Karta przedmiotu

Nawigacja (Z)

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Lotnictwo i kosmonautyka

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Śmigłowce, Zarządzanie ruchem lotniczym

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Awioniki i Sterowania

Kod zajęć:

18218

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Zarządzanie ruchem lotniczym

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W30 L30 / 5 ECTS / E

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Damian Kordos

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem kształcenia jest nabycie przez studentów wiedzy dotyczącej nawigacji lotniczej.

Ogólne informacje o zajęciach:
W ramach zajęć student(ka) poznaje przyrządy i systemy nawigacyjne stosowane w lotnictwie. Student(ka) poznaje fizyczne i techniczne podstawy dotyczące nawigacji lotniczej.

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Forsell B.	Radionavigation Systems	Prentice Hall, New York.	1991
2	I. Moir, A. Seabridge	Aircraft Systems	Wiley.	2008
3	Z. Polak, A. Rypulak	Awionika, przyrządy i systemy pokładowe	WSOSP Dęblin.	2002
4	Bolesław Łabno	Nawigacja lotnicza	NWL.	-
5	S.S. Fiedczyn	Nawigacja lotnicza	WKŁ.	-
6	Andrzej Fellner	Nawigacja powietrzna w zarysie	WPŚ.	-
7	Marian Chodorowski Henryk Droździk	Nawigacja lotnicza Podręcznik	WMON.	-

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Mohinder S. i inni	Global Positioning Systems, Inertial Navigation, and Integration	Wiley, New Jersey.	2007
2	Helfrick A. D.	Modern Aviation Electronics	Prentice Hall, New Jersey.	1994
3	Bolesław Łabno	Nawigacja lotnicza	NWL.	-
4	S.S. Fiedczyn	Nawigacja lotnicza	WKŁ.	-
5	Andrzej Fellner	Nawigacja Powietrzna w Zarysie	WPŚ.	-

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na semestr 2 specjalność Zarządzanie ruchem lotniczym.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotu Fizyka (sem. 1 i 2)

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu fizyki.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student powinien posiadać umiejętność współpracy w małym zespole.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Zna podstawy nawigacji lotniczej	wykład, laboratorium	sprawdzian pisemny, raport pisemny	K-W06++ K-U10++	P7S-UW P7S-WG
MEK02	Ma świadomość zagrożeń związanych z eksploatacją statków powietrznych. Ma świadomość ważności zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej.	wykład, laboratorium	sprawdzian pisemny, raport pisemny	K-K01++	P7S-KR
MEK03	Poznał zasady działania podstawowych, klasycznych przyrządów nawigacyjnych	wykład, laboratorium	sprawdzian pisemny, raport pisemny	K-W06++ K-U10++	P7S-UW P7S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Systemy nawigacji obszarowej (RNAV, FMS) i ich obsługa Ogólne zasady działania, wyposażenie pokładowe, wyświetlanie informacji (tryby pracy, symbole, kolory), obsługa CDU, procedury podejść RNAV.	W01-W02, L01-L02	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK02	Mapy i odwzorowania kartograficzne Definicje i własności, rodzaje projekcji (Merkator, Lambert, stereograficzne, poprzeczne/ukośne Merkatora), symbole i skala, nanoszenie pozycji, pomiar odległości i obliczenia nawigacyjne.	W03-W04, L03-L04	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK03	Nawigacja zliczeniowa i planowanie lotu Obliczanie parametrów (odległość, prędkość, czas, zużycie paliwa, wysokości, poprawki na wiatr), planowanie trasy, określanie punktów kluczowych (PET, PSR), ustalanie TOC/TOD/ROC/ROD.	W05-W07, L-5-L07	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK04	Nawigacja w locie Zasady prowadzenia nawigacji, odczyt i interpretacja map (różne skale, warunki atmosferyczne, rodzaj terenu), nanoszenie pozycji, korekty trasy podczas lotu.	W08-W11, L08-L10	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK05	Pomoce radiowe NDB/ADF, VOR, DME – interpretacja przyrządów, lot do/od stacji, wykorzystanie w nawigacji na trasie i podczas podejścia.	W12-W13, L11-L14	MEK01 MEK02 MEK03
2	TK06	Systemy antykolizyjne i radar pokładowy Podstawy działania ACAS/TCAS/TAS, sposób prezentacji informacji i komunikatów dla załogi, reakcje pilota, wykorzystanie radaru pogodowego w różnych fazach lotu.	W14-W15, L15	MEK01 MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 4.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)	Przygotowanie do laboratorium: 30.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 2.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 2)	Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Zaliczenie obejmujące materiał prezentowany na wykładzie; forma pisemna, warunkiem uzyskania oceny pozytywnej jest co najmniej 75% prawidłowych odpowiedzi, skala ocen liniowa. Granicą zaliczenia każdego pytania opisowego jest również 75%, przy czym w odpowiedzi nie może pojawić się żaden istotny błąd.
Laboratorium	Zaliczenie obejmujące materiał tematyczny laboratoriów; forma pisemna, warunkiem uzyskania oceny pozytywnej jest co najmniej 75% prawidłowych odpowiedzi, skala ocen liniowa. Granicą zaliczenia każdego pytania opisowego jest również 75%, przy czym w odpowiedzi nie może pojawić się żaden istotny błąd.
Ocena końcowa	Ocenę końcową stanowi ocena ze sprawdzianów końcowych oraz z raportu pisemnego - średnia arytmetyczna

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi nie