Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie studenta z problematyką kompatybilności elektromagnetycznej systemów teleinformatycznych

Ogólne informacje o zajęciach: Podstawowe treści modułu kształcenia w zakresie kompatybilność elektromagnetycznej: prawne aspekty wprowadzania do obrotu wyrobów podlegających dyrektywie EMC; mechanizmy generacji zaburzeń elektromagnetycznych; mechanizmy propagacji zaburzeń elektromagnetycznych w systemach teleinformatycznych; sposobów redukcji zaburzeń elektromagnetycznych; techniki aplikacji elementów przeciwzakłóceniowych w układach elektrycznych i elektronicznych; metod testowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych zgodnie z wymaganiami standardów w zakresie EMC, wpływu pól elektromagnetycznych na organizm człowieka. Zagrożenie piorunowe obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, ryzyko szkód piorunowych, piorunowe impulsy elektromagnetyczne, przepięcia atmosferyczne i dorywcze. Ochrona odgromowa zewnętrzna i wewnętrzna, środki ochrony odgromowej i przepięciowej, urządzenia piorunochronowe, ekranowanie, ekwipotencjalizacja, ograniczniki przepięć). Zasady ochrony obiektów zwykłych, zagrożonych pożarem i wybuchem oraz wyposażonych w urządzenia wrażliwe na zakłócenia elektromagnetyczne (telekomunikacyjne, komputerowe, informatyczne, radiowo-telewizyjne itp.). Badanie środków ochrony i ich skuteczności, projektowanie ochrony odgromowej i przepięciowej.

Materiały dydaktyczne: Foliogramy z wykładu, instrukcje do ćwiczeń

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Hasse L, Kołodziejski J., Konczakowska A., Spiralki L.	Zakłócenia w aparaturze elektronicznej	Radioelektronik.	1995
2	Machczyński W.	Wprowadzenie do kompatybilności elektromagnetycznej	Wyd. Politechniki Poznańskiej.	2004
3	Więckowski T.	Badanie kompatybilności elektromagnetycznej urządzeń elektrycznych i elektronicznych	Wyd. Politechniki Wrocławskiej.	2001
4	Rotkiewicz W.	Kompatybilność elektromagnetyczna w radiotechnice	WKiŁ.	1978
5	Masłowski G.	Analiza i modelowanie wyładowań atmosferycznych na potrzeby ochrony przed przepięciami	Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, seria: Rozprawy, Monografie, nr 208.	2010
6	Sowa A.	Ochrona Urządzeń oraz systemów elektronicznych przed narażeniami piorunowymi	Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Rozprawy Naukowe Nr 219.	2011
7	PN-EN 62305	Ochrona odgromowa. Cz. 1-4	Polski Komitet Normalizacyjny.	2011

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1

Więckowski T.

Badanie kompatybilności elektromagnetycznej urządzeń elektrycznych i elektronicznych

Wyd. Politechniki Wrocławskiej.

2001

Literatura do samodzielnego studiowania

1

Charoy A.

Zakłócenia w urządzeniach elektronicznych. Tom 1-4

Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.

1999

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Posiada wiedzę i umiejętności zdobyte w modułach: Sygnały i systemy; Podstawy elektroniki; Technika informacyjno-pomiarowa; Podstawy telekomunikacji. Zapisany na ten semestr.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Znajomość w zakresie podstawowym: sygnały i systemy; podstawy elektroniki; techniki informacyjno-pomiarowa; podstawy telekomunikacji.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Umiejętność analizy i rozwiązywania problemów technicznych na poziomie inżynierskim

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Posiada świadomość zdobywania wiedzy i podnoszenia swoich kwalifikacji; umiejętność pracy samodzielnej i w zespole;

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
01	wymienia aspekty prawne dotyczące wprowadzania wyrobów elektrycznych i elektronicznych do obrotu w zakresie ich zgodności z wymaganiami dyrektywy EMC 2014/30/WE	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K_W04+ K_U03+ K_U09+	P7S_UU P7S_UW P7S_WG
02	określa źródła, mechanizmy generacji i propagacji zaburzeń elektromagnetycznych w systemach teleinformatycznych	wykład; laboratorium	zaliczenie cz. pisemna	K_W04+ K_U03+ K_K09+	P7S_KO P7S_UU P7S_WG
03	wymienia techniki redukcji zaburzeń elektromagnetycznych i aplikacji elementów ochronnych	wykład; laboratorium	zaliczenie cz. pisemna	K_W04+ K_U03+ K_K09+	P7S_KO P7S_UU P7S_WG
04	opisuje podstawowe metody pomiaru emisji zaburzeń elektromagnetycznych generowanych przez urządzenia teleinformatyczne urządzeń oraz techniki pomiaru ich odporności na znormalizowane rodzaje zaburzeń	wykład, laboratorium	zaliczenie cz. pisemna,	K_W04+ K_U03+ K_K09+	P7S_KO P7S_UU P7S_WG
05	zna zagrożenia obiektów budowlanych i urządzeń elektrycznych z uwagi na występujące zjawiska atmosferyczne	wykład, laboratorium	zaliczenie cz. pisemna	K_W04+ K_W10++ K_U03++ K_U09+ K_K09+	P7S_KO P7S_UU P7S_UW P7S_WG P7S_WK
06	zna podstawowe zasady projektowania systemów ochrony odgromowej i przepięciowej	wykład, laboratorium	zaliczenie cz. pisemna	K_W04+ K_W10++ K_U03++ K_U09+ K_K06++ K_K09+	P7S_KO P7S_KR P7S_UU P7S_UW P7S_WG P7S_WK

