logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Elektrotechnika i elektronika


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Inżynieria mechaniczna
Obszar kształcenia:
nauki ścisłe/techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu
Kod zajęć:
16476
Status zajęć:
obowiązkowy dla programu Komputerowo zintegrowane wytwarzanie, Materiały konstrukcyjne, Pojazdy samochodowe, Programowanie maszyn CNC
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 1 / W15 L15 / 3 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr inż. Krzysztof Balawender
Terminy konsultacji koordynatora:
https://kbalawen.v.prz.edu.pl/konsultacje
semestr 1:
dr inż. Mirosław Jakubowski , termin konsultacji https://miroslawjakubowski.v.prz.edu.pl/konsultacje

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Zapoznanie się z podstawowymi prawami obowiązującymi w elektrotechnice i elektronice, elementami obwódów elektrycznych i elektronicznych, metodami pomiarowymi oraz podstawowymi maszynami elektrycznymi.

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł kształcenia obejmuje podstawowe zgadnienia z zakresu elektrotechniki i elektroniki

Materiały dydaktyczne:
Materiały pomocnicze ze stron domowych prowadzących

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Paweł Hempowicz [i in.] Elektrotechnika i elektronika dla nieelektryków Wydaw.WNT, Warszawa . 2015
2 Zdzisław Gientkowski Wstęp do elektrotechniki Wydaw.Uczel.Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, Bydgoszcz. 2013
3 Wacław Matulewicz Elektrotechnika dla mechaników Wydaw.Politech.Gdańsk., Gdańsk. 2010
4 Paul Horowitz, Winfield Hill. Sztuka elektroniki Cz. 1 i 2 WKiŁ, Warszawa. 2013
5 Charles Platt Elektronika : od praktyki do teorii Helion, Gliwice. 2013
6 Jacek Przepiórkowski Silniki elektryczne w praktyce elektronika Legionowo : Wydaw.BTC, Legionowo. 2012
7 Bernard Ziętek Optoelektronika Wydaw.Uniw.Mikołaja Kopernika, Toruń. 2011
8 Józef Kalisz Podstawy elektroniki cyfrowej WKiŁ, Warszawa. 2007
9 Robert Wołgajew Mikrokontrolery AVR dla początkujących : przykłady w języku Bascom Wydaw.BTC, Legionowo. 2010
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Krystyna Bula Elektrotechnika dla nieelektryków : laboratorium Ofic.Wydaw.Politech.Rzesz., Rzeszów. 2014
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Bruce Carter, Ron Mancini Wzmacniacze operacyjne : teoria i praktyka Wydaw.BTC, Legionowo. 2011
2 Helmut Lindner Zbiór zadań z elektrotechniki T.1 Prąd stały - obwody Centralny Ośrodek Szkolenia i Wydawnictw SEP, Warszawa. 2004

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na co najmniej semestrze 1

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student posiada podstawową wiedzę w zakresie: algebry, prądu stałego i przemiennego, pola elektrycznego i magnetycznego.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Student potrafi rozwiązywać układy równań liniowych, zna własności funkcji sinusoidalnej.

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student rozumie potrzebę kształcenia. Student rozumie uwarunkowania pracy zespołowej.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Student zna podstawowe prawa obwodów prądu stałego. Student potrafi zastosować prawa do opisu obwodów elektrycznych. Student zna warunki powstawania pola magnetycznego. Student zna własności napięć i prądów sinusoidalnie zmiennych. wykład kolokwium K-W04+
K-K02+
P6S-KO
P6S-WG
MEK02 Student zna podstawowe typy maszyn elektrycznych i rodzaje pracy. Student zna elementy półprzewodnikowe (diody, tranzystory, tyrystory). Student zna właściwości złącza p-n. Student zna elementy optoelektroniczne. Student zna podstawowe układy logiczne. wykład kolokwium K-W04+
K-K02+
P6S-KO
P6S-WG
MEK03 Student potrafi zmierzyć podstawowe wielkości elektryczne. Student potrafi wyznaczyć podstawowe charakterystyki silnika elektrycznego, diody i tranzystora. laboratorium kolokwium, obserwacja wykonawstwa, raport pisemny K-U07+
K-U15+
P6S-UO
P6S-UW
MEK04 Student potrafi zbudować prosty obwód elektroniczny z użyciem elementów logicznych. Student potrafi wyznaczyć podstawowe charakterystyki elementów optoelektronicznych. laboratorium kolokwium, obserwacja wykonawstwa, raport pisemny K-U07+
K-U15+
P6S-UO
P6S-UW

