logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Programowanie sterowników i chip tuning samochodów


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Mechanika i budowa maszyn
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Badania i rozwój w gospodarce, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Pojazdy samochodowe - Badania i eksploatacja pojazdów samochodowych, Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych, Programowanie i automatyzacja obróbki - Systemy CAD/CAM w zastosowaniach, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie obrabiarek CNC, Programowanie i automatyzacja obróbki - Zaawansowane programowanie pomiarów współrzędnościowych
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu
Kod zajęć:
15257
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Pojazdy samochodowe - Zaawansowane napędy pojazdów samochodowych
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 3 / W15 L30 / 3 ECTS / E
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
dr hab. inż. prof. PRz Paweł Woś
Terminy konsultacji koordynatora:
https://pawelwos.v.prz.edu.pl/konsultacje
Imię i nazwisko koordynatora 2:
dr inż. Krzysztof Balawender
Terminy konsultacji koordynatora:
https://kbalawen.v.prz.edu.pl/konsultacje

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Głównym celem kształcenia jest zapoznanie z budową mikroprocesorowego układu sterowania silnikiem spalinowym, strukturą oprogramowania mikrokontrolerów, urządzeniami sprzętowymi mikrokontorlerów, językiem programowania i sposobami programowania z użyciem odpowiednich programatorów.

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla studentów 3 sem. specjalności Pojazdy samochodowe

Inne:
Instrukcja obsługi ECUMASTER EMU BLACK

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Kneba K, Makowski S. Zasilanie i sterowanie silników. Pojazdy samochodowe. WKiŁ, Warszawa. 2004
2 Praca zbiorowa Sterowanie silników o zapłonie iskrowym. Zasada działania. Podzespoły. Informatory techniczne Bosch. WKiŁ, Warszawa. 2002
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Wiązania M.: Programowanie mikrokontrolerów AVR w języku BASCOM. BTC, Warszawa. 2004
2 Gajek A., Juda Z.: Czujniki. WKŁ, Warszawa. 2008
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Pawluczak A.: Sztuka programowania mikrokontrolerów AVR : podstawy.a : Wydaw.BTC, 2006. BTC, Warszawa. 2006
2 Wiązania M.: Bascom AVR w przykładach. BTC, Legionowo. 2008

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja przynajmniej na sem. 3 specjalności

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki; Silniki Spalinowe (wymagania w zakresie modułu). Wymagana jest także znajomość podstawowych wiadomości z matematyki, automatyki i informatyki.

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Informatyka (Wymagana umiejętność obsługi komputera i systemu operacyjnego Windows)

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Czuje się odpowiedzialny za skutki swojej działalności.

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Ma pogłębioną wiedzę dotyczącą mikroprocesorowych układów sterowania wykorzystywanych w pojazdach samochodowych. Zna przynajmniej jeden język programowania mikrokontrolerów. wykład egzamin cz. pisemna K-W09+
P7S-WG
MEK02 Potrafi zaprogramować mikrokontroler w celu realizacji określonych zadań przez elementy wykonawcze silnika spalinowego. Potrafi dokonać zmian w danych parametrycznych sterownika w celu modyfikacji parametrów wyjściowych silnika spalinowego. Potrafi przeprowadzić badania weryfikacyjne na hamowni silnikowej i dokonać analizy ich wyników laboratorium raport pisemny, obserwacja wykonawstwa, zaliczenie cz. ustna K-U03+
K-U06+
K-U12+
K-K01+
P7S-KO
P7S-UW