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Podstawowe pojęcia i definicje, dyrektywy, przepisy i akty prawne dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) urządzeń teleinformatycznych	W01	MEK01
2	TK02	Źródła, mechanizmy generacji i propagacji zaburzeń elektromagnetycznych	W02	MEK02
2	TK03	Podstawowe sposoby przeciwdziałania zaburzeniom elektromagnetycznym (technika uziemiania, ekranowania, filtrowania, separacji, symetryzacji w obwodach teleinformatycznych).	W03	MEK03 MEK04
2	TK04	Klasyfikacja zaburzeń elektromagnetycznych. Wyładowania atmosferyczne doziemne i piorunowy impuls elektromagnetyczny. Przepięcia indukowane wyładowaniami atmosferycznymi. Strefowa koncepcja ochrony odgromowej i przeciwprzepięciowej. Ryzyka szkód piorunowych.	W04, L04	MEK02 MEK05 MEK06
2	TK05	Środki ograniczające zaburzenia elektromagnetyczne, uziemienia, masy, ekwipotencjalizacja, filtry, ograniczniki przepięć, ekranowanie, topologia instalacji. Przykładowe rozwiązania nowoczesnej ochrony odgromowej i przepięciowej inteligentne domy, systemy automatyki przemysłowej, ochrona anten i innych urządzeń pracujących na zewnątrz budynku.	-	MEK03 MEK05 MEK06

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 12.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 10.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)	Przygotowanie do laboratorium: 12.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 10.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 2)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Egzamin pisemny z zakresu tematycznego TK01-TK04. Kryterium oceny stosowne do wytycznych zawartych w warunkach zaliczenia modułu.
Laboratorium	Poprawne wykonanie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych z przeprowadzoną analizą wyników i wyczerpującymi wnioskami.
Ocena końcowa	Średnia z ocen z wykładu i laboratorium

