Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Umiejętność określania czynników wpływających na środowisko wewnętrzne w miejscach pracy w zakładach przemysłowych i wiedza na temat ich pomiaru oraz zapobiegania. Moduł związany z problematyką gospodarowania wodą w zakładach przemysłowych, doboru i analizy modelu gospodarki wodno-ściekowej. Umiejętność doboru technologii oczyszczania ścieków przemyslowych. Poznanie zasad gospdoarki odpadami w zakąłdach przemyslowych.

Ogólne informacje o zajęciach: Ochrona środowiska w zakładach przemysłowych określi główne źródła zagrożeń występujące w miejscach pracy, podaje sposób ich ilościowego i jakościowego ujęcia oraz przedstawia sposoby zapobiegania niekorzystnego oddziaływania na środowisko pracy człowieka. Przedmiot obowiązkowy dla VI semestru studiów I stopnia.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych

1	Recknagel-Sprenger	Poradnik ogrzewania i klimatyzacji	EWFE.	2008
2	D.Staniszewski	Odzysk ciepła w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych	IPPU MASTA.	2007
3	M.Malicki	Wentylacja przemysłowa	Arkady.	1967
4	J. Skorek	Ocena efektywności energrtycznej i ekonomicznej gazowych układów kogeneracyjnych malej mocy	Wyd. Politechniki Śląskiej.	2002
5	Pisarev V.	Ochrona środowiska w zakładach przemysłowych (Materiały pomocnicze)	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2010
6	Pisarev V.	Ochrona środowiska w zakładach przemysłowych. Sysstemy klimatyzacji z dowilżaniem powietrza w pomies	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2012
7	Pisarev V.	Ochrona środowiska w zakładach przemysłowych. Projektowanie systemów klimatyzacji z klimatyzatorami	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2013
8	Mielcarzewicz E	Gospodarka wodno – ściekowa w zakładach przemysłowych	PWN, Warszawa .	1986
9	Łomotowski Janusz, Andrzej Szpindor	Nowoczesne systemy oczyszczania ścieków	Arkady, Warszawa.	1999
10	Henze Morgens i in	Oczyszczanie ścieków : procesy biologiczne i chemiczne	Wydawn. Politech. Świętokrzyskiej, Kielce.	2000
11	Bever J., Stein A., Teichmann H	Zaawansowane metody oczyszczania ścieków	Projprzem-EKO, Bydgoszcz.	1997
12	Bartkiewicz B.	Oczyszczanie ścieków przemysłowych	Wydawnictwo Naukowe PWN.	2007
13	Anielak A.	Chemiczne i fizykochemiczne oczyszczanie ścieków.	PWN .	2000

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych

1	A.Piwatojc, W.Targański, Z.Bońca	Odzysk ciepła w systemach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych	IPPU MASTA.	1998
2	Bartkowska J. i inni	Gospodarka wodno-ściekowa w zakładach przemysłowych, materiały do ćwiczeń audytoryjnych i projektowy	WPB, Białystok .	1991

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Obecność na zajęciach. Pozytywne oceny z bieżących sprawdzianów. Zaliczanie projektów indywidualnych i ćwiczeń.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Podstawowe wiadomości z zakresu: wentylacji, ogrzewania, chemii środowiska, technologii wody i ścieków, gospodarki odpadami.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Student rozumie zasady ochrony powietrza i wody w zakładach przemysłowych oraz posiada podstawowe umiejętności opracowania projektów technologicznych i przeprowadzania badań laboratoryjnych

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Student rozumie wpływ czynników szkodliwych oddziałujących w miejscach pracy na człowieka oraz potrafi przewidzieć ich skutki. Zna zasady właściwego gospodarowania wodą w zależności od jej przeznaczen

