Karta przedmiotu

Konstrukcja samolotu 1

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej

Kod zajęć:

638

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Samoloty

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 5 / W30 C15 L15 / 4 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr inż. Tomasz Lis

Terminy konsultacji koordynatora:

Wtorek: 11:00-12:30, Środa: 11:00-12:30.

semestr 5:

mgr inż. Maciej Kalwara

semestr 5:

mgr inż. Monika Lubas

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z działającymi na samolot obciążeniami oraz sposobami ich wyznaczania.

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł skupia się na obciążeniach działających na statek powietrzny z uwzględnieniem podziału na klasy ciężarowe i osiągowe.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Szulżenko M. N., Mostowoj A. S.	Konstrukcja samolotów	WKŁ. Warszawa .	1970
2	Błażewicz W.	Budowa samolotów. Obciążenia	WPW, Warszawa.	1976
3	Cymerkiewicz R.	Budowa samolotów	WKŁ, Warszawa.	1976
4	Danilecki S.	Konstruowanie samolotów. Wyznaczanie obciążeń.	Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.	2004
5	Szulżenko M.N., Mostowoj A.S.	Konstrukcja samolotów	WKŁ, Warszawa.	1970
6	European Aviation Safty Agency (EASA)	Certification Specification, CS: VLA, 22, 23, 25	-.	-

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Skowron M.	Budowa samolotów. Obciążenia. Zbiór zadań.	WPW, Warszawa.	1979
2	Stafiej W.	Obliczenia stosowane w konstrukcji szybowców.	Politechnika Warszawska.	2000
3	Skarbiński A., Stafiej W.	Projektowanie i konstrukcja szybowców	WKŁ. Warszawa.	1965

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Misztal F.	Założenia konstrukcyjne i obliczenia w budowie samolotów. Część II, Dział D, Obciążenia samolotu	PWN Warszawa.	1958
2	Sołtyk T.	Błędy i doświadczenia w konstrukcji samolotów	WKŁ Biblioteczka Skrzydlatej Polski, Warszawa.	1986