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
3 TK01 Omówienie budowy mikrokroprocesorowego układu sterowania silnika spalinowego. W01 MEK01
3 TK02 Omówienie struktury programów sterujących. W02 MEK01
3 TK03 Omówienie budowy mikrokontrolera pod kątem zastosowania w sterowaniu silnikiem spalinowym. W03 MEK01
3 TK04 Omówienie programatorów i sposobów programowania mikrokontrolerów. W04 MEK01
3 TK05 Języki programowania mikrokontrolerów. W05 MEK01
3 TK06 Przykłady programów do realizacji określonych zadań w silniku spalinowym. W06 MEK01
3 TK07 Analiza platform do sterowania silnikami spalinowymi. W07 MEK01
3 TK08 Testy sterowników W08 MEK01
3 TK09 Wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych. L01 MEK02
3 TK10 Wykorzystanie platform rozwojowych do programowania mikrokontrolerów pod kątem wykorzystania do sterowania elementami wykonawczymi silnika. L02 MEK02
3 TK11 Programy wykorzystujące układy licznikowe mikrokontrolera. L03 MEK02
3 TK12 Przetwarzanie sygnałów analogowych na cyfrowe w sterownikach. L04 MEK02
3 TK13 Wykorzystanie komparatorów w sterownikach. L05 MEK02
3 TK14 Wyświetlacze alfanumeryczne w sterownikach pojazdów. L06 MEK02
3 TK15 Wyświetlacze graficzne w sterownikach pojazdów. L07 MEK02
3 TK16 Ekrany dotykowe w pojazdach samochodowych. L08 MEK02
3 TK17 Komunikacja szeregowa w sterownikach. L09 MEK02
3 TK18 Programy umożliwiające komunikację szeregową sterownika z komputerem. L10 MEK02
3 TK19 Analiza wpływu parametrów zawartych w mapach sterowania na parametry układów wykonawczych silnika. L11 MEK02
3 TK20 Określenie wpływu wybranych parametrów pracy silnika spalinowego na jego parametry wyjściowe przy wykorzystaniu prototypowego sterownika silnika L12 MEK02
3 TK21 Badania wpływu parametrów regulacyjnych aparatury wtryskowej na wybrane parametry wyjściowe silnika spalinowego L13 MEK02
3 TK22 Badania wpływu parametrów regulacyjnych układu zapłonowego na wybrane parametry wyjściowe silnika spalinowego L14 MEK02
3 TK23 Podsumowanie L15 MEK02