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z OEK
01	umie zaprojektować instalację służącą do utrzymywania stałej jakości środowiska wewnętrznego Potrafi sporządzić bilans wodno- ściekowy dla wybranego zakładu przemysłowego oraz opracować projekt technologiczny odnowy wody.	projekt indywidualny	prezentacja projektu, sprawozdanie z projektu	K_U13++ K_U14+ K_U19+ K_U20++ K_U24+++	T1A_U08++ InzA_U01++ P1A_U11++ T1A_U13++ InzA_U05++ T1A_U15+++ InzA_U07+++ T1A_U16++ InzA_U08++
02	umie określić oraz zmierzyć wartości szkodliwych czynników występujących na stanowiskach pracy, potrafi opracować analizę jakości wody i ocenić potrzebę jej uzdatniania wody	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, raport pisemny	K_U24++ K_K01+++	P1A_U11++ T1A_U16++ InzA_U08++ T1A_K01++ P1A_K05++
03	wie o zjawiskach mających na celu ochronę środowiska wewnętrznego w zakładach przemysłowych i pozostałych. Rozumie potrzebę racjonalnej gospodarki wodno-ściekowej w zakładach przemysłowych, zna przeznaczenie oraz możliwości efektywnego wykorzystania wód technologicznych.	wykład	sprawdzian pisemny	K_W09++ K_W10+++ K_W12++	T1A_W04++ P1A_W04++ P1A_W05++ T1A_W05++
04	Ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą technologii stosowanych do czyszczania ściekow przemysowych oraz zasad gospodarowania odpadami w zakładach przemysłowych.	wyklad	egzamin pisemny	K_W09++ K_W11+ K_U20+	T1A_W04++ P1A_W04+ P1A_W05+ T1A_W05+ T1A_W07++ InzA_W02++ T1A_U13+ InzA_U05+ T1A_U15+ InzA_U07+ T1A_U16++ InzA_U08++
05	Umie wykonywać badania technologiczne wody i ścieków przemyslowych.	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, ocena sprawozdania	K_U20++ K_K02+ K_K04+	T1A_U13+ InzA_U05+ T1A_U15++ InzA_U07++ T1A_U16+ InzA_U08+ T1A_K01+ P1A_K02+ P1A_K05+++ P1A_K06++
06	Umie opracować koncepcję oczyszczalni ścieków przemysłowych oraz koncepcję gospodarki odpadami w zakładzie przemysłowym.	projekt	prezentacja projektu	K_U19+ K_U24++	P1A_U11+ T1A_U13+ InzA_U05+ T1A_U15+ InzA_U07+ T1A_U16++ InzA_U08++
07	Ma wiedzę na temat zjawisk mikroklimatu wewnętrznego w miejscu pracu	wykład	egzamin cz. pisemna	K_W11++ K_W12++	T1A_W04+ P1A_W04++ P1A_W05++ T1A_W05+++ T1A_W07++ InzA_W02++
08	potrafi określić niezbędne strumienie powietrza w celu zapewnienia określonych parametrów pracy na stanowisku pracy	projekt indywidualny	zaliczenie cz. ustna	K_U13++ K_U14+++	T1A_U08++ InzA_U01++

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
6	TK01	Zasady ochrony powietrza (wentylacja i klimatyzacja)	TK01	MEK01 MEK07
6	TK02	Miejscowa wentylacja wywiewna w zakładach przemysłowych.	TK02	MEK03
6	TK03	Wymiana powietrza w pomieszczeniach zakładów przemysłowych.	TK03	MEK03
6	TK04	Powietrzna wentylacja pożarowa, oddymianie budynków	TK04	MEK02
6	TK05	Instalacje i systemy odzysku ciepła.	TK05	MEK02
6	TK06	Projekt indywidualny systemu wentylacji rozcieńczającej zanieczyszczenia w pomieszczeniu z odzyskiem ciepła	P1	MEK01 MEK01 MEK08
6	TK07	Laboratorium z pomiarów wybranych parametrów mikroklimatu oraz czynników szkodliwych w miejscu pracy	L1	MEK02
6	TK08	Unormowania prawne i zadania związane z gospodarką wodno-ściekową w zakładach przemysłowych. Modele gospodarki wodno–ściekowej w zakładach przemysłowych oraz kryteria jego wyboru. Sposoby chłodzenia maszyn i urządzeń. Urządzenia do chłodzenia wody obiegowej. Uzdatnianie wody technologicznej.	W1-10	MEK03
6	TK09	Zasady opracowywania bilansów wodno - ściekowych zakładu przemysłowego. Projektowanie wybranych urządzeń do chłodzenia i oczyszczania wody technologicznej.	P1-10	MEK01
6	TK10	Technologie do fizykochemicznego i biologicznego oczyszczania ścieków. Zasady gospodarowania odpadami w zakłdach przemyslowych.	W21-W30	MEK04
6	TK11	Badanai technologiczne wybranych procesów stosowanych do czyszczania ścieków przemysłowych.	L21-L30	MEK05
6	TK12	Koncepcja oczyszczalni ścieków i gospodarki odpadami dla zakładu przemyslowego.	P21-P30	MEK06

