logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Fizyka współczesna


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Lotnictwo i kosmonautyka
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Śmigłowce, Zarządzanie ruchem lotniczym
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Fizyki i Inżynierii Medycznej
Kod zajęć:
3096
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Awionika, Samoloty, Silniki lotnicze, Śmigłowce, Zarządzanie ruchem lotniczym
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 1 / W30 L15 / 3 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
dr inż. Marcin Kowalik
Terminy konsultacji koordynatora:
Piatęk 12-14
Imię i nazwisko koordynatora 2:
prof. dr hab. inż. Vitalii Dugaev
semestr 1:
dr Violetta Bednarska-Buczek

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem kształcenia jest przekazanie studentom wiedzy z wybranych działów fizyki współczesnej, wskazanie zastosowań w nowoczesnej technice a także przekazanie umiejętności odpowiadających wymaganiom stawianym studentom tego kierunku. Dodatkowo pokazanie, że rozwój Fizyki stymuluje rozwój techniczny ludzkości.

Ogólne informacje o zajęciach:
sem: 1 / W30 L15 / 3 ECTS

Materiały dydaktyczne:
Kąkol Z. Żukrowski J. , e-fizyka, internetowy kurs fizyki

Inne:
Artykuły naukowe i popularno-naukowe z fizyki współczesnej i techniki

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Adamowicz L. Mechanika kwantowa: formalizm i zastosowania Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa . 2005
2 Feynman R.P., Leighton R.B., Sands M. Feynmana wykłady z fizyki, t. 1, 3 PWN, Warszawa. 2003
3 Rawa H. Elektryczność i magnetyzm w technice PWN, Warszawa. 2001
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Dziunikowski B., Kalita S. Dziunikowski B., Kalita S. Ćwiczenia laboratoryjne z jądrowych metod pomiarowych Wyd. AGH, Kraków . 1995
2 Massalski J. M., Massalska M. Fizyka dla inżynierów, t. 2 W N T Warszawa. 2005
3 K. Krop, K. Chłędowska Skrypt - I pracownia fizyczna PRz. 2014
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Resnick R., Halliday D. Fizyka 1 PWN Warszawa. 2002

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Jest studentem I roku studiów drugiego stopnia na danym kierunku i na określonej specjalności.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Wymagana jest znajomość praw fizyki klasycznej oraz matematyki wyższej: rachunku różniczkowego i całkowego, metod rozwiązywania równań różniczkowych.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Wymagana jest umiejętność korzystania z literatury naukowej.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student potrafi pracować w zespole.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Ma wiedzę z mechaniki kwantowej w ujęciu Schroedingera, zna podstawowe postulaty i równania mechaniki kwantowej oraz zjawiska zachodzące w skali atomowej i subatomowej. wykład kolokwium K-W02+++
K-U01++
P7S-UW
P7S-WG
MEK02 Rozumie zagadnienie kwantowej natury światła oraz korpuskularno-falowej struktury materii. Potrafi wymienić i opisać eksperymenty, które dowodzą tych faktów. wykład kolokwium K-W02+++
K-U04++
P7S-UU
P7S-WG
MEK03 Zna podstawy zagadnień dot. fizyki jądrowej i energetyki jądrowej oraz promieniowania jonizującego. wykład, laboratorium kolokwium, zaliczenie część pisemna, zaliczenie część ustna K-W02++
K-U07++
P7S-UW
P7S-WG
MEK04 Potrafi realizować zadania zespołowe, współpracować w grupie realizując część zadania. laboratorium zaliczenie część praktyczna K-U04+
K-K01+++
P7S-KR
P7S-UU
MEK05 Rozumie potrzebę ciągłego aktualizowania i poszerzania wiedzy z zakresu fizyki współczesnej. wykład problemowy, laboratorium sprawdzian pisemny, kolokwium K-W02++
K-U04++
P7S-UU
P7S-WG
MEK06 Ma wiedzę o Szczególnej i Ogólnej teorii względności. Potrafi wymienić i opisać eksperymenty potwierdzające stosowalność tych teorii. wykład kolokwium K-W02++
K-U01+
K-U04+
P7S-UU
P7S-UW
P7S-WG
MEK07 Ma wiedzę dotyczącą wpływu promieniowania jonizującego, a w szczególności promieniowan a kosmicznego na materię i organizmy żywe. Rozumie i potrafi opisać sposoby wykrywania promieniowania jonizującego oraz powiązać dawkę promieniowania z jej skutkiem na zdrowie człowieka. wykład, laboratorium kolokwium, sprawozdanie K-W02+++
K-U01++
K-U07++
P7S-UW
P7S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Równania Maxwella, fale elektromagnetyczne, równanie fal elektromagnetycznych, kwantowa natura światła, hipoteza Plancka. Zjawisko Comptona. Korpuskularno-falowa struktura materii, hipoteza de Broglie'a, doświadczenie Davissona-Germera, zasada nieoznaczoności Heisenberga. W01, W02, W03, L08, L09 MEK02
1 TK02 Funkcja falowa, interpretacja funkcji falowej, równanie Schroedingera, kwantowanie wielkości fizycznych, atomy wieloelektronowe, zasada Pauliego, promienie X, lasery. Kwantowa transmisja informacji (kubity, kudity). Idea komputera kwantowego. W04, W05, W06 MEK01 MEK05
1 TK03 Budowa jądra atomowego, oddziaływania jądrowe, rozpady jądrowe, reakcje jądrowe, defekt masy, równoważność masy i energii. Energetyka jądrowa. Promieniowanie jonizujące - charakterystyka i rodzaje, wpływ na organizmy żywe. W07-W11, L03, L04, L05, L06, L07, L10 MEK03 MEK07
1 TK04 Najpiękniejsze eksperymenty fizyki i ich wpływ na rozwój fizyki współczesnej i techniki, nanotechnologia. W12, W13, W14, L11, L12, L13, L14 MEK01 MEK04 MEK06

