logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Podstawy automatyki


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Inżynieria mechaniczna
Obszar kształcenia:
nauki ścisłe/techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Awioniki i Sterowania
Kod zajęć:
16477
Status zajęć:
obowiązkowy dla programu Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 2 / W15 L15 / 3 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
dr inż. Piotr Szczerba
Imię i nazwisko koordynatora 2:
dr hab. inż. prof. PRz Jacek Pieniążek

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem kształcenia jest poznanie przez studenta zagadnień podstaw automatyki.

Ogólne informacje o zajęciach:
Opanowanie wiedzy i praktycznych umiejętności z zasad działania układów automatycznej regulacji.

Materiały dydaktyczne:
Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Michał Chłędowski Wykłady z automatyki dla mechaników Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów. 2003
2 W. Greblicki Podstawy automatyki Ogicyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław. 2006
3 Z. Domachowski Automatyka i robotyka - podstawy Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej. 2003
4 W. Pełczewski Teoria sterowania WNT. 1980
5 M. Żelazny Podstawy automatyki WNT. 1974
6 M.Chłędowski Wykłady z automatyki dla mechaników Oficyna wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2003
7 T. Kaczorek, A. Dzieliński, W. Dąbrowski Podstawy teorii sterowania WNT. 2009
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 M. Chłędowski, J. Pieniążek Podstawy automatyki w ćwiczeniach i zadaniach Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2009
2 W. Próchnicki, M. Dzida Zbiór zadań z podstaw automatyki Wydawnictwo Politechiki Gdańskiej. 1993
3 - Instrukcje ćwiczeń laboratoryjnych Katedra Awioniki i Sterowania. -
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Michał Chłędowski Wykłady z automatyki dla mechaników Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2003
2 Andrzej Dębowski Automatyka. Podstawy teorii Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. 2008
3 M. Chłędowski, J. Pieniążek Podstawy automatyki w ćwiczeniach i zadaniach Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2004

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Aktualny wpis na drugi semestr studiów na kierunku Inżynieria mechaniczna.

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student rozumie zagadnienia z matematyki i fizyki na poziomie studenta uczelni technicznej.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student potrafi posługiwać się potrzebnym aparatem matematycznym oraz wie jak przeprowadzać eksperyment na podstawie instrukcji.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student potrafi współpracować na zajęciach w grupie w ramach prac laboratoryjnych.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Zna i rozumie budowę oraz funkcjonowanie układów sterowania oraz automatycznej regulacji Wykład, laboratorium Dopuszczalny jest każdy zwyczajowo przyjęty sposób sprawdzania wiadomości K-W01++
K-W04++
P6S-WG
MEK02 Zna podstawy opisu matematycznego układów dynamicznych oraz umie na jego podstawie dokonać analizę działania układu. Wykład, Laboratorium Dopuszczalny jest każdy zwyczajowo przyjęty sposób sprawdzania wiadomości K-W01+
K-W04+
K-U01++
K-U07++
P6S-UW
P6S-WG
MEK03 Potrafi planować eksperymenty oraz dokonywać analizy mające na celu badanie właściwości elementów, układów i procesów dynamicznych. Wykład, Laboratorium Dopuszczalny jest każdy zwyczajowo przyjęty sposób sprawdzania wiadomości K-W01+
K-W04+
K-U01+
K-U07+
K-U08+
K-U12+
P6S-UK
P6S-UW
P6S-WG

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
2 TK01 Wprowadzenie do podstaw automatyki. Elementy opisu aparatu matematycznego elementów i układów automatyki. W01 MEK01 MEK02
2 TK02 Charakterystyki statyczne, czasowe i częstotliwościowe w automatyce. W02, W03, W04 MEK01 MEK02
2 TK03 Podstawowe człony automatyki, modelowanie członów. W02, W03 MEK01 MEK02
2 TK04 Struktury i elementy układów automatycznej regulacji. W04 MEK01 MEK02
2 TK05 Stabilność układów automatycznej regulacji. W05 MEK01 MEK02
2 TK06 Regulatory, typy i ich właściwości, dobór nastaw przykładowych regulatorów. W06 MEK01 MEK03
2 TK07 Wybrane układy cyfrowe w automatyce. Opis za pomocą funkcji logicznych, minimalizacja i realizacja układów cyfrowych. W07 MEK01 MEK02
2 TK08 Wykład zaliczeniowy. -
2 TK09 Zajęcia wprowadzające do laboratorium. L1 MEK02 MEK03
2 TK10 Charakterystyki statyczne. L2 MEK01 MEK02 MEK03
2 TK11 Charakterystyki czasowe. L3 MEK01 MEK02 MEK03
2 TK12 Charakterystyki częstotliwościowe. L4 MEK01 MEK02 MEK03
2 TK13 Wprowadzenie do programów symulacyjnych. Badanie właściwości elementów dynamicznych. Modelowanie członów UAR. L5 MEK02 MEK03
2 TK14 Badanie stabilności układów automatycznej regulacji. L6 MEK01 MEK02 MEK03
2 TK15 Dobór i konfiguracja nastaw regulatora. L7 MEK01 MEK02 MEK03
2 TK16 Zajęcia laboratoryjne zaliczeniowe. L8 MEK01 MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2) Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 7.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 7.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2) Przygotowanie do laboratorium: 6.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 6.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 7.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2) Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 2) Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem.
Inne: 2.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Zawarte w ocenie pracy na laboratorium
Laboratorium Zaliczenie pisemne, sprawozdania i aktywność
Ocena końcowa Zaliczenie pisemne, sprawozdania i aktywność

