Karta przedmiotu

Mechanika ogólna

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Inżynieria środków transportu

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

pierwszego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Diagnostyka i eksploatacja pojazdów samochodowych, Komputerowe projektowanie środków transportu, Logistyka i inżynieria transportu

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Konstrukcji Maszyn

Kod zajęć:

13324

Status zajęć:

obowiązkowy dla programu

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W30 C30 / 4 ECTS / E

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Stanisław Noga

Terminy konsultacji koordynatora:

na stronie: https://snoga.v.prz.edu.pl/konsultacje

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Głównym celem kształcenia jest uzyskanie wiedzy i umiejętności w zakresie opisu statyki, kinematyki i dynamiki nieodkształcalnych ciał materialnych

Ogólne informacje o zajęciach:
Moduł kształcenia "Mechanika ogólna" obejmuje zagadnienia statyki, kinematyki i dynamiki nieodkształcalnych ciał materialnych

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Engel Z., Giergiel J.	Mechanika ogólna. Tom I i II	PWN, Warszawa.	1990
2	Leyko J.	Mechanika ogólna. Tom I i II	PWN, Warszawa.	1997
3	Hendzel Z., Żylski W.	Mechanika ogólna. Cz. I, II i III	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzewowskiej.	2010

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Nizioł J.	Metodyka rozwiązywania zadań z mechaniki	WNT, Warszawa.	2009
2	Hendzel Z., Żylski W.	Mechanika ogólna. Cz. I, II i III	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.	2010
3	Noga S., Strojny P., Witkowski W.	Mechanika Techniczna, Mechanika ogólna, materiały pomocnicze	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.	2015

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Leyko J.	Mechanika ogólna. Tom I i II	PWN, Warszawa.	1997
2	Noga S., Strojny P., Witkowski W.	Mechanika techniczna, Mechanika ogólna, materiały pomocnicze	Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.	2015

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na semestr drugi

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Podstawowa wiedza z Algebry i Rachunku Różniczkowego i Całkowego

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejeętność pozyskiwania informacji z literatury, umiejętność samokształcenia się, umiejętność rozwiązywania układów równań algebraicznych, umiejętność liczenia pochodnych i całek funkcji

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Rozumie potrzeby ciągłego dokształcania się

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	posiada podstawową wiedzę z zakresu statyki nieodkształcalnych ciał materialnych i opanował wymagane zagadnienia w co najmniej 50%	wykład, ćwiczenia rachunkowe	kolokwium, aktywnośc podczas ćwiczeń, egzamin cz. pisemna	K-W02+ K-W04+	P6S-WG
MEK02	posiada podstawową wiedzę z zakresu kinematyki nieodkształcalnych ciał materialnych i opanował wymagane zagadnienia w co najmniej 50%	wykład, ćwiczenia rachunkowe	kolokwium, aktywność podczas ćwiczeń, egzamin cz. pisemna	K-W02+ K-W04+	P6S-WG
MEK03	posiada podstawową wiedzę z zakresu dynamiki nieodkształcalnych ciał materialnych i opanował wymagane zagadnienia w co najmniej 50%	wykład, ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, aktywność podczas ćwiczeń	K-W02+ K-W04+	P6S-WG
MEK04	potrafi pozyskiwać informacje z literatury, posiada umiejętność samokształcenia się i rozumie potrzebę dokształcania się w zakresie mechaniki ogólnej	wykład, ćwiczenia rachunkowe	aktywność podczas ćwiczeń	K-U01+	P6S-UW
MEK05	potrafi rozwiązywać zadania z zakresu statyki, kinematyki i dynamiki wykorzystując metody analityczne i opanował wymagane zagadnienia w co najmniej 50%	ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, kolokwium, aktywność podczas ćwiczeń	K-U07+	P6S-UW
MEK06	potrafi ocenić przydatność rutynowych metod służących do rozwiązywania prostych zadań z zakresu mechaniki ogólnej i opanował wymagane zagadnienia w co najmniej 50%	ćwiczenia rachunkowe	egzamin cz. pisemna, kolokwium, aktywność podczas ćwiczeń	K-U17+	P6S-UW
MEK07	rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się z zakresu mechaniki ogólnej	wykład, ćwiczenia rachunkowe	obserwacja wykonawstwa	K-U20+	P6S-KR

