logo
Karta przedmiotu
logo

Teoria obwodów I

Podstawowe informacje o zajęciach

Cykl kształcenia: 2024/2025

Nazwa jednostki prowadzącej studia: Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Nazwa kierunku studiów: Elektrotechnika

Obszar kształcenia: nauki techniczne

Profil studiów: ogólnoakademicki

Poziom studiów: pierwszego stopnia

Forma studiów: stacjonarne

Specjalności na kierunku: Elektroenergetyka, Napędy elektryczne w energetyce, motoryzacji i lotnictwie, Przetwarzanie i użytkowanie energii elektrycznej

Tytuł otrzymywany po ukończeniu studiów: inżynier

Nazwa jednostki prowadzącej zajęcia: Katedra Elektrotechniki i Podstaw Informatyki

Kod zajęć: 346

Status zajęć: obowiązkowy dla programu Elektroenergetyka

Układ zajęć w planie studiów: sem: 1 / W30 C30 / 6 ECTS / E

Język wykładowy: polski

Imię i nazwisko koordynatora: dr inż. Mariusz Trojnar

Terminy konsultacji koordynatora: Konsultacje podane na stronie: http://pei.prz.edu.pl/plan_zajec_semestr.php

semestr 1: dr inż. Kamil Filik , termin konsultacji na stronie: http://pei.prz.edu.pl/plan_zajec_semestr.php

Cel kształcenia i wykaz literatury

Główny cel kształcenia: Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami, modelami elementów obwodów elektrycznych oraz metodami analizy obwodów elektrycznych prądu stałego, prądu sinusoidalnego i prądu okresowego niesinusoidalnego.

Ogólne informacje o zajęciach: Podstawowe pojęcia obwodu elektrycznego. Elementy obwodu elektrycznego. Prawa Kirchhoffa. Rozwiązywanie równań Kirchhoffa dla obwodów prądu stałego Przekształcenia obwodów prądu stałego. Parametry sygnału sinusoidalnego. Metoda symboliczna liczb zespolonych analizy obwodów RLC w stanie ustalonym przy wymuszeniu sinusoidalnym. Prawa Kirchhoffa dla wartości symbolicznych prądów i napięć. Wykresy wektorowe obwodów. Moc chwilowa w obwodach RLC przy wymuszeniu sinusoidalnym. Moc czynna, moc bierna, moc pozorna zespolona. Bilans mocy. Energia magazynowana w cewce i kondensatorze. Rzeczywiste modele cewki i kondensatora. Dopasowanie odbiornika do źródła. Metody analizy złożonych obwodów RLC w stanie ustalonym przy wymuszeniu sinusoidalnym: metoda równań Kirchhoffa, metoda oparta na twierdzeniu Thevenina, metoda oparta na twierdzeniu Nortona. Równoważność twierdzenia Thevenina i Nortona. Metoda potencjałów węzłowych. Metoda prądów oczkowych. Zasada superpozycji. Analiza obwodów sprzężonych magnetycznie. Rezonans w obwodach elektrycznych: rezonans szeregowy i rezonans równoległy. Analiza obwodów przy wymuszeniu okresowym, niesinusoidalnym. Moc przy przebiegach okresowych, niesinusoidalnych.

Materiały dydaktyczne: http://www.pei.prz.rzeszow.pl/dydaktyka.html

Wykaz literatury, wymaganej do zaliczenia zajęć
Literatura wykorzystywana podczas zajęć wykładowych
1 Bolkowski S. Teoria obwodów elektrycznych Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa. 2017
2 Bolkowski S., Brociek W., Rawa H. Teoria obwodów elektrycznych. Zadania Wydaw. WNT. 2015
3 Osowski S., Siwek K., Śmiałek M. Teoria obwodów Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 2006
4 Gołębiowski L., Gołębiowski M. Obwody elektryczne Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszó. 2012
5 Osiowski J., Szabatin J. Podstawy teorii obwodów,Tom 1 Tom 2 PWN, Warszawa. 2016
6 Szczepański A., Trojnar M. Obwody i Sygnały Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2017
7 Szczepański A., Trojnar M. Teoria sygnałów i obwodów elektrycznych. Symulacja komputerowa Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2017
Literatura wykorzystywana podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/innych
1 Osowski S., Siwek K., Śmiałek M. Teoria obwodów Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 2006
2 Bolkowski S., Brociek W., Rawa H. Teoria obwodów elektrycznych – zadania Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa. 2015
3 Trojnar M. Obwody i Sygnały cz.1. Zbiór zadań Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej. 2013
Literatura do samodzielnego studiowania
1 Osowski S., Siwek K., Śmiałek M. Teoria obwodów Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 2006
2 Osowski S., Siwek K., Śmiałek M. Podstawy elektrotechniki i elektroniki Portal e Informatyka, www.wazniak.mim.uw.pl . 2007
3 Bolkowski S. Teoria obwodów elektrycznych Wydaw. Nauk. PWN, Warszawa. 2017
4 Bolkowski S., Brociek W., Rawa H. Teoria obwodów elektrycznych. Zadania Wydaw. WNT. 2015