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na semestr 5.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Wiedza z zakresu aerodynamiki, mechaniki lotu oraz ogólnej budowy samolotów.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Zainteresowanie techniką lotniczą. Umiejętność identyfikacji podzespołów struktury lotniczej oraz ich roli w statku powietrznym.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżyniera lotnictwa, w tym jego wpływ na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Zna źródła i podział obciążeń. Potrafi określić wielkość współczynnika obciążenia w manewrach sterowanych i niesterowanych. Jest świadomy obciążeń pochodzących od burzliwej atmosfery. Zna obowiązujące przepisy budowy samolotów oraz podział na klasy ciężarowe i kategorie osiągowe. Zna konstrukcję obwiedni obciążeń dopuszczalnych. Rozumie mechanizm powstawania obciążeń symetrycznych i niesymetrycznych płata, obciążeń usterzeń, obciążeń kadłuba i pozostałych elementów struktury płatowca. Umie określić obciążenia podczas lądowania i w czasie ruchu samolotu po ziemi.	Wykład	Egzamin	K-W02+ K-W06+++ K-K08++	P6S-KK P6S-WG
MEK02	Potrafi określić wielkość współczynnika obciążenia w manewrach sterowanych i niesterowanych. Umie określić obciążenia podczas lotu, lądowania i w czasie ruchu samolotu po ziemi.	Ćwiczenia	Kolokwium	K-U01++ K-U04+	P6S-UU P6S-UW
MEK03	Potrafi wyznaczyć obciążenia działające na płat samolotu oraz przebiegi sił wewnętrznych w symetrycznych i niesymetrycznych stanach lotu.	Laboratorium	Sprawozdanie z laboratorium	K-W06+ K-U01++	P6S-UW P6S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
5	TK01	Pojęcia podstawowe. Źródła i podział obciążeń. Współczynnik obciążenia w manewrach sterowanych i niesterowanych.	W01	MEK01
5	TK02	Współczynnik obciążenia w locie poziomym ustalonym. Współczynnik obciążenia w manewrach kontrolowanych i niekontrolowanych.	W02	MEK01
5	TK03	Obciążenia od burzliwej atmosfery. Podmuch ostrokrawędziowy i współczynnik złagodzenia podmuchu. Ograniczenia fizjologiczne wartości współczynnika obciążenia.	W03	MEK01
5	TK04	Obciążenia dopuszczalne i niszczące. Współczynnik bezpieczeństwa. Normowanie obciążeń. przepisy budowy statków powietrznych - klasy ciężarowe i osiągowe. kategorie samolotów.	W04	MEK01
5	TK05	Krzywa obciążeń sterowanych. Ograniczenia fizyczne i formalne. Współczynniki obciążenia i prędkości obliczeniowe.	W05	MEK01 MEK03
5	TK06	Krzywa obciążeń od burzliwej atmosfery. Obwiednia obciążeń dopuszczalnych. Obciążenia wymiarujące.	W06	MEK01
5	TK07	Rozkład współczynnika siły nośnej na płacie. Zwichrzenie geometryczne i aerodynamiczne. Wpływ zwichrzenia na rozkład współczynnika siły nośnej.	W07	MEK01
5	TK08	Obciążenia powierzchni nośnych - składowe wysiłku przekroju. Składowe normalne i styczne.	W08	MEK01
5	TK09	Wyznaczanie składowych obciążeń. Skrzydło wolnonośne a skrzydło zastrzałowe. Wpływ agregatów na obciążenia skrzydła.	W09	MEK01
5	TK10	Pojęcie środka sił poprzecznych. Skręcanie.	W10	MEK01
5	TK11	Obciążenia niesymetryczne płata. Brutalne sterowanie lotkami. Obrót ustalony. Burzliwa atmosfera.	W11	MEK01
5	TK12	Obciążenia usterzenia poziomego. Obciążenia od równowagi. Obciążenia od sterowania. Obciążenia od podmuchów. Obciążenia niesymetryczne. Obciążenia kombinowane. Obciążenia usterzenia pionowego.	W12	MEK01
5	TK13	Rozkłady ciśnień wzdłuż cięciwy. Momenty zawiasowe. Obciążenia kadłuba - źródła obciążeń, modele obliczeniowe.	W13	MEK01
5	TK14	Obciążenia podczas lądowania. Charakterystyki amortyzatorów. Lądowanie symetryczne, centryczne i mimośrodowe. Obciążenia na ziemi.	W14	MEK01
5	TK15	Wpływ pracy zespołu napędowego na obciążenia samolotu. Obciążenia obsługowe i awaryjne.	W15	MEK01
5	TK16	Wyznaczanie wielkości współczynnika obciążenia w manewrach sterowanych i niesterowanych. Określanie obciążenia podczas lotu, lądowania i w czasie ruchu samolotu po ziemi.	C01-C07	MEK02
5	TK17	Geometria skrzydła a obciążenia. Obwiednia obciążeń dopuszczalnych. Przebiegi sił wewnętrznych na przykładzie skrzydła w trakcie manewrów symetrycznych i niesymetrycznych.	L01- L07	MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 5)	Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 5)	Przygotowanie do ćwiczeń: 5.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 5)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 5)		Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 5)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Zaliczenia w formie pisemnej obejmujące weryfikację modułowego efektu kształcenia MEK01. Warunkiem uzyskania oceny pozytywnej jest uzyskanie powyżej 50% możliwych punktów. Ocena dostateczna odpowiada zakresowi 51%-60% punków, ocena plus dostateczny to zakres 61%-70%, ocena dobry 71%-80%, ocena plus dobry to 81%-90%, ocena bardzo dobry to zakres powyżej 91% wszystkich punktów.
Ćwiczenia/Lektorat	Kolokwium zaliczeniowe na koniec semestru obejmujące zakres MEK02. Warunkiem uzyskania oceny pozytywnej jest uzyskanie powyżej 50% możliwych punktów. Ocena dostateczna odpowiada zakresowi 51%-60% punków, ocena plus dostateczny to zakres 61%-70%, ocena dobry 71%-80%, ocena plus dobry to 81%-90%, ocena bardzo dobry to zakres powyżej 91% wszystkich punktów.
Laboratorium	Obejmuję weryfikację MEK03. Warunkiem uzyskania oceny dostatecznej jest oddanie kompletu wszystkich sprawozdań pozbawionych błędów merytorycznych i poważnych błędów rachunkowych. Ocenę dobrą uzyskuje student którego sprawozdania posiadają błędy rachunkowe - jednak pod warunkiem ich poprawy. Ocena bardzo dobry jest wystawiana za sprawozdania pozbawione błędów. Oceny pośrednie są uzależnianie od sposobu prezentacji wyników.
Ocena końcowa	Ocena końcowa wystawiana jest z wagą 0.4 oceny zaliczeniowej z wykładu, z wagą 0,3 oceny z ćwiczeń i z wagą 0,3 oceny z laboratorium.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	T. Lis	Selected aspects of research on advanced states deformation of thin-wall aircraft composite structures	2025
2	T. Lis; N. Marszałek	Hydrogen in aviation	2025
3	D. Lichoń; T. Lis; A. Majka	RPAS performance model for fast-time simulation research on integration in non-segregated airspace	2023
4	T. Lis; N. Marszałek	The future of sustainable aviation fuels	2022