logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Badania operacyjne


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Zarządzanie i inżynieria produkcji
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Informatyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Systemy zapewnienia jakości produkcji, Zarządzanie systemami produkcyjnymi
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji
Kod zajęć:
734
Status zajęć:
obowiązkowy dla programu Informatyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Systemy zapewnienia jakości produkcji, Zarządzanie systemami produkcyjnymi
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 4 / W15 C30 / 4 ECTS / E
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
prof. dr hab. inż. Paweł Pawlus
Terminy konsultacji koordynatora:
czwartek 10.00-12.00, czwartek 14.00-15.00

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Przekazanie wiedzy z zakresu badań operacyjnych, kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji z zastosowaniem metod matematycznych oraz z zakresu rozwiązywania podstawowych problemów zarządzania produkcją i usługami, wykorzystanie metod optymalizacyjnych

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla studentów czwartego semestru

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 E. Ignasiak Badania operacyjne PWE, Warszawa. 1996
2 M. Siudak Badania operacyjne Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa . 1998
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Z. Jędrzejczyk, K.Kukuła, A. Walkosz Badania operacyjne w przykładach i zadaniach PWN, Warszawa. 2001
Literatura do samodzielnego studiowania
1 T. Sawik Badania operacyjne dla inżynierów zarządzania Wydawnictwo AGH, Kraków. 1998
2 T. Trzaskalik Wprowadzenie do badań operacyjnych z komputerem PWE, Warszawa. 2003

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na 4 semestr studiów

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Podstawowa wiedza z zakresu matematyki i podstaw zarządzania

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność wykonywania prostych obliczeń matematycznych

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Ma wiedzę z zakresu matematyki niezbędną do wspomagania procesu zarządzania wykład zaliczenie, część praktyczna K-W01++
P6S-WG
MEK02 Potrafi pozyskiwać informacje z literatury, zasobów informacji patentowej, baz danych oraz innych źródeł, integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski, formułować i uzasadniać opinie, dotyczące wspomagania procesu zarządzania Wykład, ćwiczenia zaliczenie, część praktyczna K-U01+
K-U04+
P6S-UU
P6S-UW
MEK03 Potrafi rozwiązać zagadnienie optymalizacji jedno- i wielokryterialnej ćwiczenia egzamin K-W01++
P6S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
4 TK01 Wprowadzenie do badań operacyjnych. Podstawy teoretyczne programowania liniowego, przykłady liniowych zadań decyzyjnych. W01 MEK01 MEK02
4 TK02 Metoda geometryczna zadań programowania liniowego, metoda simpleks, dualizm i parametryzacja w programowaniu liniowym W02 MEK01 MEK03
4 TK03 Model matematyczny zadania transportowego, dopuszczalne rozwiązanie bazowe, algorytm rozwiązania zadania transportowego W03 MEK01 MEK03
4 TK04 Optymalizacja dyskretna: metoda podziału i ograniczeń, metoda płaszczyzn tnących, metody przybliżone, problem komiwojażera W04 MEK01 MEK03
4 TK05 Analiza sieciowa przedsięwzięć: model sieciowy przedsięwzięcia, metoda ścieżki krytycznej, metoda sieciowo-kosztowa, planowanie sieciowe w warunkach niepewności W05 MEK01 MEK03
4 TK06 Gry i strategie; gry dwuosobowe o sumie zero, gry z naturą, strategie mieszane W06 MEK01 MEK03
4 TK07 Elementy programowania dynamicznego, problemy wielokryterialne, symulacja systemów, programowanie nieliniowe W07 MEK01 MEK03
4 TK08 Metoda geometryczna rozwiązywania zadań programowania liniowego C01 MEK01 MEK03
4 TK09 Zmiana postaci zadań programowania liniowego, tworzenie zadania dualnego C02 MEK01 MEK03
4 TK10 Metoda simpleks C03 MEK01 MEK03
4 TK11 Rozwiązanie bazowe zagadnienia transportowego C04 MEK02 MEK03
4 TK12 Zadanie transportowe C05 MEK01 MEK03
4 TK13 Zagadnienie przydziału C06 MEK01
4 TK14 Problem komiwojażera C07 MEK01
4 TK15 Wybrane zagadnienia programowania dynamicznego C08 MEK01
4 TK16 Metoda ścieżki krytycznej C09 MEK01
4 TK17 Gry i strategie C10 MEK01
4 TK18 Optymalizacja wielokryterialna C11 MEK01 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 4) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 20.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 20.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 4) Przygotowanie do ćwiczeń: 4.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 4) Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 4) Przygotowanie do egzaminu: 10.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Na egzaminie sprawdzana jest realizacja wszystkich efektów modułowych
Ćwiczenia/Lektorat Na ćwiczeniach sprawdzana jest realizacja wszystkich efektów modułowych. Student musi wykonać poprawnie obliczenia w odniesieniu do wszystkich zadań. Aby uzyskać ocenę dostateczną, dozwolone są 3 błędy, 3.5 - 2 błędy, 4 -1 błąd, aby otrzymać ocenę 4.5 zadania muszą być wykonane bezbłędnie, aby otrzymać ocenę 5.0 student powinien zastosować oryginalny sposób rozwiązania zadania
Ocena końcowa Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Student musi odpowiedzieć na wszystkie zadania egzaminacyjne aby uzyskać ocenę dostateczną. Rozwiązanie zadań dodatkowych pozwala uzyskać ocenę wyższą: 25% - 3.5, 40% - 4.0, 60% - 4.5 80% - 5.0