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	Wiadomości wstępne, istota mechaniki ogólnej	W01	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK02	Statyka, aksjomaty statytki, więzy i ich reakcje, wektor siły i jego analityczny zapis	W02	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK03	Zbieżny układ sił, analityczne równania równowagi statycznej, układy statycznie wyznaczalne i niewyznaczalne. Kratownice płaskie, analityczne rozwiązanie kratownicy.	W03, W04	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK04	Moment siły. Moment ogólny układu sił względem bieguna i osi. Moment siły wypadkowej, zmiana bieguna momentu. Teoria par sił.	W05, W06	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK05	Płaski dowolny układ sił, redukcja i równowaga statyczna. Obciążenie skupione i rozłożone.	W07, W08	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK06	Tarcie suche, tarcie cięgien, tarcie toczenia, przykłady. Środki ciężkości brył.	W09, W10	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK07	Analiza przestrzennego dowolnego układu sił. Redukcja i równowaga statyczna	W11, W12	MEK01 MEK04 MEK07
2	TK08	Kinematyka punktu. Wektorowy, współrzędnościowy, naturalny opis ruchu punktu. Równanie toru ruchu punktu, wektor prędkości i przyspieszenia, analityczny zapis wektora prędkości i przyspieszenia.	W13, W14, W15	MEK02 MEK04 MEK07
2	TK09	Kinematyka ciała sztywnego, ruch postępowy i obrotowy bryły. Parametry kątowe i liniowe ruchu. Wektor prędkości i przyspieszenia dowolnego punktu układu.	W16, W17	MEK02 MEK04 MEK07
2	TK10	Analiza ruchu płaskiego ciała sztywnego. Prędkość dowolnego punktu, chwilowy środek prędkości, przyspieszenie dowolnego punktu, twierdzenie p rzutach prędkości.	W18, W19	MEK02 MEK04 MEK07
2	TK11	Dynamika, pojęcia podstawowe, prawa Newtona, siła ciężkości, różniczkowe równania ruchu punktu materialnego, zasada d'Alemberta.	W20, W21	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK12	Energia kinetyczna punktu materialnego, praca siły i układu sił. Twierdzenie o energii.	W22	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK13	Dynamika układu punktów materialnych, środek masy i jego współrzędne, różniczkowe równania ruchu środka masy układu. Energia kinetyczna i praca, twierdzenie o energii układu punktów materialnych.	W23, W24	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK14	Geometria mas, masowe momenty bezwładności, masowe momenty dewiacji, promienie bezwładności, główne i centralne osie bezwładności.	W25	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK15	Wektor krętu układu punktów materialnych określony względem bieguna nieruchomego oraz osi, zmiana tego wektora w czasie.	W26	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK16	Dynamika ciała sztywnego, ruch postępowy bryły, ruch obrotowy bryły, różniczkowe równania ruchu, energia kinetyczna i praca.	W27, W28	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK17	Ruch płaski bryły, różniczkowe równania ruchu, energia kinetyczna i praca.	W29	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK18	Dynamika układu brył. Energia kinetyczna układu brył, praca elementarna i całowita. Zasada równowartości energii kinetycznej i pracy dla układu brył.	W30	MEK03 MEK04 MEK07
2	TK19	Pojęcia podstawowe, wektor sumy, twierdzenie o rzucie wektora sumy, twierdzenie o trzech siłach	C01	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK20	Równowaga statyczna zbieżnych układów sił	C02, C03, C04	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK21	Równowaga statyczna płaskich dowolnych układów sił	C05, C06	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK22	Prawa tarcia w układach mechanicznych	C07, C08	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK23	Równowaga statyczna przestrzennych dowolnych układów sił	C09, C10	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK24	Środki ciężkości brył sztywnych	C11	MEK01 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK25	Kolokwium	C12, C13	MEK05
2	TK26	Analiza ruchu punktu, parametryczne równania ruchu, tor ruchu, wektor prędkości i przyspieszenia, składowe styczne i normalne przyspieszenia	C14, C15	MEK02 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK27	Kinematyka ruchu postępowego i obrotowego bryły sztywnej. Parametry kątowe i liniowe ruchu, wektor prędkości i przyspieszenia dowolnego punktu bryły	C16, C17	MEK02 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK28	Kinematyka ruchu płaskiego bryły sztywnej, wektor prędkości i przyspieszenia wybranego punktu bryły	C18, C19	MEK02 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK29	Kolokwium	C20, C21	MEK05
2	TK30	Różniczkowe równania ruchu punktu materialnego, zadanie proste i odwrotne. Zasada równowartości energii kinetycznej i pracy	C22, C23	MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK31	Dynamika układu punktów materialnych, środek masy i jego współrzędne, różniczkowe równania ruchu środka masy.	C24, C25	MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK32	Różniczkowe równania ruchu postępowego i obrotowego bryły. Energia kinetyczna i praca	C26, C27	MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07
2	TK33	Różniczkowe równania ruchu płaskiego bryły. Energia kinetyczna i praca. Dynamika układu brył. Zasada równowartości energii kinetycznej i pracy	C28, C29, C30	MEK03 MEK04 MEK05 MEK06 MEK07

