Karta przedmiotu
Tworzywa na formy odlewnicze
Podstawowe informacje o zajęciach
Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Mechanika i budowa maszyn
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Inżynieria napędów pojazdów samochodowych, Inżynieria odlewnictwa, Inżynieria odnawialnych źródeł energii, Inżynieria pojazdów samochodowych, Inżynieria spawalnictwa, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Programowanie i automatyzacja obróbki, Przetwórstwo tworzyw i kompozytów polimerowych
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Odlewnictwa i Spawalnictwa
Kod zajęć:
12135
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Inżynieria odlewnictwa
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 7 / W15 L30 / 5 ECTS / E
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
dr inż. Magdalena Radoń
Imię i nazwisko koordynatora 2:
prof. dr hab. inż. Antoni Orłowicz
Imię i nazwisko koordynatora 3:
dr hab. inż. prof. PRz Marek Mróz
semestr 7:
mgr inż. Patryk Rąb
semestr 7:
dr inż. Bogdan Kupiec
Cel kształcenia i wykaz literatury
Główny cel kształcenia:
Celem modułu jest uzyskanie wiedzy podstawowej z zakresu badań własności materiałów oraz tworzyw formierskich.
Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla specjalności inżynieria odlewnictwa. Moduł obejmuje zagadnienia badań materiałów i tworzyw formierskich.
Materiały dydaktyczne:
Instrukcje do ćwiczeń.
Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
| 1 | Lewandowski L. | Przygotowanie form odlewniczych. Masy formierskie i rdzeniowe. | Skrypt AGH. | 1997 |
| 2 | Lewandowski L. | Materiały formierskie. Badania. Cz.1 | Skrypt nr 1232 AGH. Kraków. | 1990 |
| 3 | Lewandowski L. | Materiały formierskie. Badania. Cz. 2. | Skrypt nr 1233 AGH. Kraków. | 1990 |
| 4 | Opiekun Z., Orłowicz W., Stachowicz F.: Techniki wytwarzania. Skrypt Politechniki Rzeszowskiej, Rzes | - | -. | - |
| 5 | Orłowicz W.: Laboratorium. Odlewnictwa. Skrypt Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1987. | - | -. | - |
| 1 | Opiekun Z., Orłowicz W., Stachowicz F.: Techniki wytwarzania. Skrypt Politechniki Rzeszowskiej, Rzes | - | -. | - |
| 2 | Orłowicz W.: Laboratorium. Odlewnictwa. Skrypt Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1987. | - | -. | - |
| 3 | Major-Gabryś K | Odlewnicze masy formierskie i rdzeniowe przyjazne dla środowiska | WydawnictwoAFE. | 2016 |
| 1 | Poradniki Inżyniera | Odlewnictwo cz. I i II | WNT. | 2016 |
Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych
Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na semestr 7.
Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Podstawowa wiedza z zakresu odlewnictwa.
Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Umiejętność pracy w zespole.
Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student rozumie potrzebę dokształcania się i podnoszenia kwalifikacji.
Efekty kształcenia dla zajęć
| MEK | Student, który zaliczył zajęcia | Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia | Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia | Związki z KEK | Związki z PRK |
|---|---|---|---|---|---|
| MEK01 | Posiada pogłębioną wiedzę podstawową z zakresu badań własności tworzyw formierskich. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, obserwacja wykonawstwa |
K-W03+++ K-W04+++ K-W14+ K-U16++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK02 | Student zna i rozumie podstawowe pojęcia związane z masami formierskimi i rdzeniowymi. | wykład, laboratorium | kolokwium, obserwacja wykonawstwa |
K-W04++ K-U17++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK03 | Ma wiedzę i orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwoju technologii i przemysłu odlewniczego | wykład | egzamin cz. pisemna |
K-W14++ K-U16+++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK04 | Ma umiejętność syntetycznego spojrzenia na oddziaływanie czynników technologicznych całego procesu odlewniczego na jakość odlewów oraz podejmowania działań technologicznych dla podwyższenia jakości produkowanych asortymentów odlewów. | wykład, laboratorium | egzamin cz. pisemna, obserwacja wykonawstwa |
K-U18++ K-K03+++ |
P6S-UO P6S-UW |
Treści kształcenia dla zajęć
| Sem. | TK | Treści kształcenia | Realizowane na | MEK |
|---|---|---|---|---|
| 7 | TK01 | W1-W3 | MEK01 MEK02 MEK03 | |
| 7 | TK02 | W4-W6 | MEK01 MEK02 MEK04 | |
| 7 | TK03 | W7-W9 | MEK01 MEK03 MEK04 | |
| 7 | TK04 | W10-W12 | MEK01 MEK02 MEK03 | |
| 7 | TK05 | W13-W15 | MEK01 MEK02 MEK03 | |
