logo PRZ
Karta przedmiotu
logo WYDZ

Historia techniki


Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia:
2025/2026
Nazwa jednostki prowadzącej studia:
Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa
Nazwa kierunku studiów:
Inżynieria materiałowa
Obszar kształcenia:
nauki techniczne
Profil studiów:
ogólnoakademicki
Poziom studiów:
drugiego stopnia
Forma studiów:
stacjonarne
Specjalności na kierunku:
Materiały żaroodporne i żarowytrzymałe, Technologie materiałów inżynierskich
Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów:
magister inżynier
Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia:
Katedra Nauki o Materiałach
Kod zajęć:
10305
Status zajęć:
obowiazkowy dla programu z możliwością wyboru Materiały żaroodporne i żarowytrzymałe, Technologie materiałów inżynierskich
Układ zajęć w planie studiów:
sem: 1 / W30 / 2 ECTS / Z
Język wykładowy:
polski
Imię i nazwisko koordynatora:
dr hab. inż. prof. PRz Marek Góral

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia:
Głównym celem jest zapoznanie studentów z wybranymi aspektami historii rozwoju techniki zwłaszcza w obszarze inżynierii materiałowej, techniki lotniczej, kosmicznej militarnej oraz automatyki i energetyki

Ogólne informacje o zajęciach:
Przedmiot obejmuje wybrane zagadnienia z zakresu historii techniki zarówno inżynierii materiałowej jak i innych dziedzin techniki. Podzielony jest na zagadnienia związane z inżynierią materiałową: Historia i współczesność metalurgii żelaza, Historia i podstawy odlewnictwa, Materiały inteligentne, Rozwój metalurgii proszków, Historia natryskiwania cieplnego jak również z wybranymi zagadnieniami techniki: Historia motoryzacji, Historia uzbrojenia, Historia budownictwa, Historia śmigłowców, Historia energetyki jądrowej, Historia linii produkcyjnej i automatyki przemysłowej, Historia podboju kosmosu-misje załogowe, Historia lotnictwa w Polsce:

Materiały dydaktyczne:
Platforma e-learningowa PRZ: http://e-learning.prz.edu.pl/course/view.php?id=1472

Inne:
program popularnonaukowy SONDA - dostępny na Youtube oraz platformie VOD TVP

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Fraioli Luca Historia techniki Wydawnictwo Bellona . 2003
2 Wybrane artykuły z czasopisma Nowa technika wojskowa Wydawnictwo Magnum-X. -
3 Zbigniew Pater Wybrane zagadnienia z historii techniki Politechnika Lubelska. 2011
4 Bolesław Orłowski POWSZECHNA HISTORIA TECHNIKI Wyd. Mówią wieki. -
5 Andrzej Jurecki Jan Tajchman Historia Technik Budowlanych.. Fundamenty, rusztowania, mury, więźby, sklepienia PWN. 2020
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Giorgio Bergamino, Gianni Palitta Historia nauki i techniki Olesiejuk. 2019
2 Cook Nicola Historia nauki DVD (BBC). 2016
Literatura do samodzielnego studiowania
1 William Bynum Krótka historia nauki Apple e-book. 2016
2 Tomasz Rożek www.naukatolubie.pl Strona www Tomasza Rożka, kanał Youtube. -

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy / umiejętności / kompetencji społecznych

Wymagania formalne:
Wymagania zgodne z kierunkiem i stopniem studiów na kierunku inżynieria materiałowa

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy:
Posiadanie wiedzy z zakresu inżynierii materiałowej, nauki o materiałach oraz historii techniki ogólnej

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności:
Posiada umiejętności w zakresie poszukiwania danych literaturowych, danych cyfrowych, multimediów związanych z tematyką wykładu

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych:
Posiada podstawową wiedzę w zakresie historii powszechnej od czasów starożytnych do współczesnych zgodnie z programami szkoły podstawowej i średniej

