logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Dynamika lotu śmigłowców


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Lotnictwo i kosmonautyka
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Awionika, Pilotaż, Samoloty, Silniki lotnicze, Śmigłowce, Zarządzanie ruchem lotniczym
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej
Kod zajęć:
16748
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Śmigłowce
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 2 / W15 P15 / 2 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr hab. inż. prof. PRz Andrzej Majka

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Przekazanie podstaw wiedzy z zakresu fizyki lotu śmigłowca w stanach nieustalonych oraz zapoznanie z metodami obliczeniowymi, pozwalającymi na analizę i ocenę zachowania śmigłowca w nieustalonych stanach lotu.

Ogólne informacje o zajęciach:
W ramach modułu realizowany jest wykład prezentujący zagadnienia teoretyczne oraz projekty umożliwiające praktyczne doskonalenie umiejętności oraz powiązanie zagadnień teoretycznych z zagadnieniami praktycznymi.

Materiały dydaktyczne:
Opracowania autorskie prowadzącego moduł

Inne:
Prezentacje do wybranych wykładów

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 A. R. S. Bramwell, G. Done, D. Balmford Bramwell’s Helicopter Dynamics, Second edition Butterworth-Heinemann, International edition. 2001
2 Krzyżanowski A. Mechanika lotu śmigłowca Wydawnictwo WAT, Warszawa. 2010
3 Seddon J., Newman S. Basic Helicopter Aerodynamics Wiley , International publication. 2011
4 Leishman , J.G. Principles of Helicopter Aerodynamics . Cambridge University Press, New York, USA,. 2006
5 EASA Certification Specifications and Acceptable Means of Compliance for Small Rotorcraft CS 27, Amendment 9 EASA publication. 2021
6 EASA Certification Specifications, Acceptable Means of Compliance and Guidance Material for Large Rotorcraft CS-29 EASA publication. 2022
7 Filippone A. Flight Performance of Fixed and Rotary Wing Aircraft Elsevier, Interantional Edition. 2006
8 Gareth D Padfield Dynamika lotu śmigłowców WkiŁ. 1998
9 W. Łucjanek, K. Sibilski Wstęp do dynamiki lotu śmigłowca Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa. 2007
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Krzyżanowski A. Mechanika lotu śmigłowca Wydawnictwo WAT, Warszawa. 2010
2 Witkowski R. Budowa i pliotaż śmiglowców WKŁ. 1986
3 W. Łucjanek, K. Sibilsk Wstęp do dynamiki lotu śmigłowca Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa. 2006
Literatura do samodzielnego studiowania
1 U.S. Army Material Command Engineering Design Handbook , Helicopter Engineering, Part One, Preliminary Design US Army, Virginia. 1974

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student jest wpisany na semestr 2 studiów

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Wiedza w zakresie matematyki, podstaw techniki lotniczej, mechaniki ogólnej, mechaniki lotu 1, napędów lotniczych, podstaw aerodynamiki

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność stosowania podstawowych praw fizyki do opisu nieustalonych stanów lotu śmigłowca. Umiejętność rozumienia naukowych tekstów pisanych, tworzenia notatek, pozyskiwania informacji z literatury

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Umiejętność współpracy w zespole. Rozumienie ciągłej potrzeby zdobywania wiedzy i doskonalenia się.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Student posiada uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę z zakresu aerodynamiki i dynamiki lotu śmigłowca oraz rozumie i potrafi wykorzystać tę wiedzę do analizy stanów lotu nieustalonego śmigłowca. wykład problemowy egzamin cz. pisemna
MEK02 Student posiada wiedzę z zakresu aerodynamiki i dynamiki lotu śmigłowca i potrafi ją wykorzystać do analizy zachowania śmigłowca w wybranych stanach lotu nieustalonego. projekt zespołowy raport pisemny

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
2 TK01 Parametry lotu ustalonego. Równowaga śmigłowca W01 MEK01
2 TK02 Równania ruchu śmigłowca W02, W03 MEK01
2 TK03 Pochodne aerodynamiczne W04, W05 MEK01
2 TK04 Stateczność dynamiczna W06, W07 MEK01
2 TK05 Sterowność śmigłowca W08 MEK01
2 TK06 Równowaga śmigłowca P01, P02 MEK02
2 TK07 Pochodne aerodynamiczne śmigłowca P03, P04 MEK02
2 TK08 Stateczność dynamiczna śmigłowca P05, P06 MEK02
2 TK09 Sterowność śmigłowca P07, P08 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 2) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..
Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 15.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2) Przygotowanie do konsultacji: 3.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 2) Przygotowanie do zaliczenia: 4.00 godz./sem.
Zaliczenie pisemne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Wiedza teoretyczna z zakresu mechaniki lotu dotycząca osiągów śmigłowca w ustalonych stanach lotu (MEK01) sprawdzana na podstawie sprawdzianu pisemnego. Student opanował wiedzę z zakresu MEK01 na poziomie 50% ocena 3,0, na poziomie 70% ocena 4,0 na poziomie 90% ocena 5,0.
Projekt/Seminarium Wykorzystanie wiedzy z zakresu mechaniki lotu do analizy osiągów śmigłowca w wybranych stanach lotu ustalonego (MEK02) sprawdzane na podstawie raportów pisemnych z przeprowadzonych prac projektów zespołowych. Student opanował wiedzę z zakresu MEK02 na poziomie 50% ocena 3,0, na poziomie 70% ocena 4,0 na poziomie 90% ocena 5,0.
Ocena końcowa Ocena łączna uwzględniająca oceny z egzaminu i projektów w proporcji: 0.4: 0.6

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 B. Cieniek; A. Majka; P. Skała; I. Stefaniuk; Z. Szczerba; W. Żyłka Impact of Degraded Aviation Paints on the Aerodynamic Performance of Aircraft Skin 2025
2 A. Majka; J. Muszyńska-Pałys Analysis of the performance of an aircraft powered by hybrid propulsion 2023
3 D. Lichoń; T. Lis; A. Majka RPAS performance model for fast-time simulation research on integration in non-segregated airspace 2023
4 M. Klimczyk; K. Kucharski; A. Majka; J. Muszyńska-Pałys Hydrogen Valley as a Hub for Technological Cooperation Between Science, Business, Local Government and NGOs. An Overview of Approaches in Europe 2023
5 P. Cichosz; M. Drajewicz; M. Góral; A. Majka; W. Nowak; J. Sęp; R. Smusz Design of Newly Developed Burner Rig Operating with Hydrogen Rich Fuel Dedicated for Materials Testing 2023
6 M. Kuźniar; A. Majka; M. Pawlak Determination of the flight trajectory in terms of emission and fuel consumption minimization 2022
7 G. Dec; A. Majka; T. Rogalski; D. Rzońca; S. Samolej Regular graph-based free route flight planning approach 2021
8 A. Majka Weryfikacja i walidacja nowego algorytmu planowania tras w przestrzeni FRA 2020
9 A. Majka; P. Wacnik Współpraca ponadeuropejska w obszarze lotnictwa w świetle realizacji celów agendy flightpath 2050 2020
10 G. Drupka; A. Majka; T. Rogalski Automated flight planning method to facilitate the route planning process in predicted conditions 2020
11 M. Kuźniar; A. Majka; M. Pawlak; J. Pawluczy Model of emission of exhaust compounds of jet aircraft in cruise phase enabling trajectory optimization 2020