Karta przedmiotu

Modelowanie symulacyjne

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Zarządzanie i inżynieria produkcji

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Analityka biznesowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Inteligentne i cyfrowe systemy wytwarzania, Nowoczesne metody zarządzania produkcją, Zrównoważony rozwój w przemyśle

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Zakład Informatyki

Kod zajęć:

4559

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Analityka biznesowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 3 / W15 L15 / 2 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Paweł Litwin

Terminy konsultacji koordynatora:

https://plitwin.v.prz.edu.pl/konsultacje

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Moduł ma na celu przybliżenie studentom zagadnień związanych z modelowaniem i symulacją złożonych systemów. Przedstawiona zostanie koncepcja myślenia systemowego oraz podstawy dynamiki systemowej.

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł obowiązkowy dla studentów specjalności "analityka biznesowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem"

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Paweł Litwin	Zastosowanie metody dynamiki systemów w analizie procesów produkcyjnych	OW Prz, Rzeszów.	2023
2	Elżbieta Kasperska	Dynamika systemowa. Symulacja i optymalizacja	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice .	2005

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Paweł Litwin	Zastosowanie metody dynamiki systemów w analizie procesów produkcyjnych	OW PRz, Rzeszów.	2023
2	Elżbieta Kasperska	Dynamika systemowa. Symulacja i optymalizacja	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.	2005

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Zaliczenie modułu Symulacja w przedsiębiorstwie. Rejestracja na co najmniej 3 semestrze.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Posiadanie wiedzy na poziomie inżynierskim w zakresie zarządzania lub pokrewnym.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność operowania podstawowymi pojęciami z zakresu zarządzania i inżynierii produkcji. Umiejętność wyciągania wniosków na podstawie dostarczonych informacji.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student ma świadomość istotności, rozumie skutki i aspekty działalności inżynierskiej. Potrafi współdziałać i pracować w grupie.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Objaśnia pojęcia związane z modelowaniem systemów ciągłych metodą dynamiki systemowej: zasoby i przepływy, związki przyczynowo - skutkowe, pętle sprzężeń zwrotnych.	wykład	zaliczenie cz. pisemna	K-W02+ K-W09+	P7S-WG
MEK02	Prowadzi pogłębioną analizę eksperymentów symulacyjnych dla systemów ciągłych	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, zaliczenie cz. praktyczna	K-U07+ K-U15+	P7S-UK P7S-UW
MEK03	Pracując samodzielnie i w grupie buduje model symulacyjny odzwierciedlający najważniejsze cechy i zachowania modelowanego systemu	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, zaliczenie cz. praktyczna	K-U07+ K-U15+ K-K04+	P7S-UK P7S-UO P7S-UW

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
3	TK01	Koncepcja myślenia systemowego. Związki przyczynowo - skutkowe i pętle sprzężeń zwrotnych. Wzorce zachowań.	W01	MEK01
3	TK02	Wprowadzenie do metody dynamiki systemów. Modele mentalne i strukturalne. Podstawy symulacji.	W02	MEK01
3	TK03	Matematyczne podstawy modelowania symulacyjnego, opis formalny modelu	W03	MEK01
3	TK04	Modelowanie i symulacja procesów produkcyjnych, analiza przepływu materiałów	W04	MEK01
3	TK05	Modelowanie i symulacja wpływu otoczenia na funkcjonowanie przedsiębiorstwa	W05	MEK01
3	TK06	Identyfikacja i analiza czynników ryzyka w działalności gospodarczej przy użyciu symulacji	W06	MEK01
3	TK07	Modelowanie i symulacja procesów w łańcuchach dostaw: struktura i przepływy.	W07	MEK01
3	TK08	Myślenie systemowe w praktyce. Identyfikacja i analiza wzorców zachowań w rzeczywistych systemach.	L01	MEK03
3	TK09	Wprowadzenie do programu Vensim. Tworzenie diagramów przyczynowo - skutkowych i strukturalnych.	L02	MEK03
3	TK10	Implementacja matematycznego opisu modelu w programie Vensim i uruchomienie symulacji	L03	MEK03
3	TK11	Modelowanie i symulacja procesów wewnętrznych przedsiębiorstwa (zatrudnienie, szkolenie kadr, przepływ pracy)	L04	MEK02 MEK03
3	TK12	Analiza wpływu otoczenia zewnętrznego na działalność przedsiębiorstwa przy użyciu modeli symulacyjnych.	L05	MEK02 MEK03
3	TK13	Praktyczna symulacja czynników ryzyka w działalności gospodarczej i ocena ich wpływu na systemy biznesowe.	L06	MEK02 MEK03
3	TK14	Symulacja w zarządzaniu łańcuchem dostaw: modyfikacja przepływów, wprowadzanie zakłóceń i analiza scenariuszy.	L07

