Karta przedmiotu
Metrologia
Podstawowe informacje o zajęciach
Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Inżynieria mechaniczna
Obszar kształcenia:
nauki ścisłe/techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji
Kod zajęć:
16480
Status zajęć:
obowiązkowy dla programu Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 3 / W30 L30 / 5 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
dr hab. inż. prof. PRz Marek Magdziak
Terminy konsultacji koordynatora:
marekm.v.prz.edu.pl
Imię i nazwisko koordynatora 2:
prof. dr hab. inż. Andrzej Kawalec
Terminy konsultacji koordynatora:
ak.v.prz.edu.pl
semestr 3:
mgr inż. Barbara Jamuła
Cel kształcenia i wykaz literatury
Główny cel kształcenia:
Nabycie przez studentów wiedzy w zakresie tolerowania prostych i złożonych elementów geometrycznych, chropowatości powierzchni, niepewności pomiaru oraz umiejętności posługiwania się przyrządami pomiarowymi i interpretacji uzyskanych wyników pomiarów.
Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł dotyczący metrologii wielkości geometrycznych.
Materiały dydaktyczne:
Karty sprawozdań do zajęć laboratoryjnych są dostępne na stronie internetowej ktwia.prz.edu.pl.
Inne:
-
Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
| 1 | Adamczak S. | Pomiary geometryczne powierzchni | Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. | 2008. |
| 2 | Arendarski J. | Niepewność pomiarów | Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. | 2006. |
| 3 | Humienny Z., Osanna P. H., Tamre M., Weckenmann A., Blunt L., Jakubiec W. | Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Podręcznik europejski | Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. | 2004. |
| 4 | Jakubiec W., Malinowski J. | Metrologia wielkości geometrycznych | Wydawnictwa Naukowo Techniczne, Warszawa. | 2004. |
| 1 | Adamczak S., Makieła W. | Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami. | Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. | 2007. |
| 2 | Adamczak S., Makieła W. | Podstawy metrologii i inżynierii jakości dla mechaników | Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. | 2010. |
| 1 | Oczoś K. E., Liubimov V. | Struktura geometryczna powierzchni. Podstawy klasyfikacji z atlasem charakterystycznych powierzchni | Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów. | 2003 |
| 2 | Pawlus P. | Topografia powierzchni. Pomiar, analiza, oddziaływanie. | Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów. | 2005. |
Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych
Wymagania formalne:
Student musi być zarejestrowany na semestr 3.
Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student musi posiadać wiedzę z zakresu Matematyki i Zapisu konstrukcji.
Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student musi posiadać umiejętność zastosowania nabytej wiedzy z zakresu Matematyki i Zapisu konstrukcji.
Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
-
Efekty kształcenia dla zajęć
| MEK | Student, który zaliczył zajęcia | Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia | Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia | Związki z KEK | Związki z PRK |
|---|---|---|---|---|---|
| MEK01 | Posiada uporządkowaną wiedzę w zakresie: tolerowania prostych elementów geometrycznych i chropowatości powierzchni. Posiada podstawową wiedzę w zakresie tolerowania złożonych elementów geometrycznych, szacowania niepewności oraz analizy powtarzalności i odtwarzalności. Student, dzięki zdobyciu wiedzy z zakresu metrologii, osiąga także umiejętność prowadzenia badań naukowych. | wykład | test (w przypadku weryfikacji MEK01 w sposób zdalny), zaliczenie pisemne (w przypadku weryfikacji MEK01 w sposób stacjonarny) |
K-W07+++ K-W10+ K-U05+++ K-U07+ K-U08++ K-K01+++ K-K02+++ |
P6S-KO P6S-UW P6S-WG P6S-WK |
| MEK02 | Posiada podstawowe umiejętności posługiwania się przyrządami pomiarowymi w zakresie pomiarów odchyłek prostych i złożonych elementów geometrycznych oraz chropowatości powierzchni. Student, dzięki zdobyciu wiedzy z zakresu metrologii, osiąga także umiejętność prowadzenia badań naukowych. | laboratorium | sprawozdanie, weryfikacja umiejętności podczas zajęć |