| 7 | TK06 | L1-L8 | MEK01 MEK04 | |
| 7 | TK07 | L9-L12 | MEK01 MEK04 | |
| 7 | TK08 | L13-L16 | MEK01 MEK02 | |
| 7 | TK09 | L17-L20 | MEK01 MEK02 | |
| 7 | TK10 | L21-L24 | MEK01 MEK04 | |
| 7 | TK11 | L25-L27 | MEK01 MEK04 | |
| 7 | TK12 | L28-L30 | MEK01 MEK02 MEK04 |
Nakład pracy studenta
| Forma zajęć | Praca przed zajęciami | Udział w zajęciach | Praca po zajęciach |
|---|---|---|---|
| Wykład (sem. 7) | Przygotowanie do kolokwium:
15.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
15.00 godz./sem. |
Uzupełnienie/studiowanie notatek:
15.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 15.00 godz./sem. |
| Laboratorium (sem. 7) | Przygotowanie do laboratorium:
10.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
30.00 godz./sem. |
Dokończenia/wykonanie sprawozdania:
10.00 godz./sem. |
| Konsultacje (sem. 7) | Przygotowanie do konsultacji:
5.00 godz./sem. |
Udział w konsultacjach:
2.00 godz./sem. |
|
| Egzamin (sem. 7) | Przygotowanie do egzaminu:
10.00 godz./sem. |
Egzamin pisemny:
1.00 godz./sem. |
Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej
| Forma zajęć | Sposób wystawiania oceny podsumowującej |
|---|---|
| Wykład | Egzamin pisemny z wykładów weryfikuje osiągnięcie modułowego efektu kształcenia MEK01, MEK02, MEK03 i MEK04. Kryteria weryfikacji efektów: na ocenę 3.0 student uzyskuje 60-67% poprawnych odpowiedzi z pracy pisemnej, na ocenę 3.5 student uzyskuje 68-75%, na ocenę 4.0 student uzyskuje 76-83%, na ocenę 4.5 student uzyskuje 84-91%, na ocenę 5.0 student uzyskuje powyżej 92%, |
| Laboratorium | Ocena za poprawne wykonane ćwiczenie, pozytywnie zaliczone sprawozdania z każdego tematu ćwiczeń laboratoryjnych. Wykonane sprawozdania oraz referat pisemny weryfikują osiągnięcie modułowego efektu MEK01, MEK02 i MEK04. Na ocenę 3 potrafi rozróżnić i opisać materiały wykorzystywane przy formach jednorazowych na ocenę 4 nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagane na ocenę 3, ale również potrafi poprawnie wykonać badnaie wilgotności mas formierskich na ocenę 5.0 nie tylko osiągnął poziom wiedzy i umiejętności wymagane na ocenę 4, ale również potrafi poprawnie przeprowadzić badanie mas formierskich oraz oznaczenie składu ziarnowego |
| Ocena końcowa | Ocena końcowa składa się z 60% oceny z wykładu, 40% oceny z laboratorium |
Przykładowe zadania
Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)
Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)
Inne
(-)
Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie
Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak
| 1 | A. Dec; A. Orłowicz; P. Sobolewska | Mikrostruktura złączy spawanych wymiennika ciepła, zbiornika procesowego ze stali AISI 304L i AISI 316L | 2025 |
| 2 | A. Jakubus; M. Mróz; M. Nadolski; M. Soiński; G. Stradomski | The Effect of Austempering Temperature on the Matrix Morphology and Thermal Shock Resistance of Compacted Graphite Cast Iron | 2025 |
| 3 | B. Kupiec; M. Radoń | Cavitation erosion resistance tests of WCCoCr and CrCNi coatings sprayed using the APS method | 2025 |
| 4 | M. Jacek-Burek; M. Mróz | Improving Cavitation Wear Resistance of Cast Iron Valve Castings by Applying Austenitic Steel Overlays | 2025 |
| 5 | M. Mróz; P. Rąb | Evaluation of the Quality of the Connection Between ZrO2-Y2O3 Coating With NiAl Interlayer and AlSi7Mg Alloy Casting Using the Scratch Test Method | 2025 |
| 6 | M. Mróz; S. Olszewska | Scratch Test Studies on the Connection of Al2O3+40%TiO2 Coating with AZ91 Alloy Casting | 2025 |
| 7 | B. Kupiec; Z. Opiekun; M. Radoń | Research into the Structure and Adhesion of WCCoCr Coatings Plasma-Sprayed onto Castings of AlSi Alloy Plates | 2024 |
| 8 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Radoń; G. Wnuk | Sposób kształtowania struktury geometrycznej powierzchni żeliwa, zwłaszcza powierzchni odlewów motoryzacyjnych | 2024 |
| 9 | M. Lenik; A. Orłowicz; M. Radoń; G. Wnuk | Usage of the Cast Iron Cylindrical Liner in an Automobile Engine Block | 2024 |
| 10 | A. Dec; A. Orłowicz | Problematyka automatyzacji procesu wytwarzania wymienników ciepła na zbiornikach procesowych | 2023 |
| 11 | B. Kucel; M. Mróz; S. Olszewska; P. Rąb | Study of the TIG Welding Process of Thin-Walled Components Made of 17-4 PH Steel in the Aspect of Weld Distortion Distribution | 2023 |
| 12 | H. Krawiec; J. Lelito; M. Mróz; M. Radoń | Influence of Heat Treatment Parameters of Austempered Ductile Iron on the Microstructure, Corrosion and Tribological Properties | 2023 |