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 J. Pieniążek Model termopary w pomiarze temperatury strugi 2025
2 J. Pieniążek Thermocouple Sensor Response in Hot Airstream 2025
3 J. Pieniążek; W. Szaj System sterowania wózkiem, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych oraz wózek, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych 2025
4 J. Pieniążek; W. Szaj Wózek elektryczny, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych oraz sposób sterowania wózkiem elektrycznym, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych 2025
5 L. Bichajło; G. Drupka; P. Grzybowski; P. Szczerba Examination of the influence of the integrated mission management system on the pilot’s situational awareness 2025
6 E. Chmiel-Szukiewicz; P. Cieciński; M. Drajewicz; J. Pieniążek; T. Rogalski; R. Smusz; M. Szukiewicz Fire Test of an Equipment for Hydrogen Powered Aircraft 2024
7 G. Kopecki; P. Rzucidło; P. Szczerba; P. Szwed Analysis of Stochastic Properties of MEMS Accelerometers and Gyroscopes Used in the Miniature Flight Data Recorder 2024
8 J. Pieniążek Improved Kalman filter in variometer 2024
9 P. Cieciński; J. Pieniążek Curvilinear Approach to Landing 2024
10 J. Pieniążek Analiza dokładności uwikłanego pomiaru pośredniego 2023
11 J. Pieniążek; W. Szaj Augmented wheelchair control for collision avoidance 2023
12 K. Pytel; K. Szczerba; P. Szczerba; Z. Szczerba Acceleration-Insensitive Pressure Sensor for Aerodynamic Analysis 2023
13 K. Pytel; K. Szczerba; P. Szczerba; Z. Szczerba; M. Szumski Wind Tunnel Experimental Study on the Efficiency of Vertical-Axis Wind Turbines via Analysis of Blade Pitch Angle Influence 2023
14 P. Cieciński; D. Ficek; J. Pieniążek; M. Szumski Dynamic Response of the Pitot Tube with Pressure Sensor 2023
15 P. Cieciński; J. Pieniążek; M. Szumski Właściwości dynamiczne układu pomiarowego ciśnienia w przepływie 2023
16 K. Szczerba; P. Szczerba; Z. Szczerba Przetwornik ciśnienia różnicowego 2022
17 K. Szczerba; P. Szczerba; Z. Szczerba Sensitivity of Piezoresistive Pressure Sensors to Acceleration 2022
18 P. Cieciński; D. Ficek; J. Pieniążek; M. Szumski Property of high-frequency pressure measurement 2022
19 G. Jaromi; T. Kapuściński; D. Kordos; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba In-Flight Tests of Intruder Detection Vision System 2021
20 J. Pieniążek Control systems supporting pilot-cooperation issues 2021
21 K. Szczerba; P. Szczerba; Z. Szczerba Skaner cisnień różnicowych 2021
22 P. Cieciński; J. Pieniążek Aircraft landing control system tests by simulation 2021
23 P. Cieciński; J. Pieniążek Safety analysis of the optionally-piloted airplane landing 2021
24 G. Jaromi; D. Kordos; A. Paw; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba Simulation studies of a vision intruder detection system 2020
25 J. Pieniążek; W. Szaj Vehicle localization using laser scanner 2020
26 P. Cieciński; J. Pieniążek Temperature and Nonlinearity Compensation of Pressure Sensor With Common Sensors Response 2020
27 P. Cieciński; J. Pieniążek Thermal hysteresis in inertial sensors 2020
28 T. Kapuściński; T. Rogalski; P. Rzucidło; P. Szczerba; Z. Szczerba A Vision-Based Method for Determining Aircraft State during Spin Recovery 2020