logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Optymalizacja i symulacja programów obróbkowych


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Mechanika i budowa maszyn
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Badania i rozwój w gospodarce, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe - Badania i eksploatacja pojazdów samochodowych, Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych, Programowanie i automatyzacja obróbki - Systemy CAD/CAM w zastosowaniach, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie obrabiarek CNC, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie pomiarów współrzędnościowych
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji
Kod zajęć:
4343
Status zajęć:
wybierany dla specjalności Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie obrabiarek CNC
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 3 / W15 L45 / 4 ECTS / E
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr inż. Michał Gdula
semestr 3:
mgr inż. Piotr Żurek

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Nabycie przez studentów wiedzy i umiejętności w zakresie automatycznego programowania obrabiarek CNC oraz zaawansowanych technik optymalizacji i symulacji opracowanych programów obróbkowych.

Ogólne informacje o zajęciach:

Materiały dydaktyczne:
Pliki do pobrania wg wskazań prowadzącego zajęcia.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Kiciak P. Podstawy modelowania krzywych i powierzchni Wydawnictwa Naukowo-Techniczne. 2005.
2 Marciniak K., Putz B., Wojciechowski J. Obróbka powierzchni krzywoliniowych na frezarkach sterowanych numerycznie Waydawnictwa Naukowo-Techniczne. 1988.
3 Wełyczko A. CATIA V5. Sztuka modelowania powierzchniowego Helion, Gliwice. 2009.
4 - Milling with SINUMERIK Mold making with 3 to 5-axis simultaneous milling. MANUAL Siemens. 2016
5 Wit Grzesik, Piotr Niesłony, Piotr Kiszka 1. Programowanie obrabiarek CNC Warszawa: Wydaw. Nauk.PWN. 2020
6 Jerzy Honczarenko 3. Elastyczna automatyzacja wytwarzania: obrabiarki i systemy obróbkowe Warszawa: Wydaw. Nauk.PWN. 2018
7 Jerzy Honczarenko Obrabiarki sterowane numerycznie Warszawa: Wydaw. Nauk.PWN. 2017
8 Roman Stryczek, Bogusław Pytlak Elastyczne programowanie obrabiarek Warszawa: Wydaw. Nauk.PWN. 2011
9 SIEMENS Milling with Sinumerik. 5-axis machining. Manual. Sinumerik 840D/840Di/840D sl. -
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Dokumentacja wybranego oprogramowania komputerowego wspomagania wytwarzania - -. -
2 SIEMENS Przygotowanie pracy Sinumerik 840D/840Di. -
3 SIEMENS Instrukcja programowania. Podstawy. Sinumerik 840D/840Di. -
4 SIEMENS Basesoftware and operating software. Commissioning Manual. Sinumerik 840D. -
5 SIEMENS Instrukcja programowania. Cykle. Sinumerik 840D/840Di. -
6 SIEMENS Milling with Sinumerik. 5-axis machining. Manual. Sinumerik 840D/840Di/840D sl. -
7 Krzysztof Augustyn NX CAM. Programowanie ścieżek dla obrabiarek CNC HELION. 2009
8 SIEMENS Dokumentacja programu NX -. -
9 Dariusz Jóźwiak, Marcin Antosiewicz NX Podstawy modelowania. Synchronous i Realize Shape. CAMDivision. 2014
10 Podręcznik napisany pod redakcją Krzysztofa Augustyna. NX CAM Virtual Machine. Podręcznik programisty CNC. CAMDivision. 2016
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Dokumentacja wybranego oprogramowania komputerowego wspomagania wytwarzania - -. -
2 Grzegorz Nikiel Programowanie obrabiarek CNC na przykładzie układu sterowania Sinumerik 810D/840D Bielsko-Biała. 2004
3 Jan Szadkowski, Roman Stryczek, Grzegorz Nikiel Projektowanie Procesów Technologicznych Na Obrabiarki Sterowane Numerycznie. Bielsko-Biała. 1995
4 https://www.ncsimul.com/ - -. -