Wymagania wstępne w kategorii wiedzy/umiejętności/kompetencji społecznych

Wymagania formalne: Matematyka: rozwiązywanie równań algebraicznych, funkcje trygonometryczne, liczby zespolone; fizyka: podstawowe prawa fizyki elektryczności i magnetyzmu

Wymagania wstępne w kategorii Wiedzy: Ma wiedzę w zakresie równań matematycznych, funkcji trygonometrycznych, liczb zespolonych oraz podstawowych praw fizyki elektryczności i magnetyzmu

Wymagania wstępne w kategorii Umiejętności: Potrafi wykorzystać metody rozwiązywania równań algebraicznych

Wymagania wstępne w kategorii Kompetencji społecznych: Ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania

Efekty kształcenia dla zajęć

MEK Student, który zaliczył zajęcia Formy zajęć/metody dydaktyczne prowadzące do osiągnięcia danego efektu kształcenia Metody weryfikacji każdego z wymienionych efektów kształcenia Związki z KEK Związki z PRK
01 Student po zakończeniu kursu potrafi efektywnie stosować narzędzia analizy obwodów prądu stałego wykład, ćwiczenia rachunkowe zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, kolokwium, test pisemny, egzamin. K_W03+
K_W08+
K_W13++
K_W14+
K_U01+
K_U05+
K_U14+
K_U20++
K_U21+
K_U22+
K_K02+
K_K03+
P6S_KO
P6S_KR
P6S_UU
P6S_UW
P6S_WG
02 Student po zakończeniu kursu potrafi efektywnie stosować narzędzia analizy obwodów prądu sinusoidalnego wykład, ćwiczenia rachunkowe zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, kolokwium, test pisemny, egzamin. K_W08+
K_W13++
K_U20++
P6S_UW
P6S_WG
03 Student po zakończeniu kursu potrafi efektywnie stosować narzędzia analizy obwodów prądu okresowego niesinusoidalnego wykład, ćwiczenia rachunkowe zaliczenie cz. pisemna, zaliczenie cz. ustna, kolokwium, test pisemny, egzamin. K_W08+
K_W13++
K_U20++
P6S_UW
P6S_WG

Uwaga: W zależności od sytuacji epidemicznej, jeżeli nie będzie możliwości weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów w sposób stacjonarny w szczególności zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia będą mogły się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej (w sposób zdalny).

