zaliczenie kolokwium.
Ocena końcowa Ocena końcowa = ocena z zaliczenia pisemnego x 0,6 + ocena z laboratorium x 0,4.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1 L. Bartoszek The effect of natural organic matter (NOM) on the distribution and resources of mobile phosphorus in the bottom sediments of small retention reservoirs 2023
2 L. Bartoszek; M. Chutkowski; P. Koszelnik; M. Miąsik The influence of the physico-chemical composition of bottom sediments on their sorption capacity in relation to phosphates 2023
3 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz A new concept to forecast the process of suspended sediment accumulation in the bottom sediment of small reservoirs 2023
4 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz Ekoinnowacyjność Jeziora Tarnobrzeskiego 2023
5 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz; O. Omonov Rekultywacja terenów pogórniczych – studium przypadku Jeziora Tarnobrzeskiego 2023
6 L. Bartoszek; J. Czarnota; R. Gruca-Rokosz; A. Pękala Heavy Metal Accumulation in Sediments of Small Retention Reservoirs—Ecological Risk and the Impact of Humic Substances Distribution 2022
7 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz Significance of organic matter in the process of aggregation of suspended sediments in retention reservoirs 2022
8 L. Bartoszek; M. Cieśla Pułapka sedymentacyjna 2021
9 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz Characteristics and origin of suspended matter in a small reservoir in Poland 2020
10 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz The connection between a suspended sediments and reservoir siltation: empirical analysis in the Maziarnia Reservoir, Poland 2020
11 L. Bartoszek; P. Koszelnik; M. Miąsik Trophic degradation predispositions and intensity in a high-flow, silted reservoir 2020
12 L. Bartoszek; R. Gruca-Rokosz; A. Pękala; D. Szal Isotopic evidence for vertical diversification of methane production pathways in freshwater sediments of Nielisz reservoir (Poland) 2020
13 L. Bartoszek Degradacja zbiorników wodnych małej retencji - uwarunkowania, nasilenie, możliwości chemicznej rekultywacji 2019
14 L. Bartoszek; M. Cieśla; R. Gruca-Rokosz Effectiveness assessment of a new system of sediment trap in the investigation of matter sedimentation in a reservoir — A case study 2019