Karta przedmiotu
Paliwa alternatywne i technologie niskoemisyjne
Podstawowe informacje o zajęciach
Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Mechanika i budowa maszyn
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Badania i rozwój w gospodarce, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe - Badania i eksploatacja pojazdów samochodowych, Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych, Programowanie i automatyzacja obróbki - Systemy CAD/CAM w zastosowaniach, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie obrabiarek CNC, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie pomiarów współrzędnościowych
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu
Kod zajęć:
4332
Status zajęć:
wybierany dla specjalności Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 3 / W15 L15 P15 / 3 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr inż. Artur Jaworski
Terminy konsultacji koordynatora:
https://ajaworski.v.prz.edu.pl/
semestr 3:
dr inż. Krzysztof Balawender
Cel kształcenia i wykaz literatury
Główny cel kształcenia:
Poznanie niekonwencjonalnych układów napędowych i źródeł napędu samochodu. Umiejętność doboru alternatywnych rozwiązań napędu samochodu.
Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot wybieralny dla studentów trzeciego semestru
Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
| 1 | Baczewski K., Kałdoński T.: | Paliwa do silników o zapłonie samoczynnym. | WKiŁ, Warszawa. | 2004 |
| 2 | Baczewski K., Kałdoński T | Paliwa do silników o zapłonie iskrowym. | WKiŁ, Warszawa . | 2005 |
| 3 | Merkisz J., Pielecha I.: | Alternatywne paliwa i układy napędowe pojazdów. | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Poznań . | 2004. |
| 4 | Majerczyk A., Taubert S.: | Układy zasilania gazem propan-butan. | WKiŁ, Warszawa . | 2003 |
| 5 | Merkisz J., Pielecha I.: | Alternatywne napędy pojazdów. | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej. Poznań . | 2006. |
| 6 | Merkisz J., Pielecha I. | Układy mechaniczne pojazdów hybrydowych | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań. | 2015 |
| 7 | Merkisz J., Pielecha I. | Układy elektryczne pojazdów hybrydowych | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań. | 2015 |
| 1 | Prochowski L.: | Pojazdy samochodowe. Mechanika ruchu. | WNT, Warszawa. | 2008 |
| 2 | Czasopismo | Silniki Spalinowe | Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych. Bielsko Biała. | 2005- |
| 3 | Merkisz J., Pielecha I. | Układy elektryczne pojazdów hybrydowych | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań. | 2015 |
| 4 | Merkisz J., Pielecha I. | Układy mechaniczne pojazdów hybrydowych | Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań. | 2015 |
| 1 | Arczyński S. | Mechanika ruchu samochodu | WNT, Warszawa. | 1994 |
| 2 | Praca zbiorowa | Informatory techniczne BOSCH | WKiŁ, Warszawa. | 2000- |
Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych
Wymagania formalne:
Rejestracja na 3 semestr studiów drugiego stopnia kierunku mechanika i budowa maszyn
Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotów: podstawy konstrukcji maszyn, materiały konstrukcyjne, mechanika ogólna
Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Brak
Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Brak
Efekty kształcenia dla zajęć
| MEK | Student, który zaliczył zajęcia | Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia | Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia | Związki z KEK | Związki z PRK |
|---|---|---|---|---|---|
| MEK01 | ma pogłębioną wiedzę w zakresie właściwości nieodnawialnych i odnawialnych paliw alternatywnych do zasilania silników spalinowych oraz konstrukcji układów zasilania alternatywnego. | wykład | test pisemny |
K-W05+ K-W10+ |
P7S-WG P7S-WK |
| MEK02 | potrafi określić niezbędne modyfikacje pojazdu przy jego adaptacji do alternatywnego sposobu napędu; potrafi wyznaczyć zapotrzebowanie na energię przez pojazd w danym cyklu jezdnym | projekt | sprawozdanie z projektu, prezentacja projektu |
K-W09+ K-U01+ |
P7S-UW P7S-WG |
| MEK03 | uzyskuje przygotowanie do badań samochodów w zakresie zużycia energii i emisji CO2 | laboratorium | raport pisemny, obserwacja wykonastwa |
K-U01+ K-U06+ K-K01+ |
P7S-KO P7S-UW |
Treści kształcenia dla zajęć
| Sem. | TK | Treści kształcenia | Realizowane na | MEK |
|---|---|---|---|---|
| 3 | TK01 | W01_W15 | MEK01 | |
| 3 | TK02 | P01_P15 | MEK02 | |
| 3 | TK03 | L01-L15 | MEK03 |
Nakład pracy studenta
| Forma zajęć | Praca przed zajęciami | Udział w zajęciach | Praca po zajęciach |
|---|---|---|---|
| Wykład (sem. 3) | Przygotowanie do kolokwium:
5.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
15.00 godz./sem. |
Studiowanie zalecanej literatury:
15.00 godz./sem. |
| Laboratorium (sem. 3) | Godziny kontaktowe:
15.00 godz./sem. |
||
| Projekt/Seminarium (sem. 3) | Godziny kontaktowe:
15.00 godz./sem.. |
||
| Konsultacje (sem. 3) | Udział w konsultacjach:
10.00 godz./sem. |
||
| Zaliczenie (sem. 3) |
Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej
| Forma zajęć | Sposób wystawiania oceny podsumowującej |
|---|---|