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
MEK01 Student posiada podstawową wiedzę z zakresu historii inżynierii materiałowej wykład referat pisemny K-W03+
K-W04+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK02 Posiada podstawową więdzę z zakresu historii lotnictwa wykład referat pisemny K-W03+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK03 Posiada podstawową wiedzę z zakresu wybranych dziedzin techniki militarnej wykład referat pisemny K-W03+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK04 Posiada wiedzę z zakresu wybranych dziedzin techniki wykład referat pisemny K-W03+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK05 Posiada podstawową wiedzę z zakresu techniki kosmicznej wykład referat pisemny K-W03+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK06 Posiada podstawową wiedzę w zakresie materiałów inteligentnych wykład referat pisemny K-W03+
K-W04+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK07 Posiada wiedzę w zakresie podstaw energetyki i automatyki przemysłowej wykład referat pisemny K-W03+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK
MEK08 Posiada podstawową wiedzę w zakresie techniki motoryzacyjnej wykład referat pisemny K-W03+
K-W04+
K-W11+
P7S-WG
P7S-WK

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Wykład wprowadzający do historii techniki - inżynierii materiałowej W1 MEK01 MEK04
1 TK02 Historia i współczesność metalurgii żelaza W2 MEK01
1 TK03 Historia i podstawy odlewnictwa W3 MEK01
1 TK04 Materiały inteligentne W4 MEK01 MEK06
1 TK05 Rozwój metalurgii proszków W5 MEK01
1 TK06 Historia natryskiwania cieplnego W6 MEK01
1 TK07 Historia motoryzacji W7 MEK01 MEK08
1 TK08 Historia uzbrojenia W8 MEK01 MEK03
1 TK09 Historia budownictwa W9 MEK01 MEK04
1 TK10 Historia śmigłowców W10 MEK01 MEK02
1 TK11 Historia energetyki jądrowej W11 MEK01 MEK07
1 TK12 Historia linii produkcyjnej i automatyki przemysłowej W12 MEK01 MEK04 MEK07
1 TK13 Historia podboju kosmosu-misje załogowe W13 MEK01 MEK05
1 TK14 Historia lotnictwa w Polsce W14 MEK02 MEK04

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Uzupełnienie/studiowanie notatek: 5.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 5.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Zaliczenie (sem. 1) Przygotowanie do zaliczenia: 5.00 godz./sem.
Zaliczenie ustne: 5.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład
Ocena końcowa Ocena końcowa na podstawie oceny referatu pisemnego związanego z tematyką wykładu - historia wybranego obszaru techniki

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
Przykładowe tematy referatów.pdf

