Karta przedmiotu

Przekładnie stożkowe i hipoidalne

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Mechanika i budowa maszyn

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Badania i rozwój w gospodarce, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe - Badania i eksploatacja pojazdów samochodowych, Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych, Programowanie i automatyzacja obróbki - Systemy CAD/CAM w zastosowaniach, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie obrabiarek CNC, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie pomiarów współrzędnościowych

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Konstrukcji Maszyn

Kod zajęć:

4352

Status zajęć:

wybierany dla specjalności Napędy mechaniczne

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 3 / W15 L30 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr inż. Jadwiga Pisula

Terminy konsultacji koordynatora:

wg Harmonogramu pracy jednostki

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Przekazanie pogłębionej wiedzy na temat: projektowania, wytwarzania i badania przekładni stożkowych i hipoidalnych.

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł zawiera treści niezbędne do właściwego podejścia do projektowania przekładni stożkowych i hipoidalnych oraz prawidłowego posługiwania się specjalistycznym programem KIMOS, dedykowanym projektowaniu tych przekładni. Moduł kształtuje umiejętności prowadzenia badan naukowych w kierunku projektowania, technologii i badań przekładni stożkowych i hipoidalnych.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Jan Klingelnberg	Bevel Gear. Fundamentals and Applications	Springer, ISBN 978-3-662-43892-3.	2016
2	Zdzisław Wójcik	Przekładnie stożkowe systemu Gleason.	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów .	2004
3	Zdzisław Wójcik	Przekładnie stożkowe systemów: Oerlikon, Klingelnberg, Saratow i Modul.	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.	2004

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Zbigniew Jaśkiewicz	Przekładnie stożkowe i hipoidalne	Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa.	1978
2	Adam Marciniec	Synteza i analiza zazębień przekładni stożkowych o kołowo-łukowej linii zęba.	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.	2002

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Faydor L. Litvin, Alfonso Fuentes	Gear Geometry and Applied Theory 2nd Edition	Cambridge University Press, 2004, ISBN-13: 978-0521815178.	2004

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na semestr 3

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Posiada wiedzę z zakresu konstrukcji i technologii napędów mechanicznych.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Posiada umiejętności z zakresu projektowania podzespołów mechanicznych

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Odczuwa potrzebę uczestniczenia w interdyscyplinarnych zespołach rozwiązujących problemy związane z konstrukcja i technologia przekładni stożkowych i hipoidalnych

