Karta przedmiotu

Badania emisji zanieczyszczeń i zużycia energii środków transportu

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Inżynieria środków transportu

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Diagnostyka i rzeczoznawstwo samochodowe, Ekoinżynieria środków transportu samochodowego, Środki techniczne w logistyce i spedycji

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu

Kod zajęć:

13599

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Ekoinżynieria środków transportu samochodowego

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W30 L30 / 5 ECTS / E

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr inż. Artur Jaworski

Terminy konsultacji koordynatora:

Środa 10:30-12:00 Czwartek 8:45-10:15

semestr 2:

dr inż. Krzysztof Lew

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Poznanie metod i urządzeń stosowanych do badań emisji zanieczyszczeń i zużycia energii środków transportu. Umiejętność badania środków transportu w zakresie emisji zanieczyszczeń i zużycia energii.

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla studentów 2 sem. specjalności Ekoinżynieria środków transportu

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Chłopek Z.	Ochrona środowiska naturalnego.	WKŁ, Warszawa .	2002.
2	Kruczyński S.W., Merkisz J, Ślęzak M.	Zanieczyszczenia powietrza spalinami przez transport samochodowy	WKŁ, Warszawa.	2019
3	Merkisz J., Pielecha J., Radzimirski S.	Emisja zanieczyszczeń motoryzacyjnych w świetle nowych przepisów Unii Europejskiej	WKŁ.	2012
4	-	System analizy spalin AMA i60	AVL.	2014
5	-	Instrukcja systemu MMI	AVL.	2014
6	-	Instrukcja obsługi systemu RDE: Horiba OBS 2200	Horiba.	2012

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	-	Instrukcja systemu analizy spalin AVL AMA i60	AVL.	2014
2	-	Instrukcja systemu MMI	AVL.	2014
3	-	Instrukcja obsługi: Hamownia podwoziowa AVL- ZÖLLNER	AVL- ZÖLLNER.	2014
4	-	Instrukcja obsługi systemu RDE: Horiba OBS 2200	Horiba.	2012
5	-	Instrukcja obsługi systemu DATRON DLS-2	DATRON.	2004

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na 3 semestr studiów drugiego stopnia kierunku inżynieria środków transportu, specjalność: Ekoinżynieria środków transportu

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Brak

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Brak

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Brak

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	ma pogłębioną wiedzę z zakresu badań oraz urządzeń do badań emisji zanieczyszczeń fizycznych i chemicznych z środków transportu.	wykład, laboratorium	Egzamin cz. pisemna, Egzamin cz. ustna	K-W04+++ K-W06+++	P7S-WG P7S-WK
MEK02	potrafi przeprowadzić badania emisji i imisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego z sektora transportu	laboratorium	obserwacja wykonawstwa, raport pisemny,	K-W04+ K-W13+ K-U02++ K-U04++ K-K01+	P7S-KO P7S-UO P7S-UW P7S-WG
MEK03	potrafi działać w grupie, ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną i całego zespołu	laboratorium	obserwacja na bieżąco w trakcie zajęć	K-U02+++ K-K05+	P7S-KO P7S-UO

