Karta przedmiotu
Krystalizacja stopów
Podstawowe informacje o zajęciach
Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Mechanika i budowa maszyn
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
pierwszego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Inżynieria napędów pojazdów samochodowych, Inżynieria odlewnictwa, Inżynieria odnawialnych źródeł energii, Inżynieria pojazdów samochodowych, Inżynieria spawalnictwa, Komputerowo wspomagane wytwarzanie, Napędy mechaniczne, Programowanie i automatyzacja obróbki, Przetwórstwo tworzyw i kompozytów polimerowych
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Odlewnictwa i Spawalnictwa
Kod zajęć:
12128
Status zajęć:
obowiązkowy dla specjalności Inżynieria odlewnictwa
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 6 / W15 L30 / 2 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora 1:
prof. dr hab. inż. Antoni Orłowicz
Imię i nazwisko koordynatora 2:
dr inż. Magdalena Radoń
Imię i nazwisko koordynatora 3:
dr hab. inż. prof. PRz Marek Mróz
Cel kształcenia i wykaz literatury
Główny cel kształcenia:
Uzyskanie wiedzy z zakresu krystalizacji metali i stopów odlewniczych.
Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obowiązkowy dla specjalności Inżynieria Odlewnictwa. Moduł obejmuje zagadnienia z tematyki krystalizacji metali i stopów.
Materiały dydaktyczne:
Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych.
Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
| 1 | Dobrzański L. | Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo | WNT. | 2002 |
| 2 | Fraś E. | Krystalizacja metali i stopów | PWN. | 2000 |
| 3 | S. Skrzypek, K. Przybyłowicz | Inżynieria metali i technologie materiałowe | -. | 2019 |
| 1 | Opiekun Z., Orłowicz W., Stachowicz F. | Techniki wytwarzania | ofic.wyd. Politechniki Rzeszowskiej. | 2015 |
| 2 | Orłowicz W. | Laboratorium. Odlewnictwo. Skrypt. | ofic.wyd.Politechniki Rzeszoweskiej. | 2016 |
| 1 | S. J. Skrzypek, K.Przybyłowicz | Inżynieria metali i ich stopów | wyd. AGH. | 2011 |
Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych
Wymagania formalne:
Student zarejestrowany na semestr 6.
Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
wiedza podstawowa z zakresu technik wytwarzania, odlewnictwa, materiałoznawstwa, przemian fazowych w stopach odlewniczych
Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
umiejętność pracy w zespole
Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Student rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się.
Efekty kształcenia dla zajęć
| MEK | Student, który zaliczył zajęcia | Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia | Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia | Związki z KEK | Związki z PRK |
|---|---|---|---|---|---|
| MEK01 | Ma uporządkowaną wiedzę z zakresu metod otrzymywania, procesów technologicznych i właściwości eksploatacyjnych materiałów inżynierskich. | wykład | kolokwium, referat pisemny |
K-W04+++ K-W07+++ |
P6S-WG |
| MEK02 | Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia społecznych, ekonomicznych i innych pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej oraz ich uwzględniania w praktyce inżynierskiej; zna podstawowe zasady bezpieczeństwa dotyczące eksploatacji materiałów. | wykład | kolokwium |
K-W07+ K-U10+ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK03 | Zna zasady projektowania materiałowego produktów o złożonej strukturze i właściwościach użytkowych. | wykład, laboratorium | kolokwium |
K-W04+++ K-U08+++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK04 | Potrafi zaprojektować, wytworzyć i scharakteryzować materiał o założonych właściwościach użytkowych. | laboratorium | referat pisemny, obserwacja wykonawstwa |
K-W04+++ K-W14++ K-U17+++ |
P6S-UW P6S-WG |
| MEK05 | Ma świadomość odpowiedzialności za prace oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w grupie i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania. | laboratorium | obserwacja wykonawstwa |
K-U08+ K-U10++ |
P6S-UW |
Treści kształcenia dla zajęć
| Sem. | TK | Treści kształcenia | Realizowane na | MEK |
|---|---|---|---|---|
| 6 | TK01 | W1,W2,W3 | MEK01 MEK03 | |
| 6 | TK02 | W4,W5,W6 | MEK01 MEK02 | |
| 6 | TK03 | W7,W8,W9 | MEK01 MEK02 | |
| 6 | TK04 | W10,W11,W12 | MEK01 MEK03 | |
| 6 | TK05 | W13,W14,W15 | MEK01 MEK02 | |
| 6 | TK06 | L01 - L07 | MEK03 MEK04 MEK05 | |