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3)	Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 2.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3)	Przygotowanie do laboratorium: 2.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 3)	Przygotowanie do zaliczenia: 8.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na zaliczeniu pisemnym sprawdzana jest realizacja pierwszego efektu modułowego (MEK01). Aby uzyskać ocenę dostateczną student musi uzyskać 60% punktów. Wyższą ocenę można uzyskać przy następujących progach punktowych: od 65% punktów - 3,5; od 75% punktów - 4,0; od 85% punktów - 4,5; od 90% punktów - 5,0.
Laboratorium	Na zaliczeniu praktycznym laboratorium sprawdzana jest realizacja drugiego i trzeciego efektu modułowego (MEK02, MEK03). Student musi poprawnie wykonać zadania obowiązkowe aby uzyskać ocenę dostateczną. Rozwiązanie zadań dodatkowych pozwala uzyskać wyższą ocenę, zgodnie z regułami zapisanymi w arkuszu zadania.
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych. Ocena końcowa wyznaczana jest jako średnia ważona ocen z poszczególnych efektów kształcenia z wagami: MEK01 0,4, MEK02 0,3 MEK03 0,3.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	D. Antonelli; P. Litwin; A. Marina; D. Stadnicka	Objective and Subjective Factors Affecting Neurodiverse Inclusion in Manufacturing	2024
2	D. Antonelli; P. Litwin; D. Stadnicka	Employing disabled workers in production: simulating the impact on performance and service level	2024
3	D. Antonelli; P. Litwin; D. Stadnicka	Inclusive manufacturing through the application of lean tools to sustainability issues	2024
4	M. Cioch; A. Gola; P. Litwin; Ł. Wójcik	Optimization of the Flow of Parts in the Process of Brake Caliper Regeneration Using the System Dynamics Method	2024
5	P. Litwin; A. Szymusik	System Dynamics in Manufacturing Processes Modelling and Analysis	2024
6	B. Azarhoushan; A. Bełzo; A. Borowiec; B. Ciecińska; F. Hojati; P. Litwin; M. Magdziak; A. Markopoulos; R. Wdowik	Selected case studies regarding research-based education in the area of machine and civil assemblies	2023
7	P. Litwin	Zastosowanie metody dynamiki systemów w analizie procesów produkcyjnych	2023
8	D. Antonelli; P. Litwin; D. Stadnicka	Disabled employees on the manufacturing line: Simulations of impact on performance and benefits for companies	2022
9	E. Boffa; R. Chelli; P. Ferreira; M. Finžgar; M. Lanzetta; P. Litwin; N. Lohse; F. Lupi; M. M. Mabkhot; A. Maffei; P. Minetola; P. Podržaj; D. Stadnicka	Toward a sustainable educational engineer archetype through Industry 4.0	2022
10	P. Litwin; D. Stadnicka	Problems of System Dynamics model development for complex product manufacturing process	2022
11	A. Chmielowiec; P. Litwin	Efficient Inverted Index Compression Algorithm Characterized by Faster Decompression Compared with the Golomb-Rice Algorithm	2021
12	D. Antonelli; J. Barata; E. Boffa; P. C. Priarone; R. Chelli; P. Ferreira; M. Finžgar; M. Lanzetta; P. Litwin; N. Lohse; F. Lupi; M. M. Mabkhot; A. Maffei; M. Mądziel; P. Minetola; S. Nikghadam-Hojjati; Ł. Paśko; P. Podržaj; D. Stadnicka; X. Wang	Mapping Industry 4.0 Enabling Technologies into United Nations Sustainability Development Goals	2021
13	P. Litwin; Ł. Paśko	Metody klasteryzacji danych w badaniu podobieństwa parametrów procesu wytwórczego	2020