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Wprowadzenie - omówienie karty przedmiotu. Podział, cele i istota badań emisji zanieczyszczeń i zużycia energii środków transportu.	W01	MEK01
2	TK02	Zasady opracowania wyników badań. Źródła niepewności pomiarów, rodzaje błędów.	W02	MEK01
2	TK03	Sposoby rejestracji i zapisu sygnałów odwzorowujących wielkości mierzone.	W03	MEK01
2	TK04	Metody pomiarowe typowych dla pojazdów zanieczyszczeń gazowych, pyłowych i innych zanieczyszczeń fizycznych.	W04	MEK01
2	TK05	Metody pomiarowe zużycia energii przez środki transportu.	W05-W06	MEK01
2	TK06	Laboratoryjne badania zespołów środków transportu.	W07	MEK01
2	TK07	Eksperymenty na drogach publicznych. Badania drogowe emisji (RDE).	W08-W10	MEK01
2	TK08	Badania emisji zanieczyszczeń z środków transportu drogowego na hamowni podwoziowej.	W11-W14	MEK01
2	TK09	Badania przyśpieszone. Pisemne zaliczenie przedmiotu obejmujące treści realizowane na wykładzie.	W15	MEK01
2	TK10	Zasady opracowania wyników badań. Niepewność pomiaru.	L01-L02	MEK02 MEK03
2	TK11	Badania hałaśliwości pracy samochodu i jego zespołów.	L03-L04	MEK02 MEK03
2	TK12	Badania oporów ruchu.	L05-L06	MEK02 MEK03
2	TK13	Badania emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych metodą drogową.	L07-L09	MEK02 MEK03
2	TK14	Badania zużycia energii w testach jezdnych.	L10-L11	MEK02 MEK03
2	TK15	Badania hamowniane mocy w układzie napędowym samochodu.	L11	MEK02 MEK03
2	TK16	Badania strat w układzie napędowym.	L12	MEK02 MEK03
2	TK17	Stanowiskowe badania emisji zanieczyszczeń gazowych silników samochodowych.	L13-L14	MEK02 MEK03
2	TK18	Zaliczenie.	L15	MEK02 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 10.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)	Przygotowanie do laboratorium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)
Egzamin (sem. 2)	Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Na egzaminie pisemnym i ustnym wykładu sprawdzana jest realizacja pierwszego efektu modułowego (MEK01). Z części pisemnej ocena ustalana jest na podstawie uzyskanej liczby punktów następująco: od 10 do 11,99 pkt. - dostateczny, od 12 do 13,99 pkt. - plus dostateczny, od 14 do 15,99 pkt. - dobry, od 16 do 17,99 pkt. - plus dobry, od 18 pkt - bardzo dobry. Studenci, którzy uzyskali ocenę niższą niż dobry muszą przystąpić do części ustnej egzaminu. Studenci, którzy uzyskali z części pisemnej ocenę co najmniej dobry mogą pozostać przy tej ocenie z egzaminu i mogą zostać zwolnieni z części ustnej.
Laboratorium	Na laboratorium sprawdzana jest realizacja drugiego MEK02 i trzeciego MEK03 efektu modułowego. Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie pozytywnych ocen z odpowiedzi i sprawozdań. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen i w zależności od średniej wynosi: dla średniej od 3 do 3,24 - dst (3,0); dla średniej od 3,25 do 3, 74 - +dst (3,5); dla średniej od 3,75 do 4,24 - db (4,0); dla średniej od 4,25 do 4,74 - +db (4,5); dla średniej od 4,75 do 5 - bdb (5,0)
Ocena końcowa	Warunkiem zaliczenia modułu jest osiągnięcie wszystkich efektów modułowych i zaliczenie wszystkich form zajęć. Ocena końcowa wyznaczana jest jako suma: 40% oceny z weryfikacji MEK01 i 60 % oceny z weryfikacji MEK02. W zależności od jej wartości ocena końcowa wynosi: dla przedziału od 3 do 3,39 - dst (3,0); dla przedziału od 3,4 do 3, 79 - +dst (3,5); dla przedziału od 3,8 do 4,19 - db (4,0); dla przedziału od 4,2 do 4,59 - +db (4,5); dla przedziału od 4,6 do 5 - bdb (5,0)