| 6 | TK07 | L08 - L13 | MEK03 MEK04 MEK05 | |
| 6 | TK08 | L14- L19 | MEK03 MEK04 MEK05 | |
| 6 | TK09 | L20 - L25 | MEK03 MEK04 MEK05 | |
| 6 | TK10 | L26 - L30 | MEK03 MEK04 MEK05 |
Nakład pracy studenta
| Forma zajęć | Praca przed zajęciami | Udział w zajęciach | Praca po zajęciach |
|---|---|---|---|
| Wykład (sem. 6) | Przygotowanie do kolokwium:
2.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
15.00 godz./sem. |
Uzupełnienie/studiowanie notatek:
2.00 godz./sem. Studiowanie zalecanej literatury: 2.00 godz./sem. |
| Laboratorium (sem. 6) | Przygotowanie do laboratorium:
2.00 godz./sem. Przygotowanie do kolokwium: 2.00 godz./sem. |
Godziny kontaktowe:
30.00 godz./sem. |
Dokończenia/wykonanie sprawozdania:
4.00 godz./sem. |
| Konsultacje (sem. 6) | |||
| Zaliczenie (sem. 6) |
Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej
| Forma zajęć | Sposób wystawiania oceny podsumowującej |
|---|---|
| Wykład | Praca pisemna z wykładów weryfikuje osiągnięcie efektu kształcenia MEK01, MEK02 i MEK03. Kryteria weryfikacji: na ocenę 3.0 student uzyskuje 60-67% poprawnych odpowiedzi z pracy pisemnej, na ocenę 3.5 student uzyskuje 68-75%, na ocenę 4.0 student uzyskuje 76-83%, na ocenę 4.5 student uzyskuje 84-91%, na ocenę 5.0 student uzyskuje powyżej 92%. |
| Laboratorium | Student uzyskuje zaliczenie z laboratorium na podstawie 100% frekwencji na zajęciach oraz po zaliczeniu na ocenę sprawozdań ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, zgodnie z przewidzianym harmonogramem, które weryfikują efekty kształcenia MEK03, MEK04 i MEK05. Kryteria weryfikacji efektów kształcenia: sprawozdanie na ocenę 3.0 - w stopniu minimalnym akceptowalnym potwierdza osiągnięcie efektu MEK04 i MEK05, sprawozdanie na ocenę 4.0 - w stopniu rozszerzonym przeciętnym potwierdza osiągnięcie efektu MEK03, MEK04 i MEK05, sprawozdanie na ocenę 5.0 - w stopniu ponad przeciętnym, wyróżniającym potwierdza osiągnięcie efektu MEK03, MEK04 i MEK05. |
| Ocena końcowa | Na ocenę końcową składa się 70% oceny z wykładu i 30% średniej oceny sprawozdań z laboratorium. |
Przykładowe zadania
Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)
Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)
Inne
(-)
Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie
Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak
| 1 | A. Dec; A. Orłowicz; P. Sobolewska | Mikrostruktura złączy spawanych wymiennika ciepła, zbiornika procesowego ze stali AISI 304L i AISI 316L | 2025 |
| 2 | A. Jakubus; M. Mróz; M. Nadolski; M. Soiński; G. Stradomski | The Effect of Austempering Temperature on the Matrix Morphology and Thermal Shock Resistance of Compacted Graphite Cast Iron | 2025 |
| 3 | B. Kupiec; M. Radoń | Cavitation erosion resistance tests of WCCoCr and CrCNi coatings sprayed using the APS method | 2025 |
| 4 | M. Jacek-Burek; M. Mróz | Improving Cavitation Wear Resistance of Cast Iron Valve Castings by Applying Austenitic Steel Overlays | 2025 |
| 5 | M. Mróz; P. Rąb | Evaluation of the Quality of the Connection Between ZrO2-Y2O3 Coating With NiAl Interlayer and AlSi7Mg Alloy Casting Using the Scratch Test Method | 2025 |
| 6 | M. Mróz; S. Olszewska | Scratch Test Studies on the Connection of Al2O3+40%TiO2 Coating with AZ91 Alloy Casting | 2025 |
| 7 | B. Kupiec; Z. Opiekun; M. Radoń | Research into the Structure and Adhesion of WCCoCr Coatings Plasma-Sprayed onto Castings of AlSi Alloy Plates | 2024 |
| 8 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Radoń; G. Wnuk | Sposób kształtowania struktury geometrycznej powierzchni żeliwa, zwłaszcza powierzchni odlewów motoryzacyjnych | 2024 |
| 9 | M. Lenik; A. Orłowicz; M. Radoń; G. Wnuk | Usage of the Cast Iron Cylindrical Liner in an Automobile Engine Block | 2024 |
| 10 | A. Dec; A. Orłowicz | Problematyka automatyzacji procesu wytwarzania wymienników ciepła na zbiornikach procesowych | 2023 |
| 11 | B. Kucel; M. Mróz; S. Olszewska; P. Rąb | Study of the TIG Welding Process of Thin-Walled Components Made of 17-4 PH Steel in the Aspect of Weld Distortion Distribution | 2023 |
| 12 | H. Krawiec; J. Lelito; M. Mróz; M. Radoń | Influence of Heat Treatment Parameters of Austempered Ductile Iron on the Microstructure, Corrosion and Tribological Properties | 2023 |
| 13 | M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Equivalent Heat Load Test on Hot Aircraft Engine Components | 2023 |
