Karta przedmiotu
Projektowanie form produkcyjnych
Podstawowe informacje o zajęciach
Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Inżynieria wzornictwa przemysłowego
Obszar kształcenia:
nauki ścisłe/techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
A - Modelowanie i projektowanie wspomagane komputerowo, B - Projektowanie wzornicze
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Przeróbki Plastycznej
Kod zajęć:
15732
Status zajęć:
obowiązkowy dla programu A - Modelowanie i projektowanie wspomagane komputerowo, B - Projektowanie wzornicze
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 4 / W30 L45 / 6 ECTS / E
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr hab. inż. prof. PRz Wiesław Frącz
semestr 4:
mgr inż. Patryk Rąb
semestr 4:
dr inż. Bogdan Kupiec
semestr 4:
dr inż. Grzegorz Janowski
Cel kształcenia i wykaz literatury
Główny cel kształcenia:
Nabycie przez studentów wiedzy w zakresie zasad projektowania wyrobów z tworzyw polimerowych oraz z metali i stopów, a także zastosowania form w różnych procesach przetwórczych.
Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł dostarcza wiedzę na temat rodzajów form stosowanych w procesach przetwórczych materiałów polimerowych, metali i stopów i zasad projektowania wyrobów i form produkcyjnych.
Materiały dydaktyczne:
Stanowisko laboratoryjne do wytwarzania form metodą wytapianych modeli.
Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
| 1 | Frenkler D., Zawistowski H. | Konstrukcja form wtryskowych do tworzyw termoplastycznych | PLASTECH Wydawnictwo Poradników i Książek Technicznych, (przedruk). | 2006 |
| 2 | Autodesk | Materiały pomocnicze | https://knowledge.autodesk.com/support/inventor-products/learn-explore/caas/CloudHelp/cloudhelp/2017/ENU/Inventor-Help/files/GUID-B3CD4078-8480-41C3-9C88-C470E9AC686C-htm.html. | - |
| 3 | Ziobro J., Marciniec A., | Projektowanie form wtryskowych do elastomerów | OW PRz.. | 2015 |
| 4 | Wilczyński K. | Reologia w przetworstwie tworzyw polimerowych | WNT, Warszawa. | 2001 |
| 5 | Heneczkowski M., Oleksy M. | Technologia przetwórstwa tworzyw polimerowych | Oficyna Wydaw. Pol. Rzeszowskiej. | 2014 |
| 6 | Opiekun Z, Orłowicz W., Stachowicz F. | Techniki wytwarzania | Wyd. Politechniki Rzeszowskiej. | 2015 |
| 7 | Perzyk. M i inni | Odlewnictwo | WNT. | 2017 |
| 8 | Lewandowski J.L. | Tworzywa na formy odlewnicze | Wyd. Akapit. | 1997 |
| 1 | Frenkler D., Zawistowski H. | Konstrukcja form wtryskowych do tworzyw termoplastycznych | PLASTECH Wydawnictwo Poradników i Książek Technicznych, (przedruk). | 2006 |
| 2 | Heneczkowski M., Oleksy M. | Technologia przetwórstwa tworzyw polimerowych | Oficyna Wydaw. Pol. Rzeszowskiej. | 2014 |
| 3 | Bonderek Z., Chromik S. | Odlewnictwa ciśnieniowe metali i formowani wtryskowe tworzyw sztucznych | Wyd. Akapit. | 2006 |
| 4 | Orłowicz W. | Laboratorium. Odlewnictwo | Wyd. Politechniki Rzeszowskiej. | 1987 |
| 5 | Trytek A., Tupaj M., Majernik J., Gaspar S. | Odlewnictwo. Technologie form i rdzeni | Oficyna wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. | 2021 |
| 1 | Szweycer M. | Metalurgia i odlewnictwo | Wyd. Politechniki Poznańskiej. | 2002 |
Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych
Wymagania formalne:
Student musi być zarejestrowany na semestr 4.
Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Posiada wiedzę z zakresu podstaw inżynierii produkcji
Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność pracy w laboratorium
Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student musi wykazywać umiejętność pracy z zespole.
Efekty kształcenia dla zajęć
| MEK | Student, który zaliczył zajęcia | Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia | Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia | Związki z KEK | Związki z PRK |
|---|---|---|---|---|---|
| MEK01 | Znajomość zasad projektowania geometrii wybranych kształtek z tworzyw polimerowych. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, kolokwium, obserwacja wykonawstwa, raport pisemny |
K-W01++ K-U02+++ K-U05++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK02 | Znajomość właściwości mechanicznych i reologicznych materiałów polimerowych. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, kolokwium, obserwacja wykonawstwa, raport pisemny |
K-U01++ |
P6S-UW |
| MEK03 | Ma podstawową wiedzę z mechaniki i maszynoznawstwa. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, raport pisemny, obserwacja wykonawstwa |
K-K01+ |
P6S-KK |
| MEK04 | Zna podstawowe typy form stosowanych w procesach przetwórczych materiałów polimerowych. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, kolokwium, raport pisemny |
K-W03++ |
P6S-WG |
| MEK05 | Znajomość zasad działania form stosowanych w różnych procesach przetwórczych materiałów polimerowych. | wykład, laboratorium | obserwacja wykonawstwa, egzamin cz. pisemna, kolokwium |
K-K02+ K-K03+ |
P6S-KK |
| MEK06 | Ma podstawową wiedzę z zakresu doboru materiałów, projektowania i zastosowania form na wyroby precyzyjne z metali stopów. | wykład | egzamin cz. pisemna |
K-W01++ K-U01+ K-U05+ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK07 | Potrafi w stopniu podstawowym opracować technologię i wykonać formy wyrobów precyzyjnych z metali i stopów z uwagi na wymagania wzornictwa przemysłowego. | labratorium | obserwacja wykonawstwa, sprawozdanie, kolokwium |
K-U02+ K-K01+ K-K03+ |
P6S-KK P6S-UW |
Treści kształcenia dla zajęć
| Sem. | TK | Treści kształcenia | Realizowane na | MEK |
|---|---|---|---|---|
| 4 | TK01 | W01-W20 | MEK01 MEK02 MEK04 | |
| 4 | TK02 | W21-W30 | MEK03 MEK05 MEK06 | |
| 4 | TK03 | L01-L25 | MEK01 MEK02 MEK03 MEK04 MEK05 | |
| 4 | TK04 | L26-L45 | MEK03 MEK07 |
Nakład pracy studenta
| Forma zajęć | Praca przed zajęciami | Udział w zajęciach | Praca po zajęciach |
|---|---|---|---|
| Wykład (sem. 4) | Przygotowanie do kolokwium:
10.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
30.00 godz./sem. |
Uzupełnienie/studiowanie notatek:
4.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem. |
| Laboratorium (sem. 4) | Przygotowanie do laboratorium:
5.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem. Inne: 2.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
45.00 godz./sem. |
Dokończenia/wykonanie sprawozdania:
6.00 godz./sem. |
| Konsultacje (sem. 4) | Przygotowanie do konsultacji:
4.00 godz./sem. |
Udział w konsultacjach:
2.00 godz./sem. |
|
| Egzamin (sem. 4) | Przygotowanie do egzaminu:
20.00 godz./sem. |
Egzamin pisemny:
2.00 godz./sem. |
Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej
| Forma zajęć | Sposób wystawiania oceny podsumowującej |
|---|---|