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 1) Przygotowanie do laboratorium: 5.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 5.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1) Przygotowanie do zaliczenia: 3.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie ustne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Ocena z wykładu jest średnią ocen z kolokwiów.
Laboratorium Ocena z laboratorium jest średnią ocen z wykonania poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych.
Ocena końcowa Ocena końcowa jest średnią (ważoną) ocen z kolokwiów z wykładu i z zaliczenia laboratorium.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : tak

Dostępne materiały : Student może korzystać z własnych notatek z wykładu.

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 A. Horzyk; M. Kowalik; P. Raif; J. Starzyk; P. Stokłosa Associative knowledge graphs for efficient sequence storage and retrieval 2025
2 C. Jasiukiewicz; M. Kowalik; B. Rymut; R. Stagraczyński Sposób wspomagania oceny zmian wewnątrznaczyniowych 2025
3 J. Barnaś; V. Dugaev; A. Dyrdał; S. Kudła Longitudinal magnetoresistance in graphene with random Rashba spin-orbit interaction 2025
4 L. Chotorlishvili; V. Dugaev; M. Inglot; C. Jasiukiewicz; K. Kouzakov; M. Kulig; P. Kurashvili; T. Masłowski; S. Wolski Fermionic entanglement in altermagnets 2025
5 T. Jakubowski; M. Kowalik; S. Kozłowski; G. Sęk; P. Strzelczyk; E. Świerczyński; M. Żmija Sieć bolidowa Skytinel – rozwój i perspektywy 2025
6 J. Barnaś; V. Dugaev; A. Dyrdał; M. Inglot Localized states at the Rashba spin-orbit domain wall in magnetized graphene: Interplay of Rashba and magnetic domain walls 2024
7 L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Ernst; S. Parkin; A. Sinner; X. Wang Superconducting diode sensor 2024
8 P. Buczek; V. Dugaev; A. Ernst; D. Maryenko; I. Maznichenko; S. Ostanin; S. Parkin; E. Sherman Fragile altermagnetism and orbital disorder in Mott insulator LaTiO3 2024
9 P. Buczek; V. Dugaev; A. Ernst; M. Kawasaki; D. Maryenko; I. Maznichenko; I. Mertig; S. Ostanin; E. Sherman Emerging Two-Dimensional Conductivity at the Interface between Mott and Band Insulators 2024
10 V. Dugaev; E. Sherman; S. Wolski Magnetic diffraction gratings for topological insulator-based electron optics 2024
11 A. Horzyk; M. Kowalik; J. Starzyk Motivated Agent with Semantic Memory 2023
12 J. Barnaś; J. Berakdar; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Ernst; G. Guo; S. Parkin; . Wang Steering skyrmions with microwave and terahertz electric pulses 2023
13 L. Chotorlishvili; V. Dugaev; M. Inglot; C. Jasiukiewicz; M. Kulig; P. Kurashvili; T. Masłowski; R. Stagraczyński; S. Stagraczyński; T. Szczepański; S. Wolski Topological insulator and quantum memory 2023
14 V. Dugaev; A. Ernst; M. Kawamura; M. Kawasaki; D. Maryenko; I. Maznichenko; M. Nakamura; S. Ostanin; E. Sherman; K. Takahashi Superconductivity at epitaxial LaTiO3–KTaO3 interfaces 2023
15 V. Dugaev; A. Ernst; P. Ghosh; J. Guo; T. Heitmann; S. Kelley; D. Singh; F. Ye NiSi: A New Venue for Antiferromagnetic Spintronics 2023
16 V. Dugaev; E. Sherman; S. Wolski Magnetic scattering with spin-momentum locking: Single scatterers and diffraction grating 2023
17 V. Dugaev; G. Engel; E. Kirichenko; V. Stephanovich Influence of Dirac cone warping and tilting on the Friedel oscillations in a topological insulator 2023
18 J. Barnaś; J. Berakdar; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Dyrdał; G. Guo; . Wang Rectification of the spin Seebeck current in noncollinear antiferromagnets 2022