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	A. Borawski; J. Hunicz; A. Jaworski; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; D. Szpica	Comparative Evaluation of Performance Parameters of Conventional and Waste Fuels for Diesel Engines Towards Sustainable Transport	2025
2	A. Borawski; J. Hunicz; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; A. Rybak; D. Szpica; P. Woś	Problems of filtration and standardization on parameter conformity of diesel fuels containing decarbonization components and processing impurities	2025
3	A. Jaworski; H. Kuszewski; D. Szpica	Comparative Study of the Lubricity of Hydrotreated Vegetable Oil, Diesel, and Their Blends Using Four-Ball Testing: Focus on Scuffing Load	2025
4	A. Jaworski; H. Kuszewski; D. Szpica	Performance of Hydrotreated Vegetable Oil–Diesel Blends: Ignition and Combustion Insights	2025
5	B. Babiarz; K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski	Atmospheric Concentration of Particulate Air Pollutants in the Context of Projected Future Emissions from Motor Vehicles	2025
6	B. Jańczuk; A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; J. Lubas; P. Sander; K. Szymczyk; P. Woś; A. Zdziennicka	n-Hexane Influence on Canola Oil Adhesion and Volumetric Properties	2025
7	K. Balawender; A. Borawski; M. Gęca; M. Jakubowski; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; G. Mieczkowski; A. Rybak; D. Szpica; A. Ustrzycki; P. Woś	Comparative Study on the Effects of Diesel Fuel, Hydrotreated Vegetable Oil, and Its Blends with Pyrolytic Oils on Pollutant Emissions and Fuel Consumption of a Diesel Engine Under WLTC Dynamic Test Conditions	2025
8	K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski	Cold-Start Energy Consumption and CO2 Emissions - A Comparative Assessment of Various Powertrains in the Context of Short-Distance Trips	2025
9	K. Balawender; A. Jaworski; H. Kuszewski	Investigation of electric vehicle parameters under real-world driving conditions using a multifunctional measurement device	2025
10	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski	Effect of Selected Optical Navigation Methods on the Energy Consumption of Automated Guided Vehicles	2025
11	A. Jaworski; A. Kryuchkov; V. Rozen; M. Sergienko; O. Terentiev	Removal of Contaminants from an Aqueous Solution by a Magnetic Field Using the Effect of Focusing Ionic Impurities	2024
12	A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; P. Woś	A comparative study on selected physical properties of diesel–ethanol–dodecanol blends	2024
13	A. Jaworski; H. Kuszewski	Investigating the Effect of 2-Ethylhexyl Nitrate Cetane Improver (2-EHN) on the Autoignition Characteristics of a 1-Butanol–Diesel Blend	2024
14	B. Babiarz; E. Barnat; M. Bocian; T. Cholewa; C. Duarte Manuel; D. Gawryluk; M. Gnieciak; A. Jaworski; M. Kłopotowski; D. Krawczyk; P. Rynkowski; B. Sadowska; A. Siuta-Olcha; R. Stachniewicz; A. Święcicki; A. Werner-Juszczuk	Energy Efficiency in Buildings: Toward Climate Neutrality	2024
15	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski	Performance of a Diesel Engine Fueled by Blends of Diesel Fuel and Synthetic Fuel Derived from Waste Car Tires	2024
16	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski	The Assessment of PM2.5 and PM10 Immission in Atmospheric Air in a Climate Chamber during Tests of an Electric Car on a Chassis Dynamometer	2024
17	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; P. Woś	Assessment of CH4 Emissions in a Compressed Natural Gas-Adapted Engine in the Context of Changes in the Equivalence Ratio	2024
18	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	The investigation of auto-ignition properties of 1-butanol–biodiesel blends under various temperatures conditions	2023
19	A. Jaworski; H. Kuszewski; R. Longwic; P. Sander	Assessment of Self-Ignition Properties of Canola Oil–n-Hexane Blends in a Constant Volume Combustion Chamber and Compression Ignition Engine	2023
20	B. Babiarz; A. Jaworski; H. Kuszewski; V. Mateichyk; M. Mądziel; S. Porada; M. Śmieszek; P. Woś	Towards Cleaner Cities: An Analysis of the Impact of Bus Fleet Decomposition on PM and NOX Emissions Reduction in Sustainable Public Transport	2023
21	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; R. Longwic; P. Wojewoda; P. Woś	Assessment of the Effect of Road Load on Energy Consumption and Exhaust Emissions of a Hybrid Vehicle in an Urban Road Driving Cycle—Comparison of Road and Chassis Dynamometer Tests	2023
22	S. Boichenko; L. Chelaydyn; A. Jaworski; V. Ribun; S. Viktor; D. Viktoriia; P. Woś; A. Yakovlieva	Effect of Diethyl Ether Addition on the Properties of Gasoline-Ethanol Blends	2023
23	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Sustainable Public Transport Strategies—Decomposition of the Bus Fleet and Its Influence on the Decrease in Greenhouse Gas Emissions	2022
24	A. Jaworski; K. Lejda	Inżynieria środków transportu: badania, konstrukcja i technologia: wybrane problemy	2022
