logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Wyposażenie samolotu (instalacje)


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Lotnictwo i kosmonautyka
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Zarządzanie ruchem lotniczym
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Awioniki i Sterowania
Kod zajęć:
688
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Samoloty
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 7 / W15 L15 / 2 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr inż. prof. PRz Bogusław Dołęga
Terminy konsultacji koordynatora:
poniedziałek 10:30-11:45 środa 12:15-13:45
semestr 7:
mgr inż. Łukasz Wałek

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem kształcenia jest opanowanie przez studenta zagadnień związanych z zasadami działania i budową układów pomiarowych na pokładzie samolotu, urządzeń radionawigacyjnych, lotniczych systemów sterowania oraz instalacji pokładowych

Ogólne informacje o zajęciach:
Opanowanie wiedzy i praktycznych umiejętności z zasad działaniaukładów pomiarowych na pokładzie samolotu, urządzeń radionawigacyjnych, lotniczych systemów sterowania oraz instalacji pokładowych

Materiały dydaktyczne:
Instrukcje laboratoryjne

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Anna Stefanowicz Pokładowe układy pomiarowe Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej. 1984
2 Mirosław Stola, Anna Stefanowicz Wyposażenie samolotu Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej. 1978
3 Zbigniew Polak, Andrzej Rypulak Awionika, przyrządy i systemy pokładowe WSOSP Dęblin. 2002
4 Anthony Lawrence Modern Inertial Technology. Navigation, Guidance, and Control Springer-Verlag. 1992
5 Stanisław Bociek, Jan Gruszecki Układy sterowania automatycznego samolotem Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 1999
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 - - Instrukcje laboratoryjne oraz literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych. -
Literatura do samodzielnego studiowania
1 - - materiały z internetu. -
2 - - Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych. -

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student posiada aktualny wpis na semestr piąty studiów stacjonarnych pierwszego stopnia na kierunku Lotnictwo i Kosmonautyka

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Wiedza w zakresie matematyki, fizyki, mechaniki, elektrotechniki i elektroniki, automatyki, mechaniki płynów niezbędną do rozumienia zjawisk, na których bazuje zasada działania lotniczych układów pomi

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętności w zakresie posługiwania się aparatem matematycznym, znajomość klasycznych przyrządów pilotażowo - nawigacyjnych

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student powinien mieć świadomość odpowiedzialności inżyniera za podejmowane działania w odniesieniu do ich wpływu na rozwój lotnictwa oraz środowisko.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 potrafi dobrać podstawowe parametry instalacji lotniczych laboratorium , wykład obserwacja wykonawstwa, zaliczenie cz. pisemna K-W10++
K-W12+
K-U04+
K-U07++
K-K01+
P6S-KK
P6S-UO
P6S-UU
P6S-WG
P6S-WK
MEK02 Potrafi interpretować i naszkicować schematy instalacji wykład zaliczenie cz. pisemna K-W10++
K-W12++
K-U04+
P6S-UU
P6S-WG
P6S-WK

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
7 TK01 Pokładowe Instalacje Energetyczne: elektryczna, hydrauliczna, pneumatyczna W01_W02 MEK01 MEK02
7 TK02 Zasada działania i właściwości eksploatacyjne współczesnych systemów pilotażowo-nawigacyjnych opartych o dane aerometryczne, pomiaru wektora pola magnetycznego ziemi, przyspieszeń liniowych i kątowych. W03_4 MEK01 MEK02
7 TK03 Instalacje i systemy radiowe (Radiokompas, Systemy: VOR, DME, ILS, GPS) W05_6 MEK01 MEK02
7 TK04 Instalacje sterowania samolotem. W07 MEK01 MEK02
7 TK05 Instalacje pomocnicze (ppoż,, p. oblodz., paliwowa, klimatyzacji, oświetlenia, ...) W08 MEK01 MEK02
7 TK06 Wizualizacja wskazań w samolocie L01 MEK01
7 TK07 Zapoznanie z instalacjami energetycznymi samolotu na przykładzie Boeing 737NG L02 MEK01
7 TK08 Obsługa wybranych instalacji samolotu na przykładzie Boeing 737NG L03 MEK01
7 TK09 Analiza budowy i zasady działania AHRS L04 MEK01
7 TK10 Uproszczona synteza i badanie właściwości systemu sterowania ruchem podłużnym samolotu L05 MEK01
7 TK11 Uproszczona synteza i badanie właściwości systemu sterowania ruchem bocznym samolotu L06 MEK01
7 TK12 Zapozananie z istalacjami samolotu GA (Piper Arrow, Piper Seneca) L07 MEK01

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 7) Przygotowanie do kolokwium: 3.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 1.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 3.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 7) Przygotowanie do laboratorium: 5.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 3.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 3.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 7) Przygotowanie do konsultacji: 3.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 7) Przygotowanie do zaliczenia: 5.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Zaliczenie obejmujące część problemową (Mek01) oraz teoretyczną (Mek 02)
Laboratorium Przygotowanie do zajęć weryfikowane przed przystąpieniem do wykonania ćwiczeń z oceną aktywności podczas jego wykonania i realizacji sprawozdania (Mek01). Ocena końcowa z laboratorium jest średnią z ocen poszczególnych ćwiczeń przy czym wymagane jest zaliczenie każdego z ćwiczeń
Ocena końcowa Średnia arytmetyczna ocen uzyskanych z wykładu oraz laboratorium

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
Przykładowe zadania na kolokwium zaliczeniowe z wykładów.pdf

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
Wyposażenie samolotu - lab.pdf

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 B. Dołęga; G. Kopecki; P. Rzucidło Fault Detection and Identification in the Doubled Attitude and Heading Reference System (AHRS) 2025
2 B. Dołęga; G. Kopecki; D. Kordos; P. Rzucidło Układ spadochronowy 2022
3 B. Dołęga; P. Grzybowski; G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; P. Rzucidło; A. Tomczyk; Ł. Wałek System redundantnego sterowania i nawigacji, zwłaszcza do samolotów bezzałogowych, ultralekkich załogowych i lekkich sportowych 2021