Karta przedmiotu

Technika kosmiczna

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Śmigłowce, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Awioniki i Sterowania

Kod zajęć:

3110

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Awionika, Pilotaż, Zarządzanie ruchem lotniczym

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W30 P15 / 2 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Paweł Rzucidło

Terminy konsultacji koordynatora:

Zgodne z USOS

semestr 2:

dr inż. Krzysztof Warzocha

semestr 2:

Kamil Ziółkowski

semestr 2:

dr inż. Grzegorz Drupka

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Poznanie zasady działania, właściwości oraz sposobu użytkowania statków kosmicznych i ich wyposażenia.

Ogólne informacje o zajęciach:
Wykład dotyczy statków kosmicznych, realizowanych przez nie misji i systemów wykorzystywanych w szeroko pojętej technice kosmicznej.

Materiały dydaktyczne:
www.prz.edu.pl/~pawelrz

Inne:
www.prz.edu.pl/~pawelrz

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Józef Jacek Pawelec	Radiosterowanie i łączność kosmiczna	WKŁ.	1991
2	Jacek Nowicki, Krzysztof Zięcina	Samoloty Kosmiczne	WNT.	1989
3	Vincent L. Pisacane	Fundamentals of Space Systems	ohns Hopkins University Applied Physics Laboratory Series in Science & Engineering.	2005
4	Szczepaniak C., Dychto R.	Pojazdy w kosmosie	Wydaw.Politech.Łódz.,.	2003
5	Harford James	Siergiej Korolow	Prószyński i S-ka.	2006

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Kowalski T. J.	Teoria lotu modeli kosmicznych	WKŁ.	1984
2	Schweiger M.	Orbiter Space Flight Simulator 2016 Edition	http://orbit.medphys.ucl.ac.uk/.	2016

Literatura do samodzielnego studiowania
1	A. Lawrence	Modern Inertial Technology	Springer-Verlag.	1993
2	Walczewski Jacek	Polskie rakiety badawcze	WKŁ.	1982
3	Jamie D., Piers B.	Gwiezdny bohater	Prószyński i S-ka.	2006

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Wpis na semestr 2 studiów II stopnia

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Ukończone studia I stopnia specjalności awionika, pilotaż lub równorzędne

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność samodzielnego studiowania literatury źródłowej, w tym w języku angielskim

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Umiejętność pracy w małej grupie

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Opanowanie pogłębionej wiedzy dotyczącej systemów stosowanych w technice kosmicznej	wykład, projekt	test końcowy z wykładu, wykonanie projektów	K-W02+++ K-W06++ K-W08+++ K-W09+++ K-U10++	P7S-UW P7S-WG P7S-WK
MEK02	Opanowanie pogłębionej wiedzy związanej z teorią lotu statków kosmicznych	wykład	test końcowy z wykładu	K-W01+++ K-W02+++ K-W05++ K-W08+++	P7S-WG
MEK03	Umiejętność projektowania i modelowania pojazdów napędzanych silnikami rakietowymi i strumieniowymi.	wykład, projekt	wykonanie modelu kosmicznego i realizacja startu lub projekt wybranej misji kosmicznej (lub wybranego systemu) i symulacja komputerowa.	K-W02+++ K-W07+++ K-W09+++ K-U10+++ K-K01+++	P7S-KR P7S-UW P7S-WG P7S-WK