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 2)	Przygotowanie do ćwiczeń: 8.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 8.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.	Dokończenia/studiowanie zadań: 4.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)	Przygotowanie do konsultacji: 2.00 godz./sem.	Udział w konsultacjach: 2.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 2)	Przygotowanie do egzaminu: 8.00 godz./sem.	Egzamin pisemny: 4.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Do egzaminu może przystąpić student posiadający zaliczenie z ćwiczeń. Egzamin pisemny weryfikuje osiągnięcie przez studenta założonych efektów kształcenia dla modułu zajęć mechanika ogólna (wiedza teoretyczna z zakresu statyki, kinematyki i dynamiki oraz umiejętność rozwiązywania zadań z dynamiki - efekty kształcenia: MEK01, MEK02, MEK03, MEK05, MEK06). W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się indywidualny tryb przeprowadzenia egzaminu.
Ćwiczenia/Lektorat	Zaliczenie na podstawie aktywności na zajęciach oraz pozytywnych ocen z kolokwiów weryfikujących umiejętność rozwiązywania zadań ze statyki i kinematyki (MEK01, MEK02). Na ćwiczeniach weryfikowane są również efekty MEK04 i MEK07. Studenci aktywnie uczestniczący w zajęciach mogą w trybie indywidualnym uzyskać zaliczenie z ćwiczeń.
Ocena końcowa	Ocena końcowa z przedmiotu ustalana jest na podstawie średniej ważonej z wagą 0.4 dla oceny z ćwiczeń i wagą 0.6 dla oceny z egzaminu. Przy ustalaniu ocen końcowych uwzględnia się wyniki z terminów podstawowych i poprawkowych. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się indywidualny tryb uzyskania oceny końcowej z przedmiotu.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	M. Korkosz; S. Noga; T. Rogalski	Analysis of the mechanical limitations of the selected high-speed electric motor	2023
2	S. Noga; D. Nowak; T. Rogalski; P. Rzucidło	The use of vision system to determine lateral deviation from landing trajectory	2023
3	P. Bałon; B. Kiełbasa; S. Noga; E. Rejman; R. Smusz; J. Szostak	Analytical and Numerical Analysis of Injection Pump (Stepped) Shaft Vibrations Using Timoshenko Theory	2022
4	K. Maciejowska; S. Noga; T. Rogalski	Vibration analysis of an aviation engine turbine shaft shield	2021
5	S. Noga; J. Prusik; T. Rogalski; P. Rzucidło	Unmanned aircraft automatic flight control algorithm in an Immelmann manoeuvre	2021
6	W. Kamycki; S. Noga	Application of the Thin Slice Model for Determination of Face Load Distribution along the Line of Contact and the Relative Load Distribution Measured along Gear Root	2020