| Wykład | Na ostatnim wykładzie, na teście pisemnym sprawdzana jest realizacja pierwszego MEK1 efektu modułowego. Za poprawną odpowiedź przyznawany jest jeden punkt. Kryteria oceny zależne są od sumarycznej liczby punktów: 13-14 p. dst; 15-17 p. +dst; 18-20 p. db; 21-22 p. +db; 23-25p. bdb |
| Laboratorium | Na laboratorium sprawdzana jest realizacja efektu modułowego MEK03. Ocena z laboratorium ustalana jest jako średnia ocen z odpowiedzi i sprawozdań (3,0-3,24 dst (3,0); 3,25-3,74 +dst (3,5); 3,75-4,24 db (4,0); 4,25-4,74 +db (4,5); 4,75-5,0 bdb (5,0). |
| Projekt/Seminarium | Na zajęciach projektowych weryfikowane jest osiągnięcie drugiego MEK02 efektu modułowego. Ocena ustalona jest jako średnia ocen z prac projektowych oraz z prezentacji projektów. Ocenę bdb (5,0) otrzymuje student, który wykonał projekt bezbłędnie. Ocenę +db (4,5) otrzymuje student, który popełnił nieliczne błędy merytoryczne. Ocenę db (4,0) otrzymuje student, który popełnił niewielkie błędy obliczeniowe. Ocenę +dst (3,5) otrzymuje student, który popełnił mało istotne błędy merytoryczne i obliczeniowe. Ocenę dst (3,0) otrzymuje student, który popełnił istotne błędy merytoryczne i mało istotne błędy obliczeniowe. |
| Ocena końcowa | Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa wyznaczana jest jako średnia ważona oceny z wykładu z wagą 0,4, projektów z wagą 0,3 i laboratorium z wagą 0,3. W zależności od średniej ocena ustalana jest następująco: 3,0-3,24 dst (3,0); 3,25-3,74 +dst (3,5); 3,75-4,24 db (4,0); 4,25-4,74 +db (4,5); 4,75-5,0 bdb (5,0). |
Przykładowe zadania
Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)
Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)
Inne
(-)
Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie
Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak
| 1 | A. Borawski; J. Hunicz; A. Jaworski; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; D. Szpica | Comparative Evaluation of Performance Parameters of Conventional and Waste Fuels for Diesel Engines Towards Sustainable Transport | 2025 |
| 2 | A. Borawski; J. Hunicz; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; A. Rybak; D. Szpica; P. Woś | Problems of filtration and standardization on parameter conformity of diesel fuels containing decarbonization components and processing impurities | 2025 |
| 3 | A. Jaworski; H. Kuszewski; D. Szpica | Comparative Study of the Lubricity of Hydrotreated Vegetable Oil, Diesel, and Their Blends Using Four-Ball Testing: Focus on Scuffing Load | 2025 |
| 4 | A. Jaworski; H. Kuszewski; D. Szpica | Performance of Hydrotreated Vegetable Oil–Diesel Blends: Ignition and Combustion Insights | 2025 |
| 5 | B. Babiarz; K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski | Atmospheric Concentration of Particulate Air Pollutants in the Context of Projected Future Emissions from Motor Vehicles | 2025 |
| 6 | B. Jańczuk; A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; J. Lubas; P. Sander; K. Szymczyk; P. Woś; A. Zdziennicka | n-Hexane Influence on Canola Oil Adhesion and Volumetric Properties | 2025 |
| 7 | K. Balawender; A. Borawski; M. Gęca; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; A. Rybak; D. Szpica; A. Ustrzycki; P. Woś | Comparative Study on the Effects of Diesel Fuel, Hydrotreated Vegetable Oil, and Its Blends with Pyrolytic Oils on Pollutant Emissions and Fuel Consumption of a Diesel Engine Under WLTC Dynamic Test Conditions | 2025 |
| 8 | K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski | Cold-Start Energy Consumption and CO2 Emissions - A Comparative Assessment of Various Powertrains in the Context of Short-Distance Trips | 2025 |
| 9 | K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski | Investigation of electric vehicle parameters under real-world driving conditions using a multifunctional measurement device | 2025 |
| 10 | K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski | Effect of Selected Optical Navigation Methods on the Energy Consumption of Automated Guided Vehicles | 2025 |
| 11 | A. Jaworski; A. Kryuchkov; V. Rozen; M. Sergienko; O. Terentiev | Removal of Contaminants from an Aqueous Solution by a Magnetic Field Using the Effect of Focusing Ionic Impurities | 2024 |
| 12 | A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś | A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends | 2024 |
| 13 | A. Jaworski; H. Kuszewski | Investigating the Effect of 2-Ethylhexyl Nitrate Cetane Improver (2-EHN) on the Autoignition Characteristics of a 1-Butanol–Diesel Blend | 2024 |
| 14 | B. Babiarz; E. Barnat; M. Bocian; T. Cholewa; C. Duarte Manuel; D. Gawryluk; M. Gnieciak; A. Jaworski; M. Kłopotowski; D. Krawczyk; P. Rynkowski; B. Sadowska; A. Siuta-Olcha; R. Stachniewicz; A. Święcicki; A. Werner-Juszczuk | Energy Efficiency in Buildings: Toward Climate Neutrality | 2024 |
| 15 | K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski | Performance of a Diesel Engine Fueled by Blends of Diesel Fuel and Synthetic Fuel Derived from Waste Car Tires | 2024 |
| 16 | K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski | The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer | 2024 |
| 17 | K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; P. Woś | Assessment of CH4 Emissions in a Compressed Natural Gas-Adapted Engine in the Context of Changes in the Equivalence Ratio | 2024 |