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	P. Jankowski-Mihułowicz; K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Determinants of the Generation of Higher Current Harmonics in Different Operating States of the RGB LED Lamp	2024
2	K. Bulanda; K. Filik; G. Karnas; G. Masłowski; M. Oleksy; R. Oliwa	Stanowisko probierczo-pomiarowe do badań wysokonapięciowych impedancji, rezystywności i odporności materiałów kompozytowych oraz sposób badania wysokonapięciowych impedancji, rezystywności i odporności materiałów kompozytowych	2023
3	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Mathematical Model of the Susceptibility of an Electronic Element to a Standardised Type of Electromagnetic Disturbance	2023
4	P. Baranski; W. Gajda; G. Karnas; G. Masłowski	Spectral domain analysis of preliminary breakdown pulse train activity during leader electric field signatures of positive cloud-to-ground flash incidents recorded during 2019 thunderstorm season in central part of Poland	2023
5	P. Jankowski-Mihułowicz; K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Efficiency Measurements of Energy Harvesting from Electromagnetic Environment for Selected Harvester Systems	2023
6	G. Masłowski; R. Ziemba	Fale napięciowe indukowane w liniach elektroenergetycznych pobliskimi wyładowaniami atmosferycznymi	2022
7	K. Bulanda; K. Czech; D. Krajewski; G. Masłowski; D. Mazur; M. Oleksy; R. Oliwa	Methods for Enhancing the Electrical Properties of Epoxy Matrix Composites	2022
8	K. Bulanda; K. Filik; G. Karnas; J. Królczyk; G. Masłowski; M. Oleksy; R. Oliwa	A new method to electrical parameters identification of carbon fiber reinforced composites using lightning disturbances corresponding to subsequent return strokes	2022
9	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Analysis of LED Lamps’ Sensitivity to Surge Impulse	2022
10	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Comparison of Two Measurement Methods for the Emission of Radiated Disturbances Generated by LED Drivers	2022
11	P. Barański; G. Karnas; G. Masłowski	A New Method for Modeling and Parameter Identification of Positively Charged Downward Lightning Leader Based on Remote Lightning Electric Field Signatures Recorded in the ELF/MF Range and 3D Doppler Radar Scanning Data	2022
12	R. Ziemba	Obliczenia parametrów uziemień na potrzeby ochrony odgromowej	2022
13	S. Hajder; G. Masłowski	Measurements and Modeling of Long Continuing Current in the Lightning Protection System of a Residential Building	2022
14	G. Masłowski	Współczesne badania wyładowań piorunowych i ich parametry stosowane w aplikacjach inżynieryjnych	2021
15	G. Masłowski	Wybrane zagadnienia badań wyładowań atmosferycznych i ochrony odgromowej	2021
16	K. Bulanda; K. Filik; G. Karnas; G. Masłowski; M. Oleksy; R. Oliwa	Testing of Conductive Carbon Fiber Reinforced Polymer Composites Using Current Impulses Simulating Lightning Effects	2021
17	K. Filik; S. Hajder; G. Masłowski	Multi-Stroke Lightning Interaction with Wiring Harness: Experimental Tests and Modelling	2021
18	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Analysis of Electromagnetic Field Distribution Generated in an Semi-Anechoic Chamber in Aspect of RF Harvesters Testing	2021
19	P. Hawro; L. Kasha; B. Kopchak; B. Kwiatkowski; A. Lozynskyy; O. Lozynskyy; Y. Marushchak; D. Mazur; R. Pękala; B. Twaróg; R. Ziemba	Formation of Characteristic Polynomials on the Basis of Fractional Powers j of Dynamic Systems and Stability Problems of Such Systems	2021
20	R. Ziemba	Wpływ parametrów uziemień na skuteczność ochrony odgromowej układów elektroenergetycznych	2021
21	G. Masłowski; S. Wyderka	Modeling of Currents and Voltages in the Lightning Protection System of a Residential Building and an Attached Overhead Power Line	2020
22	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Określenie czynników warunkujących poziom emisji przewodzonej i promieniowanej oraz odporności na znormalizowane rodzaje zaburzeń elektromagnetycznych dla AN, ANeco, GCKV i URH-B-04	2020
23	M. Nizioł; W. Sabat	Dydaktyczny model sztucznej sieci do pomiaru zaburzeń elektromagnetycznych przewodzonych	2020
24	P. Barański; G. Karnas; G. Masłowski	A novel algorithm for determining lightning leader time onset from electric field records and its application for lightning channel height calculations	2020
25	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Analiza czynników warunkujących proces generacji zaburzeń elektromagnetycznych i odporności na znormalizowane rodzaje zaburzeń elektromagnetycznych w profesjonalnym wielofunkcyjnym urządzeniu kuchennym \"SpeedCook Pro\" zgodnie z wymaganiami standardu PN-EN 55014	2019
26	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Comparison of Emission Measurement Methods for Electromagnetic Disturbances in the Frequency Range from 30 MHz to 300 MHz for LED Lamps According to EN 55015	2019
27	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Measuring Methodology of Conducted Disturbances Generated by Avionic Systems in Aircrafts	2019
28	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Określenie czynników warunkujących proces generacji zaburzeń elektromagnetycznych przez silniki prądu stałego oraz urządzenia sterujące nimi zgodnie z wymaganiami standardu PN-EN 55014	2019
29	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Optymalizacja układu sterowania silnikiem bezszczotkowym pod kątem zmniejszenia emisji zakłóceń	2019
30	K. Kamuda; D. Klepacki; K. Kuryło; W. Sabat	Signal integrity in microelectronic hybrid systems made on metal substrates	2019
31	K. Kamuda; D. Klepacki; W. Sabat	Badania odporności systemu sterowania centralnym ogrzewaniem \"WUNDA Hub Switch” zgodnie z wymogami norm EN 61000-4-4, EN 61000-4-5, EN 61000-4-6 oraz EN 61000-4-11	2019
32	M. Hubacz; D. Klepacki; K. Kuryło; B. Pawłowicz; W. Sabat; B. Trybus	Analysis of Electromagnetic Disturbances Generated by an Autonomous RFID-Based Navigation Robot	2019
33	M. Nizioł; W. Sabat	Modelowanie sztucznej sieci do pomiaru zaburzeń elektromagnetycznych przewodzonych w zakresie częstotliwości 150 kHz – 30 MHz	2019
34	W. Sabat	Analiza czynników warunkujących poziom emisji zaburzeń elektromagnetycznych falownika wykorzystywanego do sterowania bezszczotkowego silnika z magnesami trwałymi PMSM	2019
35	W. Sabat	Analiza czynników warunkujących poziom emisji zaburzeń elektromagnetycznych urządzenia do kontroli pracy instalacji gazów medycznych zgodnie z wymaganiami standardu PN-EN 55011. Ocena odporności wyrobu na zaburzenia elektromagnetyczne zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 60601-1-2	2019