| Wykład | Zaliczenie z treści kształcenia TK01: Zaliczenie pisemne w formie testu (do zaliczenia wymagane 50% maksymalnej liczby punktów) - OW. Ocena z testu zależy od ilości zdobytych punktów, które określają oceny 3,0 3,5 4,0 4,5 i 5,0. Dotyczy treści kształcenia TK02: Egzamin przeprowadzany jest w formie pisemnej (kolokwium). Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z laboratorium. Podczas egzaminu sprawdzane jest osiągnięcie efektu modułowego MEK06. Kryteria weryfikacji efektu modułowego MEK06: ocenę 3,0 uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę uzyska 50-60% punktów, ocenę 3,5 uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę uzyska 61-70% punktów, ocenę 4,0 uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę uzyska 71-80% punktów, ocenę 4,5 uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę uzyska 81-90% punktów, ocenę 5,0 uzyskuje student, który na egzaminie z części sprawdzającej wiedzę uzyska powyżej 91% punktów. |
| Laboratorium | Zaliczenie z treści kształcenia TK03: Zaliczenie wszystkich ćwiczeń - OL. Ogólna ocena z danego ćwiczenia jest ocena ze sprawdzianu pisemnego. Warunkiem zaliczenia ćwiczenia jest również poprawne wykonanie doświadczenie oraz raportu pisemnego. Ocena z laboratorium jest średnią arytmetyczną ocen z poszczególnych ćwiczeń objętych harmonogramem (OL). Dotyczy treści kształcenia TK04: Warunkiem zaliczenia laboratorium jest udział w zajęciach, systematyczne wykonanie sprawozdań z każdego tematu zajęć oraz zaliczenie części teoretycznej dotyczącej każdego ćwiczenia laboratoryjnego (kolokwium). Wykonanie laboratorium zapewnia osiągnięcie efektu modułowego MEK07. Sprawdzanie osiągniętych efektów obejmuje indywidualne wykonanie przez studenta w formie pisemnej sprawozdań po zrealizowaniu każdego tematu zajęć oraz zaliczenie kolokwium z części teoretycznej zajęć laboratoryjnych. Student, który zaliczył na ocenę 3,0: powinien umieć zdefiniować etapy wykonania wyrobu precyzyjnego metodą wytapianych modeli. Student, który zaliczył na ocenę 4,0: dodatkowo powinien z pomocą prowadzącego opracować technologię i wykonać formę wyrobu precyzyjnego z metali i stopów. Student, który zaliczył na ocenę 5,0: dodatkowo powinien samodzielnie opracować technologię i wykonać formę wyrobu precyzyjnego z metali i stopów. |
| Ocena końcowa | Ocena końcowa (K) z treści kształcenia TK01 i TK02: K = w 50% OW + w 50% OL; gdzie: OL, OW oznacza odpowiednio pozytywną ocenę z laboratorium i zaliczenia wykładu, w - współczynnik uwzględniający termin zaliczenia, w = 1,0 pierwszy termin, w = 0,9 drugi termin, w = 0,8 trzeci termin. Ocena jest zaokrąglona zgodnie z WKZJK. Warunkiem zaliczenia treści kształcenia TK03 i TK04 jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych. Na ocenę końcową składa się 70% oceny MEK06, 30% MEK07. Ocena końcowa ustalana jest jako średnia ważona. Ocena końcowa 5,0 (bdb): 4,600-5,000; 4,5 (db+): 4,200-4,599; 4,0 (db): 3,800-4,199; 3,5 (dst+): 3,400-3,799; 3,0 (dst): 3,000-3,399. Ocena końcowa zaliczenia modułu: 50% oceny z zaliczenia treści kształcenia TK01 i TK02 oraz 50% oceny z zaliczenia treści kształcenia TK03 i TK04. |
Przykładowe zadania
Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)
Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)
Inne
(-)
Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie
Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak
| 1 | W. Frącz; J. Gawryluk; G. Ryzińska | Numerical and analytical methods for calculating the buckling load of a carbon-epoxy beam using Digimat software | 2026 |
| 2 | A. Białkowska; Š. Dvořáčková; A. Fajdek-Bieda; W. Frącz; A. Jakubus; M. Kisiel; J. Kostrzewa; B. Krzykowska; I. Zarzyka | Bio-Based Poly(3-hydroxybutyrate) and Polyurethane Blends: Preparation, Properties Evaluation and Structure Analysis | 2025 |