| 18 | A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś | The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions | 2023 |
| 19 | A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; P. Sander | Assessment of Self-Ignition Properties of Canola Oil–n-Hexane Blends in a Constant Volume Combustion Chamber and Compression Ignition Engine | 2023 |
| 20 | B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś | Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport | 2023 |
| 21 | K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś | Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests | 2023 |
| 22 | S. Boichenko; L. Chelaydyn; A. Jaworski; V. Ribun; S. Viktor; D. Viktoriia; P. Woś; A. Yakovlieva | Effect of Diethyl Ether Addition on the Properties of Gasoline-Ethanol Blends | 2023 |
| 23 | A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel | Sustainable Public Transport Strategies—Decomposition of the Bus Fleet and Its Influence on the Decrease in Greenhouse Gas Emissions | 2022 |
| 24 | A. Jaworski; K. Lejda | Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy | 2022 |
| 25 | A. Jaworski; K. Lejda | Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu | 2022 |
| 26 | K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś | Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym | 2022 |
| 27 | K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś | Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle | 2022 |
| 28 | M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda | Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles | 2022 |
| 29 | S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk | Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience | 2022 |
| 30 | S. Boichenko; A. Jaworski; І. Matviyi; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk; О. Tselishchev; P. Woś | Міжгалузеві проблеми і системні дослідження в паливно-енергетичному секторі | 2022 |
| 31 | T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś | The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques | 2022 |
| 32 | A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel | Lubricity of Ethanol-Diesel Fuel Blends-Study with the Four-Ball Machine Method | 2021 |
| 33 | K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki | Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests | 2021 |
| 34 | K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas | Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method | 2021 |
| 35 | M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś | Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych | 2021 |
| 36 | T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś | Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool | 2021 |
| 37 | T. Campisi; A. Jaworski; M. Mądziel; G. Tesoriere | The Development of Strategies to Reduce Exhaust Emissions from Passenger Cars in Rzeszow City-Poland A Preliminary Assessment of the Results Produced by the Increase of E-Fleet | 2021 |
| 38 | A. Jaworski | Odwzorowanie oporów ruchu samochodu podczas badań emisji zanieczyszczeń w spalinach na hamowni podwoziowej | 2020 |
| 39 | A. Jaworski; K. Lejda | Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia | 2020 |
| 40 | A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak | The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts | 2020 |
| 41 | A. Jaworski; K. Lew; P. Wojewoda | Wpływ oddziaływania buspasów na parametry ruchu środków transportu drogowego | 2020 |
| 42 | K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś | Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym | 2020 |
| 43 | K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska | Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks | 2020 |
| 44 | K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś | Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine | 2020 |
| 45 | K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda | Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures | 2020 |
| 46 | K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś | The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG | 2020 |
| 47 | K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś | Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej | 2020 |
| 48 | K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak | Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels | 2020 |
| 49 | O. Ivanushko; A. Jaworski; A. Loboda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; M. Tsiuman | Establishing the regularities of correlation between ambient temperature and fuel consumption by city diesel buses | 2020 |
| 50 | S. Boichenko; A. Jaworski; L. Pavliukh; S. Shamanskyi | Evaluation of the potential of commercial use of microalgae in the world and in Ukraine | 2020 |
| 51 | S. Boichenko; A. Jaworski; M. Mądziel; L. Pavliukh | Comparative assessment of CO2 emissions and fuel consumption in a stationary test of the passenger car running on various fuels | 2020 |
| 52 | S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk | Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies | 2020 |