| 14 | M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Tuleja cylindrowa, grupa tłokowo-cylindrowa silnika spalinowego oraz sposób kształtowania mikrostruktury i struktury geometrycznej powierzchni tej tulei cylindrowej | 2023 |
| 15 | M. Mróz; P. Rąb | Evaluation of the Possibility of Applying Thermal Barrier Coatings to AlSi7Mg Alloy Castings | 2023 |
| 16 | M. Mróz; S. Olszewska; P. Rąb | Evaluation of the Possibility to Improve the Scratch Resistance of the AZ91 Alloy by Applying a Coating | 2023 |
| 17 | R. Czech; A. Dec; B. Kupiec; M. Mróz; J. Pikuła; M. Spólnik; M. Węglowski | Zastosowanie symulacji numerycznej w procesie doskonalenia technologii spawania den zbiorników magazynowych w aspekcie minimalizacji ich odkształceń spawalniczych | 2023 |
| 18 | R. Czech; A. Dec; B. Kupiec; M. Mróz; P. Rąb; M. Spólnik | Numerical and Physical Simulation of MAG Welding of Large S235JRC+N Steel Industrial Furnace Wall Panel | 2023 |
| 19 | B. Kupiec; M. Mróz; M. Radoń; M. Urbańczyk | Problems of HLAW Hybrid Welding of S1300QL Steel | 2022 |
| 20 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Radoń; G. Wnuk | Żeliwo szare na odlewy motoryzacyjne | 2022 |
| 21 | M. Kawiński; M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | The Effect of Sulphur Content on the Microstructure of Vermicular Graphite Cast Iron | 2022 |
| 22 | M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Calorimetric Method for the Testing of Thermal Coefficients of the TIG Process | 2022 |
| 23 | M. Mróz | Wybrane aspekty nadtapiania odlewów ze stopów aluminium-krzem | 2022 |
| 24 | A. Dec; Z. Opiekun; M. Radoń | Structural analysis of sheet nickel welded joints | 2021 |
| 25 | M. Jacek-Burek; B. Kupiec; O. Markowska; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Radoń; A. Trytek; M. Tupaj | Urządzenie do zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na wymienniki ciepła kotłów energetycznych oraz sposób zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na wymienniki ciepła kotłów energetycznych | 2021 |
| 26 | M. Kawiński; M. Lenik; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Influence of Microstructure and Heat Transfer Surface on the Thermal Power of Cast Iron Heat Exchangers | 2021 |
| 27 | M. Mróz; A. Orłowicz | Sposób zmniejszania udziału ferrytu Widmanstättena w złączu spawanym elementów konstrukcyjnych wykonanych ze stali niskowęglowej | 2021 |
| 28 | M. Mróz; A. Orłowicz | Sposób zmniejszania udziału martenzytu oraz ferrytu Widmanstättena w dwuimiennym stalowym złączu spawanych elementów konstrukcyjnych | 2021 |
| 29 | M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Sposób podwyższania wysokocyklowej wytrzymałości zmęczeniowej odlewów ze stopu kobaltu | 2021 |
| 30 | M. Mróz; Z. Opiekun; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Sposób podwyższania żarowytrzymałości czasowej odlewów ze stopu kobaltu, zwłaszcza turbin gazowych | 2021 |
| 31 | O. Markowska; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | Urządzenie do zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na gorące elementy silników lotniczych oraz sposób zadawania obciążeń cieplnych na materiały i powłoki ochronne na gorące elementy silników lotniczych z wykorzystaniem tego urządzenia | 2021 |
| 32 | A. Dolata; A. Dziedzic; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj | A Study on Material Properties of Intermetallic Phases in a Multicomponent Hypereutectic Al-Si Alloy with the Use of Nanoindentation Testing | 2020 |
| 33 | A. Dolata; M. Dyzia; M. Jacek-Burek; M. Mróz | Scratch Testing of AlSi12/SiCp Composite Layer with High Share of Reinforcing Phase Formed in the Centrifugal Casting Process | 2020 |
| 34 | A. Dolata; M. Mróz; A. Orłowicz; A. Trytek; M. Tupaj; G. Wnuk | The Effect of Cooling Conditions on Martensite Transformation Temperature and Hardness of 15% Cr Chromium Cast Iron | 2020 |
| 35 | M. Jacek-Burek; M. Kawiński; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Radoń; M. Tupaj | The Effect of Structure on Thermal Power of Cast-iron Heat Exchangers | 2020 |
| 36 | M. Kawiński; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; D. Pająk; M. Tupaj | Ultrasonic Testing of Vermicular Cast Iron Microstructure | 2020 |
| 37 | M. Kawiński; B. Kupiec; M. Mróz; A. Orłowicz; M. Tupaj | Ductile Cast Iron Microstructure Adjustment by Means of Heat Treatment | 2020 |