19 J. Barnaś; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Dyrdał; A. Ernst; G. Guo; S. Parkin; G. Tatara; X. Wang Skyrmion lattice hosted in synthetic antiferromagnets and helix modes 2022
20 J. Barnaś; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Dyrdał; A. Ernst; G. Guo; S. Parkin; X. Wang Skyrmion Echo in a System of Interacting Skyrmions 2022
21 J. Barnaś; V. Dugaev; E. Kirichenko; V. Stephanovich Dynamic Friedel oscillations on the surface of a topological insulator 2022
22 L. Chotorlishvili; V. Dugaev; M. Inglot; C. Jasiukiewicz; K. Kouzakov; T. Masłowski; R. Stagraczyński; S. Stagraczyński; T. Szczepański; S. Wolski Random spin-orbit gates in the system of a topological insulator and a quantum dot 2022
23 V. Dugaev; A. Ernst; P. Ghosh; J. Guo; D. Singh; G. Yumnam Topological monopole\'s gauge field-induced anomalous Hall effect in artificial honeycomb lattice 2022
24 V. Dugaev; E. Kirichenko; W. Olchawa; V. Stephanovich 1D solitons in cubic-quintic fractional nonlinear Schrödinger model 2022
25 V. Dugaev; J. Harjani Sauco; E. Kirichenko; B. López Brito; V. Stephanovich Fractional quantum oscillator and disorder in the vibrational spectra 2022
26 V. Dugaev; S. Kudła; E. Sherman; T. Szczepański; S. Wolski Electron scattering by magnetic quantum dot in topological insulator 2022
27 Y. Chen; V. Dugaev; A. Ernst; J. Gunasekera; D. Singh Quantum Magnetic Properties and Metal-to-Insulator Transition in Chemically Doped Calcium Ruthenate Perovskite 2022
28 E. Chulkov; V. Dugaev; A. Ernst; M. Hoffmann; V. Men’shov; T. Menshchikova; M. Otrokov; E. Petrov; I. Rusinov Domain wall induced spin-polarized flat bands in antiferromagnetic topological insulators 2021
29 J. Barnaś; V. Dugaev; A. Dyrdał; M. Inglot Graphene with Rashba spin-orbit interaction and coupling to a magnetic layer: Electron states localized at the domain wall 2021
30 L. Dadiel; Ł. Gondek; C. Jastrzębski; M. Kowalik; S. Kumar Naik; P. Pęczkowski; W. Tabiś; W. Tokarz; P. Zachariasz; J. Żukrowski Iron diffusivity into superconducting YBa2Cu3O7−δ at oxygen-assisted sintering: structural, magnetic, and transport properties 2021
31 M. Bahramy; V. Dugaev; A. Ernst; M. Kawamura; M. Kawasaki; Y. Kozuka; M. Kriener; D. Maryenko; E. Sherman Interplay of spin–orbit coupling and Coulomb interaction in ZnO-based electron system 2021
32 V. Dugaev; S. Kudła; E. Sherman; T. Szczepański; S. Wolski Electron scattering by magnetic quantum dot in topological insulator 2021
33 V. Dugaev; V. Litvinov Modern Semiconductor Physics and Device Applications 2021
34 J. Barnaś; J. Berakdar; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; Z. Toklikishvili; X. Wang Stratonovich-Ito integration scheme in ultrafast spin caloritronics 2020
35 J. Barnaś; V. Dugaev; M. Sedlmayr; N. Sedlmayr Chiral Hall effect in the kink states in topological insulators with magnetic domain walls 2020
36 N. Arnold; J. Barnaś; J. Berakdar; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Ernst; C. Jia; I. Maznichenko; I. Mertig; X. Wang The optical tweezer of skyrmions 2020
37 N. Arnold; J. Barnaś; P. Buczek; L. Chotorlishvili; V. Dugaev; A. Ernst; I. Maznichenko; S. Parkin; X. Wang Plasmonic Skyrmion Lattice Based on the Magnetoelectric Effect 2020
38 Y. Chen; A. Dahal; V. Dugaev; A. Ernst; T. Heitmann; J. Rodriguez‐Rivera ; D. Singh; G. Xu Perovskite magnet with quantum mechanical glassiness 2020