Karta przedmiotu

Konstrukcja i osiągi samolotu 1

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej

Kod zajęć:

636

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Pilotaż

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 5 / W15 L15 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr inż. Jerzy Bakunowicz

Terminy konsultacji koordynatora:

Indywidualne ustalanie terminu ze studentem zainteresowanym

semestr 5:

mgr inż. Alicja Minda

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Zapoznanie z: - uwarunkowaniami prawnymi i organizacyjnymi projektowania i certyfikacji samolotu, - definicjami ogólnych obciążeń i prędkości obliczeniowych, - definicjami i metodami wyznaczania ogólnych obciążeń w ustalonych stanach lotu, - definicjami i metodami wyznaczania ogólnych obciążeń w nieustalonych stanach lotu, - przybliżonymi metodami wyznaczania lokalnych obciążeń zespołów i podzespołów samolotu.

Ogólne informacje o zajęciach:
Zajęcia z modułu obejmują wybrane zagadnienia związane z projektowaniem i konstrukcją statków powietrznych. Przedmiot omawia fazę projektowania samolotu, w której wyznaczane są obciążenia działające na konstrukcję płatowca w trakcie jego eksploatacji - obciążenia quasistatyczne oraz dynamiczne.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Howe D.	Aircraft Loading and structutal layout	AIAA Educational Series.	2004
2	J.R. Wright, J.E. Cooper	Introduction to Aircraft Aeroelasticity and Loads	John Wiley & Sons, Chichester.	2015
3	D. Stinton	The Design of the Aeroplane	BSP Professional Books, Oxford.	1993
4	Niu C.	Airframe Structural Design: Practical Design Information and Data on Aircraft Structures	Conmilit Press.	1988
5	Roskam J.	Airplane Design, Part V, Component weight estimation	-.	1990

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Roskam J.	Airplane Design, Part I - VIII	-.	1990

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Misztal F.	Założenia konstrukcyjne i obliczenia w budowie samolotów. Część II, Dział D, Obciążenia samolotu	PWN Warszawa .	1958
2	Skarbiński A., Stafiej W.	Projektowanie i konstrukcja szybowców	WKŁ. Warszawa .	1965

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na semestrze 5

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student posiadł podstawy mechaniki ciała stałego, mechaniki płynów, a w szczególności aerodynamiki.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność samodzielnego studiowania literatury fachowej, wyszukiwania informacji i ich syntetycznego opracowania.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student potrafi pracować w zespole, w tym jako lider grupy.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	posiada wiedzę w zakresie fizyki obejmującą mechanikę punktu materialnego i bryły sztywnej, ruch drgający i falowy, termodynamikę, fizykę statystyczną, elektryczność i magnetyzm, oraz optykę niezbędną do zrozumienia i opisu zjawisk fizycznych występujących w zagadnieniach technicznych, a szczególnie lotniczych. Ma podstawową wiedzę z zakresu nauk technicznych	wykład	Sprawdzian pisemny	K-W11+++ K-W12+	P6S-WG P6S-WK
MEK02	ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie mechaniki technicznej i wytrzymałości materiałów niezbędną do formułowania i rozwiązywania problemów technicznych w oparciu o prawa mechaniki oraz wykonywania analiz wytrzymałościowych elementów konstrukcyjnych w lotnictwie	wykład	Sprawdzian pisemny	K-W12++ K-W13+++	P6S-WK
MEK03	potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł (także w języku obcym), integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski, formułować i uzasadniać opinie	Laboratorium	sprawozdanie z laboratorium	K-U01+++ K-U18+++ K-K08++	P6S-KK P6S-UO P6S-UW
MEK04	ma umiejętność samokształcenia się w celu podnoszenia kompetencji zawodowych	ćwiczenia problemowe	sprawdzian pisemny	K-U08+++ K-U18+	P6S-UO P6S-UW

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
5	TK01	Masa i wyważenie samolotu. Bilans masowy, szacowanie masy samolotu. Położenie środka ciężkości samolotu. Obwiednia masy i wyważenia. Przepisy certyfikacyjne i operacyjne. Wyznaczanie masy i macierzy bezwładności samolotu. Niwelacja płatowca i stabilizacja powierzchni ruchomych.	W01, L	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK02	Normowanie obciążeń samolotu: zasady ogólne wyznaczania obciążeń i podstawowe typy obciążeń w locie i na ziemi. klasyfikacja obciążeń samolotu, obciążenia dopuszczalne i obciążenia niszczące.	W02	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK03	Obwiednia obciążeń od manewrów w locie wg CS-23 oraz CS-25. Współczynniki dopuszczalnego obciążenia manewrowego. Prędkości projektowe i eksploatacyjne. Obciążenia usterzenia poziomego ogonowego: obciążenia od równowagi, obciążenia manewrowe.	W03, L	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK04	Współczynniki obciążenia od podmuchu i turbulencji. Obwiednia obciążeń od podmuchów wg CS-23 oraz CS-25. Obciążenia usterzenia poziomego ogonowego: obciążenia od podmuchów.	W04, L	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK05	Obciążenia od ziemi: sformułowania ogólne, warunki obciążeń od ziemi i założenia, lądowanie poziome (model obliczeniowy), praca układu amortyzacji, lądowanie na jedno koło, warunki obciążenia bocznego, dodatkowe warunki dla kółek tylnych oraz kół przednich. Warunki lądowania awaryjnego: sformułowania ogólne, warunki dynamiczne lądowania awaryjnego.	W05, L	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK06	Obciążenia zespołów samolotu - skrzydło, kadłub, usterzenie, zespół napędowy.	W06	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
5	TK07	Wyznaczanie obciążeń podczas projektowania samolotu. Kształtowanie struktury nośnej płatowca. Badania i certyfikacja struktury w próbach naziemnych i w locie.	W07	MEK03 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 5)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 8.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 8.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 5)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 5)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 5)	Przygotowanie do zaliczenia: 15.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Komponent A: Kolokwium składa się z czterech (4) równorzędnych zadań po 25 punktów każde. Łącznie można uzyskać 100 punktów. Aby zaliczyć kolokwium na ocenę dostateczną (3.0) należy uzyskać 50 punktów. Każde zadanie obejmuje jeden temat: • Obciążenia w manewrach i w burzliwej atmosferze, • Obciążenia w ruchu na ziemi, • Obciążenia elementów konstrukcyjnych płatowca, • Projektowanie, certyfikacja i próby statków powietrznych. Zadania składają się dwóch części: część rachunkowa – 10 punktów, część teoretyczna – 15 punktów. Kolokwium ocenia MEK01, 02, 04.
Laboratorium	Komponent B: sprawozdanie z trzech laboratoriów: wyznaczanie masy i położenie środka ciężkości, wyznaczanie momentów bezwładności samolotu, niwelacja i pomiar geometrii płatowca. Ocena jest w systemie zaliczony/niezaliczony. Aby zaliczyć laboratorium, należy zaliczyć wszystkie sprawozdania. Ocena z laboratorium ocenia MEK03.
Ocena końcowa	Komponent A kolokwium zaliczeniowe 100% Komponent B sprawozdanie z laboratorium zaliczony/niezaliczony

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : tak

Dostępne materiały : 1. Notatki i slajdy z wykładów 2. Przykładowe rozwiązania zadań

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi nie