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Podstawowe zagadnienia z zakresu astrounautyki i astronomii; misje near-space, loty suborbitalne, orbitalne, międzyplanetarne i międzygwiezdne.	W01-02	MEK01 MEK02
2	TK02	Układ słoneczny, budowa, stan eksploracji	W03-04	MEK01 MEK02
2	TK03	Misje near-space, budowa systemów wznoszących, zasobników i systemów hamujących. Omówienie przykłądowej misji.	W05-06	MEK01 MEK02
2	TK04	Loty suborbitalne; samoloty kosmiczne, budowa, teoria lotu, przykłady	W07-08	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK05	Loty suborbitalne; samoloty kosmiczne w układzie kadłubopłata, budowa, teoria lotu, przykłady	W09-10	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK06	Loty orbitalne; układy wynoszenia satelitów, parametry orbit, korekcja orbit, powrót z orbity i lot atmosferyczny.	W11-12	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK07	Loty orbitalne; promy kosmiczne Space-shuttle i Buran, budowa, fazy lotu, przykładowe misje.	W13-14	MEK01 MEK02
2	TK08	Loty orbitalne; międzynarodowa stacja kosmiczna Alfa, historia, budowa, moduły. systemy, możliwości rozwoju.	W15-16	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK09	Loty na Księżyc. Programy podboju Księżyca. Misje bezzałogowe i misje Apollo. Budowa rakiet nońnych, modułów załogowych, lądownika księżycowego. Fazy lotu, omówienie przykłądowych misji.	W17-20	MEK01 MEK02
2	TK10	Loty międzyplanetarne; programy badań planet Wenus i Mars, loty do planet zewnętrznych i na peryferia układu słonecznego, asysta grawitacyjna. Budowa statków kosmicznych wykorzystywanych do lotów międzyplanetarnych, przykładowe misje.	W21-24	MEK01 MEK02
2	TK11	Omówienie aktualnie realizowanych programów kosmicznych i perspektyw na najbliższe lata. Najważniejsze osiągnięcia i bariery w rozwoju techniki kosmicznej.	W25-26	MEK01 MEK02
2	TK12	Modelarstwo kosmiczne i rakietnictwo.Polskie programy rakietowe i kosmiczne.	W27-30	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK13	1. Projekt modelu amatorskiej rakiety napędzanej silnikiem na paliwo stałe. 2. Projekt koncepcyjny wybranej misji kosmicznej i próba jego realizacji w warunkach symulacji komputerowej (np. Orbiter, Matlab/Simulink lub inny).	P01-15	MEK01 MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 1.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 2)	Przygotowanie do zajęć projektowych/seminaryjnych: 1.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 3.00 godz./sem. Przygotowanie do prezentacji: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 2)	Przygotowanie do zaliczenia: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Test z zakresu tematyki objętej wykładem. Do zaliczenia wymagane jest co najmniej 50%.
Projekt/Seminarium	Ocena wykonanego modelu kosmicznego i realizacji startu. Ocena projektu wybranej misji kosmicznej (lub wybranego systemu) i symulacja komputerowa.
Ocena końcowa	Ocena końcowa jest średnią ocen z zaliczenia wykładu i projektów.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	B. Dołęga; G. Kopecki; P. Rzucidło	Fault Detection and Identification in the Doubled Attitude and Heading Reference System (AHRS)	2025
2	P. Grzybowski; P. Rzucidło; P. Szwed; K. Warzocha	Determination of Atmospheric Gusts Using Integrated On-Board Systems of a Jet Transport Airplane—3D Problem	2025
3	P. Konopka; P. Rzucidło	The Concept of an Early Warning System for Supporting Air Traffic Control	2025
4	Z. Lonca; P. Rzucidło	Investigation of the Impact of an Undetected Instrument Landing System Failure on Crew Situational Awareness	2025
5	G. Jaromi; J. Michalcewicz; P. Rzucidło	Skrzydło samolotu wyposażone w wizyjny system antykolizyjny	2024
6	G. Kopecki; P. Rzucidło; P. Szczerba; P. Szwed	Analysis of Stochastic Properties of MEMS Accelerometers and Gyroscopes Used in the Miniature Flight Data Recorder	2024
7	P. Rzucidło; F. Tlałka	Modeling and Analysis of Noise Emission Using Data from Flight Simulators	2023
8	S. Noga; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło	The use of vision system to determine lateral deviation from landing trajectory	2023
9	Z. Gomółka; D. Kordos; P. Krzaczkowski; P. Rzucidło; B. Twaróg; E. Zesławska	Vision System Measuring the Position of an Aircraft in Relation to the Runway during Landing Approach	2023
10	B. Dołęga; G. Kopecki; D. Kordos; P. Rzucidło	Układ spadochronowy	2022
11	G. Jaromi; J. Michalcewicz; P. Rzucidło	Układ do symulacji intruzów w ruchu powietrznym i sposób badania wizyjnych układów antykolizyjnych	2022
12	T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szwed	Estimation of Atmospheric Gusts Using Integrated On-Board Systems of a Jet Transport Airplane - Flight Simulations	2022
13	Z. Gomolka; D. Kordos; P. Rzucidło; B. Twarog; E. Zeslawska	Use of a DNN in Recording and Analysis of Operator Attention in Advanced HMI Systems	2022
14	B. Brukarczyk; P. Kot; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło	Fixed Wing Aircraft Automatic Landing with the Use of a Dedicated Ground Sign System	2021
15	B. Dołęga; P. Grzybowski; G. Kopecki; D. Kordos; D. Nowak; P. Rzucidło; A. Tomczyk; Ł. Wałek	System redundantnego sterowania i nawigacji, zwłaszcza do samolotów bezzałogowych, ultralekkich załogowych i lekkich sportowych	2021
16	G. Jaromi; T. Kapuściński; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba	In-Flight Tests of Intruder Detection Vision System	2021
17	P. Bąk; T. Rogalski; P. Rzucidło; J. Szura; K. Warzocha	Transformative Use of Additive Technology in Design and Manufacture of Hydraulic Actuator for Fly-by-Wire System	2021
18	S. Noga; J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło	Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in an Immelmann manoeuvre	2021
19	G. Jaromi; D. Kordos; A. Paw; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba	Simulation studies of a vision intruder detection system	2020
20	J. Bakunowicz ; P. Rzucidło	Detection of Aircraft Touchdown Using Longitudinal Acceleration and Continuous Wavelet Transformation	2020
21	J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło	Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in a spin maneuver	2020
22	T. Kapuściński; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba; Z. Szczerba	A Vision-Based Method for Determining Aircraft State during Spin Recovery	2020