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 3) Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 3) Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 3) Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 3) Przygotowanie do egzaminu: 30.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Ocena weryfikująca efekt MEK-01wystawiana jest na podstawie egzaminu pisemnego i ustnego. Za każde z 20 pytań egzaminacyjnych można uzyskać 0,25 pkt. Ilość punktów odpowiada odpowiednio ocenie (< 2,6 pkt. = 2,0; 2,6 - 3,2 pkt = 3,0, 3,3 - 3,7 = 3,5; 3,8 - 4,2 = 4,0, 4,3 - 4,7 = 4,5; > 4,8 = 5,0).
Laboratorium Ocena weryfikująca efekt MEK - 02 wystawiana jest na podstawie odpowiedzi ustnej podczas zajęć. Lista pytań wraz z punktacją jest udostępniana na stronie domowej prowadzącego. Ilość punktów odpowiada ocenie (<2 = 2.0, 3 = 3.0, 4 = 4.0, 5 = 5.0). Warunkiem uzyskania zaliczenia jest także oddanie kompletu sprawozdań.
Ocena końcowa Średnia arytmetyczna ocen weryfikujących efekty kształcenia MEK-01 i MEK-02, daje ocenę końcową < 2,6 = 2,0; 2,6 - 3,2 = 3,0; 3,3 - 3,7 = 3,5; 3,8 - 4,2 = 4,0; 4,3 - 4,7 = 4,5; > 4,7 = 5.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 A. Borawski; J. Hunicz; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; A. Rybak; D. Szpica; P. Woś Problems of filtration and standardization on parameter conformity of diesel fuels containing decarbonization components and processing impurities 2025
2 B. Ashok; A. Borawski; J. Hunicz; G. Mieczkowski; D. Szpica; P. Woś Identification of the Parameters of the Szpica–Warakomski Method’s Rectilinear Trend Complementary to the Gaussian Characteristic Area Method in the Functional Evaluation of Gas Injectors 2025
3 B. Babiarz; K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Atmospheric Concentration of Particulate Air Pollutants in the Context of Projected Future Emissions from Motor Vehicles 2025
4 B. Jańczuk; A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; J. Lubas; P. Sander; K. Szymczyk; P. Woś; A. Zdziennicka n-Hexane Influence on Canola Oil Adhesion and Volumetric Properties 2025
5 K. Balawender Badania wpływu konfiguracji układu wzmacniacza mocy na parametry elektryczne i przepływowe wtryskiwaczy gazowych 2025
6 K. Balawender; A. Borawski; M. Gęca; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; A. Rybak; D. Szpica; A. Ustrzycki; P. Woś Comparative Study on the Effects of Diesel Fuel, Hydrotreated Vegetable Oil, and Its Blends with Pyrolytic Oils on Pollutant Emissions and Fuel Consumption of a Diesel Engine Under WLTC Dynamic Test Conditions 2025
7 K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Cold-Start Energy Consumption and CO2 Emissions - A Comparative Assessment of Various Powertrains in the Context of Short-Distance Trips 2025
8 K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski Investigation of electric vehicle parameters under real-world driving conditions using a multifunctional measurement device 2025
9 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski Effect of Selected Optical Navigation Methods on the Energy Consumption of Automated Guided Vehicles 2025
10 M. Jakubowski; P. Woś Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja, bezpieczeństwo: wybrane zagadnienia 2025
11 A. Borawski; J. Hunicz; G. Mieczkowski; D. Szpica; P. Woś Numerical Evaluation of the Operation of a Compression-ignition Engine Fueled by Diesel Fuel and Hydrotreated Vegetable Oil 2024
12 A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends 2024
13 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski Performance of a Diesel Engine Fueled by Blends of Diesel Fuel and Synthetic Fuel Derived from Waste Car Tires 2024
14 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer 2024
15 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; P. Woś Assessment of CH4 Emissions in a Compressed Natural Gas-Adapted Engine in the Context of Changes in the Equivalence Ratio 2024
16 M. Gęca; J. Hunicz; M. Mikulski; A. Rybak; D. Szpica; P. Woś Comparative analysis of waste-derived pyrolytic fuels applied in a contemporary compression ignition engine 2024
17 M. Gęca; J. Hunicz; M. Mikulski; A. Rybak; D. Szpica; P. Woś; L. Yang Waste plastic pyrolysis oils as diesel fuel blending components: Detailed analysis of combustion and emissions sensitivity to engine control parameters 2024
18 S. Boichenko; H. Kuszewski; V. Ribun; P. Woś Analysis of Conventional and Nonconventional GTL Technologies: Benefits and Drawbacks 2024
19 A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions 2023
20 B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport 2023
21 K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests 2023
22 S. Boichenko; L. Chelaydyn; A. Jaworski; V. Ribun; S. Viktor; D. Viktoriia; P. Woś; A. Yakovlieva Effect of Diethyl Ether Addition on the Properties of Gasoline-Ethanol Blends 2023
23 J. Michalski; P. Woś Gotowość techniczna pojazdów publicznego transportu zbiorowego z napędem elektrycznym BEB oraz zasilanych CNG i ON - ocena metodą studium przypadku 2022
24 K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym 2022
25 K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle 2022
26 K. Lejda; P. Woś Transport means engineering: operation, fuels and safety: selected issues 2022
27 S. Boichenko; A. Jaworski; І. Matviyi; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk; О. Tselishchev; P. Woś Міжгалузеві проблеми і системні дослідження в паливно-енергетичному секторі 2022
28 T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques 2022
29 K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests 2021
30 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method 2021
31 M. Jakubowski; P. Woś Sposób kompensacji luzu zaworowego w silniku spalinowym o zmiennym stopniu sprężania i urządzenie do stosowania tego sposobu 2021
32 M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych 2021
33 T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool 2021
34 W. Homik; A. Mazurkow; P. Woś Application of a Thermo-Hydrodynamic Model of a Viscous Torsional Vibration Damper to Determining Its Operating Temperature in a Steady State 2021
35 J. Lubas; K. Miernik; W. Szczypiński-Sala; P. Woś; E. Zielińska Experimental Analysis of Tribological Processes in Friction Pairs with Laser Borided Elements Lubricated with Engine Oils 2020
36 J. Michalski; P. Woś Ocena techniczna i środowiskowa cyklu życia pojazdów konwencjonalnych i elektrycznych-przegląd literatury 2020
37 K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym 2020
38 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks 2020
39 K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine 2020
40 K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures 2020
41 K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG 2020
42 K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej 2020
43 K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels 2020
44 K. Lejda; P. Woś Systemy i środki transportu: bezpieczeństwo i materiały eksploatacyjne: wybrane zagadnienia 2020
45 M. Jakubowski; P. Woś Numerical and Experimental Studies on Combustion Engines and Vehicles 2020