Karta przedmiotu

Ocena stanu technicznego środków transportu drogowego

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:

2025/2026

Nazwa jednostki prowadzącej studia:

Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa

Nazwa kierunku studiów:

Inżynieria środków transportu

Obszar kształcenia:

nauki techniczne

Profil studiów:

ogólnoakademicki

Poziom studiów:

drugiego stopnia

Forma studiów:

stacjonarne

Specjalności na kierunku:

Diagnostyka i rzeczoznawstwo samochodowe, Ekoinżynieria środków transportu samochodowego, Środki techniczne w logistyce i spedycji

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:

magister inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:

Katedra Pojazdów Samochodowych i Inżynierii Transportu

Kod zajęć:

13218

Status zajęć:

obowiązkowy dla specjalności Środki techniczne w logistyce i spedycji

Układ zajęć w planie studiów:

sem: 2 / W15 L15 P15 / 3 ECTS / Z

Język wykładowy:

polski

Imię i nazwisko koordynatora:

dr hab. inż. prof. PRz Jacek Michalski

Terminy konsultacji koordynatora:

https://jmichals.v.prz.edu.pl/konsultacje

semestr 2:

mgr inż. Dariusz Konieczny

semestr 2:

dr hab. inż. prof. PRz Janusz Lubas

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Celem zajęć jest nauczenie studenta metodyki przeprowadzania oceny stanu technicznego samochodu i interpretacji wyników takich badań, zdobycie pogłębionej wiedzy na ich temat oraz przygotowanie studentów do prowadzenia badań naukowych i do prowadzenia badań symulacyjnych

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla studentów 2 semestru specjalności Środki techniczne w logistyce i spedycji

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć

Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1	Tylicki H., Żółtowski B.	Genezowanie stanu maszyn	Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom.	2012
2	Żółtowski B., Łukasiewicz M., Kołaczyński T.	Techniki informatyczne w badaniach stanu maszyn	Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, Bydgoszcz.	2012
3	Gabryelewicz M.	Podwozia i nadwozia pojazdów samochodowych: budowa, obsługa, diagnostyka i naprawa: kwalifikacja MG.18. T. 1	WKiŁ, Warszawa.	2018
4	Gabryelewicz M.	Podwozia i nadwozia pojazdów samochodowych: budowa, obsługa, diagnostyka i naprawa: kwalifikacja MG.18. T. 2	WKiŁ, Warszawa.	2018
5	Janas L., Michalak E.	Zasady stosowania skali ocen punktowych stanu technicznego i przydatności do użytkowania drogowych	Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP, Oddział w Rzeszowie, Warszawa.	2008
6	Młyńczak M.	Metodyka badań eksploatacyjnych obiektów mechanicznych	Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.	2012
7	Górski K.	Badanie, diagnostyka i warunki dopuszczenia pojazdów samochodowych do ruchu drogowego	Politechnika Radomska, Wydawnictwo, Radom.	2008
8	Konieczny Ł.	Wykorzystanie metod drganiowych w ocenie stanu technicznego mechanicznych i hydropneumatycznych zawieszeń pojazdów samochodowych	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.	2015
9	Orczyk M.	Ocena wewnętrznego i zewnętrznego hałasu miejskiego systemu transportu	Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.	2019
10	Gębura A.	Dozorowanie stanu technicznego węzłów łożyskowych i wybranych elementów transmisji zespołu napędowego	Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa.	2014
11	Żółtowski B.	Metody inżynierii wirtualnej w badaniach stanu, zagrożeń bezpieczeństwa i środowiska eksploatowanych maszyn	Wydawnictwo Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, Bydgoszcz.	2012
12	Gilles T.	Automotive Service. Inspection. Maintenance. Repair	CENGAGE Learning, Australia, Brazil, Mexico, Singapore, United Kingdom, United States.	2014
13	Legutko S.	Eksploatacja maszyn	Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.	2007
14	Nowakowski T.	Niezawodność systemów logistycznych	Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.	2011
15	Biernat A.	Analiza sygnałów diagnostycznych	Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.	2015

Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1	Krawczuk M. [i in.]	Monitorowanie stanu technicznego konstrukcji i ocena jej żywotności	Instytut Maszyn Przepływowych im. Roberta Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Naukowe.	2012
2	Reński A.	Bezpieczeństwo czynne samochodu: zawieszenia oraz układy hamulcowe i kierownicze	Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.	2001
3	Uhl T. (Red.)	Wybrane zagadnienia analizy modalnej konstrukcji mechanicznych	Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB, Kraków.	2010
4	. Matyjewski M.	Analiza i ocena technicznych sposobów zmniejszania skutków wypadków drogowych	Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.	2009
5	Lindstedt P., Sudakowski T., Grądzki R.,	Eksploatacyjna niezawodność maszyny i jej teoretyczne podstawy	Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa.	2016
6	Żółtowski B., Łukaszewicz M.	Diagnostyka drganiowa maszyn	Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji PIB, Radom.	2012
7	Będkowski L., Dąbrowski T.	Podstawy eksploatacji. Część II. Podstawy niezawodności eksploatacyjnej	Redakcja Wydawnictw Wojskowej Akademii Technicznej, Warszawa.	2006
8	Witaszek M.	Metody diagnozowania, napraw i regeneracji wybranych części pojazdów mechanicznych: laboratorium Cz 1	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.	2014
9	Antoszewski B., Żurawski W.	Przewodnik do ćwiczeń laboratoryjnych z eksploatacji maszyn	Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce.	2013
10	Duer S.W.	Inteligentny system wspomagający proces odnawiania cech eksploatacyjnych w złożonych obiektach technicznych	Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin.	2012
11	Gustof P.	Badania techniczne z diagnostyką pojazdów samochodowych	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.	2013

Literatura do samodzielnego studiowania
1	Gabryelewicz M.	Podwozia i nadwozia pojazdów samochodowych: podstawy budowy, diagnozowania i naprawy	WKiŁ, Warszawa.	2015
2	Ścieszka S. F., Żołnierz M.	Eksploatacja maszyn: budowa systemu i zarządzanie systemem eksploatacji. Cz. 2, Budowa systemu i zarządzania systemem eksploatacji	Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.	2012

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Rejestracja na 2 semestr specjalności

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Student powinien posiadać wiedzę w zakresie realizowanym w ramach przedmiotów poprzedzających

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność analizy i pozyskiwania danych z literatury

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student rozumie konieczność samokształcenia i dokształcania

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK	Student, który zaliczył zajęcia	Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia	Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia	Związki z KEK	Związki z PRK
MEK01	Celem zajęć jest nauczenie studenta metodyki przeprowadzania oceny stanu technicznego samochodu i interpretacji wyników takich badań.	wykład, laboratorium, projekt indywidualny	raport pisemny, raport pisemny, zaliczenie cz. ustna, sprawozdanie z projektu	K-W05+ K-W06+ K-U07+++ K-K02+	P7S-KR P7S-UW P7S-WK