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student musi być zarejestrowany na semestr 3.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Znajomość podstaw przygotowania technologii obróbki. Znajomość ogólnej budowy i sterowania maszyn CNC. Znajomość podstaw programowania maszyn CNC w kodzie ISO oraz programowania CAD/CAM.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność posługiwania się komputerem PC z systemem Windows oraz pracy z literaturą.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Umiejętność samodzielnego poszerzania swej wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Posiada uporządkowaną wiedzę w zakresie etapów automatycznego programowania obrabiarek sterowanych numerycznie CNC. wykład egzamin cz. pisemna K-W09+++
P7S-WG
MEK02 Posiada podstawową wiedzę w zakresie możliwości współczesnych oprogramowań komputerowego wspomagania wytwarzania w zakresie zaawansowanych technik optymalizacji i symulacji programów obróbkowych. wykład egzamin cz. pisemna K-W09+++
P7S-WG
MEK03 Posiada podstawową wiedzę dotyczącą zaawansowanych metod i kryteriów optymalizacji programów obróbkowych. wykład egzamin cz. pisemna K-W09+++
P7S-WG
MEK04 Posiada umiejętności w zakresie zaawansowanego programowania procesu kształtowania ubytkowego za pomocą toczenia w wybranym oprogramowaniu komputerowego wspomagania wytwarzania, optymalizacji i symulacji opracowanych programów NC. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K-W07+++
K-W09+++
K-U16+++
K-K02+++
P7S-KO
P7S-UW
P7S-WG
MEK05 Posiada umiejętności w zakresie zaawansowanego programowania procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania w wybranym oprogramowaniu komputerowego wspomagania wytwarzania, optymalizacji i symulacji opracowanych programów NC. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K-W07++
K-W09+++
K-U16++
K-K02+++
P7S-KO
P7S-UW
P7S-WG
MEK06 Posiada umiejętności w zakresie tworzenia reguł i kryteriów optymalizacji i symulacji opracowanych programów NC. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K-W07++
K-W09+++
K-U16++
K-K02+++
P7S-KO
P7S-UW
P7S-WG
MEK07 Posiada umiejętności w zakresie optymalizacji i symulacji z użyciem modeli wirtualnych obrabiarek sterowanych numerycznie w wybranym oprogramowaniu komputerowego wspomagania wytwarzania. laboratorium zaliczenie cz. praktyczna K-W07++
K-W09+++
K-U16++
K-K02+++
P7S-KO
P7S-UW
P7S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
3 TK01 Charakterystyka etapów automatycznego programowania obrabiarek sterowanych numerycznie. Przegląd możliwości wybranego oprogramowania komputerowego wspomagania wytwarzania w zakresie optymalizacji i symulacji. W01-W02 MEK01 MEK02
3 TK02 Podstawy optymalizacji i symulacji w oprogramowaniach komputerowego wspomagania projektowania i wytwarzania. W03-W08 MEK03
3 TK03 Przegląd modułu procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania 2.5D w ramach wybranego oprogramowania komputerowego wspomagania wytwarzania, kryteria optymalizacji i symulacji. W09-W10 MEK02
3 TK04 Przegląd modułu procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania 3D oraz 5D w ramach wybranego oprogramowania komputerowego wspomagania wytwarzania, kryteria optymalizacji i symulacji. W11-W12 MEK02
3 TK05 Optymalizacja i symulacja procesu kształtowania ubytkowego, weryfikacja dokładności wykonania wyrobu i tworzenie baz danych w wybranym oprogramowaniu komputerowego wspomagania wytwarzania. W13-W14 MEK02
3 TK06 Optymalizacja i symulacja u użyciem wirtualnych obrabiarek sterowanych numerycznie w wybranym oprogramowaniu komputerowego wspomagania wytwarzania. W15 MEK02
3 TK07 Programowanie i badania procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania 2.5D w jednym zamocowaniu wyrobu, optymalizacja i symulacja opracowanych programów NC. L01-L06 MEK01 MEK02 MEK04
3 TK08 Programowanie i badania procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania 2.5D w dwóch zamocowaniach wyrobu, optymalizacja i symulacja opracowanych programów NC. L07-L12 MEK01 MEK02 MEK04
3 TK09 Programowanie i badania procesu kształtowania ubytkowego za pomocą frezowania 3D, optymalizacja i symulacja opracowanych programów NC. L13-L18 MEK01 MEK02 MEK04
3 TK10 Programowanie i badania procesu kształtowania ubytkowego wyrobów o regularnych kształtach geometrycznych za pomocą frezowania z użyciem trzech i pięciu osi sterowanych numerycznie, optymalizacja i symulacja opracowanych programów NC. L19-L24 MEK01 MEK02 MEK05
3 TK11 Programowanie i badania procesu kształtowania ubytkowego wyrobów o złożonych kształtach geometrycznych za pomocą frezowania z użyciem trzech i pięciu osi sterowanych numerycznie, optymalizacja i symulacja opracowanych programów NC. L25-L33 MEK01 MEK02 MEK05
3 TK12 Dobór parametrów i warunków kryterium optymalizacji i symulacji programów NC. L34-L36 MEK02 MEK06
3 TK13 Definicja parametrów modelu wirtualnej obrabiarki sterowanej numerycznie. Badania optymalizacji i symulacji programów NC procesu kształtowania ubytkowego wyrobu za pomocą frezowania z użyciem modelu wirtualnej obrabiarki sterowanej numerycznie. Weryfikacja i analiza zastosowanych kryteriów. L37-L45 MEK02 MEK07