| 13 | M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Equivalent Heat Load Test on Hot Aircraft Engine Components | 2023 |
| 14 | M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Tuleja cylindrowa, grupa tłokowo-cylindrowa silnika spalinowego oraz sposób kształtowania mikrostruktury i struktury geometrycznej powierzchni tej tulei cylindrowej | 2023 |
| 15 | M. Mróz; P. Rąb | Evaluation of the Possibility of Applying Thermal Barrier Coatings to AlSi7Mg Alloy Castings | 2023 |
| 16 | M. Mróz; S. Olszewska; P. Rąb | Evaluation of the Possibility to Improve the Scratch Resistance of the AZ91 Alloy by Applying a Coating | 2023 |
| 17 | R. Czech; A. Dec; B. Kupiec; M. Mróz; J. Pikuła; M. Spólnik; M. Węglowski | Zastosowanie symulacji numerycznej w procesie doskonalenia technologii spawania den zbiorników magazynowych w aspekcie minimalizacji ich odkształceń spawalniczych | 2023 |
| 18 | R. Czech; A. Dec; B. Kupiec; M. Mróz; P. Rąb; M. Spólnik | Numerical and Physical Simulation of MAG Welding of Large S235JRC+N Steel Industrial Furnace Wall Panel | 2023 |
| 19 | B. Kupiec; M. Mróz; M. Radoń; M. Urbańczyk | Problems of HLAW Hybrid Welding of S1300QL Steel | 2022 |
| 20 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Radoń; G. Wnuk | Żeliwo szare na odlewy motoryzacyjne | 2022 |
| 21 | M. Kawiński; M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | The Effect of Sulphur Content on the Microstructure of Vermicular Graphite Cast Iron | 2022 |
| 22 | M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Calorimetric Method for the Testing of Thermal Coefficients of the TIG Process | 2022 |
| 23 | M. Mróz | Wybrane aspekty nadtapiania odlewów ze stopów aluminium-krzem | 2022 |
| 24 | A. Dec; Z. Opiekun; M. Radoń | Structural analysis of sheet nickel welded joints | 2021 |
| 25 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; O. Markowska; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Radoń; A. Trytek; M. Tupaj | Urządzenie do zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na wymienniki ciepła kotłów energetycznych oraz sposób zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na wymienniki ciepła kotłów energetycznych | 2021 |
| 26 | M. Kawiński; M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Influence of Microstructure and Heat Transfer Surface on the Thermal Power of Cast Iron Heat Exchangers | 2021 |
| 27 | M. Mróz; A. Orłowicz | Sposób zmniejszania udziału ferrytu Widmanstättena w złączu spawanym elementów konstrukcyjnych wykonanych ze stali niskowęglowej | 2021 |
| 28 | M. Mróz; A. Orłowicz | Sposób zmniejszania udziału martenzytu oraz ferrytu Widmanstättena w dwuimiennym stalowym złączu spawanych elementów konstrukcyjnych | 2021 |
| 29 | M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Sposób podwyższania wysokocyklowej wytrzymałości zmęczeniowej odlewów ze stopu kobaltu | 2021 |
| 30 | M. Mróz; Z. Opiekun; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Sposób podwyższania żarowytrzymałości czasowej odlewów ze stopu kobaltu, zwłaszcza turbin gazowych | 2021 |
| 31 | O. Markowska; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Urządzenie do zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na gorące elementy silników lotniczych oraz sposób zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na gorące elementy silników lotniczych z wykorzystaniem tego urządzenia | 2021 |
| 32 | A. Dolata; A. Dziedzic; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | A Study on Material Properties of Intermetallic Phases in a Multicomponent Hypereutectic Al-Si Alloy with the Use of Nanoindentation Testing | 2020 |
| 33 | A. Dolata; M. Dyzia; M. Jacek-Burek; M. Mróz | Scratch Testing of AlSi12/SiCp Composite Layer with High Share of Reinforcing Phase Formed in the Centrifugal Casting Process | 2020 |
| 34 | A. Dolata; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj; G. Wnuk | The Effect of Cooling Conditions on Martensite Transformation Temperature and Hardness of 15% Cr Chromium Cast Iron | 2020 |
| 35 | M. Jacek-Burek; M. Kawiński; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Radoń; M. Tupaj | The Effect of Structure on Thermal Power of Cast-iron Heat Exchangers | 2020 |
| 36 | M. Kawiński; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Tupaj | Ultrasonic Testing of Vermicular Cast Iron Microstructure | 2020 |
| 37 | M. Kawiński; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Ductile Cast Iron Microstructure Adjustment by Means of Heat Treatment | 2020 |