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi tak

1 A. Brudny; M. Drajewicz; K. Franczak; M. Góral; B. Juszczyk; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; J. Kulasa; P. Kwaśniewski; A. Mamala; M. Poręba; M. Sadzikowski; E. Sieja-Smaga; B. Smyrak; P. Strzępek; W. Ściężor; M. Śliwka; R. Wycisk Kosz do nasycalnika 2025
2 A. Brudny; M. Drajewicz; K. Franczak; M. Góral; B. Juszczyk; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; J. Kulasa; P. Kwaśniewski; A. Mamala; M. Poręba; M. Sadzikowski; E. Sieja-Smaga; B. Smyrak; P. Strzępek; W. Ściężor; M. Śliwka; R. Wycisk Tygiel do odlewania, zwłaszcza ciągłego 2025
3 J. Domagała-Dubiel; M. Drajewicz; K. Franczak; W. Głuchowski; M. Góral; A. Gradzik; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; B. Kuca; D. Kuca; M. Kuca; P. Kwaśniewski; M. Łagoda; M. Maleta; A. Mamala; D. Nabel; K. Ochał; R. Pestrak; M. Poręba; Z. Rdzawski; M. Sadzikowski; W. Ściężor Przyrząd do mocowania elektrod nasadkowych podczas osadzania powłok na ich części roboczej 2025
4 J. Domagała-Dubiel; M. Drajewicz; K. Franczak; W. Głuchowski; M. Góral; A. Gradzik; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; B. Kuca; D. Kuca; M. Kuca; P. Kwaśniewski; M. Łagoda; M. Maleta; A. Mamala; K. Ochał; R. Pestrak; M. Poręba; Z. Rdzawski; M. Sadzikowski; W. Ściężor Elektroda nasadkowa do zgrzewania oporowego 2025
5 J. Domagała-Dubiel; M. Drajewicz; K. Franczak; W. Głuchowski; M. Góral; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; B. Kuca; D. Kuca; M. Kuca; P. Kwaśniewski; M. Łagoda; M. Maleta; A. Mamala; R. Pestrak; M. Poręba; M. Pytel; Z. Rdzawski; M. Sadzikowski; W. Ściężor Matryca do kucia bezwypływkowego elektrod nasadkowych, zwłaszcza ze stopu CuCr 2025
6 K. Gancarczyk; M. Góral; B. Kościelniak; M. Woźniak Growth Kinetics of a Silicon-Modified Aluminide Coating on a TiNM-B1 Intermetallic Alloy 2025
7 M. Bujny; J. Cieśla; M. Góral; T. Kubaszek; K. Ochał; M. Wierzbińska Slurry Aluminizing of Turbine Blades 2025
8 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; M. Paradysz The Plasma Spraying of Stellite 31-YSZ 2025
9 M. Góral; P. Kamuda; T. Kubaszek; D. Nabel; K. Ochał Concept of 3D Printed Powder Feeder for Thermal Spray Process – A Case Study 2025
10 K. Franczak; W. Głuchowski; M. Góral; B. Juszczyk; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; B. Kuca; D. Kuca; M. Kuca; P. Kwaśniewski; M. Maleta; A. Mamala; R. Pestrak; M. Poręba; M. Pytel; Z. Rdzawski; M. Sadzikowski; W. Ściężor Krystalizator do ciągłego odlewania stopów 2024
11 M. Drajewicz; K. Dychtoń; K. Gancarczyk; M. Góral; A. Gradzik; J. Jopek; B. Kościelniak; T. Kubaszek; M. Mokrzycka; M. Poręba; A. Przybyło; M. Pytel The Influence of Plasma Nitriding Process Conditions on the Microstructure of Coatings Obtained on the Substrate of Selected Tool Steels 2024
12 M. Drajewicz; M. Góral; J. Jopek; B. Kościelniak; T. Kubaszek; K. Ochał The Structure of Boride Diffusion Coatings Produced on Selected Grades of Structural Steels 2024
13 M. Drajewicz; W. Głuchowski; M. Góral; P. Kwaśniewski; M. Mokrzycka; A. Przybyło The influence of plasma nitriding on the microstructure of X153CrMoV12 and X165CrV12 steels 2024
14 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; D. Stawarz The Influence of Plasma Spraying Parameters on Microstructure and Porosity of Bronze-Polyester Coatings for Plain Bearings Applications 2024
15 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; D. Stawarz; M. Woźniak The influence of plasma spraying parameters on microstructure and hardness of aluminium-bronze-polyester-YSZ composite coatings for plain bearings applications 2024
16 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; M. Micał; P. Pędrak The Manufacturing of Environmental Barrier Coatings by HV-APS Plasma Spraying Using Er2O3 and SiO2 Powder Mixture 2024
17 M. Góral; K. Hładun; B. Kościelniak; T. Kubaszek; K. Świerk The influence of plasma spraying parameters on structure and properties of Stellite 31-Cr3C2 composite coating 2024