K-W07+++ K-W10+ K-U05+++ K-U07++ K-U08+++ K-U15+++ K-K01+++ K-K02+++ |
P6S-KO P6S-UO P6S-UW P6S-WG P6S-WK |
Treści kształcenia dla zajęć
| Sem. | TK | Treści kształcenia | Realizowane na | MEK |
|---|---|---|---|---|
| 3 | TK01 | W01 | MEK01 | |
| 3 | TK02 | W02 | MEK01 | |
| 3 | TK03 | W03, W04 | MEK01 | |
| 3 | TK04 | W05, W06 | MEK01 | |
| 3 | TK05 | W07, W8 | MEK01 | |
| 3 | TK06 | W09, W10 | MEK01 | |
| 3 | TK07 | W11, W12 | MEK01 | |
| 3 | TK08 | W13 | MEK01 | |
| 3 | TK09 | W14, W15 | MEK01 | |
| 3 | TK10 | L01 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK11 | L02, L03, L04 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK12 | L05, L06 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK13 | L07, L08 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK14 | L09 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK15 | L10, L11 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK16 | L12 | MEK01 | |
| 3 | TK17 | L13 | MEK01 | |
| 3 | TK18 | L14 | MEK01 MEK02 | |
| 3 | TK19 | L15 | MEK01 MEK02 |
Nakład pracy studenta
| Forma zajęć | Praca przed zajęciami | Udział w zajęciach | Praca po zajęciach |
|---|---|---|---|
| Wykład (sem. 3) | Godziny kontaktowe:
30.00 godz./sem. |
Uzupełnienie/studiowanie notatek:
5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 6.00 godz./sem. |
|
| Laboratorium (sem. 3) | Przygotowanie do laboratorium:
20.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
30.00 godz./sem. |
Dokończenia/wykonanie sprawozdania:
10.00 godz./sem. |
| Konsultacje (sem. 3) | Przygotowanie do konsultacji:
2.00 godz./sem. |
||
| Zaliczenie (sem. 3) | Przygotowanie do zaliczenia:
20.00 godz./sem. |
Zaliczenie pisemne:
2.00 godz./sem. |
Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej
| Forma zajęć | Sposób wystawiania oceny podsumowującej |
|---|---|
| Wykład | Test (w przypadku weryfikacji MEK01 w sposób zdalny) lub zaliczenie pisemne (w przypadku weryfikacji MEK01 w sposób stacjonarny) na koniec wykładu. Ocena końcowa z wykładu jest oceną z testu lub zaliczenia pisemnego. |
| Laboratorium | Zaliczenie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych na podstawie uczestnictwa w zajęciach laboratoryjnych, ocen ze sprawdzianów teoretycznych lub praktycznych i wykonanych sprawozdań. Oceny ze sprawdzianów i sprawozdań weryfikują osiągnięcie MEK02. |
| Ocena końcowa | W celu uzyskania oceny pozytywnej z modułu kształcenia wymagane jest uzyskanie ocen pozytywnych z wykładu i zajęć laboratoryjnych. Ocena końcowa z modułu kształcenia jest obliczana jako średnia arytmetyczna ocen z wykładu i laboratorium: <3.00-3.25) - ocena 3.0; <3.25,3.75) - ocena 3.5; <3.75,4.25) - ocena 4.0; <4.25,4.75) - ocena 4.5; <4.75,5.00> - ocena 5.0. |
Przykładowe zadania
Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)
Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)
Inne
(-)
Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie
Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak
| 1 | A. Bełzo; B. Ciecińska; A. Dzierwa; L. Gałda; M. Magdziak; M. Płodzień; R. Wdowik; S. Woś | Ściernica dzielona | 2025 |
| 2 | A. Brański; S. Hajder; A. Kawalec; R. Kuras | Experimental studies on optimal actuator shape in active vibration control of triangular plates | 2025 |
| 3 | J. Buk; E. Doluk; M. Magdziak; P. Sułkowicz | Influence of machining conditions on the surface quality after circumferential milling of carbon fiber reinforced aluminum laminate | 2025 |
| 4 | K. Ciecieląg; M. Gdula; A. Kawalec; P. Żurek | Modeling and Cutting Mechanics in the Milling of Polymer Matrix Composites | 2025 |
| 5 | A. Bazan; A. Kawalec; M. Krok | Uchwyt do mocowania i pozycjonowania próbek posiadających otwór centralny | 2024 |
| 6 | A. Bazan; B. Jamuła; M. Magdziak | Non-contact coordinate measurements of cutting tool wear | 2024 |
| 7 | M. Gdula; A. Kawalec; J. Matuszak | Analysis of the Deburring Efficiency of EN-AW 7075 Aluminum Alloy Parts with Complex Geometric Shapes Considering the Tool Path Strategy During Multi-Axis Brushing | 2024 |
| 8 | M. Magdziak | Application of Coordinate Measuring Machines for Analysis of a Controlled Radius Based on Linear Regression | 2024 |