25	A. Jaworski; K. Lejda	Modelowanie emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodu osobowego w cyklu jezdnym z uwzględnieniem oporu ruchu samochodu	2022
26	K. Balawender; A. Jaworski; P. Woś	Sterowanie wtryskiwaczami wodoru w silniku przepływowym	2022
27	K. Balawender; T. Campisi ; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda; P. Woś	Evaluation of the Effect of Chassis Dynamometer Load Setting on CO2 Emissions and Energy Demand of a Full Hybrid Vehicle	2022
28	M. Bilski; A. Jaworski; K. Lejda	Effect of driving resistances on energy demand and exhaust emission in motor vehicles	2022
29	S. Boichenko; A. Jaworski; K. Lejda; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk	Modern technologies of hydrogen generation and accumulation - analytical overview of theoretical and practical experience	2022
30	S. Boichenko; A. Jaworski; І. Matviyi; I. Shkilniuk; O. Tarasiuk; О. Tselishchev; P. Woś	Міжгалузеві проблеми і системні дослідження в паливно-енергетичному секторі	2022
31	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Development of CO2 Instantaneous Emission Model of Full Hybrid Vehicle with the Use of Machine Learning Techniques	2022
32	A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel	Lubricity of Ethanol-Diesel Fuel Blends-Study with the Four-Ball Machine Method	2021
33	K. Balawender; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; A. Ustrzycki	Assessment of Petrol and Natural Gas Vehicle Carbon Oxides Emissions in the Laboratory and On-Road Tests	2021
34	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; J. Lubas	Effect of temperature on tribological properties of 1-butanol–diesel fuel blends-Preliminary experimental study using the HFRR method	2021
35	M. Jaremcio; A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; P. Woś	Charakterystyka wybranych testów jezdnych stosowanych w badaniach emisji zanieczyszczeń w spalinach silnikowych samochodów osobowych	2021
36	T. Campisi; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; P. Woś	Assessing Vehicle Emissions from a Multi-Lane to Turbo Roundabout Conversion Using a Microsimulation Tool	2021
37	T. Campisi; A. Jaworski; M. Mądziel; G. Tesoriere	The Development of Strategies to Reduce Exhaust Emissions from Passenger Cars in Rzeszow City-Poland A Preliminary Assessment of the Results Produced by the Increase of E-Fleet	2021
38	A. Jaworski	Odwzorowanie oporów ruchu samochodu podczas badań emisji zanieczyszczeń w spalinach na hamowni podwoziowej	2020
39	A. Jaworski; K. Lejda	Systemy i środki transportu: konstrukcja i badania: wybrane zagadnienia	2020
40	A. Jaworski; K. Lejda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak	The Impact of Exhaust Emission from Combustion Engines on the Environment: Modelling of Vehicle Movement at Roundabouts	2020
41	A. Jaworski; K. Lew; P. Wojewoda	Wpływ oddziaływania buspasów na parametry ruchu środków transportu drogowego	2020
42	K. Balawender; A. Jaworski; D. Konieczny; H. Kuszewski; P. Woś	Wykrywanie spalania stukowego w silniku dwupaliwowym	2020
43	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; S. Siedlecka; A. Ustrzycki; E. Zielińska	Modeling of Unburned Hydrocarbon Emission in a Di Diesel Engine Using Neural Networks	2020
44	K. Balawender; M. Jakubowski; A. Jaworski; P. Szymczuk; A. Ustrzycki; P. Woś	Application of Variable Compression Ratio VCR Technology in Heavy-Duty Diesel Engine	2020
45	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; A. Ustrzycki; P. Wojewoda	Analysis of Cold Start Emission from Light Duty Vehicles Fueled with Gasoline and LPG for Selected Ambient Temperatures	2020
46	K. Balawender; M. Jakubowski; M. Jaremcio; A. Jaworski; H. Kuszewski; K. Lejda; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	The Impact of Driving Resistances on the Emission of Exhaust Pollutants from Vehicles with the Spark Ignition Engine Fuelled by Petrol and LPG	2020
47	K. Balawender; M. Jaremcio; A. Jaworski; A. Krzemiński; H. Kuszewski; K. Lew; M. Mądziel; P. Woś	Realizacja cyklu jezdnego w badaniach emisji zanieczyszczeń na hamowni podwoziowej	2020
48	K. Balawender; S. Boichenko; A. Jaworski; H. Kuszewski; M. Mądziel; L. Pavliukh; D. Savostin-Kosiak	Assessment of CO2 emissions and energy consumption during stationary test of vehicle with SI engine powered by different fuels	2020
49	O. Ivanushko; A. Jaworski; A. Loboda; M. Mądziel; D. Savostin-Kosiak; M. Tsiuman	Establishing the regularities of correlation between ambient temperature and fuel consumption by city diesel buses	2020
50	S. Boichenko; A. Jaworski; L. Pavliukh; S. Shamanskyi	Evaluation of the potential of commercial use of microalgae in the world and in Ukraine	2020
51	S. Boichenko; A. Jaworski; M. Mądziel; L. Pavliukh	Comparative assessment of CO2 emissions and fuel consumption in a stationary test of the passenger car running on various fuels	2020
52	S. Boichenko; A. Jaworski; N. Kalmykova; K. Lejda; O. Tarasiuk; O. Vovk	Hydrogen technologies and environmental safety of technosphere: the key points of recent tendencies	2020