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Combined Effects of DLC Coating and Surface Texturing on Seizure and Friction in Reciprocating Sliding 2025
2 M. Gupta; G. Królczyk; P. Pawlus; R. Reizer A State of the Art on Surface Texture Creation Modelling Methods in Machining 2025
3 P. Pawlus; R. Reizer Accurate determination of wear volume of ball employed as counter sample in reciprocating sliding tests 2025
4 P. Pawlus; R. Reizer Improvement of wear scar volume estimation in reciprocating motion 2025
5 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Effect of Zonal Laser Texturing on Friction Reduction of Steel Elements in Lubricated Reciprocating Motion 2024
6 G. Krolczyk; P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Sensitivities of surface texture parameters to measurement errors – A review 2024
7 P. Pawlus; R. Reizer; W. Żelasko Influence of the Traverse Speed of the Stylus Tip on Changes in the Areal Texture Parameters of Machined Surfaces 2024
8 P. Pawlus; S. Świrad Effect of Ball Burnishing on Fretting at Elevated Temperatures 2024
9 A. Gradzik; K. Ochał; P. Pawlus; S. Świrad Efects of the surface layer of steel samples after ball burnishing on friction and wear in dry reciprocating sliding 2023
10 B. Gapinski; G. Krolczyk; D. Kucharski; P. Pawlus; P. Sniatala; M. Wieczorowski A novel approach to using artificial intelligence in coordinate metrology including nano scale 2023
11 G. Krolczyk; P. Pawlus; R. Reizer Modelling and prediction of surface textures after abrasive machining processes: A review 2023
12 G. Krolczyk; P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Study of surface texture measurement errors 2023
13 M. Gupta; M. Jamil; M. Korkmaz; G. Królczyk; M. Kuntoğlu; P. Niesłony; P. Pawlus; M. Sarıkaya Potential use of cryogenic cooling for improving the tribological and tool wear characteristics while machining aluminum alloys 2023
14 P. Pawlus; R. Reizer Profilometric measurement of low wear: A review 2023
15 P. Pawlus; R. Reizer Profilometric measurements of wear scars: A review 2023
16 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Parametric Characterization of Machined Textured Surfaces 2023
17 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Simulation of plateau-honed cylinder liner surface texture creation using superimposition approach 2023
18 P. Pawlus; R. Reizer; W. Żelasko Characterization of the Maximum Height of a Surface Texture 2023
19 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; R. Reizer; S. Woś Effects of oil pocket shape and density on friction in reciprocating sliding 2022
20 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Effect of triangular oil pockets on friction reduction 2022
21 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Effects of Operating Conditions and Pit Area Ratio on the Coefficient of Friction of Textured Assemblies in Lubricated Reciprocating Sliding 2022
22 G. Królczyk; P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Parametric description of one-process surface texture 2022
23 P. Pawlus; R. Reizer Functional importance of honed cylinder liner surface texture: A review 2022
24 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski; W. Żelasko The Effects of Selected Measurement Errors on Surface Texture Parameters 2022
25 P. Pawlus; R. Reizer; W. Żelasko Two-Process Random Textures: Measurement, Characterization, Modeling and Tribological Impact: A Review 2022
26 W. Koszela; P. Pawlus; R. Reizer Surface Texturing of Cylinder Liners: A Review 2022
27 A. Dzierwa; P. Pawlus Tribological Behavior of Functional Surface: Models and Methods 2021
28 A. Dzierwa; P. Pawlus Wear of a rough disc in dry sliding contact with a smooth ball: experiment and modeling 2021
29 P. Pawlus; A. Pereira; N. Swojak; M. Wieczorowski The Use of Drones in Modern Length and Angle Metrology 2021
30 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Analysis of surface texture of plateau-honed cylinder liner-A review 2021
31 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Functional Importance of Surface Texture Parameters 2021
32 P. Pawlus; S. Świrad The Effect of Ball Burnishing on Dry Fretting 2021
33 W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Selected Methods and Applications of Anti-Friction and Anti-Wear Surface Texturing 2021
34 A. Dzierwa; A. Lenart; P. Pawlus Dry Gross Fretting of Rough Surfaces: Influential Parameters 2020
35 A. Dzierwa; A. Lenart; P. Pawlus; R. Reizer; S. Woś The Effect of Surface Texture on Lubricated Fretting 2020
36 A. Dzierwa; P. Pawlus; W. Żelasko The Influence of Disc Surface Topography after Vapor Blasting on Wear of Sliding Pairs under Dry Sliding Conditions 2020
37 A. Dzierwa; W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Friction reduction in unidirectional lubricated sliding due to disc surface texturing 2020
38 G. Królczyk; P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Material ratio curve as information on the state of surface topography-A review 2020
39 K. Grochalski; B. Jakubek; P. Pawlus; M. Wieczorowski Climatic Chamber for the Credibility Evaluation of Profilometric Measurements Construction and Control 2020
40 K. Grochalski; J. H’Roura; P. Pawlus; M. Wieczorowski Thermal sources of errors in surface texture imaging 2020
41 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski A review of methods of random surface topography modeling 2020
42 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Characterization of the shape of height distribution of two-process profile 2020
43 P. Pawlus; R. Reizer; M. Wieczorowski Conditions of the presence of bimodal amplitude distribution of two-process surfaces 2020
44 P. Pawlus; R. Reizer; W. Żelasko Prediction of Parameters of Equivalent Sum Rough Surfaces 2020
45 P. Pawlus; S. Świrad The effect of ball burnishing on tribological performance of 42CrMo4 steel under dry sliding conditions 2020
46 P. Pawlus; S. Świrad The Influence of Ball Burnishing on Friction in Lubricated Sliding 2020
47 W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś Comparing tribological effects of various chevron-based surface textures under lubricated unidirectional sliding 2020
48 W. Koszela; P. Pawlus; S. Woś The effect of graphite surface texturing on the friction reduction in dry contact 2020