Karta przedmiotu

Termodynamika przemian fazowych

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Inżynieria materiałowa

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Materiały żaroodporne i żarowytrzymałe, Technologie materiałów inżynierskich

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Nauki o Materiałach

Kod zajęć:

7488

Status zajęć:

obowiązkowy dla programu Materiały żaroodporne i żarowytrzymałe, Technologie materiałów inżynierskich

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 1 / W30 C15 / 4 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Jolanta Romanowska

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem kształcenia jest zapoznanie studenta z modelami termodynamiki.

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot ma na celu przedstawienie studentom zagadnień termodynamiki procesów nieodwracalnych. Podstawowe definicje oraz podstawowe równania.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	S. Wiśniewski	Termodynamika techniczna.	WNT, Warszawa .	2005
2	J. Szargut	Termodynamika techniczna.	Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice .	2011
3	W. Szewczyk, J. Wojciechowski	Wykłady z termodynamiki z przykładami zadań.	Wyd. AGH, Kraków .	2007
4	J. Szargut, A. Guzik, H. Górniak	Zadania z termodynamiki technicznej,	Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice .	2011
5	I. Danielewicz-Ferchmin, A.R. Ferchmin.	Ciepło.	Wyd. Nauk. UAM, Poznań .	1995
6	P. W. Atkins	Podstawy chemii fizycznej	Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa .	2009
7	K. Tkacz-Śmiech	Termodynamika dla ceramików	Oficyna Wydawnicza AGH.	2013

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	R. Gonczarek	Teoria przejść fazowych;wybrane zagadnienia	wyd. Politechniki Wrocławskiej.	2004
2	J. Szargut, A. Guzik, H. Górniak	Zadania z termodynamiki technicznej	Wyd. Politechniki Śląskiej.	2011

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Z. Kędzierski	Przemiany fazowe w układach skondensowanych	Wyd. AGH.	2003

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Ma podstawową wiedzę z zakresu matematyki i fizyki oraz termodynamiki stopów

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student rozumie koncepcje i modele termodynamiki

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student potrafi wykorzystywać zasady termodynamiki w modelowaniu zjawisk i procesów chemicznych. Umie wykorzystać model gazu doskonałego w opisie przemian termodynamicznych.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w grupie i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Student rozumie koncepcje i modele termodynamiki i potrafi wskazać przykłady ich zastosowań w opisie procesów w technice i zjawisk zachodzących w przyrodzie.	wykład, laboratorium problemowe	3 kolokwia w trakcie semestru	K-W02+ K-W03+ K-U01+	P7S-UW P7S-WG
MEK02	Student potrafi podać zasady zachowania masy, pędu oraz energii	wykład, ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna	K-W02+ K-U01+	P7S-UW P7S-WG
MEK03	Student potrafi pracować indywidualnie i w zespole	ćwiczenia rachunkowe	obserwacja wykonawstwa	K-U01+	P7S-UW

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
1	TK01	Najważniejsze definicje i idee termodynamiki, w tym: układ i rodzaje układów, otoczenie, stan układu, funkcje i parametry stanu (podział pomiędzy wielkości ekstensywne i intensywne), czynnik termodynamiczny, równowaga, proces termodynamiczny (stacjonarny i niestacjonarny, odwracalny i nieodwracalny, samorzutny i niesamorzutny).	W01,02	MEK01
1	TK02	Warunek równowagi faz. Wyznaczanie współczynnika aktywności na podstawie wykresów równowagi fazowej.	W03, 04	MEK01
1	TK03	Energia wewnętrzna i I zasada termodynamiki.	W05	MEK01 MEK02
1	TK04	Sposoby wymiany energii: praca objętościowa, transport ciepła (przewodzenie, promieniowanie, konwekcja).	W06	MEK01
1	TK05	Energia wewnętrzna jako funkcja stanu. Różniczka zupełna.	W07	MEK01 MEK02
1	TK06	Energia wewnętrzna i ciepło właściwe gazów doskonałych.	W08	MEK01
1	TK07	I zasada termodynamiki dla układu izolowanego, zamkniętego i otwartego.	W09-W10	MEK01 MEK02
1	TK08	Stacjonarny transport masy.	W11	MEK01 MEK02
1	TK09	Entalpia.	W12-W13	MEK01 MEK02
1	TK10	Entropia, II zasada termodynamiki. Bilans entropii w układach zamkniętych i otwartych.	W14-w15	MEK01 MEK02
1	TK11	Rozwiązywanie problemów i pogłębianie wiedzy na podstawie przykładów w zakresie: Kinetyczna teoria gazów, temperatura i ciśnienie.	L01-L04	MEK01 MEK02 MEK03
1	TK12	Wyznaczanie współczynnika aktywności na podstawie wykresów równowagi fazowej	L05-L09	MEK01 MEK02 MEK03
1	TK13	Przemiany gazów doskonałych: adiabatyczna, izobaryczna, izotermiczna, izochoryczna i politropowa – obliczenia pracy, ciepła, zmiany energii wewnętrznej i entalpii.	L10-L13	MEK01 MEK02 MEK03
1	TK14	Entalpia i entropia gazu doskonałego, pary wodnej. Zmiana entalpii i entropii w przemianach termodynamicznych.	L14	MEK01 MEK02
1	TK15	Druga zasada termodynamiki.	L15	MEK01 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1)		Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 1)	Przygotowanie do ćwiczeń: 10.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)	Przygotowanie do konsultacji: 6.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 6.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład
Ćwiczenia/Lektorat	sprawdziany pisemne, aktywność na zajęciach
Ocena końcowa	średnia arytmetyczna z ocen uzyskanych ze sprawdzianów pisemnych i aktywności na zajęciach

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	J. Romanowska; M. Zaguła-Yavorska	Microstructure and oxidation resistance of Pd+Zr and Pd+Hf co-doped aluminide coatings deposited on Mar-M247 nickel superalloy	2023
2	J. Romanowska	Przemiany fazowe metali: stan ciekły - stan stały	2022
3	J. Romanowska	Zjawiska cieplnoelektryczne w metalach	2022
4	J. Romanowska; M. Zaguła-Yavorska	The effect of precious metals in the NiAl coating on the oxidation resistance of the Inconel 713 superalloy	2022
5	J. Morgiel; J. Romanowska; M. Zaguła-Yavorska	The Influence of Pd and Zr Co-Doping on the Microstructure and Oxidation Resistance of Aluminide Coatings on the CMSX-4 Nickel Superalloy	2021
6	E. Dryzek; J. Romanowska; K. Skowron	Positron Annihilation Studies of Modified Aluminide Coatings on Nickel and Nickel Superalloy	2020