| 9 | R. Albrecht; K. Gancarczyk; A. Gradzik; A. Kawalec; M. Kawalec; B. Kościelniak; M. Motyka; D. Szeliga; W. Ziaja | The Effect of Re Content on Microstructure and Creep Resistance of Single Crystal Castings Made of Nickel-Based Superalloys | 2024 |
| 10 | A. Bazan; B. Jamuła; M. Magdziak | Gage Repeatability and Reproducibility Analysis of Coordinate Measurements of a Cutting Tool | 2023 |
| 11 | A. Bazan; B. Jamuła; M. Magdziak; P. Turek | Zastosowanie współrzędnościowych systemów pomiarowych w procesie inżynierii rekonstrukcyjnej | 2023 |
| 12 | A. Bazan; G. Budzik; J. Cebulski; M. Dębski; T. Dziubek; J. Józwik; A. Kawalec; M. Kiełbicki; Ł. Kochmański; I. Kuric; M. Oleksy; A. Paszkiewicz; P. Poliński; P. Turek | Geometrical Accuracy of Threaded Elements Manufacture by 3D Printing Process | 2023 |
| 13 | B. Azarhoushan; A. Bełzo; A. Borowiec; B. Ciecińska; F. Hojati; P. Litwin; M. Magdziak; A. Markopoulos; R. Wdowik | Selected case studies regarding research-based education in the area of machine and civil assemblies | 2023 |
| 14 | B. Azarhoushang; A. Bełzo; A. Borowiec; B. Ciecińska; A. Dzierwa; F. Hojati; J. Litwin; M. Magdziak; A. Markopoulos; P. Nazarko; P. Podulka; I. Pushchak; M. Romanini; R. Wdowik; A. Wiater | Research-based technology education – the EDURES partnership experience | 2023 |
| 15 | P. Budzyński; M. Kamiński; A. Kozlovskiy; M. Magdziak; Z. Surowiec; J. Waliszewski; M. Wiertel; M. Zdorovets | Effect of 160 MeV Xenon Ion Irradiation on the Tribological Properties and Crystal Structure of 100Cr6 Bearing Steel | 2023 |
| 16 | A. Bazan; A. Kawalec; A. Olko; K. Żurawski; P. Żurek | Modeling of Surface Topography after Milling with a Lens-Shaped End-Mill, Considering Runout | 2022 |
| 17 | A. Bazan; B. Jamuła; M. Magdziak | Analysis of Results of Non-Contact Coordinate Measurement of a Cutting Tool Applied for Mould Machining | 2022 |
| 18 | A. Bazan; P. Kubik; M. Magdziak; M. Sałata; P. Sułkowicz; P. Turek | Wybrane współczesne metody monitorowania i diagnostyki procesów obróbki ubytkowej oraz pomiaru geometrii wyrobów i narzędzi – cz. I | 2022 |
| 19 | A. Bazan; P. Kubik; M. Magdziak; M. Sałata; P. Sułkowicz; P. Turek | Wybrane współczesne metody monitorowania i diagnostyki procesów obróbki ubytkowej oraz pomiaru geometrii wyrobów i narzędzi – cz. II | 2022 |
| 20 | A. Bełzo; R. Bendikienė; A. Benini; R. Česnavičius; A. Čiuplys; J. Jakobsen; K. Juzėnas; T. Leemet; M. Madissoo; M. Magdziak; P. Nazarko; C. Pancaldi; R. Ratnayake ; L. Rigattieri; M. Rimašauskas; M. Romanini; R. Śliwa; R. Wdowik; R. Wdowik; M. Zimmermann | Didactic guide for teachers | 2022 |
| 21 | A. Kawalec; W. Ziaja | Dwell Fatigue Behavior of Two-Phase Ti-6Al-4V Alloy at Moderate Temperature | 2022 |
| 22 | G. Budzik; J. Cebulski; M. Dębski; T. Dziubek; J. Jóźwik; A. Kawalec; M. Kiełbicki; Ł. Kochmański; I. Kuric; M. Oleksy; A. Paszkiewicz; P. Poliński; P. Turek | Strength of threaded connections additively produced from polymeric materials | 2022 |
| 23 | M. Magdziak | Estimating Time of Coordinate Measurements Based on the Adopted Measurement Strategy | 2022 |
| 24 | A. Bazan; A. Kawalec; P. Kubik; A. Olko; T. Rydzak | Determination of Selected Texture Features on a Single-Layer Grinding Wheel Active Surface for Tracking Their Changes as a Result of Wear | 2021 |
| 25 | A. Bazan; A. Kawalec; P. Kubik; T. Rydzak | Variation of Grain Height Characteristics of Electroplated cBN Grinding-Wheel Active Surfaces Associated with Their Wear | 2020 |
| 26 | A. Bełzo; M. Magdziak; R. Ratnayake ; R. Wdowik | Technological process planning focused on complex manufacturing processes of the digital era | 2020 |
| 27 | B. Álvarez; M. Magdziak; J. Misiura; R. Ratnayake ; G. Valiño; R. Wdowik; M. Żółkoś | Digitization Methods of Grinding Pins for Technological Process Planning | 2020 |
| 28 | J. Bernaczek; G. Budzik; G. Janas; M. Magdziak; D. Wydrzyński | Analysis of Hole Positioning Accuracy with the Use of Position Deviation Modifiers | 2020 |
| 29 | M. Magdziak | Determining the strategy of contact measurements based on results of non-contact coordinate measurements | 2020 |