18 W. Burian; K. Franczak; W. Głuchowski; M. Góral; B. Juszczyk; A. Kawecki; G. Kiesiewicz; T. Knych; S. Kordaszewski; B. Kuca; D. Kuca; M. Kuca; J. Kulasa; P. Kwaśniewski; M. Maleta; A. Mamala; R. Pestrak; M. Poręba; M. Pytel; Z. Rdzawski; M. Sadzikowski; W. Ściężor Stop Cu - Cr 2024
19 K. Gancarczyk; M. Góral; T. Kubaszek; K. Szymkiewicz Effect of plasma spraying parameters on microstructure and thickness and porosity of WC-CrC-Ni coatings deposited on titanium 2023
20 K. Gancarczyk; N. Gancarczyk; M. Góral; A. Gradzik; B. Kościelniak Wpływ metody napawania laserowego oraz TIG na mikrostrukturę i twardość napoiny Stellite 694 na podłożu z nadstopu DS200+Hf 2023
21 M. Drajewicz; K. Dychtoń; K. Gancarczyk; W. Gluchowski; M. Góral; A. Gradzik; J. Jopek; B. Kościelniak; T. Kubaszek; P. Kwasniewski; M. Mokrzycka; K. Ochał The Influence of Industrial-Scale Pack-Boroding Process Time on Thickness and Phase Composition of Selected Cold-Work Tool Steels 2023
22 M. Drajewicz; K. Gancarczyk; M. Góral; T. Kubaszek; A. Słyś; D. Szczęch The influence of HV-APS process parameters on microstructure and erosion resistance of metalloceramic WC-CrC-Ni coatings 2023
23 M. Drajewicz; M. Góral; J. Jopek; B. Kościelniak; M. Mokrzycka; K. Ochał High Temperature Protective Coatings for Aeroengine Applications 2023
24 M. Drajewicz; M. Góral; W. Graboń; K. Grochalski; T. Kubaszek The Concept of WC-CrC-Ni Plasma-Sprayed Coating with the Addition of YSZ Nanopowder for Cylinder Liner Applications 2023
25 M. Góral; B. Kościelniak; M. Woźniak The Formation of Al-Si Aluminide Coatings by Pack Cementation Method on TNM-B1 Intermetallic Alloy 2023
26 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; F. Płoszaj; A. Przybyło; D. Sasiela The erosion resistance of Cr/CrN multilayer coating deposited using industrial Arc-PVD process for compressor blades application 2023
27 M. Góral; J. Jopek; M. Mokrzycka; K. Ochał; A. Słyś Modern materials used for environmental barrier coatings – a review 2023
28 M. Góral; T. Kubaszek Powłokowa bariera cieplna na podłożu ze stopów tytanu typu γ-TiAl oraz sposób jej wytwarzania 2023
29 M. Góral; Ł. Kuczek; S. Puchlerska; T. Trzepieciński; M. Wiewióra; K. Żaba Analysis of Tribological Performance of New Stamping Die Composite Inserts Using Strip Drawing Test 2023
30 P. Cichosz; M. Drajewicz; M. Góral; A. Majka; W. Nowak; J. Sęp; R. Smusz Design of Newly Developed Burner Rig Operating with Hydrogen Rich Fuel Dedicated for Materials Testing 2023
31 M. Drajewicz; K. Dychtoń; M. Góral; T. Kubaszek; K. Ochał; P. Rokicki; M. Wierzbińska The microstructure and thermal properties of Yb2SiO5 coating deposited using APS and PS-PVD methods 2022
32 M. Drajewicz; K. Dychtoń; M. Góral; T. Kubaszek; P. Pędrak; M. Wierzbińska The Influence of Reactive PS-PVD Process Parameters on the Microstructure and Thermal Properties of Yb2Zr2O7 Thermal Barrier Coating 2022
33 M. Drajewicz; K. Dychtoń; W. Gluchowski; M. Góral; A. Gurak; J. Jopek; A. Kawecki; B. Kościelniak; T. Kubaszek; P. Kwasniewski; M. Lagoda; K. Ochał; A. Przybyło; M. Woźniak The Diffusion Coatings for Industrial Tool Application 2022
34 M. Drajewicz; M. Góral; M. Poręba; M. Pytel; W. Ziaja Modification of the Cu-ETP copper surface layer with chromium by physical vapor deposition (PvD) and diffusion annealing 2022
35 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; A. Słyś; P. Zgódka The influence of selected plasma spraying parameters on microstructure and porosity of molybdenum coating 2022
36 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; K. Ochał; M. Poręba Structure and thickness of Y2O3 coatings deposited by plasma spray physical vapour deposition (PS-PvD) method on graphite 2022
37 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek Thermal Spraying of MCrAlY Overlay Coating Using New Ethanol-Fueled HVOF Gun 2022
38 M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; P. Monteiro; P. Sosnowy; M. Woźniak The formation of Si-aluminide coating formed by plasma spraying and subsequent diffusion annealing on Ti-Al-7Nb intermetallic alloy 2022