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Podstawowe pojęcia elektrotechniki. Ładunek, prąd elektryczny. Pole elektrostatyczne, napięcie elektryczne, kondensatory. Obwód elektryczny - elementy,rodzaje. Strzałkowanie napięcia i prądu. Prawo Ohma i prawa Kirchhoffa. Moc i praca prądu elektrycznego. Źródła energii elektrycznej - rodzaje, charakterystyki prądowo-napięciowe. Sposoby łączenia rezystorów i źródeł w obwodach. W01 MEK01
1 TK02 Pole magnetyczne - wielkości pola. Prawa obwodów magnetycznych. Indukcja elektromagnetyczna - zjawisko indukcji, indukcyjność własna i wzajemna. Podstawy metrologii elektrycznej - elektryczne przyrządy pomiarowe, elektryczne metody pomiarowe wielkości elektrycznych. W02 MEK01
1 TK03 Klasyfikacja przebiegów zmiennych.Wartość chwilowa, średnia i skuteczna przebiegów sinusoidalnych. Elementy R-L-C w obwodzie prądu przemiennego. W03 MEK01
1 TK04 Układy trójfazowe prądu przemiennego, podstawowe pojęcia. Zastosowanie układów trójfazowych. Zabezpieczenie układów elektrycznych. W04 MEK01
1 TK05 Maszyny elektryczne - wiadomości ogólne, podział, rodzaje pracy. Transformatory - budowa, zasada działania, rodzaje, zastosowanie. Silniki indukcyjne - jedno- i trójfazowe: budowa, zasada działania, podstawowe własności ruchowe, zastosowanie. Maszyny prądu stałego - rodzaje, budowa, zasada działania. W05 MEK02
1 TK06 Diody półprzewodnikowe. Tranzystor - rodzaje, właściwości, zastosowania. Układy scalone. W06 MEK02
1 TK07 Wzmacniacze operacyjne. Elementy optoelektroniczne. W07 MEK02
1 TK08 Bramki logiczne oraz wykorzystanie bramek logicznych w projektowaniu prostych układów cyfrowych. Wprowadzenie do techniki mikroprocesorowej. W08 MEK02
1 TK09 Wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych L01 MEK03
1 TK10 Pomiar wielkości elektrycznych L02 MEK01
1 TK11 Silniki elektryczne L03 MEK03
1 TK12 Diody L04 MEK03
1 TK13 Tranzystory L05 MEK03
1 TK14 Elementy optoelektroniczne L06 MEK04
1 TK15 Układy cyfrowe L07 MEK04
1 TK16 Podsumowanie L08 MEK03 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 15.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 1) Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1)
Zaliczenie (sem. 1)

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Efekty kształcenia MEK-01, 02, 03, 04 są weryfikowane przez zaliczenie pisemne na laboratorium, aktywność na wykładzie (brak uwagi na wykładzie powoduje obniżenie oceny końcowej o 0,1 stopnia, aktywny udział w wykładzie powoduje podwyższenie oceny końcowej o 0,1 stopnia).
Laboratorium Ocena końcowa z laboratorium weryfikująca efekty kształcenia MEK-01, 02, 03, 04, jest średnią arytmetyczną z ocen cząstkowych uzyskanych z pisemnych sprawdzianów przed danymi zajęciami laboratoryjnymi. Student uzyskuje określoną w zależności od ilości poprawnych odpowiedzi na pytania. 3 poprawne odpowiedzi - bdb, 2 poprawne odpowiedzi db, 1 poprawna odpowiedź - dst. Pytania dotyczące wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych są udostępniane studentom na zajęciach wprowadzających z laboratorium i w internecie na stronie domowej prowadzącego. Za szczególną aktywność podczas zajęć laboratoryjnych można uzyskać dodatkowa 0,5 stopnia do oceny z kolokwium. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z laboratorium jest także oddanie sprawozdania z każdego tematu laboratorium przez grupę laboratoryjną.
Ocena końcowa Pozytywne oceny z laboratorium z uwzględnieniem dodatkowych preferencji (aktywność na wykładzie i zajęciach laboratoryjnych) Średnia arytmetyczna ocen weryfikujących efekty kształcenia MEK-01, 02, 03, 04 daje ocenę końcową < 2,6 = 2,0; 2,6 - 3,2 = 3,0; 3,3 - 3,7 = 3,5; 3,8 - 4,2 = 4,0; 4,3 - 4,7 = 4,5; > 4,7 = 5.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 B. Babiarz; K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Atmospheric Concentration of Particulate Air Pollutants in the Context of Projected Future Emissions from Motor Vehicles 2025
2 K. Balawender Badania wpływu konfiguracji układu wzmacniacza mocy na parametry elektryczne i przepływowe wtryskiwaczy gazowych 2025
3 K. Balawender; A. Borawski; M. Gęca; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; A. Rybak; D. Szpica; A. Ustrzycki; P. Woś Comparative Study on the Effects of Diesel Fuel, Hydrotreated Vegetable Oil, and Its Blends with Pyrolytic Oils on Pollutant Emissions and Fuel Consumption of a Diesel Engine Under WLTC Dynamic Test Conditions 2025
4 K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Cold-Start Energy Consumption and CO2 Emissions - A Comparative Assessment of Various Powertrains in the Context of Short-Distance Trips 2025
5 K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Investigation of electric vehicle parameters under real-world driving conditions using a multifunctional measurement device 2025
6 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski Effect of Selected Optical Navigation Methods on the Energy Consumption of Automated Guided Vehicles 2025
7 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski Performance of a Diesel Engine Fueled by Blends of Diesel Fuel and Synthetic Fuel Derived from Waste Car Tires 2024
8 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer 2024
9 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; P. Woś Assessment of CH4 Emissions in a Compressed Natural Gas-Adapted Engine in the Context of Changes in the Equivalence Ratio 2024
10 K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests 2023
11 K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym 2022
12 K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle 2022
13 K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests 2021
14 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method 2021
15 K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym 2020
16 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks 2020
17 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine 2020
18 K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures 2020
19 K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG 2020
20 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej 2020
21 K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels 2020