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 6)	Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 3.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 3.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 6)	Przygotowanie do laboratorium: 3.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 2.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 6)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 10.00 godz./sem. Przygotowanie do prezentacji: 1.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 6)	Przygotowanie do konsultacji: 15.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 4.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 6)	Przygotowanie do egzaminu: 10.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	kolokwium pisemne
Laboratorium	zaliczone sprawozdania z zajęć
Projekt/Seminarium	pozytywna obrona projektu
Ocena końcowa	30% oceny z kolokwium, 30% z ćwiczeń i 40% z projektu 70% z kolokwium + 30% z projektu - dot. gospodarki wodnej

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak

1	A. Puszkarewicz; A. Skwarczyńska-Wojsa	Removal of Acetaminophen from Aqueous Solutions in an Adsorption Process	2024
2	K. Nowak; S. Rabczak	Evaluating the Efficiency of Surface-Based Air Heating Systems	2024
3	A. Chacuk; Z. Modrzejewska; A. Puszkarewicz; A. Skwarczyńska-Wojsa	Sorption of calcium by chitosan hydrogel: Kinetics and equilibrium	2022
4	K. Nowak; S. Rabczak	Possibilities of Adapting a Free-Cooling System in an Existing Commercial Building	2022
5	P. Kut; S. Rabczak	Wybrane metody akumulacji chłodu w instalacjach klimatyzacyjnych	2022
6	I. Babiy; L. Kucherenko; S. Rabczak; Y. Sokolan; A. Zalogina	Comparative characteristics of modern thermal insulation technologies of buildings	2021
7	K. Nowak; S. Rabczak	Co-Combustion of Biomass with Coal in Grate Water Boilers at Low Load Boiler Operation	2021
8	B. Nycz; S. Rabczak	Analiza gęstości i lepkości w 3 temperaturach (25, 50 i 80 oC)	2020
9	D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak	Analysis of Energy Yields from Selected Types of Photovoltaic Panels	2020
10	D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak; E. Rybak-Wilusz	Ecological and financial effects of coal-fired boiler replacement with alternative fuels	2020
11	J. Kaleta; A. Puszkarewicz	The Efficiency of the Removal of Naphthalene from Aqueous Solutions by Different Adsorbents	2020
12	K. Nowak; S. Rabczak	Technical and Economic Analysis of the External Surface Heating System on the Example of a Car Park	2020
13	P. Kut; S. Rabczak	Analysis of Yearly Effectiveness of a Diaphragm Ground Heat Exchanger Supported by an Ultraviolet Sterilamp	2020
14	S. Rabczak	Opinia o innowacyjności systemu klimatyzacji wspomaganej lampą UV-C	2020
15	A. Domoń; J. Kaleta; D. Papciak; A. Puszkarewicz	The Use of Chalcedonite as a Biosorption Bed in the Treatment of Groundwater	2019
16	B. Nycz; S. Rabczak	Źródło ciepła a emisja CO2	2019
17	D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak	Ecological and financial aspects of gas boiler co-operation with alternative energy sources for multi-family buildings	2019
18	D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak	Passive Cooling in the System of a Heat Pump with a Vertical Ground Collector	2019
19	D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak	The use of forest waste in the energy sector	2019
20	J. Kaleta; A. Puszkarewicz	Adsorption of Chromium (VI) on Raw and Modified Carpathian Diatomite	2019
21	J. Kaleta; A. Puszkarewicz	Chromium (VI) Adsorption on Modified Activated Carbons	2019
22	J. Kaleta; A. Puszkarewicz	Influence of Water Hardness on the Effectiveness of Coagulation of Humic Compounds	2019
23	J. Kaleta; D. Papciak; A. Puszkarewicz	The Influence of the City of Przemyśl on the Quality of Water in the San River	2019
24	K. Nowak; D. Proszak-Miąsik; S. Rabczak	Energy consumption in humidification process	2019
25	K. Nowak; S. Rabczak; K. Wojdyga	Effect of coal and biomass co-combustion on the concentrations of selected gaseous pollutants	2019
26	M. Grabas; P. Koszelnik; T. Litwicki; A. Masłoń; Z. Wysakowski	Osadnik ściekowy radialny	2019
27	P. Kut; S. Rabczak	Koncepcja pompy ciepła ze skraplaczem dwuczłonowym	2019
28	S. Rabczak	Opinia o innowacyjności systemu klimatyzacji wspomaganej gruntowym wymiennikiem ciepła z zainstalowaną lampą UV-C	2019
29	S. Rabczak	Wentylacja hal przemysłowych przy wykorzystaniu technologicznych zysków ciepła	2019