39 M. Góral; T. Kubaszek; K. Ochał; M. Pytel Dyfuzyjna warstwa aluminidkowa oraz sposób jej wytwarzania 2022
40 M. Góral; T. Kubaszek; P. Pędrak Influence of air plasma spraying process parameters on the thermal barrier coating deposited with micro- and nanopowders 2022
41 W. Cmela; M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; P. Pędrak The Formation of Two-Layer YSZ Ceramic Coatings Produced in Single Step PS-PVD Process 2022
42 J. Barczyk; D. Bochenek; G. Dercz; M. Góral; T. Kubaszek; J. Maszybrocka; I. Matuła; M. Pudełek; D. Ryszawy; S. Stach; M. Szklarska Characterization of YSZ Coatings Deposited on cp-Ti Using the PS-PVD Method for Medical Applications 2021
43 M. Drajewicz; D. Dziadosz; M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek The Isothermal Oxidation of MCrAlY Protective Coatings 2021
44 M. Drajewicz; K. Dychtoń; M. Góral; P. Pędrak Synthesis of Gd2Zr2O7 Coatings Using the Novel Reactive PS-PVD Process 2021
45 M. Drajewicz; K. Gancarczyk; M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; M. Poręba The Formation of Columnar YSZ Ceramic Layer on Graphite by PS-PVD Method for Metallurgical Applications 2021
46 M. Drajewicz; M. Gajewski; M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek Microstructure and Oxidation Resistance of Thermal Barrier Coatings with Different Ceramic Layer 2021
47 M. Drajewicz; M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; K. Ochał; M. Pytel; P. Wierzba; R. Wojtynek The Influence of Process Parameters on Structure and Phase Composition of Boride Coatings Obtained on X39CrMo17-1 Stainless Steel 2021
48 M. Drajewicz; M. Góral; M. Kobylarz; T. Kubaszek; M. Pytel Thermal Barrier Coating Deposited Using the PS-PVD Method on TiAl-Nb-Mo Intermetallic Alloy with Different Types of Bond Coats 2021
49 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; P. Pędrak; M. Pytel The Influence of Process Parameters on Structure of YSZ Coating Deposited by Plasma Spraying on AISI 316L Stainless Steel Surface by APS Method and on Ti6Al4V Titanium Alloy Surface by PS-PVD Method 2021
50 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; Ł. Nieużyła; K. Ochał; M. Pytel; W. Simka Microstructure of Aluminide Coatings Modified by Pt, Pd, Zr and Hf Formed in Low-Activity CVD Process 2021
51 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; Ł. Nieużyła; M. Pytel; W. Simka The new concept of thermal barrier coatings with Pt + Pd/Zr/Hf-modified aluminide bond coat and ceramic layer formed by PS-PVD method 2021
52 M. Góral; A. Iqbal; S. Jucha; P. Kałamarz; B. Mendala; D. Migas; M. Mikuśkiewicz; G. Moskal The Si influence on the microstructure and oxidation resistance of Ti-Al slurry coatings on Ti-48Al-2Cr-2Nb alloy 2021
53 M. Góral; T. Kubaszek; M. Poręba; M. Wierzbińska Deposition of YSZ Layer by PS-PVD on Different Materials 2021
54 P. Borowski; M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek Thermal Barrier Coatings for Molybdenum Produced Using Nanopowders 2021
55 P. Cichosz; M. Drajewicz; M. Góral; B. Kościelniak; T. Kubaszek; M. Pytel; P. Wierzba The Duplex Coating Formation Using Plasma Nitriding and CrN PVD Deposition on X39CrMo17-1 Stainless Steel 2021
56 M. Drajewicz; M. Góral; T. Kubaszek; K. Ochał The influence of deposition technique of aluminide coatings on oxidation resistance of different nickel superalloys 2020
57 M. Góral; G. Mrówka-Nowotnik Protective coatings for aluminium die casting moulds and continuous casting moulds-a review 2020
58 M. Góral; T. Kubaszek; M. Pytel; R. Swadzba The TGO formation in overaluminized TBC obtained using plasma spray physical vapour deposition process during cyclic and isothermal oxidation 2020
59 M. Góral; T. Kubaszek; R. Swadźba TEM investigations of TGO formation during cyclic oxidation in two- and three-layered Thermal Barrier Coatings produced using LPPS, CVD and PS-PVD methods 2020
60 M. Góral; T. Kubaszek; W. Nowak; B. Wierzba Durability of underaluminized thermal barrier coatings during exposure at high temperature 2020