Treści kształcenia dla zajęć

Sem. TK Treści kształcenia Realizowane na MEK
1 TK01 Zasady zaliczenia modułu. Literatura. Rys historyczny (Ohm, Volt, Amper, Kirchhoff, Faraday i inni). Jednostki miar w elektrotechnice. Podstawowe pojęcia (ładunek, napięcie, prąd, moc, energia). Klasyfikacja i podział elementów, sygnałów i obwodów elektrycznych. Elementy obwodu. Łączenie szeregowe i równoległe elementów. Wyznaczanie rezystancji zastępczej obwodu. Prąd stały. Prawo Ohma i Prawa Kirchhoffa. Przekształcenie gwiazda – trójkąt. Obliczanie rozpływu prądów w gałęziach obwodów i spadków napięć na elementach. Rzeczywiste i idealne źródła Napięcia i prądu, niesterowane i sterowane. Zamiana rzeczywistego źródła napięcia na rzeczywiste źródło prądu (i odwrotnie). Zasada równoważności obwodów. Dzielniki oporowe napięcia i prądu. Zasada dualności, superpozycji i kompensacji. Bilans mocy. Dopasowanie odbiornika do źródła. Sprawność rzeczywistych źródeł prądu i napięcia. Twierdzenie Thevenina. Twierdzenie Nortona. Metoda praw Kirchhoffa, metoda oczkowa i metoda węzłowa. Przenoszenie źródeł (tw. Vaschy'ego). Przykłady obliczania obwodów prądu stałego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń. W01-W07, C01-C07 MEK01
1 TK02 Obwody liniowe prądu sinusoidalnie zmiennego. Parametry sygnału harmonicznego i jego opis symboliczny. Związki pomiędzy napięciem i prądem dla elementów R, L i C. Pojęcie Impedancji, reaktancji, susceptancji. Wektory wirujące. Metoda symboliczna amplitud zespolonych. Podstawowe prawa w postaci zespolonej. Modyfikacja metod analizy obwodów prądu stałego do analizy obwodów prądu zmiennego. Moc czynna, bierna i pozorna. Współczynnik mocy. Zjawisko rezonansu w układach elektrycznych. Rezonans szeregowy i równoległy. Pojęcie dobroci układu rezonansowego. Przykłady obliczeniowe. Obwody ze Sprzężeniami magnetycznymi. Współczynnik sprzężenia. Indukcyjność własna i wzajemna. Sprzężenie dodatnie i ujemne. reguły eliminacji sprzężeń magnetycznych. Analiza obwodów ze sprzężeniami. Obliczanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego przy zastosowaniu omówionych metod, zasad i twierdzeń (zastosowanie liczb zespolonych). W08-W12, C08-C12 MEK02
1 TK03 Analiza obwodów przy wymuszeniach okresowych niesinusoidalnych. Przykłady sygnałów okresowych. Odwzorowanie sygnałów okresowych za pomocą Szeregu Fouriera. Wielkości charakteryzujące sygnały okresowe. Moc czynna, bierna, pozorna, odkształcenia. Analiza obwodów z sygnałami okresowymi niesinusoidalnymi - przykłady obliczeniowe. W13-W15, C13-C15 MEK03

Nakład pracy studenta

Forma zajęć Praca przed zajęciami Udział w zajęciach Praca po zajęciach
Wykład (sem. 1) Przygotowanie do kolokwium: 10.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Studiowanie zalecanej literatury: 10.00 godz./sem.
Ćwiczenia/Lektorat (sem. 1) Przygotowanie do ćwiczeń: 15.00 godz./sem.
Przygotowanie do kolokwium: 15.00 godz./sem.
Godziny kontaktowe: 30.00 godz./sem.
Dokończenia/studiowanie zadań: 20.00 godz./sem.
Konsultacje (sem. 1) Przygotowanie do konsultacji: 1.00 godz./sem.
Udział w konsultacjach: 1.00 godz./sem.
Egzamin (sem. 1) Przygotowanie do egzaminu: 15.00 godz./sem.
Egzamin pisemny: 2.00 godz./sem.
Egzamin ustny: 1.00 godz./sem.

Sposób wystawiania ocen składowych zajęć i oceny końcowej

Forma zajęć Sposób wystawiania oceny podsumowującej
Wykład Egzamin pisemny (5 zadań i 12 pytań/zadań testowych) i ewentualnie dodatkowy egzamin ustny dla osób, które otrzymają liczbę punktów bliską liczbie punktów gwarantujących ocenę dostateczną (osoby, których pisemne prace egzaminacyjne otrzymały pozytywne oceny i które posiadały dobre wyniki zaliczenia ćwiczeń są zwolnione z egzaminu ustnego). Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest wcześniejsze uzyskanie zaliczenia Ćwiczeń.
Ćwiczenia/Lektorat Na podstawie obecności, aktywności oraz pozytywnych wyników wszystkich sprawdzianów podczas ćwiczeń.
Ocena końcowa Uzależniona od wyników egzaminu pisemnego i/lub ustnego, obecności i aktywności na wykładach oraz ocen uzyskanych ze sprawdzianów podczas ćwiczeń i obecności i aktywności na ćwiczeniach.

Przykładowe zadania

Wymagane podczas egzaminu/zaliczenia
(-)

Realizowane podczas zajęć ćwiczeniowych/laboratoryjnych/projektowych
(-)

Inne
(-)

Czy podczas egzaminu/zaliczenia student ma możliwość korzystania z materiałów pomocniczych : nie

Treści zajęć powiazane są z prowadzonymi badaniami naukowymi: tak