| 3 | Ł. Bąk; A. Białkowska; J. Bieniaś; M. Droździel-Jurkiewicz; A. Falkowska; W. Frącz; K. Hęclik; G. Janowski; T. Klepka; B. Krzykowska; M. Kuciej; M. Ostapiuk; A. Tomczyk; A. Tor-Świątek; I. Zarzyka | New Biodegradable Polyester–Polyurethane Biocompositions Enriched by Urea | 2025 |
| 4 | Ł. Bąk; A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; G. Janowski | Sposób otrzymywania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2025 |
| 5 | Ł. Bąk; A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; G. Janowski | Sposób wytwarzania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2025 |
| 6 | Ł. Bąk; J. Bieniaś; M. Borowicz; M. Droździel-Jurkiewicz; A. Falkowska; W. Frącz; K. Hęclik; G. Janowski; T. Klepka; B. Krzykowska; M. Kuciej; M. Ostapiuk; J. Paciorek-Sadowska; A. Tomczyk; A. Tor-Świątek; I. Zarzyka | Novel Research on Selected Mechanical and Environmental Properties of the Polyurethane-Based P3HB Nanobiocomposites | 2025 |
| 7 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Biodegradowalna doniczka | 2025 |
| 8 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Biodegradowalny kompozyt termoplastyczny oraz sposób wytwarzania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2025 |
| 9 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Feed hopper with mixer for screw extruder | 2025 |
| 10 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Lej zasypowy z mieszalnikiem, do wytłaczarki ślimakowej | 2025 |
| 11 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Osłona ochronna i stabilizująca na drzewa | 2025 |
| 12 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Osłona ochronna na drzewa | 2025 |
| 13 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Podstawka pod znicz | 2025 |
| 14 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Sposób wielokrotnego przetwarzania wyrobów z biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2025 |
| 15 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Urządzenie do odwirowywania napełniaczy pochodzenia roślinnego, zwłaszcza po ich alkalizacji | 2025 |
| 16 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; B. Mossety-Leszczak; G. Mrówka-Nowotnik; B. Pawłowska; J. Sikora; A. Tomczyk | Effect of Multiple Mechanical Recycling Cycles on the Structure and Properties of PHBV Biocomposites Filled with Spent Coffee Grounds (SCG) | 2025 |
| 17 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; B. Mossety-Leszczak; G. Mrówka-Nowotnik; J. Sikora; A. Tomczyk | Effect of Coffee Grounds Content on Properties of PHBV Biocomposites Compared to Similar Composites with Other Fillers | 2025 |
| 18 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; J. Sikora; A. Tomczyk | Sposób wielokrotnego przetwarzania wyrobów z biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2025 |
| 19 | M. Borowicz; W. Frącz; D. Hanusova; M. Kisiel; M. Kovářová; B. Krzykowska; J. Paciorek-Sadowska; V. Sedlařík; Ł. Uram; I. Zarzyka | Polymer Bionanocomposites Based on a P3BH/Polyurethane Matrix with Organomodified Montmorillonite—Mechanical and Thermal Properties, Biodegradability, and Cytotoxicity | 2024 |
| 20 | Ł. Bąk; J. Bieniaś; M. Droździel-Jurkiewic; A. Falkowska; W. Frącz; K. Hęclik; G. Janowski; T. Klepka; B. Krzykowska; M. Kuciej; M. Ostapiuk; A. Tomczyk; A. Tor-Świątek; I. Zarzyka | Modification of Poly(3-Hydroxybutyrate) with a Linear Polyurethane Modifier and Organic Nanofiller—Preparation and Structure–Property Relationship | 2024 |
| 21 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Biodegradowalny kompozyt termoplastyczny oraz sposób wytwarzania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2024 |
| 22 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Sposób wielokrotnego przetwarzania wyrobów z biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego | 2024 |