Treści kształcenia dla zajęć

Sem.	TK	Treści kształcenia	Realizowane na	MEK
2	TK01	1. Degradacja stanu technicznego środków transportu drogowego: cechy funkcjonalne, konstrukcyjne, obsługowe i diagnostyczne. Zmiany ewolucyjne środków transportu drogowego: analiza uszkodzeń, szacowanie przyczyn uszkodzeń. 2. Badanie zdarzeń eksploatacyjnych, analiza uszkodzeń i wyznaczenie najbardziej awaryjnych układów i zespołów pojazdu mechanicznego za pomocą funkcji przetrwania oraz parametru kształtu (zróżnicowanie niezawodności) i skali (czas/przebieg 62,5% obiektów do awarii) rozkładu Weibull’a ich trwałości do pierwszego uszkodzenia. 3. Analiza uszkadzalności pojazdów samochodowych za pomocą ilości uszkodzeń na 1000 pojazdu na podstawie publikacji TÜV, ADAC oraz DEKRA. Klasyfikacja stanu: zdatność funkcjonalna, zdatność zadaniowa. Ocena stanu użytkowego i obsługowego. Modele diagnostyczne: strukturalne, funkcjonalne, badawcze. Algorytmy generowania stanu: sytuacyjne, eksperckie, symptomowe - programy komputerowe. 4. Metody wyznaczenia zbioru parametrów stanu środka transportu: metoda maksymalnej względnej zmiany parametru, metoda korelacji wartości parametru diagnostycznego ze stanem maszyny, metoda maksymalnej pojemności informacji parametru diagnostycznego. System generowania stanu środków transportu drogowego: dedykowane reguły wnioskowania. 5. Generowanie stanu w dedykowanym systemie. Procedury generowania stanu: wyznaczenie generowanych wartości, aproksymacja wartości, szacowanie przyczyn uszkodzenia. 6. Systemy informatyczne badań identyfikacyjnych: układy pomiarowe, czujniki, sposoby pomiarowe, obiekt wyniki badań, wybór punktów odbioru sygnału, opracowanie wyników. Źródła procesów i modele obserwacji zjawisk drganiowych, akustycznych, cieplnych, użytkowych we wnioskowaniu diagnostycznym. 7. System monitorowania konstrukcji i detekcji uszkodzeń konstrukcji mechanicznych w oparciu o: wibrotermografię, fale Lamba, pomiar impedancji, pomiary wizyjne, filtr modalny, metody wizyjne, termografię, zjawiska propagacji fali sprężystej. 8. Identyfikacja prosta: test harmoniczny, test przypadkowy, test impulsowy. Analiza modalna: teoretyczna, eksperymentalna, eksploatacyjna. Eksperyment diagnostyczny: czynny, bierny, bierno-czynny oraz metody statystyczne: metoda OPTIMUM, metoda SVD. 9. Modele przyczynowo skutkowe. Rozpoznanie stanu środków transportu drogowego: algorytm procesu, akwizycja danych, ocena stanu, geneza stanu (ustalenie przyczyny zlokalizowanego stanu), prognozowanie stanu. 10. Wartości graniczne symptomów stanu. Statystyczne procedury prognozowania terminu kolejnego badania stanu maszyny. 11. Metoda symptomowa określenia terminu kolejnego diagnozowania. Wskaźniki ekonomicznej efektywności diagnozowania. 12. Monitorowanie i generowanie stan techniczny pojazdu. Koszty transportu, pojazdami o różnych normach emisji spalin, w krajowym oraz międzynarodowym transporcie drogowym dla wybranych relacji przewozu - korzyści dla przewoźnika wynikające ze zmiany taboru o normie emisji spalin EURO 3 na tabor spełniający normę minimum EURO 5. 13. Ocena stan ogumienia samochodu oraz jego poprawności założona. Poprawność działania oświetlenia, układu hamulcowego, amortyzatorów. Metodyka sprawdzenia szczelność i braku wycieku smarów i płynów eksploatacyjnych. Pomiar czystość spalin, zadymienia i zapachu powierzchni ładunkowej. 14. Metody sprawdzenie czy kierowca używa oleju opałowego do jazdy samochodem. Kontrola techniczna wszelkiego rodzaju luzów: w układzie kierowniczym, łożyskach, przekładniach, połączeniach ślizgowych oraz poziom hałasu emitowany przez układ wydechowy. Kondycja technicznej układu wydechowego i zmian jego konstrukcji (tubing). Sprawdzenie przepuszczalności światła przez szyby. 15. Stan zespołów i systemów bezpieczeństwa technicznego pojazdu: EBD, ABS, EHB, ASR, EDS, EDC, ESP, ADS, CCS, ACC, DLWR, retarder, ogranicznik prędkości. Wyposażenie i stan techniczny w transporcie materiałów niebezpiecznych zgodne z wytycznymi zawartymi w przepisach ustawy.	W01-W08, L01-L08, P01-P08	MEK01

Nakład pracy studenta

Forma zajęć	Praca przed zajęciami	Udział w zajęciach	Praca po zajęciach
Wykład (sem. 2)	Przygotowanie do kolokwium: 1.00 godz./sem.	Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Uzupełnienie/studiowanie notatek: 1.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 3.00 godz./sem.
Laboratorium (sem. 2)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem.	Dokończenia/wykonanie sprawozdania: 5.00 godz./sem.
Projekt/Seminarium (sem. 2)		Godziny kontaktowe: 15.00 godz./sem..	Wykonanie projektu/dokumentacji/raportu: 10.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 2)
Zaliczenie (sem. 2)	Przygotowanie do zaliczenia: 10.00 godz./sem.	Zaliczenie pisemne: 2.00 godz./sem. Zaliczenie ustne: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć	Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład	Kolokwium pisemne z treści każdego wykładu, pod jego koniec, z możliwością korzystania z notatek wykładu. Kolokwium zaliczeniowe z całego przedmiotu pod koniec semestru (alternatywnie do wyboru).
Laboratorium	Zaliczenie laboratorium następuje na podstawie: aktywnego udziału w zajęciach, wykonania wymaganych zadań, opracowania wyników w formie sprawozdań, pozytywnych ustnych odpowiedzi z zakresu laboratorium.
Projekt/Seminarium	Zaliczenie projektu następuje na podstawie: aktywnego udziału w zajęciach, wykonania wymaganych zadań, opracowania wyników w formie sprawozdań, pozytywnych ustnych odpowiedzi z zakresu projektu.
Ocena końcowa	Ocena: (średnia z zaliczenia wykładu pisemnego)0.6 + (średnia z oceny projektu+laboratorium)0.4

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1	J. Michalski; P. Woś	Gotowość techniczna pojazdów publicznego transportu zbiorowego z napędem elektrycznym BEB oraz zasilanych CNG i ON - ocena metodą studium przypadku	2022
2	J. Michalski; P. Woś	Ocena techniczna i środowiskowa cyklu życia pojazdów konwencjonalnych i elektrycznych-przegląd literatury	2020