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3) Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 45.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3) Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 3) Przygotowanie do egzaminu: 10.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin pisemny oceniający stopień osiągnięcia MEK01, MEK02 i MEK03 obejmujące 3 pytania teoretyczne (po maks.2 pkt). Punktacja i ocena: (6,0-5,6)=5,0; (5,5-5,0)=4,5; (4,9-4,4)=4,0; (4,3-3,8)=3,5; (3,7-3,2)=3,0. Do egzaminu jest dopuszczona osoba, która otrzymała pozytywną ocenę z części laboratoryjnej.
Laboratorium W celu zaliczenia zajęć laboratoryjnych wymagane jest uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu praktycznego. Sprawdzian weryfikuje umiejętności studenta określonych modułowymi efektami kształcenia MEK04 - MEK07. Kryteria weryfikacji efektu kształcenia, udział procentowy i ocena: (90% -100%)=5.0 (bardzo dobry), (80% - 89%)=4.5 (plus dobry), (70% - 79%)=4.0 (dobry), (60% - 69%)=3.5 (plus dostateczny), (50% - 59%)=3.0 (dostateczny).
Ocena końcowa W celu uzyskania pozytywnej oceny końcowej z modułu kształcenia - wymagane jest uzyskanie oceny pozytywnej z zaliczenia praktycznego z laboratorium oraz egzaminu pisemnego z wykładu. Ocena końcowa z modułu kształcenia jest obliczana wg średniej arytmetycznej.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 D. Bazaliński; P. Biega; T. Bujak; P. Fudali; M. Gdula; J. Inglot; A. Kafara; S. Miechowicz; W. Wojnarowska; S. Wolski Szablon ortopedyczny i sposób wytwarzania szablonu ortopedycznego 2025
2 K. Ciecieląg; M. Gdula; A. Kawalec; P. Żurek Modeling and Cutting Mechanics in the Milling of Polymer Matrix Composites 2025
3 M. Gdula Modeling and analysis of the instantaneous undeformed chip thickness in multi-axis torus milling in the aspect of tool wear 2025
4 M. Gdula; G. Mrówka-Nowotnik; A. Nowotnik Analysis the surface integrity taking into account the tool wear stage in the multi-axis torus milling of a Ni-based superalloy using the active cutting edge segment change technique and new approach for machining aircraft engine blades 2025
5 M. Gdula; G. Mrówka-Nowotnik; A. Nowotnik Modeling and comprehensive mechanism analysis of torus milling cutter wear in multi-axis milling of Ni-based superalloy using the active cutting edge segment change technique 2025
6 M. Gdula; J. Józwik; J. Skoczylas Tool wear and surface topography shaping after TPl multi-axis milling of Ni-based superalloy of the torus milling cutter using the strategy of adaptive change of the active cutting edge segment 2025
7 M. Gdula; P. Żurek Side Oscillation Milling: Modeling, Analysis, and Compensation of Cutting Forces Through Feed Optimization 2025
8 M. Gdula Determination and Analysis of Working Diameters and Working Angle of the Torus Cutter Blade in Multi-axis Machining in the Aspect of Tool Wear 2024
9 M. Gdula; A. Kawalec; J. Matuszak Analysis of the Deburring Efficiency of EN-AW 7075 Aluminum Alloy Parts with Complex Geometric Shapes Considering the Tool Path Strategy During Multi-Axis Brushing 2024
10 M. Gdula; J. Husár; L. Knapčíková; R. Vandžura Modeling and Measurement of Tool Wear During Angular Positioning of a Round Cutting Insert of a Toroidal Milling Tool for Multi-Axis Milling 2024
11 M. Gdula; G. Mrówka-Nowotnik Analysis of tool wear, chip and machined surface morphology in multi-axis milling process of Ni-based superalloy using the torus milling cutter 2023
12 M. Chlost; M. Gdula A New Method of the Positioning and Analysis of the Roughness Deviation in Five-Axis Milling of External Cylindrical Gear 2022
13 J. Burek; M. Gdula Sposób pięcioosiowej obróbki elementów o zarysie krzywoliniowym, zwłaszcza łopatek turbin 2021
14 G. Budzik; T. Dziubek; M. Gdula; P. Turek Elaboration of the measuring procedure facilitating precision assessment of the geometry of mandible anatomical model manufactured using additive methods 2020
15 M. Gdula Empirical Models for Surface Roughness and Topography in 5-Axis Milling Based on Analysis of Lead Angle and Curvature Radius of Sculptured Surfaces 2020