| 23 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; A. Pacana; D. Siwiec | Analysis of the Ecological Footprint from the Extraction and Processing of Materials in the LCA Phase of Lithium-Ion Batteries | 2024 |
| 24 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; A. Pacana; D. Siwiec | Reprocessing Possibilities of Poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate)–Hemp Fiber Composites Regarding the Material and Product Quality | 2024 |
| 25 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; A. Pacana; D. Siwiec; P. Szawara | Wood Polymer Composite Based on Poly-3-hydroxybutyrate-3-hydroxyvalerate (PHBV) and Wood Flour—The Process Optimization of the Products | 2024 |
| 26 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; G. Ryzińska; L. Skoczylas | Processing of Layered Composite Products Manufactured on the Basis of Bioresin Reinforced with Flax Fabric Using Milling Technology | 2024 |
| 27 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; G. Ryzińska; M. Wójcik | Assessment of the Effect of Multiple Processing of PHBV–Ground Buckwheat Hull Biocomposite on Its Functional and Mechanical Properties | 2024 |
| 28 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; G. Ryzińska; M. Wójcik | Biodegradowalny kompozyt termoplastyczny, sposób wytwarzania biodegradowalnego kompozytu termoplastycznego oraz jego zastosowanie do wielokrotnego przetwarzania | 2024 |
| 29 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | The Possibilities of Using Poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate) PHBV in the Production of Wood–Polymer Composites | 2023 |
| 30 | A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; G. Janowski; M. Pyda | Biocomposites based on the poly(3-hydroxybutyrate-co-3-hydroxyvalerate) matrix with the hemp fibers: thermal and mechanical properties | 2022 |
| 31 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | The Mechanical Properties Prediction of Poly [(3-hydroxybutyrate)-co-(3-hydroxyvalerate)] (PHBV) Biocomposites on a Chosen Example | 2022 |
| 32 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski; T. Trzepieciński | The Effect of the Extrusion Method on Processing and Selected Properties of Poly(3-hydroxybutyric-co-3-hydroxyvaleric Acid)-Based Biocomposites with Flax and Hemp Fibers | 2022 |
| 33 | W. Frącz; G. Janowski; M. Pruchniak; Ł. Wałek | The Use of Computed Tomography in the Study of Microstructure of Molded Pieces Made of Poly(3-hydroxybutyric-co-3-hydroxyvaleric acid) (PHBV) Biocomposites with Natural Fiber | 2021 |
| 34 | W. Frącz; G. Janowski; R. Smusz; M. Szumski | The Influence of Chosen Plant Fillers in PHBV Composites on the Processing Conditions, Mechanical Properties and Quality of Molded Pieces | 2021 |
| 35 | W. Frącz; T. Pacześniak; I. Zarzyka | Rigid polyurethane foams modified with borate and oxamide groups-Preparation and properties | 2021 |
| 36 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | Influence of the Alkali Treatment of Flax and Hemp Fibers on the Properties of PHBV Based Biocomposites | 2021 |
| 37 | Ł. Bąk; W. Frącz; G. Janowski | The Optimization of PHBV-hemp Fiber Biocomposite Manufacturing Process on the Selected Example | 2021 |
| 38 | A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; M. Janus-Kubiak; L. Kubisz; M. Pyda; W. Zielecki | Vibrational heat capacity of the linear 6,4-polyurethane | 2020 |
| 39 | Ł. Byczyński; A. Czerniecka-Kubicka; W. Frącz; M. Pyda; V. Sedlarik; A. Szyszkowska; I. Zarzyka | Hybrid nanobiocomposites based on poly(3-hydroxybutyrate) – characterization, thermal and mechanical properties | 2020 |