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Posiada wiedzę na temat rodzaju przekładni stożkowych i hipoidalnych, ich zastosowania. Potrafi porównać ww przekładnie. Zna pojęcia związane z geometrią przekładni stożkowej i hipoidalnej. Potrafi zaprojektować geometrię przekładni dla założonych danych.	wykład, laboratorium	test pisemny, obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu	K-W09+++ K-W11+++	P7S-WG
MEK02	Ma wiedzę na temat metod obróbki kół stożkowych i hipoidalnych oraz doboru narzędzi do ich obróbki. Potrafi dobrać odpowiednią metodę obróbki oraz narzędzie wg wymagań.	wykład, laboratorium	test pisemny, obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu	K-W06+++	P7S-WG
MEK03	Ma wiedzę na temat dokładności wykonania kół, wymagań dotyczących dokumentacji technicznej. Zna metody pomiaru kół. Zna wymagania dotyczących montażu przekładni. Potrafi wykonać dokumentację przekładni.	wykład, laboratorium	test pisemny, prezentacja projektu	K-U10+++ K-U13+	P7S-UW
MEK04	Ma wiedzę na temat parametrów określających mikrogeometrię przekładni. Potrafi ocenić współpracę przekładni. Zna metody obliczania wytrzymałości przekładni oraz pojęcia z tym zagadnieniem związane. Potrafi wykonać obliczenia wytrzymałościowe przekładni.	wykład, laboratorium	test pisemny, obserwacja wykonawstwa, prezentacja projektu	K-W09+++ K-U03++ K-U10++ K-U13++	P7S-UW P7S-WG
MEK05	Ma wiedzę na temat badań stanowiskowych przekładni stożkowych i hipoidalnych. Zna przyczyny uszkodzeń kół zębatych. Ma wiedzę na temat materiałów stosowanych na koła stożkowe i hipoidalne i stosowanej obróbki cieplnej.	wykład,laboratorium	test pisemny	K-W06++ K-W09+++ K-U13++	P7S-UW P7S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
3	TK01	Podział przekładni zębatych. Rodzaje przekładni stożkowych i hipoidalnych. Charakterystyka porównawcza przekładni stożkowych i hipoidalnych. Zastosowanie.	W01,W02	MEK01
3	TK02	Geometria przekładni stożkowej. Geometria przekładni hipoidalnej. Rodzaje zbieżności zębów. Metody obróbki kół stożkowych – ogólnie. Modyfikacje otoczki koła. Struktura obliczeń geometrycznych przekładni.	W03,W04	MEK01 MEK02
3	TK03	Projektowanie przekładni – założenia wstępne, projekt geometrii uzębienia. Rozkład sił i łożyskowanie.	W05,W06	MEK01 MEK02
3	TK04	Metody obróbki kół stożkowych – rodzaje i ich charakterystyka. Przegląd narzędzi.	W07,W08	MEK02
3	TK05	Dokładność wykonania kół stożkowych. Wymagania, rysunki wykonawcze kół i złożeniowe przekładni - wymiarowanie i tolerowanie. Metody pomiaru kół. Montaż przekładni. Weryfikacja poprawności montażu przekładni - ślady współpracy.	W09,W10	MEK03
3	TK06	Mikrogeometria przekładni stożkowej – wykresy easeoff, wykresy nierównomierności ruchu.	W11	MEK03 MEK04
3	TK07	Obliczenia wytrzymałościowe. Uszkodzenia kół zębatych. LTCA. Wrażliwość na błędy ustawcze. Hałas. Badania stanowiskowe przekładni.	W12,W13,W14	MEK01 MEK04 MEK05
3	TK08	Materiały na koła stożkowe i hipoidalne. Obróbka cieplna kół.	W15	MEK05
3	TK09	Wprowadzenie do programu Kimos. Wykonanie obliczeń przykładowej przekładni stożkowej.	L01,L02	MEK01 MEK02
3	TK10	Analiza geometrii i wykresów nierównomierności ruchu oraz sumarycznego śladu współpracy przekładni stożkowej dla określonych zakresów danych wejściowych.	L03,L04,L05,L06	MEK01 MEK02 MEK04
3	TK11	Analiza wykresów nierównomierności ruchu oraz sumarycznego śladu współpracy przekładni stożkowej dla określonych błędów ustawczych.	L07,L08	MEK02 MEK03 MEK04
3	TK12	Analiza geometrii i wykresów nierównomierności ruchu oraz sumarycznego śladu współpracy przekładni stożkowej dla założonej geometrii narzędzi z uwzględnieniem ich modyfikacji.	L09,L10	MEK01 MEK02 MEK04
3	TK13	Modyfikacje otoczki koła. Obliczenia geometryczne przekładni.	L11,L12	MEK01 MEK02
3	TK14	Metody obróbki kół stożkowych – Analiza geometrii i wykresów nierównomierności ruchu oraz sumarycznego śladu współpracy przekładni stożkowej. Przegląd narzędzi. Generowanie parametrów ustawczych dla założonych etapów obróbki zgrubnej i wykańczającej.	L13,L14,L15,L16	MEK02 MEK03 MEK04
3	TK15	Analiza wskaźników wytrzymałościowych przekładni	L17,L18	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05
3	TK16	Projekt technologii i geometrii przekładni o zadanych parametrach wejściowych wraz z analizą wpływu poszczególnych parametrów technologicznych i montażowych na TCA	L19,L20,L21,L22,L23,L24,L25,L26	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04
3	TK17	Prezentacja i obrona projektu	L27,L28,L29,L30	MEK01 MEK02 MEK03 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3)	Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Inne: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3)
Zaliczenie (sem. 3)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Test zaliczeniowy w formie pisemnej weryfikuje MEK01, MEK02, MEK03, MEK04, MEK05. Test uważa się za zdany, gdy student otrzymuje powyżej 50% punktów możliwych do uzyskania. Ocenę z testu określa się w sposób następujący: (50%-60%> dst, (60%-70%> +dst, (70%- 80%> db, (80%-90%> +db, (90%-100%> bdb.
Laboratorium	Realizacja wszystkich tematów z laboratorium, prezentacja i obrona projektu. Projekt weryfikuje umiejętności studenta określone MEK01, MEK02, MEK03, MEK04. Ocena projektu jest uzależniona od stopnia realizacji poszczególnych zadań w projekcie i umiejętności interpretacji uzyskanych wyników.
Ocena końcowa	Ocena jest średnią ważoną z ocen testu zaliczeniowego oraz projektu odpowiednio z wagą 0,3 i 0,7 Ocenę końcową określa się w sposób następujący: <3,0-3,45> dst, (3,45-3,85> +dst, (3,85- 4,25> db, (4,25-4,65> +db, (4,65-5,0> bdb.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	G. Budzik; J. Pisula	Additive manufacturing of polymer gears	2025
2	M. Chudy; K. Chudy-Laskowska; J. Pisula; T. Pisula	Taxonomical Analysis of Alternative Energy Sources Application in Road Transport in the European Union Countries	2025
3	M. Dębski; T. Dziubek; B. Kozik; J. Pisula	Durability of involute gear pairs manufactured by rapid prototyping methods	2025
4	M. Juzek; J. Pisula; L. Žuľová	Extended Analysis of Selected Deviations and Precision of Gears Manufacturing as a Possibility for Reduction of Gearboxes’ Vibroactivity Used in Means of Transport	2025
5	G. Budzik; T. Dziubek; K. Łopacinski; J. Pisula; B. Sobolewski	Analysis of the Possibilities of Manufacturing Functional Elements Using the FFF Method	2024
6	M. Dębski; B. Kozik; J. Pisula; Ł. Przeszłowski	Comparison of the Torsional Strength of Material Samples Made Using Selected Rapid Prototyping Methods	2024
7	M. Dębski; B. Kozik; P. Niesłony; J. Pisula	Selected mechanical properties of polymer models manufactured by hybrid rapid prototyping	2024
8	G. Budzik; H. Majcherczyk; M. Oleksy; J. Pisula; T. Sanocki; B. Sobolewski; M. Zajdel	Geometrical accuracy of injection-molded composite gears	2022
9	G. Budzik; M. Cieplak; J. Pisula; P. Turek	An Analysis of Polymer Gear Wear in a Spur Gear Train Made Using FDM and FFF Methods Based on Tooth Surface Topography Assessment	2021
10	J. Pisula	Geometric analysis of injection-molded polymer gears (Rapid communication)	2021
11	G. Budzik; T. Dziubek; J. Pisula; Ł. Przeszłowski	Evaluation of Geometrical Parameters of a Spur Gear Manufactured in an Incremental Process from GPI Steel	2020
12	M. Batsch; G. Budzik; B. Kozik; T. Markowski; J. Pacana; J. Pisula	Stress Assessment of Gear Teeth in Epicyclic Gear Train for Radial Sedimentation Tank	2020